Προφήτης Ηλίας Σαντορίνης

Ο Προφήτης Ηλίας Σαντορίνης είναι το βασικό κέντρο εκπομπής του νησιού (και μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του '90 ολόκληρου του νησιωτικού συμπλέγματος των Κυκλάδων) που καλύπτει και όμορα νησιά, μέχρι και τα βόρεια παράλια της Κρήτης. Η κορυφή προφήτης Ηλίας έχει υψόμετρο 566μ και φιλοξενεί το κεραιοσύστημα της ΕΡΤ καθώς και τα πανελλήνιας εμβέλειας κανάλια. Λόγω της μηδαμινής απομόνωσης προς κάθε κατεύθυνση η εν λόγω κορυφή καλύπτει σχεδόν ολόκληρο το νότιο Αιγαίο και τη βόρεια Κρήτη, αλλά απαιτεί ιδιαίτερες καιρικές συνθήκες για ικανοποιητική λήψη (λόγω μεγάλων αποστάσεων από την Κρήτη και το βόρειο τμήμα των Κυκλάδων).

Απεικόνιση της κάλυψης του κέντρου εκπομπής Προφήτης Ηλίας Σαντορίνης

Το κέντρο εκπομπής Προφήτης Ηλίας

Η θέα από το κέντρο εκπομπής Προφήτης Ηλίας

Ιστορικό

Το κέντρο εκπομπής Προφήτης Ηλίας Σαντορίνης πρωτολειτούργησε το 1972, όταν στις αρχές της τηλεόρασης στην Ελλάδα τοποθετήθηκαν μεγάλης ισχύος πομποί σε μια προσπάθεια να καλυφθεί το σύνολο της επικράτειας με το νέο μέσο. Η τότε ΕΙΡΤ (σημερινή ΕΤ1) ολοκληρώνοντας το τότε δίκτυο της χρησιμοποιούσε 17 βασικά κέντρα εκπομπής ανά την ελληνική επικράτεια, στα οποία εξέπεμπε στην μπάντα των VHF ενώ η τότε ΥΕΝΕΔ (σημερινη ΝΕΤ) χρησιμοποιούσε 15 βασικά κέντρα εκπομπής αντίστοιχα εκπέμποντας στα UHF.

Από το 1972 μέχρι και σήμερα εκπομπές πραγματοποιούνται στις συχνότητες 8 VHF για την ΕΙΡΤ (τωρινή ΕΤ1) και 29 UHF για την ΥΕΝΕΔ (τωρινή ΝΕΤ), καθώς μια τέτοια διάταξη χρήσης μπάντας εξυπηρετεί την πλήρη χρήση του κεραιοσυστήματος εκπομπής, το οποίο έχει άνω τμήμα για τα UHF και κάτω για τα VHF.

Παράλληλα από τις αρχές της δεκαετίας του '70 μέχρι και τα τέλη της δεκαετίας του '90 πραγματοποιούταν εκπομπές στις συχνότητες 96.9, 98.9, και 93.3 για το πρώτο πρόγραμμα (ΕΡΑ1), το δεύτερο πρόγραμμα της ΕΡΤ (ΕΡΑ2) και τον κρατικό ραδιοφωνικό σταθμό Αιγαίου με έδρα τη Λέσβο, αντίστοιχα.

Η μόνη τηλεοπτική κάλυψη των Κυκλάδων και της Κρήτης (Νότιο Αιγαίο πλην Δωδεκανήσων) προερχόταν από τα κέντρα Προφήτη Ηλία, Σκλόκας Χανίων και Αχεντριά. Παράλληλα αξίζει να αναφερθεί ότι μέχρι και τα τέλη της δεκαετίας του '80 η πόλη του Ηρακλείου (πληθυσμιακή πρωτεύουσα της Κρήτης) καλυπτόταν αποκλειστικά και μόνο από το Κ.Ε. Σαντορίνης, καθώς η λήψη από τα Κ.Ε. Αχεντριά και Σκλόκας Χανίων στην πόλη του Ηρακλείου είναι ολοκληρωτικά αδύνατη λόγω γεωμορφολογίας της περιοχής (παρεμβολή ορεινών περιοχών). Η απόσταση του Κ.Ε. Σαντορίνης από το πολεοδομικό συγκρότημα της πόλεως του Ηρακλείου είναι περί τα 120 χλμ. στην ευθεία, οπότε γίνεται εύκολα αντιληπτό πως η λήψη των σταθμών στο Ηράκλειο απαιτούσε πολύ ισχυρούς δέκτες, κεραιοσυστήματα με ενισχυτές σήματος και κυρίως ιδιαίτερες καιρικές συνθήκες.

Στις αρχές της δεκαετίας του 1990 το κέντρο κατοικήθηκε και από τους ιδιωτικούς σταθμούς, αλλά σαν δεύτερης προτεραιότητας κέντρο, σε σύγκριση με τα μεγάλα αστικά κέντρα.

Το 1999 μετά από δικαστικό αγώνα των μοναχών της Ιεράς Μονής Προφήτου Ηλιού Θήρας εκδόθηκαν διαδοχικές αποφάσεις του Υπουργείου Μεταφορών και Επικοινωνιών βάσει των οποίων ανακλήθηκε το δικαίωμα χρήσεως και εκπομπής όλων των κεραιών από το συγκεκριμένο κέντρο, λόγω αυξημένης ηλεκτρομαγνητικής επιβάρυνσης στη μονή, η οποία βρίσκονταν σε απόσταση λίγων μέτρων από το κεραιοσύστημα της ΕΡΤ. Κατόπιν το κεραιοσύστημα μετεγκαταστάθηκε σε άλλο σημείο στο βουνό.

Στις αρχές της δεκαετίας του 2000 το συγκεκριμένο κέντρο καταργήθηκε για τις εκπομπές της ΕΡΑ (η ΕΡΑ συνεχίζει να εκπέμπει στις Κυκλάδες από το κέντρο εκπομπής Λεύκες της Πάρου).