Πιερ Πετιέ

Ο Πιερ Πετιέ ή Ζαν Πιερ Εζέν Φελισιάν Πετιέ (μερικές φορές ονομάζεται και Εζέν Πετιέ) (γαλλικά: Pierre Peytier ή Jean Pierre Eugène Félicien Peytier) - ήταν Γάλλος αξιωματικός, γεωγράφος και χαρτογράφος. Γεννήθηκε στις 15 Οκτωβρίου 1793 στο Ζενεστέλ (Genestelle), στο Αρντές, και πέθανε το 1864.

Πιερ Πετιέ
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση	15 Οκτωβρίου 1793 (1793-10-15) στο Ζενεστέλ (Genestelle), Αρντές.
Χώρα πολιτογράφησης	Γαλλία ! Γαλλία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσες	Γαλλικά
Σπουδές	Πολυτεχνική Σχολή
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	Συνταγματάρχης (1852) Γεωγράφος Χαρτογράφος Ζωγράφος
Γνωστός για	Δημιουργία των πρώτων επιστημονικών χαρτών της Ελλάδας (1832 και 1852) κατά τη διάρκεια της Επιστημονικής Εκστρατείας του Μοριά (1829)
Αξιώματα και βραβεύσεις
Βραβεύσεις	Ταξιάρχης της Λεγεώνας της Τιμής
Σχετικά πολυμέσα

Βιογραφικά στοιχεία

Ο Πιερ Πετιέ εισήλθε στην Πολυτεχνική σχολή στο Παρίσι το 1811 όπου έλαβε το δίπλωμά του (X1811). Στην συνεχεία ενσωματώθηκε στην τοπογραφική υπηρεσία του γαλλικού στρατού στο σώμα των μηχανικών-γεωγράφων το 1813. Πήρε το αξίωμα του Υπολοχαγού το 1817 ενώ του Λοχαγού το 1827.

Στα Πυρηναία (1825)

Αναμνηστική πλάκα - Μνημείο για τη δόξα των Γεωδαιτών στο δρόμο προς το πέρασμα του Σουλορ (col du Soulor) στα Πυρηναία.

Αργότερα έγινε γεωγράφος και χαρτογράφος. Ήταν ένας από τους πρώτους γεωδαισιακούς αξιωματικούς που πραγματοποίησαν τον τριγωνισμό των Πυρηναίων το 1825 για την κατάρτιση του χάρτη της Γαλλίας, μαζί με τον συνάδελφό του Paul-Michel Hossard. Ήταν επίσης, μαζί με τους αξιωματικούς Corabœuf και Testu, από την ανάγκη της υπηρεσίας, ένας από τους πρώτους "πυρηναιιστές".

Πραγματοποίησε τις πρώτες αναβάσεις στις κορυφές Palas, Balaïtous και Αγίου Βαρθολομαίου στα Πυρηναία. Αυτά τα αληθινά κατορθώματα περάσαν εντελώς απαρατήρητα και πολλοί ορειβάτες αργότερα, πιστεύοντας ότι έκαναν μια "πρωτιά", βρήκαν ίχνη από το πέρασμα των Γεωδοτιστών. Αυτή ήταν η περίπτωση του εξερευνητή Charles Packe όταν έφτασε στη κορυφή Balaïtous.

Εκστρατεία του Μοριά (1829)

Ο Λοχαγός Πιερ Πετιέ, από την τοπογραφική υπηρεσία του γαλλικού στρατού, είχε ήδη προσκληθεί στην Ελλάδα από τον Κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια όταν είχε έρθει στο Παρίσι τον Οκτώβριο του 1827 για να ζητήσει από τη γαλλική κυβέρνηση για συμβούλους και αξιωματικούς του γαλλικού στρατού να οργανώσουν το στρατό του νέου Ελληνικού Κράτους (που μόλις ιδρύθηκε κατά τη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης του 1821). Έτσι, μετά από την εισήγηση του Γαλλικού Υπουργείου Πολέμου, οι Πετιέ και τρεις άλλοι αξιωματικοί στάλθηκαν στην Ελλάδα για να εκπαιδεύσουν νεαρούς Έλληνες μηχανικούς που θα αναλάμβαναν τοπογραφικά έργα, ενώ ο ίδιος ο Πετιέ έπρεπε να καταρτίσει τα σχέδια για την πόλη της Κορίνθου και τον χάρτη της Πελοποννήσου. Κατά συνέπεια, όταν η επιστημονική αποστολή του Μοριά αποβιβάστηκε στο Ναβαρίνο στις 3 Μαρτίου 1829, ο Πετιέ συνδέθηκε με αυτήν.

Χάρτης του Μοριά του 1832 (από τον Λοχαγό Πιερ Πετιέ), ο πρώτος χάρτης της Ελληνικής Επικράτειας που σχεδιάστηκε ποτέ επιστημονικά και γεωδαιτικά.

Από τον Μάρτιο, είχε σχεδιαστεί μια βάση 3.500 μέτρων στην Αργολίδα, από μια γωνία των ερειπίων της Τίρυνθας μέχρι μια άλλη γωνιά ενός ερειπωμένου σπιτιού στο χωριό της Άριας. Θα χρησίμευε ως σημείο εκκίνησης για όλες τις εργασίες τριγωνισμού για τις τοπογραφικές και γεωδαιτικές καταγραφές στην Πελοπόννησο. Οι Πετιέ και και ο γεωλόγος Puillon Boblaye πραγματοποίησαν πολλούς ελέγχους στη βάση και στις κανόνες που εφαρμόστηκαν. Έτσι το περιθώριο σφάλματος μειώθηκε σε 1 μέτρο για 15 χλμ. Tο γεωγραφικό πλάτος και το γεωγραφικό μήκος του σημείου της βάσης στην Τίρυνθα καταγράφηκαν και ελέγχθηκαν, προκειμένου να μειώσει περαιτέρω το περιθώριο σφάλματος, υπολογιζόμενο σε 0,2 δευτερόλεπτα. Εγκαταστάθηκαν 134 γεωδαιτικοί σταθμοί στα βουνά της χερσονήσου, και στην Αίγινα, στην Ύδρα και στο Ναύπλιο. Έτσι, τραβήχτηκαν ισόπλευρα τρίγωνα των οποίων οι πλευρές μέτρησαν περίπου 20 χλμ. Οι γωνίες μετρήθηκαν με θεοδόλιχους του Gambey. Ωστόσο, μετά την αποχώρηση της επιστημονικής αποστολής από την Ελλάδα και παρόλο που αρρώστησε από πυρετό πέντε φορές, ο Πετιέ παρέμεινε εκεί μόνος του μέχρι τις 31 Ιουλίου 1831 για να ολοκληρώσει τις τριγωνομετρικές, τοπογραφικές και στατιστικές εργασίες που έγιναν για τη δημιουργία του χάρτη του Μοριά.

Αυτός ο « Χάρτης του 1832 », πολύ ακριβής, σε κλίμακα 1:200.000, σε 6 φύλλα (συν δύο φύλλα που αντιπροσωπεύουν κάποια νησιά των Κυκλάδων), ήταν ο πρώτος χάρτης της Ελληνικής Επικράτειας που σχεδιάστηκε ποτέ επιστημονικά και γεωδαιτικά.

Χάρτης του Βασιλείου της Ελλάδος του 1852 (από τον Λοχαγό Πιερ Πετιέ)

Μετά τη διαμονή του στη Γαλλία μεταξύ 1831 και 1833, ο Πετιέ επέστρεψε στην Ελλάδα στις 28 Μαρτίου 1833 και παρέμεινε εκεί μέχρι τον Μάρτιο του 1836 για να κατευθύνει το μεγαλύτερο μέρος του έργου για την προετοιμασία του πλήρους χάρτη του Βασιλείου της Ελλάδος αυτής της εποχή. Αυτός ο « Χάρτης του 1852 » δημοσιεύθηκε οριστικά υπό την καθοδήγησή του το 1852.

Ο Πετιέ άφησε επίσης ένα Λεύκωμα που ο ίδιος είχε συγκροτηθεί και που περιλάμβανε σχέδια του με μολύβι, σέπιες και υδατογραφίες που απεικόνιζαν απόψεις πόλεων, μνημεία, ενδυμασίες και προσωπογραφίες των κατοίκων της Ελλάδας εκείνης της εποχής. Χρησιμοποίησε ένα καλλιτεχνικό στυλ που απόφυγε την εξιδανίκευση προς όφελος μιας επιστημονικής πιστότητας και ακρίβειας που αποκάλυψαν πλήρως τον τοπογράφο που ήταν.

Τα τελευταία χρόνια

Ο Πετιέ επέστρεψε οριστικά στη Γαλλία το 1836 και από το 1839 συνέχισε τις εργασίες πάνω στο χάρτη της Γαλλίας, στο χαρτογραφικό τμήμα του στρατού. Έγινε διευθυντής των αρχείων του πολέμου.

Προήχθη στο βαθμό του Συνταγματάρχη το 1852.

Πέθανε το 1864 στην ηλικία των εβδομήντα.

Γκαλερί σχεδίων

• Σχέδια του Πιερ Πετιέ, από το: The Peytier Album, Liberated Greece and the Morea Scientific Expedition, in the Stephen Vagliano Collection, που εκδόθηκε από την Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος, Αθήνα, 1971.
• 
  Αθήνα. Το τζαμί του Παρθενώνα. Βορειοανατολική άποψη.
• 
  Αθήνα. Βορειοδυτική άποψη (πριν το 1834).
• 
  Αθήνα. Νοτιοανατολική άποψη (πριν το 1834).
• 
  Αθήνα. Η Καμαρόπορτα (Πύλη του Αδριανού) και οι στύλοι του Ολυμπιείου Διός. Δυτική άποψη (μετά το 1834).
• 
  Αθήνα. Η Ακρόπολη και, αριστερά, ο λόφος του Αρείου Πάγου. Νοτιοδυτική άποψη.
• 
  Αθήνα. Το χορηγικό μνημείο του Λυσικράτους και η ερειπωμένη γειτονιά "Φανάρι". Βορειοανατολική άποψη.
• 
  Αθήνα. Το Φετιχιέ Τζαμί («Τζαμί του Πορθητή») και οι οι Αέρηδες (Ωρολόγιο του Κυρρήστου). Νοτιοδυτική άποψη.
• 
  Αθήνα. Η εκκλησία των Ταξιαρχών και το Φετιχιέ Τζαμί (1833).
• 
  Αθήνα. Η εκκλησία της Γοργοεπηκόου και η ερειπωμένη συνοικία Γοργοπήκο. Βορειοδυτική άποψη.
• 
  Αθήνα. Καταστραμμένα σπίτια ανατολικά του Ναόυ του Ηφαίστου (αποκαλούμενος και Θησείο).
• 
  Αθήνα. Δυτική άποψη από την Παζαρόπορτα.
• 
  Πάτρα. Παραθαλάσσιο καφέ.
• 
  Πάτρα. Η εκκλησία του Παντοκράτορα.
• 
  Ναύπλιο. Η περιοχή της Χουρμαδιάς και το Μπούρτζι.
• 
  Ναύπλιο. Βορειοανατολική άποψη από την Πρόνοια.
• 
  Χωριό.
• 
  Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης με τη συνοδεία του.
• 
  Ναύπλιο. Άσκηση του "τυπικού" στη Πρόνοια (1830).
• 
  Ο Ιμπραήμ Πασάς στο λιμάνι του Ναυαρίνου το 1828.
• 
  Ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης.
• 
  Ο Κωνσταντίνος Κανάρης.
• 
  Έλληνας οπλαρχηγός.
• 
  Καπνιστής.
• 
  Αγωνιστής με καρυοφίλι.
• 
  Νεαρός χωρικός.
• 
  Νησιώτης.
• 
  Νεαρή νησιώτισσα.
• 
  Νεαρός νησιώτης.
• 
  Γυναίκα που αγναντεύει.
• 
  Γυναίκα της Αττικής.
• 
  Νιόνυφη της Αττικής.
• 
  Δύο χορεύτριες.
• 
  Αθήνα. Σκηνή σε κεντρική βρύση.
• 
  Ελληνίδα της Πόλης με χέρνιβο.
• 
  Τούρκος πλανόδιος πωλητής σερμπετιού.
• 
  Γενίτσαρος.
• 
  Δερβίσης.
• 
  Μουεζίνης.
• 
  Τάταρος.
• 
  Τούρκος πολεμιστής.
• 
  Πλανόδιος Αρμένιος κουρέας.
• 
  Καπνιστές σε χαγιάτι.

βιβλιογραφία

• (Γαλλικά) Henri Beraldi, Εκατό χρόνια στα Πυρηναία (Cent ans aux Pyrénées), Παρίσι, 1898-1904, επτά τόμους σε -8 °. Αναδημοσίευση από το "Les Amis du Livre Pyrénéen", Pau, 1977, στη συνέχεια από το "Librairie des Pyrénées et de Gascogne", Pau, 2001.
• (Ελληνικά) Γιάννης Σαΐτας et al., Το έργο της γαλλικής επιστημονικής αποστολής του Μοριά 1829-1838, Επιμέλεια Γιάννης Σαΐτας, Εκδόσεις Μέλισσα, 2011 (Μέρος Α΄) - 2017 (Μέρος Β΄)
• (Γαλλικά) Pierre Peytier, Émile Puillon Boblaye, Aristide-Camille Servier, Notice sur les opérations géodésiques exécutées en Morée, en 1829 et 1830, par MM. Peytier, Puillon-Boblaye et Servier ; suivie d’un catalogue des positions géographiques des principaux points déterminés par ces opérations (Gallica - BnF), στο Bulletin de la Société de géographie, τόμος 19 n°117-122 (Ιαν-Ιούνιος 1833)
• (Αγγλικά) Pierre Peytier, The Peytier Album, Liberated Greece and the Morea Scientific Expedition, in the Stephen Vagliano Collection, Published by the National Bank of Greece, Athens, 1971.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Pierre Peytier στο Wikimedia Commons