Όμπλαστ του Πσκοφ

όμπλαστ της Ρωσίας
(Ανακατεύθυνση από Περιφέρεια Πσκοφ)

Συντεταγμένες: 57°19′N 29°15′E / 57.317°N 29.250°E / 57.317; 29.250

Το Όμπλαστ του Πσκοφ (ρωσικά: Псковская область) είναι ομοσπονδιακό υποκείμενο (όμπλαστ) της Ρωσίας. Βρίσκεται στα δυτικά σύνορα της χώρας και συνορεύει με την Εσθονία, τη Λετονία και τη Λευκορωσία.

Όμπλαστ του Πσκοφ

Σημαία

Έμβλημα
ΧώραΡωσία
Διοικητική υπαγωγήΡωσία[1]
ΠρωτεύουσαΠσκοβ
Ίδρυση23  Αυγούστου 1944
Διοίκηση
 • Κυβερνήτης του Όμπλαστ του ΠσκοφMikhail Vedernikov (από 2017)
Έκταση55.300 km²
Πληθυσμός581.147 (2024)
Γεωγραφικές συντεταγμένες57°19′0″N 29°15′0″E
ΙστότοποςΕπίσημος ιστότοπος
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Σημαντικότερες πόλεις του είναι η πρωτεύουσα Πσκοφ και το Βελίκι Λούκι. Σύμφωνα με την απογραφή του 2021 είχε πληθυσμό 599.064 κατοίκων.[2]

Γεωγραφία

Επεξεργασία

Το όμπλαστ του Πσκοφ βρίσκεται στο δυτικότερο τμήμα της ρωσικής επικράτειας (εξαιρουμένου του εξκλάβιου του Καλίνινγκραντ.[3] Συνορεύει βόρετια με το όμπλαστ του Λένινγκραντ, ανατολικά με το όμπλαστ του Νόβγκοροντ, νοτιοανατολικά με τα όμπλαστ του Τβερ και του Σμολένσκ, νότια με τη Λευκορωσία και δυτικά με την την Εσθονία και τη Λετονία. Στα βορειοδυτικά βρίσκεται η λίμνη Πέιπους, που αποτελεί σε μεγάλο βαθμό το σύνορο της Ρωσίας με την Εσθονία.[3]

Οι περιοχή του όμπλαστ βρίσκεται στην λεκάνη απορροής της Βαλτικής Θάλασσας, κυρίως στη λεκάνη του ποταμού Νάρβα. Ο μεγαλύτερος ποταμός αυτής της λεκάνης είναι ο Βελίκαγια, ο οποίος διασχίζει ολόκληρο το όμπλαστ από νότο προς βορρά και εκβάλλει στη λίμνη Πέιπους. Η λεκάνη απορροής του Βελίκαγια καλύπτει ολόκληρη την επικράτεια του όμπλαστ, με εξαίρεση σχετικά μικρές περιοχές στο νότιο, ανατολικό και βορειοανατολικό τμήμα της. Οι ποταμοί στα νοτιοανατολικά εκβάλλουν στον ποταμό Λόβατς, ο οποίος έχει τις πηγές του στη Λευκορωσία και διασχίζει το όμπλαστ του Πσκοφ από νότο προς βορρά, συνεχίζοντας στο όμπλαστ του Νόβγκοροντ.

Ο Λόβατς είναι σημαντικός τροφοδότης της λίμνης Ίλμεν και ανήκει στη λεκάνη του ποταμού Νέβα. Ένας άλλος τροφοδότης της λίμνης Ίλμεν είναι ο ποταμός Σελόν, ο οποίος ρέει στο ανατολικό τμήμα της περιφέρειας. Επίσης, ορισμένες περιοχές στα νότια βρίσκονται στη λεκάνη του Δυτικού Ντβίνα (Νταουγκάβα) αποτελεί το σύνορο ανάμεσα στα όμπλαστ του Πσκοφ και του Τβερ.

Το βόρειο τμήμα του όμπλαστ είναι επίπεδο και βαλτώδες, ενώ το κεντρικό και το νότιο τμήμα διαμορφώνονται από παγετώδη τοπία. Υπάρχουν πολλές λίμνες, ιδίως στο νότιο τμήμα. Η μεγαλύτερη, μετά τη λίμνη Πέιπους, είναι η λίμνη Zhizhitskoye και καλύπτει επιφάνεια 51,3 τετραγωνικών χιλιομέτρων. Βρίσκεται στα νοτιοανατολικά της περιφέρειας, στη λεκάνη του δυτικού Ντβίνα.[4]

Η ξυλεία είναι ένας από τους κυριότερους φυσικούς πόρους του όμπλαστ, καθώς το ένα τρίτο περίπου της επικράτειάς του καλύπτεται από δάση.

Το Πσκοφ αναφέρεται για πρώτη φορά σε χρονικά στο έτος 903, ενώ από την περιοχή του περνούσε η εμπορική οδός μέσω της οποίας έφθαναν οι Βάραγγοι στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία. Στα 1230 το Πσκοφ είχε εξελιχθεί σε πριγκιπάτο, το οποίο αργότερα πέρασε στην κατοχή της Δημοκρατίας του Νόβγκοτοντ και έγινε και αυτό Δημοκρατία, μία από τις δύο των Ρως. Στη Δημοκρατία του Πσκοφ, η ανώτατη αρχή ήταν η συνέλευση των πολιτών. Το 1348 συνήφθη η Συνθήκη του Μπολότοβο, με την οποία αναγνωρίστηκε η ανεξαρτησία του Πσκοφ. Με την πάροδο του χρόνου το Πσκοφ πέρασε στην επιρροή του Μεγάλο Δουκάτο της Μόσχας και μετά το 1399 η Μόσχα διόριζε πλέον απευθείας αντιβασιλείς στο Πσκοφ. Η ανεξαρτησία του Πσκοφ τελείωσε και τυπικά το 1510, όταν καταλήφθηκε από τα στρατεύματα του Μεγάλου Πρίγκιπα της Μόσχας Βασίλειου Γ΄.[5] Σε όλη τη διάρκεια της ιστορίας η περιοχή του Πσκοφ αποτελούσε το δυτικό όριο των ρωσικών εδαφών οι ηγεμόνες του βρίσκονταν διαρκώς σε πόλεμο. Το 1242 έλαβε χώρα στη λίμνη Πέιπους η λεγόμενη «Μάχη των Πάγων» έπειτα από την οποία σταμάτησε η επέκταση των Τευτόνων προς τα ανατολικά. Το 1581, κατά τη διάρκεια του Λιβονικού Πολέμου τα πολωνικά στρατεύματα πολιόρκησαν το Πσκοφ. Οι περιοχές που αποτελούν σήμερα το νότιο τμήμα του όμπλαστ άλλαξαν πολλές φορές χέρια, αλλά μετά τον Λιβονικό Πόλεμο, πέρασαν στην Πολωνία και παρέμειναν πολωνικές μέχρι τον πρώτο διαμελισμό της Πολωνίας το 1772. Το νοτιοανατολικό τμήμα του έγινε μέρος του Πριγκιπάτου του Τορόπετς, προτού προσαρτηθεί στη Μόσχα τον 15ο αιώνα.

Στις 29 Δεκεμβρίου (18 Δεκεμβρίου με το παλαιό ημερολόγιο) του 1708 ο Μέγας Πέτρος εξέδωσε διάταγμα βάσει του οποίου ιδρύθηκαν επτά κυβερνεία.[6][7] Τα εδάφη στα βόρεια του σημερινού όμπλαστ του Πσκοφ, που τότε ανήκαν στη Ρωσία, υπάρχονταν στο Κυβερνείο της Αγίας Πετρούπολης. Το 1727 ιδρύθηκε ξεχωριστό Κυβερνείο του Νόβγκοροντ και οι περιοχές αυτές υπήχθησαν εκεί. Το Κυβερνείο του Νόβγκοροντ είχε πέντε επαρχίες και τα εδάφη του όμπλαστ του Πσκοφ ανήκαν τότε στις επαρχίες του Πσκοφ και του Βελίκι Λούκι. Το 1772, προκειμένου να ενταχθούν τα εδάφη που απέκτησε η Ρωσία έπειτα από τον Πρώτο διαμελισμό της Πολωνίας, δημιουργήθηκε το Κυβερνείο του Πσκοφ με έδρα την Οπότσκα.[8] Αυτή η διοικητική δομή σύντομα αποδείχθηκε μη διαχειρίσιμη και έτσι το αρχικό Κυβερνείο χωρίστηκε το 1776 σε δύο, αυτό του Πσκόφ και το Κυβερνείο του Πολότσκ. Η πόλη του Πσκοφ έγινε το διοικητικό κέντρο του ομώνυμου κυβερνείου. Το 1777 το κυβερνείο του Πσκοφ μετατράπηκε σε Αντιβασιλεία. Το 1796 η αντιβασιλεία καταργήθηκε και ο τσάρος Παύλος Α΄ εξέδωσε διάταγμα για την αποκατάσταση του Κυβερνείου του Πσκοφ.[8] Το νότιο τμήμα του Όμπλαστ του Πσκοφ πέρασε από διάφορες διοικητικές μεταρρυθμίσεις και εν τέλει εντάχθηκε στο Κυβερνείο του Βίτσεμπσκ. Μετά το 1919 το Κυβερνείο του Βίτσεμπσκ αποτέλεσε τμήμα της Ρωσικής Σοβιετικής Ομοσπονδιακής Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας.[9]

Το 1924 το Κυβερνείο του Βίτσεμπσκ καταργήθηκε και το βορειοανατολικό τμήμα του μεταφέρθηκε στο Κυβερνείο του Πσκοφ. Λίγα χρόνια πριν, το 1920, τα δυτικά εδάφη του Κυβερνείου του Πσκοφ, συμπεριλαμβανομένων των πόλεων Πετσόρι, Ιζμπόρσκ, Βισγκοροντοκ και Πυτάλοβο που από το 1918 βρίσκονταν υπό κατοχή των Λευκών, των λετονικών και εσθονικών δυνάμεων παραχωρήθηκαν από τη Ρωσική SFR στη Λετονία και την Εσθονία αντίστοιχα βάσει της Συνθήκης Ειρήνης του Ταρτού και της Συνθήκης Ειρήνης της Ρίγας.

Την 1η Αυγούστου 1927 καταργήθηκαν τα κυβερνεία και η περιοχή έγινε μέρος του νεοσύστατου όμπλαστ του Λένινγκραντ.[10] Το νότιο τμήμα της σύντομα αποσπάστηκε και πέρασε από διάφορες διοικητικές μεταρρυθμίσεις, υπαγόμενο άλλοτε στο Δυτικό Όμπλαστ, άλλοτε στο Όμπλαστ του Σμολένσκ και άλλοτε στο Όμπλαστ του Καλίνιν (Τβερ). Στο Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, συγκεκριμένα από το φθινόπωρο του 1941 μέχρι την άνοιξης του 1944, η περιοχή του σημερινού όμπλαστ του Πσκοφ ήταν υπό γερμανική κατοχή. Έντονη ήταν επίσης η δράση των παρτιζάνων στα εδάφη αυτά. Στις 22 Αυγούστου 1944, λίγους μήνες μετά από την απελευθέρωση, ιδρύθηκε το Όμπλαστ του Βελίκι Λούκι και την επομένη ιδρύθηκε το Όμπλαστ του Πσκοφ. Το 1945 περιοχές που είχαν περάσει από την Ρωσική ΣΟΣΔ στη Λετονία και την Εσθονία το 1920 μεταφέρθηκαν ξανά από τις νεοσύστατες Σοβιετικές Σοσιαλιστικές Δημοκρατίες της Εσθονίας και της Λετονίας στο Όμπλαστ του Πσκοφ, συμπεριλαμβανομένης της πόλης Πετσόρι..[11][12] Στη διαμόρφωση που είχαν τότε, τα όμπλαστ του Πσκοφ και του Βελίκι Λούκι είχαν πλέον όλες τα εδάφη που αποτελούν σήμερα το Όμπλαστ του Πσκοφ. Στις 2 Οκτωβρίου 1957 καταργήθηκε το Όμπλαστ του Βελίκι Λούκι και τα εδάφη του χωρίστηκαν μεταξύ των Όμπλαστ του Πσκοφ και του Καλίνιν. Έπειτα από την διοικητική υπαγωγή των επαρχιών Κόλμσκι και Πλοσκόσκι στα Όμπλαστ του Νόβγκοροντ και του Καλίνιν αντίστοιχα, τον Ιούλιο του 1958, τα σύνορα του Όμπλαστ του Πσκοφ παρέμειναν αμετάβλητα.

Κατά τη διάρκεια του 20ού αιώνα ο πληθυσμός του Όμπλαστ του Πσκοφ μειώθηκε σημαντικά και η σύνθεσή του άλλαξε. Το 1926 σχεδόν 1,7 εκατομμύρια άνθρωποι ζούσαν εντός των σύγχρονων ορίων του όμπλαστ, το 92% εξ αυτών σε αγροτικές περιοχές. Στις αρχές της δεκαετίας του 1950 ο πληθυσμός του ήταν περίπου ένα εκατομμύριο, εξαιτίας των απωλειών κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου και της εσωτερικής μετανάστευσης σε άλλες περιοχές της Σοβιετικής Ένωσης. Περαιτέρω μετακινήσεις πληθυσμών και η γενική ρωσική δημογραφική κρίση της δεκαετίας του 1990 έριξαν τον πληθυσμό σε λιγότερο από 700 χιλιάδες. Χάρη στην εκβιομηχάνιση το ποσοστό των ανθρώπων που ζούσαν σε αστικά κέντρα είχε φθάσει στο 50% στα μέσα της δεκαετίας του 1970.[13]

Πολιτική

Επεξεργασία

Κατά τη σοβιετική περίοδο, την εξουσία στο όμπλαστ μοιράζονταν τρία πρόσωπα: ο πρώτος γραμματέας της Επιτροπής του ΚΚΣΕ για το Όμπλαστ του Πσκοφ, ο πρόεδρος του περιφερειακού σοβιέτ (νομοθετική εξουσία) και ο πρόεδρος της εκτελεστικής επιτροπής της περιφέρειας (εκτελεστική εξουσία). Από το 1991 ο επικεφαλής της διοίκησης της περιφέρειας και τελικά ο κυβερνήτης διορίζεται/εκλέγεται παράλληλα με το εκλεγμένο περιφερειακό κοινοβούλιο.

Δημογραφικά στοιχεία

Επεξεργασία
Ιστορική εξέλιξη πληθυσμού
Έτος Πληθ.   ±%  
1897 1.122.317 —    
1926 1.788.418 +59.4%
1939 1.549.800 −13.3%
1959 951.866 −38.6%
1970 875.293 −8.0%
1979 850.035 −2.9%
1989 846.449 −0.4%
2002 760.810 −10.1%
2010 673.423 −11.5%
2021 599.084 −11.0%

Σύμφωνα με την απογραφή του 2021 το όμπλαστ είχε πληθυσμό 599.084 κατοίκων. Στην προηγούμενη απογραφή του 2010 ήταν 673.423, ενώ στις δύο παλαιότερες απογραφές του 2002 και του 1989 ήταν 760.810 και 846.449 αντίστοιχα.

Η αναλογία γεννήσεων και θανάτων το 2022 ήταν 7,1/1000 και 17,8/1000 αντίστοιχα,[14][15] ενώ σε κάθε γυναίκα αντιστοιχούν 1,33 τέκνα.[16] Βάσει των στοιχείων του 2021, το προσδόκιμο ζωής για τους άνδρες ήταν 62,85 χρόνια και για τις γυναίκες 72,67 χρόνια -με μέσο όρο στα 67,69 χρόνια.[17]

Θρησκεία

Επεξεργασία
Religion in Pskov Oblast as of 2012 (Sreda Arena Atlas)[18][19]
Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία
  
49.6%
Λοιποί Ορθόδοξοι
  
1.5%
Παλαιοί Πιστοί
  
0.6%
Λοιποί Χριστιανοί
  
5.4%
Σλαβικός νεοπαγανισμός
  
0.8%
Δεχόμενοι την πνευματικότητα αλλά όχι τις θρησκείες
  
17.4%
Άθεοι και άθρησκοι
  
19.2%
Λοιποί/δεν απάντησαν
  
5.5%

Σύμφωνα με έρευνα του 2012,[18] το 49,6 % του πληθυσμού του όμπλαστ ήταν Χριστιανοί Ορθόδοξοι προσκείμενοι στην Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία, ακόμη 2 % ήταν Ορθόδοξοι που δεν πρόσκεινται στην ρωσική εκκλησία και 5 % ήταν Χριστιανοί άλλων δογμάτων.[18] Το ποσοστό όσων αποδέχονταν την πνευματικότητα αλλά δεν εντάσσονταν σε οργανωμένη θρησκεία ήταν 17 % και αυτό των άθεων ή/και άθρησκων 19 %.[18] Υπήρχε επίσης μικρός αριθμός ατόμων που ακολουθούσαν τον σλαβικό νεοπαγανισμό.[18]

Οικονομία

Επεξεργασία

Βιομηχανία

Επεξεργασία

Με βάση τα στοιχεία του 2009 στις επιχειρήσεις της βιομηχανίας τροφίμων και παραγωγής ηλεκτροτεχνικού υλικού οφείλονταν περισσότερο από το 50% της συνολικής βιομηχανικής παραγωγής στο όμπλαστ.[20] Οι δύο πόλεις με τη μεγαλύτερη συγκέντρωση βιομηχανικών μονάδων είναι το Πσκοφ και το Βελίκι Λούκι.

Κτηνοτροφία

Επεξεργασία

Σημαντική οικονομική δραστηριότητα είναι η εκτροφή βοοειδών για την παραγωγή γάλακτος και κρέατος.[21]

Μεταφορές

Επεξεργασία

Σιδηροδρομικό δίκτυο

Επεξεργασία

Η σιδηροδρομική γραμμή που συνδέει το Μπολογκόγιε με το Πσκοφ διασχίζει το όμπλαστ από τα ανατολικά προς τα δυτικά. Συνεχίζει μέχρι το Πετσόρι και πέρα από τα σύνορα της ρωσικής επικράτειας για να φθάσει στο Τάρτου στην Εσθονία. Παρόλα αυτά δεν υπάρχει επιβατική γραμμή μεταξύ του Πσκοφ και της Εσθονίας. Άλλη σημαντική σιδηροδρομική γραμμή είναι αυτή που συνδέει την Αγία Πετρούπολη με τη Ρίγα μέσω των πόλεων Πλιούσσα, Όστροφ και Πυτάλοβο. Επίσης, το Γκντοφ συνδέεται σιδηροδρομικά με το Veymarn μέσω του Σλάντσι. Πρόκειται για ένα τμήμα της σιδηροδρομικής γραμμής που παλιότερα συνέχιζε νότια προς το Πσκοφ, ωστόσο το τμήμα μεταξύ του Γκντοφ και του Πσκοφ καταστράφηκε στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο και δεν ξαναχτίστηκε ποτέ. Από τη νότια περιοχή του όμπλαστ διέρχεται και η σιδηροδρομική γραμμή που συνδέει τη Μόσχα με τη Ρίγα, ενώ μία ακόμα γραμμή, που κινείται σε άξονα βορρά-νότου, συνδέει την Αγία Πετρούπολη με το Νέβελ. Στο Nέβελ η γραμμή διακλαδώνεται με τους δύο κλάδους της να κατευθύνονται προς τη χωρίζεται σε δύο σιδηροδρομικές γραμμές, που κατευθύνονται και οι δύο νοτιοανατολικά προς τη Λευκορωσία: η μία προς το Βίτσεμπσκ η άλλη προς το Γκρόντνο. Τέλος, το Βελίκι Λούκι είναι ο τερματικός σταθμός της σιδηροδρομικής γραμμής που εκτείνεται βορειοανατολικά προς το Μπολογκόγιε.

Οδικό δίκτυο

Επεξεργασία

Το οδικό δίκτυο είναι σχετικά πυκνό, με εξαίρεση τις ερημωμένες ελώδεις περιοχές στα ανατολικά του όμπλαστ. Οι δύο σημαντικότεροι αυτοκινητόδρομοι είναι ο Μ9, που συνδέει τη Μόσχα με τη Ρίγα, και ο Μ20 που συνδέει την Αγία Πετρούπολη με το Κίεβο. Επίσης, το Όστροφ είναι το βόρειο όριο της Ευρωπαϊκής Οδού Ε262, της οποίας το άλλο άκρο είναι το Κάουνας στη Λιθουανία.

Αεροδρόμια

Επεξεργασία

Αεροδρόμια υπάρχουν στο Πσκοφ και στο Βελίκι Λούκι. Μέσω του Διεθνούς Αεροδρομίου του Πσκοφ υπάρχει τακτική αεροπορική σύνδεση με τη Μόσχα και την Αγία Πετρούπολη.[22]

Πολιτισμός

Επεξεργασία

Το Πσκοφ, όπως και το Νόβγκοροντ, δεν υπέστη εισβολές από τους Μογγόλους και έτσι διασώθηκαν παλαιότερα στοιχεία αρχιτεκτονικής. Ο καθεδρικός της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος στην ιερά μονή Μιρόζκι χτίστηκε τον 12ο αιώνα και έχει τοιχογραφίες του αιώνα αυτού, πράγμα εξαιρετικά σπάνιο στη Ρωσία. Το μοναδικό άλλο κτίριο που διαζώζεται στο Πσκοφ πριν από την εισβολή των Μογγόλων είναι το καθολικό της Ιεράς Μονής Ιβανόφκσι, που χτίστηκε τη δεκαετία του 1140 και ενδεχομένως είναι το παλαιότερο κτίριο που διασώζεται μέχρι τις μέρες μας σε ολόκληρο το όμπλαστ. Στην πόλη του Πσκοφ και στα περίχωρά του υπάρχουν πολλές εκκλησίες που χτίστηκαν από τα τέλη του 14ου μέχρι τον 17ο αιώνα. Η αρχιτεκτονική τους είναι απλή, ενώ απέξω είναι βαμένες λευκές και οι περισσότερες έχουν καμπαναριό κατασκευασμένο ακριβώς επάνω στο κύριο κτίριο του ναού. Ένα άλλο αξιο χαρακτηριστικό της αρχιτεκτονικής του Πσκοφ είναι η παρουσία μεγάλου αριθμού κατοικιών του 17ου αιώνα. Τα διασωζόμενα στοιχεία αστικής αρχιτεκτονικής πριν από τον 18ο αιώνα είναι εξαιρετικά σπάνια στη Ρωσία, ελάχιστα είναι τα κτίρια έχουν επιβιώσει, και το Πσκοφ περιέχει αρκετές δεκάδες από τα καλύτερα δείγματα αυτού του είδους.

Το Πσκοφ βρισκόταν για σημαντικό μέρος της ρωσικής στα δυτικά σύνορα της χώρας και ως εκ τούτου πολλά είναι τα οχυρωματικά έργα. Τα καλύτερα σωζόμενα παραδείγματα είναι το Κρεμλίνο του Πσκοφ, καθώς και τα τείχη και οι πύργοι που περιβάλλουν το ιστορικό κέντρο της πόλης, όπως επίσης το φρούριο στο Ιζμπόρσκ, η Ιερά Μονή των Σπηλαίων του Πσκοφ στην πόλη Πετσόρι και το φρούριο του Πόρχοφ.

Στα εδάφη του Κυβερνείου του Πσκοφ βρίσκονταν επίσης τα κτήματα της οικογένειας του Πούσκιν, ο οποίος μάλιστα πέρασε αρκετό χρόνο εκεί. Τη σοβιετική περίοδο ο χώρος αυτός μετατράπηκε σε μουσείο. Αντίστοιχη ήταν η διαχείριση των κτημάτων που ανήκαν στην οικογένεια του Μουσόργκσκι.

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. (Ρωσικά) OKTMO. www.gks.ru/metod/classifiers.html. Ανακτήθηκε στις 13  Μαρτίου 2015.
  2. invalid reference parameter
  3. 3,0 3,1 1september.ru. Д. В. Заяц (D. V. Zayats). "Псковская область" (Pskov Oblast).
  4. Лесненко, В.К.· В.Н. Абросов. Озера Псковской области (στα Ρωσικά). Ανακτήθηκε στις 3 Νοεμβρίου 2014. 
  5. Аракчеев, В.А. Культура и история Псковской области (στα Ρωσικά). Администрация Псковской области. Ανακτήθηκε στις 5 Νοεμβρίου 2012. 
  6. Указ об учреждении губерний и о росписании к ним городов (in ρωσική)
  7. Архивный отдел Администрации Мурманской области. Государственный Архив Мурманской области. (1995). Административно-территориальное деление Мурманской области (1920-1993 гг.). Справочник. Мурманск: Мурманское издательско-полиграфическое предприятие "Север". σελίδες 19–20. 
  8. 8,0 8,1 Коломыцева, Н.В. Псковской губернии 225 лет (στα Ρωσικά). Краеведческий архив Псковской области. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις Δεκεμβρίου 21, 2012. Ανακτήθηκε στις Απριλίου 5, 2012. 
  9. (στα ru) Great Soviet Encyclopedia. http://slovari.yandex.ru/%D0%9E%D0%B1%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%8C%20%28%D0%BC%D0%B5%D1%81%D1%82%D0%BD%D0%BE%D1%81%D1%82%D1%8C%29/%D0%91%D0%A1%D0%AD/%D0%9E%D0%B1%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%8C%20%28%D0%BC%D0%B5%D1%81%D1%82%D0%BD%D0%BE%D1%81%D1%82%D1%8C%29/. Ανακτήθηκε στις 9 November 2012.  Αρχειοθετήθηκε 2014-03-31 στο Wayback Machine.
  10. Снытко, О.В.· και άλλοι. (2009). С.Д. Трифонов· Т.Б. Чуйкова· Л.В. Федина· А.Э. Дубоносова, επιμ. Административно-территориальное деление Новгородской губернии и области 1727-1995 гг. Справочник (PDF) (στα Ρωσικά). Saint Petersburg. σελ. 85. Ανακτήθηκε στις 2 Μαρτίου 2011. 
  11. «Decree of the Supreme Council of USSR on establishing of Pskov Oblast (23 August 1944)». Ανακτήθηκε στις 1 Ιανουαρίου 2017. 
  12. «Supreme Council of the USSR, Decree on founding of Pskov Oblast (published image version)». pskov.ru. Ανακτήθηκε στις 2 Ιανουαρίου 2017. 
  13. Кривуля, И. В.; Манаков, А. Г. (2006). «ДЕПОПУЛЯЦИОННЫЕ ПРОЦЕССЫ В ПСКОВСКОЙ ОБЛАСТИ И КЛЮЧЕВЫЕ НАПРАВЛЕНИЯ ДЕМОГРАФИЧЕСКОЙ ПОЛИТИКИ». Псковский регионологический журнал 1: 57. https://pskgu.ru/projects/pgu/storage/prj/prj_01/prj_01_06.pdf. Ανακτήθηκε στις 3 April 2022. 
  14. «Information on the number of registered births, deaths, marriages and divorces for January to December 2022». ROSSTAT. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Μαρτίου 2023. Ανακτήθηκε στις 21 Φεβρουαρίου 2023. 
  15. «Birth rate, mortality rate, natural increase, marriage rate, divorce rate for January to December 2022». ROSSTAT. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Μαρτίου 2023. Ανακτήθηκε στις 21 Φεβρουαρίου 2023. 
  16. Суммарный коэффициент рождаемости [Total fertility rate]. Russian Federal State Statistics Service (στα Ρωσικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (XLSX) στις 10 Αυγούστου 2023. Ανακτήθηκε στις 10 Αυγούστου 2023. 
  17. «Демографический ежегодник России» [The Demographic Yearbook of Russia] (στα Ρωσικά). Federal State Statistics Service of Russia (Rosstat). Ανακτήθηκε στις 1 Ιουνίου 2022. 
  18. 18,0 18,1 18,2 18,3 18,4 "Arena: Atlas of Religions and Nationalities in Russia". Sreda, 2012.
  19. 2012 Arena Atlas Religion Maps. "Ogonek", № 34 (5243), 27/08/2012. Retrieved 21/04/2017. Archived.
  20. Структура промышленности и динамика промышленного производства (στα Ρωσικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Σεπτεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2012. 
  21. Сельское хозяйство Псковской области (στα Ρωσικά). Портал российско-японского экономического сотрудничества. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Σεπτεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2012. 
  22. The schedule of Pskovavia flights. Retrieved 2014-04-20
  • Псковское областное Собрание депутатов. №1-У 12 апреля 2001 г. «Устав Псковской области», в ред. Закона №1609-ОЗ от 15 декабря 2015 г. «О поправках в статьи 44 и 49 Устава Псковской области». Вступил в силу 18 апреля 2001 г. Опубликован: "Губернские ведомости", №11, 18 апреля 2001 г. (Pskov Oblast Council of Deputies. #1-U April 12, 2001 Charter of Pskov Oblast, as amended by the Law #1609-OZ of December 15, 2015 On Amending Articles 44 and 49 of the Charter of Pskov Oblast. Effective as of April 18, 2001.).
  • Президиум Верховного Совета СССР. Указ от 23 августа 1944 г. «Об образовании Псковской области в составе РСФСР». (Presidium of the Supreme Soviet of the USSR. Decree of August 23, 1944 On Establishing Pskov Oblast Within the RSFSR. ).

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία