Ναγκασάκι

Η ιαπωνική πόλη Ναγκασάκι (ιαπωνικά: 長崎市‎‎, Nagasaki-shi) είναι, με 455.156 κατοίκους το 2006, η μεγαλύτερη πόλη και πρωτεύουσα του ομώνυμου νομού της Ιαπωνίας. Παλαιότερα ήταν τμήμα του διαμερίσματος Νισισονόγκι. Το Ναγκασάκι είναι περισσότερο γνωστό ως η δεύτερη (και τελευταία) πόλη στην Ιστορία που βομβαρδίστηκε με ατομική βόμβα (ορθότερα: πυρηνική βόμβα), κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο (1945) από τις ΗΠΑ, μόλις τρεις ημέρες μετά τη Χιροσίμα.

Ναγκασάκι
Σημαία Έμβλημα
Ύμνος: Nagasaki shika
Ναγκασάκι 32°44′58″N 129°52′47″E
Χώρα	Ιαπωνία
Διοικητική υπαγωγή	Νομαρχία Ναγκασάκι
Γεωγραφική υπαγωγή	Nomo Peninsula και Nishisonogi Peninsula
Ίδρυση	1  Απριλίου 1889
Διοίκηση
• mayor of Nagasaki	Shirō Suzuki (από 2023)
Έκταση	406.350.000 m²
Υψόμετρο	105 μέτρα
Πληθυσμός	404.656 (1  Μαρτίου 2021)
Ταχ. κωδ.	850-0002–852-8154
Τηλ. κωδ.	95
Ζώνη ώρας	UTC+09:00
Ιστότοπος	Επίσημος ιστότοπος
Σχετικά πολυμέσα

Η έκταση του Ναγκασάκι είναι 406,35 τετρ.χμ., οπότε η μέση πυκνότητα πληθυσμού είναι 1.120 κάτοικοι ανά τετρ.χμ. Δήμαρχος του Ναγκασάκι ήταν ο Ιτσόου Ιτόου μέχρι τις 17 Απριλίου 2007, οπότε υπέκυψε στα τραύματά του έπειτα από δολοφονική επίθεση σε ηλικία 61 ετών. Τον διαδέχθηκε ο Τομιχίσα Ταουέ.

Η πόλη υπήρξε κέντρο της ευρωπαϊκής επιρροής στη φεουδαρχική Ιαπωνία, από την πρώτη επαφή των Ιαπώνων με τους Ευρωπαίους μέχρι και τον εκσυγχρονισμό της χώρας τον 19ο αιώνα. Εξελίχθηκε σε μεγάλη βάση του ιαπωνικού ναυτικού κατά τον πρώτο Σινοϊαπωνικό Πόλεμο και τον Ρωσοϊαπωνικό Πόλεμο.

Η ζωντανή προκυμαία του Ναγκασάκι δέχεται συχνά επισκέψεις από ιστιοφόρα.

Γεωγραφία

Το Ναγκασάκι είναι χτισμένο σε ένα μακρόστενο κόλπο που σχηματίζει το καλύτερο φυσικό λιμάνι στο νησί Κιουσού. Η κυρίως πόλη καταλαμβάνει μία μικρή πεδινή περιοχή και δύο κοιλάδες που σχηματίζονται από δύο ποταμούς. Η πυκνοδομημένη περιοχή περιορίζεται από τη μορφολογία του εδάφους σε περίπου 10.000 στρέμματα. Οι χερσόνησοι Ναγκασάκι και Νισισονόγκι βρίσκονται μέσα στα όρια της πόλεως. Το Ναγκασάκι περιβάλλεται από τις πόλεις Ισαχάγια και Σαϊκάι.

Ιστορία

Μεσαίωνας

Το Ναγκασάκι ιδρύθηκε πριν το 1500 μ.Χ., αλλά ήταν σχετικώς ασήμαντο μέχρι το 1542, οπότε ένα πορτογαλικό πλοίο έδεσε τυχαία εκεί κοντά, κάπου στον νομό Καγκοσίμα. Ο Ιησουίτης ιεραπόστολος Φραγκίσκος Ξαβιέ αποβιβάσθηκε σε άλλη περιοχή το 1549, αλλά ανεχώρησε για την Κίνα το 1551 και πέθανε εκεί. Οι εκχριστιανισθέντες από αυτόν Ιάπωνες προσηλύτισαν μερικούς ντάιμιο (φεουδάρχες), με σημαντικότερο τον Όμουρα Σουμιτάντα, που απεκόμισε μεγάλα κέρδη μετά τον προσηλυτισμό του εξαιτίας μιας συμφωνίας να διαχειρίζεται μέρος του εμπορίου από τα πορτογαλικά πλοία σε ένα λιμάνι που κατασκεύασαν με τη βοήθειά του στο Ναγκασάκι το 1571. Από τότε η κωμόπολη Ναγκασάκι αναπτύχθηκε γρήγορα σε εμπορικό κέντρο με πολυδύναμο λιμάνι.

Τα πορτογαλικά προϊόντα που εισάγονταν από το λιμάνι (καπνός, παξιμάδια, υφάσματα και ένα πορτογαλικό γλύκισμα, το καστέγια) ενσωματώθηκαν στην ιαπωνική λαϊκή κουλτούρα. Οι Πορτογάλοι επίσης έφερναν και πολλά κινέζικα προϊόντα.

Εξαιτίας της αστάθειας που επέφεραν οι τοπικοί πόλεμοι, ο Σουμιτάντα και ο επικεφαλής των Ιησουιτών Αλεχάντρο Βαλινιάνο σκέφθηκαν να περάσουν τον διοικητικό έλεγχο κατευθείαν στην Εταιρεία του Ιησού. Για μια σύντομη περίοδο λοιπόν μετά το 1580, το Ναγκασάκι ήταν μια αποικία των Ιησουιτών, υπό τον διοικητικό και στρατιωτικό τους έλεγχο. Κατέστη καταφύγιο για τους εκχριστιανισμένους Ιάπωνες που έφευγαν εξαιτίας διωγμών από άλλες επαρχίες. Αλλά το 1587 η εκστρατεία του Τογιοτόμι Χιντεγιόσι για την ενοποίηση της χώρας έφθασε στο Κιούσου. Ανησυχώντας για τη μεγάλη χριστιανική επιρροή στη νότια Ιαπωνία, καθώς και για τον ενεργό ρόλο των Ιησουιτών στην ιαπωνική πολιτική σκηνή, ο Χιντεγιόσι διέταξε την εκδίωξη όλων των ιεραποστόλων και έθεσε το Ναγκασάκι υπό τον άμεσο έλεγχό του. Ωστόσο, η διαταγή του δεν εφαρμόσθηκε και το μεγαλύτερο ποσοστό του πληθυσμού της πόλης παρέμεινε ανοικτά Ρωμαιοκαθολικό.

Το 1596, το ισπανικό πλοίο Σαν Φελίπε ναυάγησε στις ακτές του Σικόκου, και ο Χιντεγιόσι έμαθε από τον τιμονιέρη του ότι οι Ισπανοί Φραγκισκανοί ήταν η εμπροσθοφυλακή μιας εισβολής στην Ιαπωνία. Τότε διέταξε την εκτέλεση 26 Χριστιανών στο Ναγκασάκι στις 5 Φεβρουαρίου 1596. Αλλά οι Πορτογάλοι έμποροι δεν εκδιώχθηκαν και η πόλη συνέχισε την ακμή της.

Μεγκανεμπάσι («Γέφυρα των Θεαμάτων»)

Το 1603 ο Τοκουγκάβα Ιεγιάσου ανέλαβε την εξουσία και αρχικά ανέχθηκε τους Χριστιανούς, καθώς πολλοί Καθολικοί ντάιμιο ήταν κρίσιμοι σύμμαχοί του κατά τη Μάχη της Σεκιγκαχάρα, και η θέση του δεν ήταν αρκετά ισχυρή ώστε να κινηθεί εναντίον τους. Μόλις το Κάστρο της Οσάκα καταλήφθηκε και τα παιδιά του Τογιοτόμι Χιντεγιόσι δολοφονήθηκαν, η κυριαρχία του Τοκουγκάβα ήταν εξασφαλισμένη. Επιπροσθέτως, η παρουσία πλέον των Ολλανδών και των Βρετανών επέτρεπε το εμπόριο χωρίς να υπάρχει σύνδεσμός του με τη θρησκεία. Έτσι το 1614 ο Καθολικισμός απαγορεύθηκε επισήμως και όλοι οι ιεραπόστολοι διατάχθηκαν να εγκαταλείψουν την Ιαπωνία.

Η εξέγερση Σιμαμπάρα το 1637 τελικώς έπεισε πολλούς άρχοντες ότι οι ξένες επιρροές ήταν πιο πολύ κακό παρά καλό. Οι Πορτογάλοι, που ζούσαν ως τότε σε μία ειδικά κατασκευασμένη φυλακή σε νησί στο λιμάνι του Ναγκασάκι, το Ντεσίμα, εκδιώχθηκαν τελείως από τη χώρα, ενώ οι Ολλανδοί μετακινήθηκαν από τη βάση τους στο Χιράντο στο νησί αυτό. Το 1720 η απαγόρευση των ολλανδικών βιβλίων άρθηκε, προκαλώντας την εισροή στο Ναγκασάκι εκατοντάδων ανθρώπων των γραμμάτων που επιθυμούσαν να μελετήσουν την ευρωπαϊκή τέχνη και επιστήμη. Η πόλη έγινε κέντρο του ράνγκακου, της «ολλανδομάθειας» σε ελεύθερη απόδοση.

Κατά την περίοδο Έντο το Ναγκασάκι το κυβερνούσαν οι σογκούν του Τοκουγκάβα, διορίζοντας ένα χαταμότο, τον μπουγκυόου του Ναγκασάκι, ως τον διοικητή του.

Η σύγχρονη ιστορική έρευνα ανατρέπει την παλαιότερη άποψη ότι το Ναγκασάκι ήταν εκείνη την εποχή το μοναδικό «παράθυρο» της Ιαπωνίας προς τον έξω κόσμο, αφού υπήρχε εμπόριο και αλληλεπίδραση με την Κορέα και τη Ρωσία από την Τσουσίμα και το βόρειο Χονσού αντιστοίχως. Παρόλα αυτά, το Ναγκασάκι, όπως αναπαρίσταται στην τέχνη και τη λογοτεχνία της εποχής, ήταν το κατεξοχήν κοσμοπολίτικο λιμάνι της χώρας, γεμάτο εξωτικά αγαθά από τον δυτικό κόσμο.

Το 1808, η βρετανική φρεγάτα Φαέθων (Phaeton) έφθασε στο λιμάνι του Ναγκασάκι αναζητώντας ολλανδικά εμπορικά. Ο τοπικός κυβερνήτης δεν μπόρεσε να αντισταθεί στις απαιτήσεις των Βρετανών για φαγητό, καύσιμα και νερό, και αργότερα αυτοκτόνησε. Εξαιτίας του περιστατικού αυτού, η Ιαπωνία θέσπισε νόμους για την ενίσχυση της άμυνας των ακτών, τη θανάτωση εισβαλλόντων ξένων και την εκπαίδευση μεταφραστών της αγγλικής και της ρωσικής γλώσσας.

Το Τόουτζινιασικι (Σινικό Εργοστάσιο) στο Ναγκασάκι ήταν ένα άλλο σημαντικό σημείο εισόδου κινεζικών προϊόντων και πληροφοριών. Διάφοροι Κινέζοι έμποροι και καλλιτέχνες ταξίδευαν μεταξύ Κίνας και Ναγκασάκι. Μερικοί απ΄αυτούς πραγματικά συνδύαζαν την ιδιότητα του εμπόρου και του καλλιτέχνη, όπως ο Γι Χάι τον 18ο αιώνα.

Νεότερη εποχή

Το σύννεφο από την έκρηξη της πυρηνικής βόμβας στο Ναγκασάκι υψώνεται μέχρι τη στρατόσφαιρα το πρωί της 9ης Αυγούστου 1945

Ο Αμερικανός αξιωματικός του Ναυτικού Μάθιου Πέρρυ υποχρέωσε με την άφιξή του το 1853 την Ιαπωνία να ανοίξει τις πόρτες στο εξωτερικό εμπόριο και τις διπλωματικές σχέσεις. Το Ναγκασάκι έγινε ελεύθερο λιμάνι το 1859 και ο εκσυγχρονισμός άρχισε εντατικά το 1868.

Με τον ερχομό της βιομηχανικής εποχής στην Ιαπωνία το Ναγκασάκι απέκτησε και ευρύτερη οικονομική σημασία. Η βασική του βιομηχανία ήταν τα ναυπηγεία. Αυτή η ίδια βιομηχανία θα καθιστούσε την πόλη στόχο κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, καθώς πολλά πολεμικά πλοία κατασκευάζονταν στις εγκαταστάσεις του.

Στις 9 Αυγούστου 1945, στο Ναγκασάκι ρίφθηκε η δεύτερη πυρηνική βόμβα της Ιστορίας, μία βόμβα πλουτωνίου, στις 11:02 π.μ., που κατέστρεψε το βόρειο τμήμα της πόλεως και σκότωσε άμεσα γύρω στους 40.000 ανθρώπους. Σύμφωνα με στατιστικές, ο τελικός απολογισμός ήταν 73.884 νεκροί, 74.909 τραυματίες και 120.820 ασθενείς (προσβληθέντες από τη ραδιενέργεια).

Ρωμαιοκαθολική εκκλησία στο Ναγκασάκι

Μετά τον πόλεμο το Ναγκασάκι ξαναχτίστηκε, αλλάζοντας δραστικά την παλιά του εμφάνιση. Νέοι ναοί, ακόμα και χριστιανικοί, ανεγέρθηκαν, αφού η παρουσία του Χριστιανισμού αυξήθηκε. Το Ναγκασάκι είναι η έδρα Ρωμαιοκαθολικής Αρχιεπισκοπής (αρχιεπίσκοπος σήμερα είναι ο Ιωσήφ Μιτσουάκι Ταγκάμι). Κάποια από τα ερείπια του βομβαρδισμού διατηρήθηκαν ως μνημείο, ανάμεσά τους μία πύλη και μία αψίδα. Υψώθηκαν και νέα μνημεία, όπως το «Μουσείο Ατομικής Βόμβας του Ναγκασάκι». Ο χαρακτήρας πάντως του Ναγκασάκι ως πρωταρχικά λιμανιού, που υποστηρίζει τη ναυτική οικονομία, παραμένει.

• Το Ναγκασάκι είναι ο τόπος όπου διαδραματίζεται, κατά τον 19ο αιώνα, η υπόθεση της όπερας του Πουτσίνι «Μαντάμ Μπατερφλάι».

Εκπαίδευση

Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα

• Πανεπιστήμιο του Ναγκασάκι (長崎大学)
• Ινστιτούτο Εφαρμοσμένων Επιστημών του Ναγκασάκι (長崎総合科学大学)
• Πανεπιστήμιο Ξένων Μελετών [1] (長崎外国語大学)
• Κολέγιο Γυναικών Κουασούι (活水女子大学)
• Πανεπιστήμιο Τζουνσίν (長崎純心大学)
• Πανεπιστήμιο Ζίμπολντ

Ανώτερες σχολές

• Κολέγιο Γυναικών Τζουνσίν (純心女子短期大学)
• Κολέγιο Γυναικών Ταμάκι (玉木女子短期大学)
• Κολέγιο Γυναικών του Ναγκασάκι (長崎女子短期大学)
• Κολέγιο Ξένων Γλωσσών του Ναγκασάκι (長崎外国語短期大学)

Μεταφορές

Το Αεροδρόμιο του Ναγκασάκι βρίσκεται στη γειτονική πόλη Όουμουρα. Οι σιδηρόδρομοι ανήκουν στην ιδιωτική Σιδηροδρομική Εταιρεία του Κιουσού. Επίσης, υπάρχουν 5 γραμμές τραμ στην πόλη, ενώ 6 εθνικές οδοί συναντιούνται εδώ.

Τουρισμός

Αξιοθέατα

• Εκκλησία Όοουουρα (大浦天主堂)
• Σόουφουκου-τζι (崇福寺)
• Ιστορικό Μουσείο Ντετζίμα
• Πρώην κατοικία του Σουχάν Τακασίμα (高島秋帆旧宅)
• Όρος Ινάσα (稲佐山)
• Γέφυρα Μεγκάνε (眼鏡橋)
• Πάρκο Ειρήνης του Ναγκασάκι (平和公園)
• Μουσείο Ατομικής Βόμβας του Ναγκασάκι [2] (δίπλα στο Πάρκο Ειρήνης)
• Ερμιτάζ Νιόκο-ντο
• Καθεδρικός ναός Ουρακάμι (浦上天主堂)
• Μνημείο των 26 μαρτύρων της Ιαπωνίας (日本二十六聖人殉教の地)
• Ιερό Σάνο με τη μισή αψίδα από την πυρηνική έκρηξη (山王神社)
• Κήπος Γκλόβερ (グラバー園)
  • Πρώην κατοικία του Γκλόβερ
• Μέγαρο Χιγκάσι-Γιαμάτε Τζούνιμπαν (東山手十二番館)

• Ιερό του Κομφούκιου (孔子廟)
• Η «Τσάινα-τάουν» (κινεζική συνοικία) Σίντσι του Ναγκασάκι [3] (長崎新地中華街)
• Μουσείο Ιστορίας και Πολιτισμού [4] (長崎歴史文化博物館)
• Ενυδρείο (Nagasaki Penguin Aquarium) [5] (長崎ペンギン水族館)
• Μουσείο Επιστήμης του Ναγκασάκι [6] (長崎市科学館)
• Γκουνκαντζίμα (軍艦島)
• Μουσείο Ζίμπολντ
• Ιερό Σούουοα
• Πάρκο Τατεγιάμα (立山公園)

Εκδηλώσεις

• Το Κούντσι, το διασημότερο φεστιβάλ στην πόλη, διαρκεί από τις 7 ως τις 9 Οκτωβρίου.

• Η Γιορτή των Φαναριών του Ναγκασάκι [7] γίνεται για την κινεζική πρωτοχρονιά (18/2 ως 4/3 το 2007).

Τοπικά φαγητά και αναμνηστικά

• Τσάμπον
• Σάρα ούντον
• Σιγκέκι μπίουα
• Κασουτέρα (από εκείνο το πορτογαλικό γλύκισμα, το καστέγια - βλ. την ενότητα της Ιστορίας)
• Κινεζικά γλυκά
• Ουρακάμι Σομπόρο
• Κουζίνα Σιππόκου
• Ρύζι Τορούκο (δηλαδή «τουρκικό ρύζι»)
• Καρασούμι
• Ναγκασάκι Κακούνι Μάντζου

«Αδελφές» πόλεις

Το Ναγκασάκι είναι «αδελφοποιημένο» με τις εξής πόλεις άλλων κρατών:

• Σαιν Πωλ, Μινεσότα των ΗΠΑ (από το 1955)
• Σάντος, Βραζιλία (από το 1972)
• Πόρτο, Πορτογαλία (1978)
• Μίντελμπουρχ, Ολλανδία (1978)
• Φούτζου, Κίνα (1980)

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Επίσημος ιστότοπος στα αγγλικά
• Κινηματογράφηση του βομβαρδισμού του Ναγκασάκι
• Οι «αδελφές» πόλεις του Ναγκασάκι
• Νομαρχιακή Ομοσπονδία Τουρισμού του Ναγκασάκι