Μπόνος της Νάπολης

Ο Μπόνος ήταν βυζαντινός αξιωματούχος, δουξ της Νεάπολης κατά την περίοδο 832 - 834.

Μπόνος της Νάπολης
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση	786 Νάπολη
Θάνατος	834 Νάπολη
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	αριστοκράτης
Οικογένεια
Τέκνα	Λέων της Νεάπολης
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμα	Δούκας της Νάπολης (832–834)

Ο Μπόνος αναφέρεται σε αρκετές πρώιμες μεσαιωνικές πηγές, συμπεριλαμβανομένου του δεύτερου μέρους των Πράξεων των Επισκόπων της Νάπολης που γράφτηκε από τον Ιωάννη τον Διάκονο και το Χρονικό των δουκών του Μπενεβέντο, Σαλένο, Κάπουα και Νάπολης. Υπάρχει επίσης μία ποιητική επιτομή στα Λατινικά, που συνέθεσε ένας ανώνυμος συγγραφέας προς τιμήν του δούκα. Μερικοί μεσαιωνικοί συγγραφείς, συμπεριλαμβανομένου του Ιωάννη Διάκονου, στα γραπτά τους έδειξαν αρνητική στάση απέναντι στον Μπόνο. Ωστόσο, σύμφωνα με τους σύγχρονους ιστορικούς, μια τέτοια εκτίμηση των δραστηριοτήτων του Ναπολιτάνου δούκα είναι προκατειλημμένη. Πιθανώς, ο λόγος για αυτό ήταν οι αναγκαστικές περιστάσεις των ενεργειών του Μπόνου, όπως μια συμμαχία με τους Σαρακηνούς και η δίωξη του επισκόπου της Νάπολης Τιβέριου. Σε άλλες πηγές, ο Μπόνος περιγράφηκε ως ένας όμορφος και δυνατός άνθρωπος, ευγενικός στην συμπεριφορά και γνωστός για τη σύνεση του.

Ο Μπόνος γεννήθηκε το 786 σε μια οικογένεια Ναπολιτάνων, της οποίας οι άνδρες εκπρόσωποι πιθανότατα ανήκαν στην υψηλότερη στρατιωτική αριστοκρατία της πόλης. Τίποτα δεν είναι γνωστό για τα πρώτα χρόνια της ζωής του.

Έγινε δουξ της Νάπολης όταν στα τέλη Ιουνίου 832, δολοφονήθηκε, έπειτα από συνωμοσία, ο προκάτοχος του Στέφανος Γ΄. Στις αρχές Ιουλίου, οι επαναστάτες εξέλεξαν τον Μπόνο ως νέο «πρόξενο και δούκα» (lat. Consul et dux). Ωστόσο αμέσως συνέλαβε τους δολοφόνους του Στέφανου και τους υποστηρικτές τους, μερικούς τούς εκτέλεσαν και άλλους τους εξόρισαν.

Οι σύγχρονοι ιστορικοί ερμηνεύουν τα στοιχεία των μεσαιωνικών πηγών με διαφορετικούς τρόπους. Ορισμένοι ερευνητές, ακολουθώντας τον Ιωάννη Διάκονο, θεωρούν τον Μπόνο επικεφαλής των συνωμοτών και αργότερα, με σκοπό την ενίσχυση της προσωπικής του δύναμης, τιμώρησε τους ένοχους. Άλλοι μεσαιωνικοί συγγραφείς υποστηρίζουν ότι ο Μπόνος δεν συμμετείχε στη συνωμοσία και ότι η καταστολή των ευγενών Ναπολιτάνων που συμμετείχαν στη συνωμοσία ήταν μια νόμιμη τιμωρία στους αντάρτες για τη δολοφονία του Δούκα Στέφανου Γ΄I.

Η θητεία του Μπόνου έπεσε κατά την περίοδο της αποδυνάμωσης του Δουκάτου της Νάπολης, που προκλήθηκε από αστικές διαμάχες και επιθέσεις από εξωτερικούς εχθρούς. Λίγο μετά τη δολοφονία του Στέφανου Γ΄, οι Λομβαρδοί του Μπενεβέντο πλησίασαν ξανά τη Νάπολη και ο Μπόνος, για να διατηρήσει την εξουσία, έπρεπε να αναγνωρίσει τον εαυτό του ως υποτελή του πρίγκιπα Σίκο. Μέχρι εκείνη τη στιγμή, μόνο η ίδια η πόλη και το άμεσο περιβάλλον της παρέμεναν υπό τον Δούκα της Νάπολης. Το μεγαλύτερο μέρος του Δουκάτου της Νάπολης ήταν υπό τον έλεγχο του πριγκιπάτου Μπενεβέντο.

Ωστόσο, όταν τον Αύγουστο ή τον Σεπτέμβριο του 832, ο πρίγκιπας Σίκο ξαφνικά πέθανε και άρχισε ένας αγώνας για εξουσία μεταξύ των διαδόχων του, ο Μπόνος άρχισε να ενθαρρύνει τους Ναπολιτάνους να επιτεθούν στο Μπενεβέντο που κατείχαν εδάφη του Δουκάτου. Αναζητώντας συμμάχους, ο Μπόνος συνήψε αρκετές συμφωνίες με τους εχθρούς του νέου κυβερνήτη του Μπενεβέντο, Σικάρντ, μεταξύ των οποίων, ενίσχυσε τους δεσμούς με τον Βυζαντινό κυβερνήτη της Σικελίας, που στην ουσία το δουκάτο αποτελούσε βυζαντινό έδαφος, και ήταν ο πρώτος των Ναπολιτάνων δουκών που προσκάλεσαν το στρατό των Σαρακηνών για βοήθεια. Η συμμαχία με τους μουσουλμάνους προκάλεσε σύγκρουση μεταξύ του δούκα και του επισκόπου της Νάπολης, του Τιβερίου, ο οποίος, ως ένας από τους πλησιέστερους συμβούλους του Στέφανου Γ', προσπάθησε να επηρεάσει τη διοίκηση του Δουκάτου υπό τον Μπόνο. Η σύγκρουση τελείωσε με τον Μπόνο να συλλαμβάνει και να φυλακίζει τον επίσκοπο Τιβέριο. Αντικατέστησε μάλιστα στον επισκοπικό θρόνο τον Τιβέριο με τον Ιωάννη Δ΄, ένας από τους πιο μορφωμένους ιεράρχες της εποχής του, ο οποίος ασχολήθηκε μόνο με τις υποθέσεις της επισκοπής που του ανατέθηκε. Οι Πράξεις των Ναπολιτών Επισκόπων αναφέρουν ότι ο Ιωάννης συμφώνησε να λάβει το επισκοπικό θρόνομόνο λόγω των απειλών του Μπόνου σε περίπτωση άρνησης του να σκοτώσει τον Τιβέριο.

Έχοντας παγιώσει την εξουσία του πάνω στο Δουκάτο της Νάπολης, ο Μπόνος το φθινόπωρο του 832 ξεκίνησε στρατιωτική δράση εναντίον του Σικάρντ. Ο δούκας οδήγησε προσωπικά αρκετές επιδρομές των Ναπολιτάνων και των συμμάχων τους Σαρακηνών στα εδάφη του πρίγκιπα του Μπενεβέντο. Λεηλατώντας και καταστρέφοντας χωριά στην πορεία, ο Ναπολιτάνικος στρατός όχι μόνο ανακατέλαβε τα περισσότερα από τα εδάφη που είχε προηγουμένως καταλάβει ο πρίγκιπας Σίκο, αλλά και εισέβαλε στο έδαφος του ίδιου του πριγκιπάτου του Μπενεβέντο. Κατά τη διάρκεια αυτών των εκστρατειών, ο Μπονος κατέκτησε τις πόλεις Τέρρα ντι Λαβόρα, Ατέλλα και Ακέρρα την κοιλάδα Σάμο και την περιοχή της Πομπηίας. Κατάφερε να φτάσει στην πόλη Φόρτσια, η οποία βρισκόταν στα βάθη του Πριγκιπάτου του Μπενεβέντο. Από εκεί, στο τέλος του 833, ο στρατός επέστρεψε στη Νάπολη, όπου ο δούκας υποδέχθηκε επίσημα τους κατοίκους της πόλης.

Πιθανώς ο Μπόνος σκόπευε να συνεχίσει τον πόλεμο με τους Λομβαρδούς του Μπενεβέντο τον επόμενο χρόνο, αλλά πέθανε ξαφνικά στις 9 Ιανουαρίου 834, και θρηνήθηκε από όλους τους Ναπολιτάνους, θάφτηκε στη Βασιλική του Αγίου Restituta. Αν και ο Μπόνος κυβέρνησε το Δουκάτο μόνο για ενάμιση χρόνο, κατάφερε να εξασφαλίσει τη μεταβίβαση εξουσίας στη Νάπολη στον γιο του Λέοντα .

Στην εκκλησία του Αγίου Restituta, υπάρχει μια ταφόπλακα από τον τάφο του Μπόνου. Φέρει ένα ποιητικό επίγραμμα προς τιμήν του αποθανόντος, όπου επαινεί τα στρατιωτικά ταλέντα και την ανθρώπινη αξιοπρέπεια του δούκα, «ο σωτήρας της πατρίδας».