Βικιπαίδεια

Μονάδα εντατικής θεραπείας

Μονάδα Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ), Διεθνώς: Intensive Care Unit (ICU) είναι ένα ειδικό τμήμα του Νοσοκομείου όπου παρέχονται υπηρεσίες Επείγουσας και Εντατικής Ιατρικής. Σε κάποια νοσοκομεία υπάρχουν και ειδικές μονάδες για κάποιες ιατρικές ειδικότητες και ανάλογα με τις ανάγκες.

Μονάδα Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ) στο Νοσοκομείο Αγ. Μαρία στην Ιταλία

Ιστορία

Επεξεργασία

Η πρώτη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας ιδρύθηκε στη Κοπεγχάγη το 1953 λόγω της επιδημίας πολιομυελίτιδας (επειδή πολλοί ασθενείς απαιτούσαν σταθερό αερισμό και παρακολούθηση)[1]. Τη δεκαετία του 1960 αναγνωρίστηκε η σημαντικότητα των καρδιακών αρρυθμιών σαν αιτία νοσηρότητας και θνητότητας στο έμφραγμα του μυοκαρδίου. Αυτό οδήγησε τη χρήση ρουτίνας της συνεχούς παρακολούθησης της καρδιακής λειτουργίας (monitoring) στις MEΘ.

Τύποι

Επεξεργασία

Υπάρχουν ειδικές μορφές ΜΕΘ, οι οποίες χωρίζονται σε δύο κύριες κατηγορίες, τις παιδιατρικές και ενηλίκων.[2] Η κάθε κατηγορία έχει υπο-κατηγορίες, όπως:

 
Νεογνική ΜΕΘ

Παιδιατρική ΜΕΘ

Επεξεργασία
  • Νεογνική ΜΕΘ (για νεογέννητα και βρέφη μέχρι 28 ημερών)
  • Μονάδα Παίδων
 
Κεντρική μονάδα παρακολούθησης των καρδιακών παλμών κάθε ασθενή σε ΜΕΘ Ναυτικού στις ΗΠΑ για άμεση επέμβαση

ΜΕΘ Ενηλίκων

Επεξεργασία
  • Στεφανιαία Μονάδα
  • Καρδιοχειρουργική Μονάδα
  • Νευροχειρουργική Μονάδα
  • Μονάδα εγκαυμάτων
  • Μονάδα Μεταναισθητικής Φροντίδας
  • Αναπνευστική ΜΕΘ
  • Πολυδύναμη ΜΕΘ

Μονάδα Αυξημένης Φροντίδας (ΜΑΦ)

Επεξεργασία

Τα περισσότερα νοσοκομεία διαθέτουν μεταβατικές μονάδες αυξημένης φροντίδας (ΜΑΦ) για ασθενείς που χρειάζονται στενή παρακολούθηση, θεραπεία και νοσηλευτική φροντίδα, η οποία δεν μπορεί να παρασχεθεί σε ένα γενικό θάλαμο, αλλά ούτε και βρίσκεται σε ένα κρίσιμο στάδιο για να απαιτεί ΜΕΘ. Οι ΜΑΦ χρησιμοποιούνται έως ότου η κατάσταση ενός ασθενούς σταθεροποιηθεί για να πληροί τις προϋποθέσεις για έξοδο σε γενική μονάδα ή μονάδα αποκατάστασης. Για να υπάρχει διάκριση σε σχέση με τις ΜΕΘ, οι ΜΑΦ συνήθως δεν παρέχουν ηλεκρικούς αναπνευστήρες για μηχανική υποστήριξη της αναπνοής (mechanical ventilators), δεν υποστηρίζονται από ιατρικό προσωπικό όλο το 24ωρο, και η αναλογία ειδικευμένων νοσηλευτών/ριών προς ασθενή είναι μεγαλύτερο του 1:1.[3][4]

 
Κινητή Μονάδα Εντατικής Θεραπείας στην Αμβέρσα, Βέλγιο

Κινητή Μονάδα Εντατικής Θεραπείας

Επεξεργασία

Τα κινητά ασθενοφόρα εντατικής θεραπείας είναι καλά εξοπλισμένα ασθενοφόρα με εξειδικευμένο ιατρονοσηλευτικό προσωπικό που αποστέλλονται σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, όπου οι ασθενείς χρειάζονται υψηλότερο επίπεδο φροντίδας απ' ό,τι μπορεί να προσφέρει ένα απλό ασθενοφόρο. Στο αγγλοσαξωνικό μοντέλο, οι μονάδες αυτές αποτελούν ένα βήμα προ-νοσοκομειακής περίθαλψης, οι οποίες στελεχώνονται από προσωπικό εξειδικευμένο στο να παρέχει ηλεκροσόκ (ECT) ή από άριστα εκπαιδευμένους τραυματιοφορείς υποστήριξης ζωής. Στις ευρωπαϊκές χώρες, οι μονάδες περιλαμβάνουν εξειδικευμένο νοσηλευτή/τρια και γιατρό εντατικολόγο.

 
Αναπνευστήρας ΜΕΘ ο οποίος αναπτύχθηκε από την 81 Στρατιωτική Μονάδα Τεχνολογίας Πληροφοριών του Ισραήλ σε συνεργασία με το Ιατρικό Κέντρο Sheba για τους ασθενείς με SARS-CoV-2.
 
Μόνιτορ για παρακολούθηση των ζωτικών λειτουργιών του ασθενή

Εξοπλισμός

Επεξεργασία

Συνηθισμένες συσκευές που χρησιμοποιούνται στη ΜΕΘ περιλαμβάνουν ηλεκτρονικούς αναπνευστήρες για μηχανική υποστήριξη της αναπνοής μέσω ενδοτραχειακού σωλήνα ή τραχειοστομίας, παλμογράφους (μόνιτορ) για παρακολούθηση των ζωτικών λειτουργιών όπως καρδιακή λειτουργία, αναπνοή, αρτηριακή πίεση, θερμοκρασία κλπ, εξωτερικούς βηματοδότες, απινιδωτές, μηχανήματα τεχνητού νεφρού και αναλυτής αερίων αίματος που είναι το βασικό διαγνωστικό μηχάνημα στη ΜΕΘ. Υλικά που χρησιμοποιούνται είναι τα σετ ενδοφλέβιων γραμμών, σωλήνες διατροφής, παροχετεύσεις και καθετήρες. Τα συνηθέστερα χρησιμοποιούμενα φάρμακα είναι τα ινότροπα για ενίσχυση της καρδιακής λειτουργίας και της αρτηριακής πίεσης, αναλγητικά και κατασταλτικά καθώς και αντιβιοτικά.

Οι κυριότερες νοσηρές καταστάσεις που αντιμετωπίζονται στη ΜΕΘ είναι το κώμα, η αναπνευστική ανεπάρκεια και το σοκ (κυκλοφοριακή καταπληξία) καθώς και οι λοιμώξεις που αποτελούν και τη πρώτη αιτία θανάτου. Νοσήματα που αντιμετωπίζονται συνήθως είναι οι κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις, βαρείς τραυματισμοί, δηλητηριάσεις, εμφράγματα, κακοήθεις αρρυθμίες, μετεγχειρητικές επιπλοκές, επιπλοκές της κύησης, πνευμονίες και σηψαιμία, βαριές νευρολογικές διαταραχές όπως η μυασθένεια και γενικώς κάθε περίπτωση όπου υπάρχει άμεση απειλή της ζωής. Επίσης υποστηρίζονται άτομα με εγκεφαλικό θάνατο που πρόκειται να γίνουν δότες οργάνων.

Ποιότητα φροντίδας - προσωπικό

Επεξεργασία

Για την αξιολόγηση της βαρύτητας των ασθενών χρησιμοποιούνται διάφορα συστήματα, όπως το APACHE και SAPS[5][6] και έτσι μπορεί να προβλεφθεί η θνητότητα και νοσηρότητα, τα κριτήρια εισαγωγής και η ποιότητα της παρεχόμενης φροντίδας. Οι ιατροί της ΜΕΘ είναι ειδικοί εντατικολόγοι με αντικείμενο την Εσωτερική Παθολογία ή Παιδιατρική, Αναισθησιολογία, Χειρουργική, Πνευμονολογία και Καρδιολογία καθώς και ειδικευόμενοι. Η αναλογία ειδικευμένων νοσηλευτών/ριών προς ασθενείς είναι από 1:4 μέχρι 1:2 ανάλογα με το είδος και τη βαρύτητα των νοσημάτων που αντιμετωπίζονται.[7] Άλλα μέλη του προσωπικού της ΜΕΘ είναι νοσοκόμοι, φυσικοθεραπευτές, τεχνικοί και κοινωνικοί λειτουργοί.[4]

Η εντατική φροντίδα είναι μία ακριβής υπηρεσία υγειονομικής περίθαλψης.[8] Σε μια μελέτη η οποία διεξήχθη το 2014 στις ΗΠΑ, διαπιστώθηκε ότι η διαμονή στο νοσοκομείο που περιλαμβάνει την εισαγωγή ασθενούς στη ΜΕΘ είναι 2.5 φορές πιο διαπανηρή από την περίθαλψή του σε απλή κλίνη[9] και αντιστοιχεί στο 1% του ΑΕΠ της χώρας.[10]

Αριθμός κλινών

Επεξεργασία

Ο μέσος αριθμός κλινών αυξημένης και εντατικής φροντίδας (ΜΕΘ και ΜΑΦ) το 2012 στην Ευρώπη ήταν 11.5 κλίνες ανά 100.000 κατοίκους.[11] Το 2020, η ευρωπαϊκή χώρα με το μεγαλύτερο αριθμό κλινών ΜΕΘ ήταν η Γερμανία με 35.3 ανά 100.000,[12][13][14] ακολουθούμενη από την Αυστρία με 26.4,[12] τη Ρωσία με 21.4,[15][16] και το Βέλγιο με 17.5.[17] Η Γαλλία έχει 8.2, [12] το Ηνωμένο Βασιλείο 7,[12]. Η Ελλάδα έχει περίπου 6 κλίνες ανά 100.000[18] και η Σουηδία 5.[12]

Παρά την τεράστια διακύμανση στους αριθμούς δεν υπάρχει συναίνεση στον ιδανικό αριθμό κλινών ΜΕΘ για μία χώρα. Η ανάγκη για κλίνες ΜΕΘ εξαρτάται από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της κάθε χώρας. Για παράδειγμα, έρευνες έχουν δείξει ότι ο αριθμός των διαβητικών μέσης ηλικίας στις ΗΠΑ είναι διπλάσιος από αυτόν του ΗΒ ίδιου πληθυσμού, κάτι το οποίο οδηγεί σε υψηλότερο αριθμό χρόνιων παθήσεων των ατόμων αυτών και άρα σε αυξημένες ανάγκες κλινών ΜΕΘ.[19]

Οι διαφορές ανάμεσα σε χώρες, ακόμα και ανάμεσα σε γεωγραφικές περιοχές της ίδιας χώρας είναι τόσες πολλές, έτσι ώστε να επιδρούν με διαφορετικό τρόπο στην υγεία ενός πληθυσμού, μεμονωμένα ή/και συνδυαστικά. Αυτό καθιστά δύσκολη την οποιαδήποτε γενίκευση και τη δημιουργία ενός στοιχειωδώς χρήσιμου μοντέλου. Σε αυτό συμβάλλουν οι συνθήκες μιας χώρας, όπως το βιοτικό της επίπεδο, τα δημογραφικά της χαρακτηριστικά και το ποσοστό της οικονομικής της συνεισφοράς στην υγειονομική περίθαλψη. Οι συνθήκες αυτές δεν είναι στατικές, αλλά μεταβάλλονται με διαφορετικούς και απρόβλεπτους εν πολλοίς ρυθμούς και ενίοτε απότομα και δραματικά.[2]

Μέση διάρκεια διαμονής και θνητότητα

Επεξεργασία

Οι ασθενείς που εισάγονται στις ΜΕΘ έχουν λιγότερες πιθανότητες να καταλήξουν λόγω επιπλοκών σε αντίθεση με τους ασθενείς που εισάγονται σε απλές κλίνες σε οποιοδήποτε νοσοκομείο. Στις ΗΠΑ, για παράδειγμα, υπάρχουν περίπου 4 εκ. εισαγωγές σε μονάδες εντατικής θεραπείας ετησίως με τη μέση θνητότητα να κυμαίνεται στο 8-19% ή περίπου 500.000 θανάτους ετησίως.[20][21] Σε παγκόσμιο επίπεδο, η μέση θνητότητα στις ΜΕΘ υπολογίζεται στο 16.2% με σημαντική διακύμανση μεταξύ των χωρών και μεταξύ των νοσοκομείων, ενώ η συνολική ενδονοσοκομειακή θνητότητα υπολογίζεται στο 22.4%.[10] Στην Ελλάδα η θνητότητα στις ΜΕΘ τοποθετείται στο 32%.[22][23] Η μέση διάρκεια διαμονής (ALOS) σε κλίνη ΜΕΘ στις ΗΠΑ είναι 3.3 μέρες[24] (3 μέρες σε παγκόσμιο επίπεδο),[10] και για κάθε μέρα στη ΜΕΘ ο ασθενής χρειάζεται επιπλέον 1.5 μέρες ανάρρωση σε απλή κλίνη. Στην περίπτωση μεγάλης σε διάρκεια παραμονής σε ΜΕΘ, έχουν παρατηρηθεί προβλήματα νευρομυϊκής αδυναμίας στους ασθενείς, κάτι το οποίο αποδίδεται στη σηψαιμία, ακινησία, πολυοργανική ανεπάρκεια, υπεργλυκαιμία και χρήση κορτικοστεροειδών. Οι ασθενείς που βρίσκονται σε μηχανική υποστήριξη αναπνοής για περισσότερο από επτά μέρες οδηγούνται στη νευρομυϊκη αδυναμία στο 58% των περιπτώσεων.[24]

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. ↑ «Intensive Care Unit». Internet Journal of Health. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Οκτωβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 25 Αυγούστου 2007. 
  2. ↑ 2,0 2,1 Κροκιδάς, Αλέξης (30 Μαρτίου 2020). «ΜΕΘ: Πέραν του καλού και του κακού». efsyn.gr. Ανακτήθηκε στις 21 Νοεμβρίου 2020. 
  3. ↑ «High dependency unit». medical-dictionary.thefreedictionary.com. Ανακτήθηκε στις 21 Νοεμβρίου 2020. 
  4. ↑ 4,0 4,1 «Σε τι διαφέρει η Μονάδα Εντατικής Θεραπείας από την Μονάδα Αυξημένης Φροντίδας;». nextdeal.gr. 23 Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 21 Νοεμβρίου 2020. 
  5. ↑ Nielsen, Annelaura & Thorsen-Meyer, Hans-Christian & Belling, Kirstine & Nielsen, Anna & Thomas, Cecilia & Chmura, Piotr & Lademann, Mette & Moseley, Pope & Heimann, MSc & Dybdahl, Lars & Spangsege, Lasse & Hulsen, Patrick & Perner, Anders & Brunak, Søren. (2019). "Survival prediction in intensive-care units based on aggregation of long-term disease history and acute physiology: a retrospective study of the Danish National Patient Registry and electronic patient records". The Lancet Digital Health. 1. e78-e89. Ανακτήθηκε στις 21 Νοεμβρίου 2020
  6. ↑ Bion, J., & Dennis, A. (2016-04). "ICU admission and discharge criteria. In Oxford Textbook of Critical Care". Oxford, UK: Oxford University Press. Ανακτήθηκε στις 23 Νοεμβρίου 2020
  7. ↑ «The Importance of the Optimal Nurse-to-Patient Ratio». www.wolterskluwer.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 16 Δεκεμβρίου 2020. 
  8. ↑ Μαζέτας Δ. , Ζακυνθινός Επ. (2014). "Οικονομική ανάλυση του κόστους των Μονάδων Εντατικής Θεραπείας". Διεπιστημονική Φροντίδα Υγείας. 6(2): 78-85
  9. ↑ Barrett ML, Smith MW, Elizhauser A, Honigman LS, Pines JM (December 2014). "Utilization of Intensive Care Services, 2011". HCUP Statistical Brief #185. Rockville, MD: Agency for Healthcare Research and Quality.
  10. ↑ 10,0 10,1 10,2 Vincent, Jean-Louis & Marshall, John & Ñamendys-Silva, Silvio & François, Bruno & Martin-Loeches, Ignacio & Lipman, Jeffrey & Reinhart, Konrad & Antonelli, Massimo & Pickkers, Peter & Njimi, Hassane & Jimenez, Edgar & Sakr, Yasser & Tomas, E. & Bibonge, E. & Charra, B. & Faroudy, M. & Doedens, Linda & Farina, Zane & Adler, D. & Brealey, David. (2014). "Assessment of the worldwide burden of critical illness: the Intensive Care Over Nations (ICON) audit". The Lancet Respiratory Medicine. 10.1016/S2213-2600(14)70061-X.
  11. ↑ Rhodes, A.; Ferdinande, P.; Flaatten, H.; Guidet, B.; Metnitz, P. G.; Moreno, R. P. (2012-10-01). "The variability of critical care bed numbers in Europe". Intensive Care Medicine. 38(10): 1647–1653.
  12. ↑ 12,0 12,1 12,2 12,3 12,4 Bauer J, Brüggmann D, Klingelhöfer D, Maier W, Schwettmann L, Weiss DJ, Groneberg DA. (2020). "Access to intensive care in 14 European countries: a spatial analysis of intensive care need and capacity in the light of COVID-19". Intensive Care Medicine. 46(11): 2026-2034.
  13. ↑ «Γερμανία: Αύξηση κρουσμάτων - Ελεύθερες περίπου 13.000 κλίνες ΜΕΘ». navtemporiki.gr. 19 Απριλίου 2020. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Νοεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 21 Νοεμβρίου 2020. 
  14. ↑ "DIVI-Intensivregister Tagesreport 2020-05-19 Αρχειοθετήθηκε 2020-10-19 στο Wayback Machine.". Deutsche Interdisziplinäre Vereinigung für Intensiv und Notfallmedizin e.V. 2020-05-19.
  15. ↑ Newsroom. «Ρωσία: Μόνο το 20% των κλινών Covid είναι ελεύθερο | Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ». Ανακτήθηκε στις 15 Δεκεμβρίου 2020. 
  16. ↑ «О мерах по защите здоровья населения от новой коронавирусной инфекции». government.ru. Ανακτήθηκε στις 21 Νοεμβρίου 2020. 
  17. ↑ «Βέλγιο: Αυξάνονται οι κλίνες ΜΕΘ για τους ασθενείς με Covid-19». iefimerida.gr. 13 Οκτωβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 21 Νοεμβρίου 2020. 
  18. ↑ «Ενημέρωση διαπιστευμένων συντακτών από την Αν. Υπουργό Υγείας Μ. Γκάγκα, την Καθηγήτρια Παιδιατρικής Λοιμωξιολογίας Β. Παπαευαγγέλου και τον Επίκουρο Καθηγητή Επιδημιολογίας Γκ. Μαγιορκίνη». ΕΟΔΥ. 25 Νοεμβρίου 2021. 
  19. ↑ Prin, M., & Wunsch, H. (2012). ''International comparisons of intensive care: informing outcomes and improving standards''. Current opinion in critical care, 18(6), 700–706.
  20. ↑ UCSF Philip R. Lee Institute for Health Policy Studies. «ICU Outcomes». healthpolicy.ucsf.edu. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Νοεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 23 Νοεμβρίου 2020. 
  21. ↑ Young MP, Birkmeyer JD. (2000). "Potential reduction in mortality rates using an intensivist model to manage intensive care units". Effective Clinical Practice. 3(6): 284-289.
  22. ↑ Kostoglou, A., Kotanidou, A., Marvaki, C., & Orfanos, S. (2018). "Mortality rate of ICU patients according to APACHE II and SAPS II score". Health & Research Journal, 4(4): 219-233. doi:https://doi.org/10.12681/healthresj.19297
  23. ↑ Τρομπούκης, Θανάσης (12 Απριλίου 2021). «Τα δεδομένα των θανάτων εντός και εκτός ΜΕΘ στο δεύτερο «κύμα» της πανδημίας». iMEdD Lab. Ανακτήθηκε στις 12 Απριλίου 2021. 
  24. ↑ 24,0 24,1 Hunter, A., Johnson, L., & Coustasse, A. (2014). "Reduction of intensive care unit length of stay: The case of early mobilization". The Health Care Manager, 33(2): 128-135.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία
Ανακτήθηκε από "https://el.wiki.x.io/w/index.php?title=Μονάδα_εντατικής_θεραπείας&oldid=10603695"