Μάικλ Φελπς

Αμερικανός κολυμβητής

Ο Μάικλ Φρεντ Φελπς (Michael Fred Phelps, γεννήθηκε 30 Ιουνίου 1985) είναι Αμερικανός πρώην πρωταθλητής και πολυ-Ολυμπιονίκης της κολύμβησης. Έχει κατακτήσει 28 μετάλλια σε Ολυμπιακούς Αγώνες, από τα οποία τα 23 χρυσά, 3 ασημένια και 2 χάλκινα.[1] Από αυτά, τα 8 (6 χρυσά, 2 χάλκινα) τα κέρδισε στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004 στην Αθήνα και τα 8 (όλα χρυσά και 7 από αυτά πετυχαίνοντας παγκόσμια ρεκόρ) στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2008 στο Πεκίνο. Είναι ο μεγαλύτερος Ολυμπιονίκης όλων των εποχών και συγκαταλέγεται στους κορυφαίους αθλητές από όλα τα αθλήματα.[2][3][4][5]

Μάικλ Φελπς
Από τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2016
Προσωπικές Πληροφορίες
Πλήρες όνομαΜάικλ Φρεντ Φελπς ΙΙ
Γέννηση30 Ιουνίου 1985 (1985-06-30) (39 ετών)
Βαλτιμόρη, Ηνωμένες Πολιτείες
Ύψος1,93 μ.
Βάρος88 κιλά
Άθλημα
ΆθλημαΚολύμβηση
Εθνική ομάδα ΗΠΑ
ΣτυλΕλεύθερο, πεταλούδα, μικτή
ΌμιλοςNorth Baltimore Aquatic Club
ΠροπονητήςΜπομπ Μπάουμαν
Μετάλλια
Κολύμβηση ανδρών
Διοργάνωση 1ο 2ο 3ο
Ολυμπιακοί Αγώνες 23 3 2
Παγκόσμιο Πρωτάθλημα 26 6 1
Σύνολο 49 9 3

Έτσι ξεπέρασε το ρεκόρ των περισσότερων χρυσών μεταλλίων σε μία μόνο διοργάνωση Ολυμπιακών Αγώνων με 8 χρυσά, ρεκόρ που κατείχε από την Ολυμπιάδα του 1972 ο επίσης Αμερικανός κολυμβητής Μαρκ Σπιτς με 7 χρυσά. 8 μετάλλια σε μία Ολυμπιάδα έχει κερδίσει και ο Σοβιετικός γυμναστής Αλεξάντερ Ντιτιάτιν με 3 χρυσά.[6][7] Συνολικά σε 4 Ολυμπιάδες έχει κερδίσει 28 μετάλλια, ξεπερνώντας το 2012 τη Σοβιετική γυμνάστρια Λαρίσα Λατίνινα που έχει κερδίσει συνολικά 18 (9 χρυσά) σε 3 Ολυμπιάδες. Τα 23 χρυσά του είναι ρεκόρ όλων των Ολυμπιάδων.[8]

Έχει τιμηθεί με το Παγκόσμιο Βραβείο του Κολυμβητή της Χρονιάς τέσσερις φορές, τα έτη 2003, 2004, 2006, 2007 και του Αμερικανού Κολυμβητή της Χρονιάς έξι φορές, τα έτη 2001, 2002, 2003, 2004, 2006 και 2007.

Μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λονδίνου το 2012, αποχώρησε ήδη ως ο κορυφαίος Ολυμπιονίκης όλων των εποχών. Τον Απρίλιο του 2014 επανήλθε και προκρίθηκε στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2016 στο Ρίο ντε Τζανέιρο, όπου κέρδισε 5 χρυσά μετάλλια (στα αγωνίσματα: 4×200 μ. ελεύθερο ανδρών, 200 μ. πεταλούδα ανδρών, 4×100 μ. μικτό ανδρών, 4×100 μ. ελεύθερο ανδρών, 200 μ. μικτή ατομική ανδρών) και ένα αργυρό στα 100 μέτρα πεταλούδα κλείνοντας έτσι τη σταδιοδρομία του.

Βιογραφία

Επεξεργασία

Γεννήθηκε στις 30 Ιουνίου 1985 και μεγάλωσε στη Βαλτιμόρη της πολιτείας Μέριλαντ. Το 2003 αποφοίτησε από το Λύκειο του Τάουσον.[9] Οι γονείς του χώρισαν το 1994. Έχει το ψευδώνυμο «MP» και δύο μεγαλύτερες αδερφές, τη Γουίτνι και τη Χίλαρι, οι οποίες αμφότερες ασχολήθηκαν με την κολύμβηση.

Σε νεαρή ηλικία, ο Φελπς διαγνώστηκε με διαταραχή ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ). Ξεκίνησε την κολύμβηση σε ηλικία 7 ετών, κατά ένα μέρος μιμούμενος τις αδερφές του και κατά ένα άλλο μέρος για να εκτονώσει την αστείρευτη ενέργειά του. Τα ιδιαίτερα σωματικά του χαρακτηριστικά (μεγάλος κορμός και ευρύ άνοιγμα χεριών στα 2,04 μέτρα[10]) τον βοήθησαν να ξεχωρίσει γρήγορα.[11] Προόδευσε έτσι στο άθλημά του και στην ηλικία των 10 ήταν κάτοχος εθνικού ρεκόρ στην ηλικιακή του κατηγορία. Ακολούθησαν επιπλέον επιδόσεις, με κορύφωση την πρόκρισή του στους Θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 2000 σε ηλικία 15 ετών.[12]

Το Νοέμβριο του 2004 συνελήφθη οδηγώντας υπό την επήρεια αλκοόλ στο Σαλίσμπερι του Μέριλαντ[13]. Παραδέχθηκε την ενοχή του και τέθηκε υπό αστυνομική επιτήρηση για 1,5 χρόνο, του επιβλήθηκε πρόστιμο 250 δολαρίων και υποχρεώθηκε να μιλήσει σε παιδιά Γυμνασίου και Λυκείου για την κατανάλωση ποτών και την οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ, όπως επίσης υποχρεώθηκε να παρακολουθήσει μία συνάντηση της οργάνωσης «Μητέρες Εναντίον της Οδήγησης υπό την επήρεια Αλκοόλ».[14][15]

Την περίοδο από το 2004 ως το 2008, ο Φελπς σπούδασε αθλητικό μάρκετινγκ και Διοίκηση Επιχειρήσεων στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν, στο Αν Άρμπορ.

Στις αρχές του 2009 ο Φελπς τιμωρήθηκε με τρίμηνο αποκλεισμό από την αμερικανική κολυμβητική ομοσπονδία[16] έπειτα από τη δημοσίευση φωτογραφίας στο βρετανικό Τύπο [17], η οποία τον δείχνει να καπνίζει μαριχουάνα.[18] Το Φεβρουάριο του 2015 αρραβωνιάστηκε με τη Νικόλ Τζόνσον. Στις 13 Ιουνίου 2017 το ζευγάρι παντρεύτηκε σε κλειστό κύκλο.[19] Έχει αποκτήσει τρία παιδιά.[20]

Σταδιοδρομία

Επεξεργασία

Από την εφηβική του ηλικία ανήκε στην ομάδα της Βόρειας Βαλτιμόρης (North Baltimore Aquatic Club), με προπονητή τον Μπομπ Μπάουμαν. Στα 15 του χρόνια έλαβε μέρος σε Ολυμπιακούς Αγώνες, το 2000 στο Σίδνεϊ και έγινε ο νεαρότερος Αμερικανός έπειτα από 68 χρόνια που έλαβε μέρος σε Ολυμπιακούς Αγώνες στο αγώνισμα της κολύμβησης. Παρά το γεγονός ότι δεν κέρδισε μετάλλιο, ήταν όμως 5ος στο αγώνισμα των 200 μέτρων πεταλούδα. Λίγους μήνες μετά κατέρριψε το παγκόσμιο ρεκόρ στα 200 μ. πεταλούδα και έγινε σε ηλικία 15 ετών και 9 μηνών ο νεότερος κολυμβητής που πέτυχε ρεκόρ κόσμου στην ιστορία.[21] Στη συνέχεια κατέρριψε το δικό του ρεκόρ στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα στην Ιαπωνία το 2001 με χρόνο 1:54,58. Στο εθνικό πρωτάθλημα στη Φλόριντα στις 15 Αυγούστου 2002 πέτυχε παγκόσμιο ρεκόρ στα 400 μέτρα μικτής ατομικής με 4:11,09, το οποίο κατέρριψε ξανά με 4:09,09 το 2004.[22] Την ίδια χρονιά κατέρριψε το ρεκόρ των 200 μέτρων μικτής ατομικής (1:56,04). Τον επόμενο χρόνο κέρδισε τρία χρυσά μετάλλια στους Παναμερικανικούς Αγώνες Κολύμβησης (200 και 400 μέτρα μικτής ατομικής και σκυταλοδρομία 4×100 μ. ελευθέρας) και το 2003 κατέρριψε πέντε παγκόσμια ρεκόρ στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα της Βαρκελώνης, κατακτώντας τέσσερα χρυσά μετάλλια και συνολικά έξι.[23] Στις 7 Ιουλίου κατέρριψε το δικό του ρεκόρ στα 400 μ. μικτής ατομικής (4:08,41) στις δοκιμαστικές διοργανώσεις για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004.[20]

Το 2004 έφυγε από το σύλλογό του Βόρειας Βαλτιμόρης και πήγε στην ομάδα Γούλφεραϊν, του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν.

 
Από τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2016

Ολυμπιακοί Αγώνες 2004

Επεξεργασία

Οι προσδοκίες πριν τους αγώνες ήταν η κατάκτηση επτά χρυσών μεταλλίων.[11] Αν ισοφάριζε το ρεκόρ των 7 χρυσών Ολυμπιακών μεταλλίων του Μαρκ Σπιτς (Μόναχο 1972), θα έπαιρνε ένα εκατομμύριο δολάρια ως πριμ από τον χορηγό του.[11][24] Στο πρώτο του αγώνισμα, στα 400 μέτρα μικτή ατομική (14 Αυγούστου 2004), ο Φελπς κέρδισε το πρώτο του χρυσό Ολυμπιακό μετάλλιο με χρόνο παγκόσμιου ρεκόρ 4:08,26.[25] Την επόμενη μέρα, μαζί με τους Ίαν Κρόκερ, Νιλ Ουόκερ και Τζέισον Λίζακ, τερμάτισαν στην τρίτη θέση στη σκυταλοδρομία 4×100 μέτρων ελεύθερο με χρόνο 3:14,62.[26] Ο χρόνος του Κρόκερ στα 50,05 ήταν ο χειρότερος μεταξύ των αγωνιζόμενων. Στη διοργάνωση που πολλοί καλούσαν "Η κούρσα του αιώνα", τα 200 μέτρα ελεύθερο που διεξήχθησαν την επόμενη μέρα, ο Φελπς τερμάτισε στην τρίτη θέση πίσω από τους Ίαν Θορπ και Πίτερ φαν ντεν Χούγκενμπαντ με χρόνο 1:45,32.[23][27] Παρόλο που αυτός ο αγώνας τελείωσε την ευκαιρία να ισοφαρίσει το ρεκόρ του Σπιτς, ο Φελπς είχε απολαύσει την πρόκληση παρόλο που δεν ήταν η πιο δυνατή διοργάνωσή του, λέγοντας "Πώς μπορώ να είμαι απογοητευμένος; Κολύμπησα με τους δύο ταχύτερους του ελεύθερου". Στον τέταρτο αγώνα του, τα 200 μέτρα πεταλούδα, που διεξήχθη την επόμενη μέρα, ο Φελπς κέρδισε χρυσό μετάλλιο με χρόνο 1:54,04, καταρρίπτοντας το ολυμπιακό ρεκόρ του Τομ Μάλτσοου.[28] Περίπου μία ώρα αργότερα, στη σκυταλοδρομία 4×200 μέτρων ελεύθερο, ο Φελπς, μαζί με τους Ράιαν Λόχτι, Πίτερ Βάντερκαϊ και Κλέτε Κέλερ, τερμάτισαν στην πρώτη θέση με χρόνο 7:07,33.[29]

Δύο μέρες αργότερα (19 Αυγούστου), στα 200 μέτρα μικτή ατομική, ο Φελπς τερμάτισε πρώτος με χρόνο 1:57,14, ολυμπιακό ρεκόρ.[30] Στον τελικό των 100 μέτρων πεταλούδας, που διεξήχθη την επόμενη μέρα, ο Φελπς νίκησε τον Αμερικανό συναθλητή του Ίαν Κρόκερ (ο οποίος κατείχε το παγκόσμιο ρεκόρ στο αγώνισμα εκείνη την εποχή) με μόλις 0,04 δευτερόλεπτα διαφορά με χρόνο 51,25.[31] Παραδοσιακά, ο Αμερικανός που θα τοποθετηθεί ψηλότερα σε ένα μεμονωμένο αγώνισμα θα λάβει αυτόματα το αντίστοιχο σκέλος στον τελικό της σκυταλοδρομίας 4×100 μέτρων μικτή. Αυτό έδωσε στον Φελπς μια αυτόματη είσοδο στη μικτή σκυταλοδρομία, αλλά αναβλήθηκε και ο Κρόκερ κολύμπησε τελικά.[32] Η χειρονομία του Φελπς έδωσε στον Κρόκερ την ευκαιρία να επανορθώσει (για ένα λάθος στην αρχή προηγούμενου αγώνα) επίσης, πετυχαίνοντας την τελευταία του προσπάθεια για ένα χρυσό μετάλλιο. Η αμερικανική ομάδα μικτής κέρδισε τη διοργάνωση σε χρόνο παγκόσμιου ρεκόρ, και, καθώς ο Φελπς είχε αγωνιστεί σε προκριματική διοργάνωση της σκυταλοδρομίας μικτής, του απονεμήθηκε επίσης χρυσό μετάλλιο μαζί με τα μέλη της ομάδας που αγωνίστηκαν στον τελικό. Κερδίζοντας έξι χρυσά και δύο χάλκινα μετάλλια, ο Φελπς, ακόμη έφηβος, είχε τη δεύτερη καλύτερη επίδοση σε Ολυμπιακούς Αγώνες, πίσω από τα επτά χρυσά μετάλλια του Μαρκ Σπιτς στους Θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 1972.[33] Αναδείχθηκε στην ως η φυσιογνωμία των αγώνων.[34] Επίσης, έγινε ο δεύτερος άνδρας κολυμβητής που κέρδισε περισσότερους από δύο ατομικούς τίτλους σε έναν αγώνα με τέσσερις, ισοφαρίζοντας τους τέσσερις του Σπιτς από το 1972.

Ολυμπιακοί Αγώνες 2008

Επεξεργασία

Στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Υγρού Στίβου του 2007, ο Φελπς κολύμπησε σε οκτώ ατομικά και ομαδικά αγωνίσματα συγκεντρώνοντας ισάριθμα χρυσά μετάλλια και κατέρριψε τέσσερα παγκοσμία ρεκόρ σε ατομικά αγωνίσματα, θέτοντας νέα όρια για τις δυνατότητές του στην επερχόμενη Ολυμπιάδα.[35] Στη διοργάνωση του Πεκίνου σημείωσε ολυμπιακό ρεκόρ στις προκριματικές σειρές των 400 μέτρων μικτή ατομική. Το επανέλαβε στον τελικό της 10ης Αυγούστου κερδίζοντας το χρυσό μετάλλιο, καθώς και καταρρίπτοντας το προηγούμενο παγκόσμιο ρεκόρ του κατά σχεδόν δύο δευτερόλεπτα.[36] Αυτή η επίδοση έγινε το μακροβιότερο παγκόσμιο ρεκόρ ανδρών που διατηρήθηκε σε απόσταση μεγάλης διαδρομής, ξεπερνώντας τον Γερμανό Ότο Φαρ που κατείχε το παγκόσμιο ρεκόρ 100 ύπτιο από το 1912 έως το 1926. Ο Φελπς κολύμπησε το πρώτο σκέλος της σκυταλοδρομίας 4×100 μέτρων ελεύθερο σε χρόνο 47,51 δευτερολέπτων (αμερικάνικο ρεκόρ για τα 100 μέτρα ελεύθερο) και κέρδισε το δεύτερο χρυσό μετάλλιό του στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2008.[37] Οι πέντε πρώτες ομάδες στον τελικό τερμάτισαν μπροστά από το παγκόσμιο ρεκόρ των 3:12,23 που έθεσε την προηγούμενη ημέρα η αμερικανική ομάδα Β σε προκριματική σειρά. Ο Φελπς παρατήρησε ότι τα σχόλια του Γάλλου Μπερνάρντ πριν από τον αγώνα για «σπάσιμο των Αμερικανών» τον είχαν πυροδοτήσει περισσότερο από οτιδήποτε άλλο.

Για τον τρίτο του αγώνα, ο Αμερικανός κατέρριψε το προηγούμενο παγκόσμιο ρεκόρ του στα 200 μέτρα ελεύθερο κατά σχεδόν ένα δευτερόλεπτο και κέρδισε το τρίτο του χρυσό μετάλλιο. Έκανε επίσης το τρίτο παγκόσμιο ρεκόρ του στους Ολυμπιακούς Αγώνες, 1:42.96, κερδίζοντας με διαφορά σχεδόν δύο δευτερολέπτων του δεύτερου.[38] Σε αυτόν τον αγώνα, ο Φελπς έγινε ο πέμπτος ολυμπιακός αθλητής στη σύγχρονη ιστορία που κέρδισε εννέα χρυσά μετάλλια, μαζί με τους Μαρκ Σπιτς, Λαρίσα Λατίνινα, Πάαβο Νούρμι και Καρλ Λιούις.[39]

 
Ο Φελπς στη μέση με το χρυσό μετάλλιο των 200 μετρών πεταλούδα της Ολυμπιάδας του Πεκίνου

Την επόμενη μέρα, ο Αμερικανός συμμετείχε σε δύο τελικούς. Στην πρώτη του διοργάνωση, στα 200 μέτρα πεταλούδα, έκανε τέσσερα τα χρυσά μετάλλια και τα παγκόσμια ρεκόρ σε τέσσερα αγωνίσματα κολυμπώντας τον τελικό σε 1:52,03, νικώντας τον ασημένιο Ολυμπιονίκη Λάσλο Τσεχ για σχεδόν επτά δέκατα του δευτερολέπτου.[40] Επιπλέον, ο Φελπς έγινε ο πρώτος κολυμβητής, άνδρας ή γυναίκα, που κέρδισε τρεις Ολυμπιακούς τίτλους πεταλούδας, μετά τους δύο τίτλους του στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας το 2004. Έγινε επίσης ο πρώτος κολυμβητής που υπερασπίστηκε με επιτυχία Ολυμπιακό τίτλο πεταλούδας. Λιγότερο από μία ώρα μετά τη νίκη του στα 200 μέτρα πεταλούδα, ο Φελπς κολύμπησε το πρώτο σκέλος της σκυταλοδρομίας 4×200 μέτρων ελεύθερο. Κέρδισε το πέμπτο του χρυσό και σημείωσε το πέμπτο παγκόσμιο ρεκόρ, καθώς η αμερικανική ομάδα τερμάτισε πρώτη με χρόνο 6:58,56. Οι Αμερικανοί ήταν η πρώτη ομάδα που έσπασε το όριο των επτά λεπτών στη σκυταλοδρομία και κατέρριψε το προηγούμενο ρεκόρ, που είχε σημειωθεί στη Μελβούρνη της Αυστραλίας, για περισσότερα από τεσσεράμισι δευτερόλεπτα.[40]

Αφού πήρε μια ημέρα άδεια από τους τελικούς (κολύμπησε στους προκριματικούς), ο Φελπς κέρδισε το έκτο του χρυσό στους Αγώνες του Πεκίνου στις 15 Αυγούστου κερδίζοντας στα 200 μέτρα ατομική μικτή με χρόνο παγκοσμίου ρεκόρ 1:54,23, τερματίζοντας μπροστά από τον Τσεχ περισσότερο από δύο δευτερόλεπτα.[41] Πριν από τον τελικό των 100 μέτρων πεταλούδα, ο γεννημένος στις ΗΠΑ Σέρβος κολυμβητής Μίλοραντ Τσάβιτς προκάλεσε μικρή αναταραχή όταν είπε ότι θα ήταν «καλό» αν ο Φελπς έχανε. Ο Φελπς απάντησε, «Όταν οι άνθρωποι λένε τέτοια πράγματα, με πυροδοτεί περισσότερο από οτιδήποτε άλλο». Στις 16 Αυγούστου ο Φελπς κέρδισε το έβδομο χρυσό του μετάλλιο στους Αγώνες στα 100 μέτρα πεταλούδα ανδρών, σημειώνοντας ολυμπιακό ρεκόρ για το αγώνισμα με χρόνο 50,58 δευτερόλεπτα και ξεπερνώντας τον Τσάβιτς, κατά ένα εκατοστό (0,01) ενός δευτερολέπτου. Σε αντίθεση με τις έξι προηγούμενες διοργανώσεις του στους Αγώνες του 2008, ο Φελπς δεν σημείωσε νέο παγκόσμιο ρεκόρ, αφήνοντας άθικτο το παγκόσμιο ρεκόρ του Ίαν Κρόκερ των 50,40 δευτερολέπτων, που σημειώθηκε το 2005. Ο τερματισμός του Φελπς 0,01 δευτερόλεπτα μπροστά από τον Τσάβιτς (το ένα εκατοστό του δευτερολέπτου είναι το μικρότερο χρονικό διάστημα που μπορεί να μετρηθεί) ώθησε τη σερβική αποστολή να υποβάλει ένσταση. Η επακόλουθη ανάλυση του βίντεο από το πάνελ της FINA, η οποία απαιτούσε ανάλυση καρέ με διαφορά 1/10.000 του δευτερολέπτου, χρησιμοποιήθηκε για να επιβεβαιωθεί επίσημα η νίκη του Φελπς, αλλά οι εικόνες δεν κυκλοφόρησαν αμέσως στον Τύπο. Η αρχική άρνηση από τον επίσημο χρονομέτρη να δημοσιοποιήσει υποβρύχιες φωτογραφίες του τερματισμού δημιούργησε επίσης ερωτήματα λόγω της χορηγικής σχέσης του Φελπς με την εταιρεία.[42][43] Το έβδομο χρυσό μετάλλιο στους Αγώνες ισοφάρισε το ρεκόρ του Μαρκ Σπιτς για χρυσά μετάλλια που κερδίθηκαν σε μία μόνο Ολυμπιάδα. Ήταν επίσης το πέμπτο ατομικό του χρυσό μετάλλιο στο Πεκίνο, ισοφαρίζοντας το ρεκόρ για ατομικά χρυσά μετάλλια σε μία διοργάνωση που είχε επιτευχθεί αρχικά από τον Έρικ Χάιντεν στους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 1980 και ισοφάρισε με τον Βιτάλι Σέρμπο στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1992.[44][45]

Στις 17 Αυγούστου ο Φελπς κέρδισε το όγδοο χρυσό του μετάλλιο στη σκυταλοδρομία μικτή 4×100 μέτρων, καταρρίπτοντας το ρεκόρ του Σπιτς με επτά χρυσά μετάλλια σε μία μόνο Ολυμπιακή διοργάνωση. Μαζί με τους συναθλητές του σημείωσαν νέο παγκόσμιο ρεκόρ με χρόνο 3 λεπτά και 29,34 δευτερόλεπτα, 0,7 δευτερόλεπτα μπροστά από τη δεύτερη θέση της Αυστραλίας και 1,34 δευτερόλεπτα ταχύτερα από το προηγούμενο ρεκόρ που έθεσαν οι Ηνωμένες Πολιτείες στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004 στο Αθήνα. Όταν ο Φελπς έπεσε για να κολυμπήσει το κομμάτι της πεταλούδας των 100 μέτρων, το τρίτο σκέλος των 400 μέτρων μικτής, οι Ηνωμένες Πολιτείες ήταν πίσω από την Αυστραλία και την Ιαπωνία. Ο Αμερικανός ολοκλήρωσε τον αγώνα του σε 50,1 δευτερόλεπτα, το γρηγορότερο σε στιλ πεταλούδας που έγινε ποτέ για τη διοργάνωση, δίνοντας στον Τζέισον Λίζακ προβάδισμα περισσότερο από μισό δευτερόλεπτο για το τελικό σκέλος, το οποίο κράτησε για να κατακτήσει τη διοργάνωση σε χρόνο παγκοσμίου ρεκόρ.[46] Όταν ολοκλήρωσε τη διοργάνωση που του απένειμε το όγδοο χρυσό μετάλλιο και το όγδοο Ολυμπιακό ρεκόρ σε ισάριθμους αγώνες, ο Φελπς δήλωσε: «Τα ρεκόρ γίνονται πάντα για να καταρρίπτονται ανεξάρτητα από το τι είναι...».[47]

Κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων του 2008, ο Φελπς ρωτήθηκε από τον Τύπο για το εάν ίσως τα κατορθώματά του ήταν «πολύ καλά για να είναι αληθινά», μία αναφορά σε φήμες ότι δυνητικά μπορεί να έπαιρνε ουσίες που βελτιώνουν την απόδοση. Σε απάντηση, ο Αμερικανός Ολυμπιονίκης σημείωσε ότι είχε εγγραφεί στο Project Believe, ένα έργο της Υπηρεσίας Αντιντόπινγκ των Ηνωμένων Πολιτειών στο οποίο οι Ολυμπιονίκες των ΗΠΑ μπορούν να υποβληθούν εθελοντικά για να υποβληθούν σε τεστ πέρα από τις οδηγίες του Παγκόσμιου Οργανισμού Αντιντόπινγκ. Κατά τη διάρκεια των Αγώνων, ο Φελπς πέρασε και τις εννέα δοκιμασίες που του έγιναν.[48][49]

Πίνακας μεταλλίων των Ολυμπιακών Αγώνων του 2008

Επεξεργασία
Ημερομηνία (στο Πεκίνο) Αγώνισμα Αποτελέσματα Χρόνος
10 Αυγούστου 400 μ. μικτή ατομική Χρυσό μετάλλιο, παγκόσμιο ρεκόρ 4:03,84
11 Αυγούστου Σκυταλοδρομία 4 × 100 μ. ελεύθερο Χρυσό μετάλλιο, παγκόσμιο ρεκόρ 3:08,24
12 Αυγούστου 200 μ. ελεύθερο Χρυσό μετάλλιο, παγκόσμιο ρεκόρ 1:42,96
13 Αυγούστου 200 μ. πεταλούδα Χρυσό μετάλλιο, παγκόσμιο ρεκόρ 1:52,03
13 Αυγούστου 4 × 200 μ. ελεύθερο σκυταλοδρομία ανδρών Χρυσό μετάλλιο, παγκόσμιο ρεκόρ 6:58,56
15 Αυγούστου 200 μ. μικτή ατομική Χρυσό μετάλλιο, παγκόσμιο ρεκόρ 1:54,23
16 Αυγούστου 100 μ. πεταλούδα Χρυσό μετάλλιο, ρεκόρ Ολυμπιακών Αγώνων 50,58
17 Αυγούστου 4 × 100 μ. μικτή σκυταλοδρομία Χρυσό μετάλλιο, παγκόσμιο ρεκόρ 3:29,34

Ολυμπιακοί Αγώνες 2012

Επεξεργασία

Κατά τη δημιουργία της τέταρτης ολυμπιακής του ομάδας για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λονδίνου ο Φελπς αγωνίστηκε στις δοκιμές της ομάδας των Ηνωμένων Πολιτειών στα ίδια αγωνίσματα με αυτά της προηγούμενης Ολυμπιάδας του Πεκίνου. Μετά την επιτυχή έκβαση, δημιούργησε ρεκόρ για τις περισσότερες ολυμπιακές εμφανίσεις στην κολύμβηση εκπροσωπώντας τη χώρα του.[50]

Στις 28 Ιουλίου 2012, ο Φελπς κατέλαβε την όγδοη θέση στις πρωινές προκριματικές σειρές για τα 400 μέτρα μικτή ατομική. Ο χρόνος του ήταν 4 λεπτά, 13,33 δευτερόλεπτα, που ήταν πολύ μακριά από το παγκόσμιο ρεκόρ του 4:03,84 που σημείωσε στο Πεκίνο τέσσερα χρόνια νωρίτερα. Στον πρώτο του τελικό των Ολυμπιακών Αγώνων, τερμάτισε τέταρτος με χρόνο 4:09,28, πίσω από τον Αμερικανό Ράιαν Λόχτι, τον Τιάγκο Περέιρα από τη Βραζιλία και τον Κοσούκε Χαγκίνο της Ιαπωνίας στα 400 μέτρα μικτή ατομική.[51] Ήταν η πρώτη φορά που ο Φελπς απέτυχε να κατακτήσει μετάλλιο σε Ολυμπιακό αγώνισμα από το 2000. Το επόμενο βράδυ, στο δεύτερο αγώνισμα, πήρε αργυρό μετάλλιο ως μέλος της σκυταλοδρομίας 4×100 μέτρων ελεύθερο με την ομάδα της Γαλλίας να κάνει την έκπληξη.[52][53] Ο Φελπς κολύμπησε το ταχύτερο σκέλος της ομάδας σκυταλοδρομίας των ΗΠΑ και το δεύτερο ταχύτερο από οποιονδήποτε στον αγώνα.

Στις 31 Ιουλίου 2012, κέρδισε ασημένιο μετάλλιο στα 200 μέτρα πεταλούδα πίσω από τον Νοτιοαφρικανό Τσαντ ντε Κλος κατά 5/100 του δευτερολέπτου[54] και ένα χρυσό μετάλλιο στη σκυταλοδρομία 4×200 μέτρων ελεύθερο,[55] ισοφαρίζοντας και στη συνέχεια ξεπερνώντας τη Λαρίσα Λατίνινα ως ο κάτοχος του ρεκόρ όλων των εποχών για τα περισσότερα Ολυμπιακά μετάλλια.[56] Η Λατίνινα ήταν παρών στον αγώνα και ζήτησε να είναι αυτή που θα έκανε την απονομή του μεταλλίου του Φελπς, αλλά οι Ολυμπιακοί κανόνες δεν το επέτρεπαν.[57]

Στις 2 Αυγούστου 2012 ο Φελπς κέρδισε το 16ο χρυσό ολυμπιακό του μετάλλιο, όταν ξεπέρασε τον Ράιαν Λόχτι και κέρδισε στα 200 μέτρα ατομική μικτή με χρόνο 1:54,27, και με αυτή τη νίκη έγινε επίσης ο πρώτος άνδρας κολυμβητής που κέρδισε το ίδιο αγώνισμα σε τρεις διαδοχικούς Ολυμπιακούς Αγώνες.[58][59] Αυτή η νίκη σηματοδότησε επίσης τον πέμπτο Ολυμπιακό τίτλο του Φελπς στο μικτή ατομική, καταρριπτοντας το ρεκόρ των τεσσάρων που μοιράζονταν από ο Ούγγρος Τάμας Ντάρνι και η Ουκρανή Γιάνα Κλοτσκόβα.

Επανέλαβε το επίτευγμα της νίκης του ίδιου αγωνισματος σε τρεις Ολυμπιακούς Αγώνες το επόμενο απόγευμα, κερδίζοντας το χρυσό μετάλλιο στα 100 μέτρα πεταλούδα, το τελευταίο του ατομικό αγώνισμα στις 3 Αυγούστου. Μετά από δύο πολύ κοντινές νίκες στα 100 μ. πεταλούδα στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004 και του 2008 (χρόνος 51,21, με 0,04 και 0,01 δευτερόλεπτα διαφορά, αντίστοιχα), σε αυτόν τον αγώνα ο Φελπς κέρδισε τον Λε Κλος και τον Ρώσο Γεβγκένι Κοροτίσκιν, που ισοφάρισαν στη δεύτερη θέση πίσω του με 0,23 δευτερόλεπτα διαφορά.[60] Το τελευταίο αγώνισμά του ήταν η σκυταλοδρομία μικτή 4×100 μέτρων (νίκη των Αμερικανών με 3:29,35 [61] στην οποία κέρδισε το 18ο χρυσό μετάλλιο στην καριέρα του και το 22ο συνολικά. Κερδίζοντας 4 χρυσά και 2 ασημένια μετάλλια, ο Φελπς ολοκλήρωσε τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2012 ως ο πιο επιτυχημένος κολυμβητής για τρίτη συνεχόμενη Ολυμπιάδα.[62][63] Μετά την τελευταία του διοργάνωση, η Διεθνής Κολυμβητική Ομοσπονδία (FINA) τίμησε τον Αμερικανό με ένα βραβείο που μνημονεύει τη θέση του ως ο πιο πολυβραβευμένος Ολυμπιονίκης όλων των εποχών.[64]

Αποχώρηση και επιστροφή

Επεξεργασία
 
Μετά την κατάκτηση του τελευταίου χρυσού μεταλλίου στο Λονδίνο

Μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2012, ο Φελπς αποσύρθηκε από την κολύμβηση, δηλώνοντας: «Τελείωσα» και «Θέλω απλώς να τελειώσω με την κολύμβηση και δεν θέλω πια καμία σχέση με το άθλημα».[65][66][67] Στις 14 Απριλίου 2014, ο Φελπς ανακοίνωσε ότι θα επανέρχονταν στην ενεργό δράση και θα συμμετείχε σε μία εκδήλωση αργότερα τον ίδιο μήνα.[68] Τον Μάιο του 2014, κέρδισε το αγώνισμα των 100 μέτρων πεταλούδα στο Αρένα Γκραν Πρι στη Σάρλοτ της Βόρειας Καρολίνας.[69] Φέρεται να υποκινήθηκε από την αποτυχία της εθνικής ομάδας να κερδίσει τη σκυταλοδρομία 4×100 μέτρων ελεύθερο ανδρών από τους τίτλους της στο Πεκίνο το 2008 και το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα στη Ρώμη το 2009.

Η επάνοδος δεν ήταν χωρίς προβλήματα καθώς αποβλήθηκε από την ομάδα για το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Υγρού Στίβου του 2015, εξαιτίας της σύλληψής του να οδηγεί κάτω από την επήρεια αλκοόλ το Σεπτέμβριο του 2016 και την επακόλουθη τιμωρία του για έξι μήνες από την συμμετοχή του σε αγώνες με την εθνική των ΗΠΑ.[70] Αντ' αυτού αγωνίστηκε στο Εθνικό Πρωτάθλημα των ΗΠΑ του 2015 στο Σαν Αντόνιο ως στόχος του για το καλοκαίρι και τους επόμενους Ολυμπιακούς Αγώνες. Κέρδισε χρυσά μετάλλια στα 100 μέτρα πεταλούδα (50,45 δευτερόλεπτα), 200 μέτρα πεταλούδα (1:52,94) και στα 200 μέτρα μικτή ατομική (1:54,75). Σε κάθε ένα από αυτά τα αγωνίσματα κολύμπησε τον ταχύτερο χρόνο στον κόσμο για το 2015. Τον Δεκέμβριο του 2015 στο Χειμερινό Πρωτάθλημα των ΗΠΑ και κέρδισε τίτλους στα ίδια τρία αγωνίσματα ανεβάζοντας το σύνολο της καριέρας του σε 62 εθνικούς τίτλους.[71]

Ολυμπιακοί Αγώνες 2016

Επεξεργασία

Στις δοκιμές των ΗΠΑ στην Ομάχα για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2016 στο Ρίο ντε Τζανέιρο, ο Φελπς κέρδισε τα αγωνίσματα των 200 μέτρων πεταλούδα (1:54,84), τα 200 μέτρα μικτή ατομική (1:55,91) και τα 100 μέτρα πεταλούδα (51.00 δευτ.). Έτσι έγινε ο πρώτος Αμερικανός κολυμβητής και ο δεύτερος συνολικά μετά την Ντάρα Τόρες, που προκρίθηκε για πέμπτους Ολυμπιακούς Αγώνες.[72] Οι χρόνοι του Φελπς στα 100 δεν ήταν εντυπωσιακοί. Επιλέχθηκε να είναι ο σημαιοφόρος των Ηνωμένων Πολιτειών στην τελετή έναρξης, η οποία ήταν η πρώτη τελετή έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων που θα παρευρισκόταν.[73] Ψηφίστηκε επίσης από την Ολυμπιακή ομάδα κολύμβησης των ΗΠΑ ως ένας από τους έξι αρχηγούς ομάδων για την αποστολή των ΗΠΑ στους Αγώνες.[74]

Στο πρώτο του αγώνισμα στο Ρίο στις 7 Αυγούστου, στη σκυταλοδρομία 4×100 μέτρα ελεύθερο, κέρδισε το πρώτο του χρυσό μετάλλιο και το 19ο χρυσό Ολυμπιακό μετάλλιο συνολικά. Κολύμπησε δεύτερος και πέτυχε χρόνο 47.12, τον τέταρτο ταχύτερο της πισίνας και τον καλύτερο σε σκυταλοδρομίες σε Ολυμπιακούς Αγώνες.[75][76] Στο δεύτερο αγώνισμα στις 9 Αυγούστου, στα 200 μέτρα πεταλούδα, έγινε ο πρώτος κολυμβητής στην ιστορία που συμμετείχε σε πέντε τελικούς, αφού τερμάτισε 5ος το 2000, 1ος το 2004 και 2008 και 2ος το 2012.[77] Ο ίδιος δήλωσε ότι η κατάκτηση αυτού του τίτλου ήταν ο κύριος στόχος κατά την επιστροφή του.[78] Σε ηλικία 31 ετών, η νίκη με 1:53,36[79] έκανε τον Φελπς όχι μόνο τον μεγαλύτερο σε ηλικία ολυμπιονίκη κολύμβησης, αλλά επίσης και τον πρώτο κολυμβητή που κέρδισε ατομικά χρυσά μετάλλια με διαφορά 12 ετών, ρεκόρ που διατηρήθηκαν για τρεις μόνο ημέρες.[80][81] Την ίδια ημέρα κέρδισε το 21ο χρυσό του μετάλλιο στη σκυταλοδρομία 4×200 μέτρα ελεύθερο με 7:00,66, τέταρτο συνεχόμενο σε Ολυμπιακούς Αγώνες.[82]

Στις 11 Αυγούστου ο Φελπς κέρδισε το 22ο χρυσό του μετάλλιο στα 200 μέτρα μικτή ατομική με χρόνο 1:54,66.[83] Έγινε ο πρώτος κολυμβητής που κέρδισε το ίδιο ατομικό αγώνισμα 4 φορές. Έγινε επίσης ο τρίτος ολυμπιονίκης που κέρδισε το ίδιο ατομικό αγώνισμα τέσσερις φορές, μετά τους Αλ Έρτερ και Καρλ Λιούις.[84] Με αυτό το 13ο ατομικό χρυσό μετάλλιο, κατέρριψε επίσης το ολυμπιακό ρεκόρ όλων των εποχών, που σημείωσε ο Λεωνίδας ο Ρόδιος, ο οποίος είχε τους περισσότερους Ολυμπιακούς ατομικούς τίτλους, με δώδεκα.[85][86] Στα 100 μέτρα πεταλούδα, ο Αμερικανός ηττήθηκε στο τελευταίο του ατομικό γεγονός στους Αγώνες του Ρίο πετυχαίνοντας χρόνο 51,14 και μοιραζόμενος το αργυρό μετάλλιο με τους γνωστούς αντίπαλους του Λε Κλος και Τσεχ.[87] Στις 13 Αυγούστου, στη σκυταλοδρομία μικτή ομαδική 4×100 μέτρων, ο Φελπς έκλεισε την καριέρα του με ένα ακόμη χρυσό μετάλλιο, το 23ο σε Ολυμπιακούς Αγώνες. Κολυμπώντας πεταλούδα, οι Αμερικανοί σημείωσαν χρόνο 3:27,95 και κατέρριψαν το ολυμπιακό ρεκόρ.[88] Το τέλος της καριέρας του τον βρήκε με την όγδοη διάκριση του Κολυμβητή της Χρονιάς του περιοδικού Swimming World, περισσότερες από οποιοδήποτε άλλο αθλητή.[89]

Σημαντικές διεθνείς διακρίσεις

Επεξεργασία

Ο Μάικλ Φελπς έχει κατακτήσει συνολικά 83 μετάλλια στην καριέρα του σε μεγάλες διεθνείς διοργανώσεις. Από αυτά, τα 66 είναι χρυσά.

Έτος Διοργάνωση Τόπος Απόσταση Αγώνισμα Αποτελέσματα
2001 Παγκόσμιο πρωτάθλημα υγρού στίβου (LC) Φουκουόκα, Ιαπωνία 200 μ. Πεταλούδα 1ος
2002 Πρωτάθλημα Ειρηνικού Γιοκοχάμα, Ιαπωνία 200 μ. Πεταλούδα 2ος
200 μ. Μικτή ατομική 1ος
400 μ. Μικτή ατομική 1ος
4 x 200 μ. Ελεύθερο Σκυταλοδρομία 2ος
4 x 100 μ. Μικτή Σκυταλοδρομία 1ος
2003 Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Υγρού Στίβου 2003 (LC) Βαρκελώνη, Ισπανία 100 μ. Πεταλούδα 2ος
200 μ. Πεταλούδα 1ος
200 μ. Μικτή ατομική 1ος
400 μ. Μικτή ατομική 1ος
4 x 200 μ. Ελεύθερο Σκυταλοδρομία 2ος
4 x 100 μ. Μικτή Σκυταλοδρομία 1ος
2004 Θερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες 2004 Αθήνα, Ελλάδα 200 μ. Ελεύθερο 3ος
100 μ. Πεταλούδα 1ος
200 μ. Πεταλούδα 1ος
200 μ. Μικτή ατομική 1ος
400 μ. Μικτή ατομική 1ος
4 x 100 μ. Μικτή Σκυταλοδρομία 1ος
4 x 100 μ. Ελεύθερο Σκυταλοδρομία 3ος
4 x 200 μ. Ελεύθερο Σκυταλοδρομία 1ος
2004, Παγκόσμιο πρωτάθλημα 25άρας πισίνας[90]

(SC)

Ιντιανάπολις, Ιντιάνα, ΗΠΑ 200 μ. Ελεύθερο 1ος
2005 Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Υγρού Στίβου (LC)[91] Μόντρεαλ, Κεμπέκ, Καναδάς 200 μ. Ελεύθερο 1ος
100 μ. Πεταλούδα 2ος
200 μ. Μικτή ατομική 1ος
4 x 100 μ. Μικτή Σκυταλοδρομία 1ος
4 x 100 μ. Ελεύθερο Σκυταλοδρομία 1ος
4 x 200 μ. Ελεύθερο Σκυταλοδρομία 1ος
2006 Πρωτάθλημα Ειρηνικού Βικτόρια, Βρετανική Κολομβία, Καναδάς 200 μ. ύπτιο 2ος
200 μ. Πεταλούδα 1ος
200 μ. Μικτή ατομική 1ος
400 μ. Μικτή ατομική 1ος
4 x 100 μ. Ελεύθερο Σκυταλοδρομία 1ος
4 x 200 μ. Ελεύθερο Σκυταλοδρομία 1ος
2007 Παγκόσμιο Πρωτάθλημα (LC) Μελβούρνη, Αυστραλία 4 x 100 μ. Ελεύθερο Σκυταλοδρομία 1ος
4 x 200 μ. Ελεύθερο Σκυταλοδρομία 1ος
200 μ. Ελεύθερο 1ος
200 μ. Πεταλούδα 1ος
200 μ. Μικτή ατομική 1ος
100 μ. Πεταλούδα 1ος
400 μ. Μικτή ατομική 1ος
2008 Θερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες 2008 Πεκίνο, Λαϊκή Δημοκρατία Κίνας 400 μ. Μικτή ατομική 1ος
4 x 100 μ. Ελεύθερο Σκυταλοδρομία 1ος
200 μ. Ελεύθερο 1ος
200 μ. Πεταλούδα 1ος
4 x 200 μ. Ελεύθερο Σκυταλοδρομία 1ος
200 μ. Μικτή ατομική 1ος
100 μ. Πεταλούδα 1ος
4 x 100 μ. Μικτή Σκυταλοδρομία 1ος
2009 Παγκόσμιο Πρωτάθλημα (LC) Ρώμη, Ιταλία 100 μ. Πεταλούδα 1ος
200 μ. Πεταλούδα 1ος
200 μ. Ελεύθερο 2ος
4 x 100 μ. Μικτή Σκυταλοδρομία 1ος
4 x 100 μ. Ελεύθερο Σκυταλοδρομία 1ος
4 x 200 μ. Ελεύθερο Σκυταλοδρομία 1ος
2010 Πρωτάθλημα Ειρηνικού Ιρβάιν, Ηνωμένες Πολιτείες 100 μ. Πεταλούδα 1ος
200 μ. Πεταλούδα 1ος
4 x 100 μ. Ελεύθερο Σκυταλοδρομία 1ος
4 x 200 μ. Ελεύθερο Σκυταλοδρομία 1ος
4 x 100 μ. Μικτή Σκυταλοδρομία 1ος
2011 Παγκόσμιο Πρωτάθλημα (LC) Σαγκάη, Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας 100 μ. Πεταλούδα 1ος
200 μ. Πεταλούδα 1ος
200 μ. Ελεύθερο 2ος
200 μ. Μικτή ατομική 2ος
4 x 100 μ. Μικτή Σκυταλοδρομία 1ος
4 x 200 μ. Ελεύθερο Σκυταλοδρομία 1ος
4 x 100 μ. Ελεύθερο Σκυταλοδρομία 3ος
2012 Θερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες 2012 Λονδίνο, Μεγάλη Βρετανία 100 μ. Πεταλούδα 1ος
200 μ. Πεταλούδα 2ος
200 μ. Μικτή ατομική 1ος
4 x 100 μ. Ελεύθερο Σκυταλοδρομία 2ος
4 x 200 μ. Ελεύθερο Σκυταλοδρομία 1ος
4 x 100 μ. Μικτή Σκυταλοδρομία 1ος
2014 Πρωτάθλημα Ειρηνικού Χρυσή Ακτή, Αυστραλία 100 μ. Πεταλούδα 1ος
4 x 100 μ. Μικτή Σκυταλοδρομία 1ος
4 x 100 μ. Ελεύθερο Σκυταλοδρομία 1ος
200 μ. Μικτή ατομική 2ος
4 x 200 μ. Ελεύθερο Σκυταλοδρομία 2ος
2016 Θερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες 2016 Ρίο ντε Τζανέιρο, Βραζιλία 200 μ. Πεταλούδα 1ος
200 μ. Μικτή ατομική 1ος
100 μ. Πεταλούδα 2ος
4 x 100 μ. Ελεύθερο Σκυταλοδρομία 1ος
4 x 200 μ. Ελεύθερο Σκυταλοδρομία 1ος
4 x 100 μ. Μικτή Σκυταλοδρομία 1ος

LC: πισίνα 50 μέτρων; SC: πισίνα 25 μέτρων.

Παγκόσμιες επιδόσεις

Επεξεργασία

Κατά τη διάρκεια της καριέρας του ο Φελπς κατέρριψε 39 παγκόσμια ρεκόρ (29 ατομικά και 10 στις σκυταλοδρομίες).[92]

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. «Top 20: Οι κορυφαίοι Ολυμπιονίκες της ιστορίας». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Ιουλίου 2024. Ανακτήθηκε στις 25 Ιουλίου 2024. 
  2. «IOC : MICHAEL PHELPS». Ανακτήθηκε στις 3 Σεπτεμβρίου 2020. 
  3. «Los deportistas mundiales adelantados a su época» (στα Ισπανικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Ιουλίου 2021. Ανακτήθηκε στις 29 Ιουλίου 2021. 
  4. «DIE 10 BESTEN SPORTLER ALLER ZEITEN: ZWEI STARS STEHEN VOR MICHAEL SCHUMACHER». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Μαρτίου 2023. Ανακτήθηκε στις 2 Μαρτίου 2023. 
  5. «Adeus Pelé: the king of the beautiful game, a titan of 20th century». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Ιουλίου 2023. Ανακτήθηκε στις 13 Ιουλίου 2023. 
  6. «1980 Summer Olympics». Ανακτήθηκε στις 15 Νοεμβρίου 2021. 
  7. «Bolt in Beijing and Freeman's spacesuit - 10 of the greatest moments in Olympics history». Ανακτήθηκε στις 26 Απριλίου 2022. 
  8. «Most unbreakable Olympic records: Bolt, Phelps, more». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Ιουνίου 2024. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουνίου 2024. 
  9. «USA Swimming — Michael Phelps». U.S. Olympic Committee. 2008. Ανακτήθηκε στις 26 Ιουνίου 2008. 
  10. «Was Michael Phelps (und Usain Bolt) so stark macht». Ανακτήθηκε στις 25 Απριλίου 2022. [νεκρός σύνδεσμος]
  11. 11,0 11,1 11,2 «The New York Times : ATHENS: SUMMER 2004 OLYMPICS - MICHAEL PHELPS / SWIMMING; Starting Down a Lot of GOLD». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Απριλίου 2016. Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2022. 
  12. Paul McMullen, Amazing Pace: The Story of Olympic Champion Michael Phelps from Sydney to Athens to Beijing. New York: Rodale, Inc., 2006.
  13. «Φελπς: χρωστάει πολλά στον Τζέισον Λίζακ». Καθημερινή. 23 Αυγούστου 2008. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Ιανουαρίου 2012. 
  14. «Olympic Champ Sentenced For DUI». CBS News. 29 Δεκεμβρίου 2004. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Ιανουαρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 14 Φεβρουαρίου 2008. 
  15. «Michael Phelps». Ask Men. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Μαΐου 2008. Ανακτήθηκε στις 25 Μαΐου 2008. 
  16. Ελεύθερος Τύπος | : ΚΟΛΥΜΒΗΣΗ: Χορηγός τον... εγκατέλειψε
  17. «Swimmer Phelps regrets pot pipe». BBC. 2009-02-01. http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/americas/7864011.stm. Ανακτήθηκε στις 2009-02-01. 
  18. «Phelps Made a Mistake, But His Handlers Made It Worse». Washington Post. 2 Φεβρουαρίου 2009. 
  19. «Michael Phelps shares second wedding photos». Ανακτήθηκε στις 19 Απριλίου 2022. 
  20. 20,0 20,1 «Μάικλ Φελπς». Ανακτήθηκε στις 19 Απριλίου 2022. 
  21. Paul McMullen (2001-05-09). «Phelps marks his time Swimming: Towson High's Michael Phelps now counts a Butterfly World Record as well as his participation in the 2000 Olympics, as his biggest thrills». The Baltimore Sun. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2008-01-31. https://web.archive.org/web/20080131172218/http://pqasb.pqarchiver.com/baltsun/access/72658167.html?dids=72658167:72658167&FMT=ABS&FMTS=ABS:FT. Ανακτήθηκε στις 2008-01-26. 
  22. «MICHAEL PHELPS HITS 20-YEAR ANNIVERSARY OF OWNING THE 400 IM WORLD RECORD». Ανακτήθηκε στις 17 Αυγούστου 2022. 
  23. 23,0 23,1 «Social Distancing Diaries: Men's Olympic Swimming Is the Internet's Most Rewatchable Epic». Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2022. 
  24. «Τα 6 'σουβλάκια' με αρετή του Μάικλ Φελπς». Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2022. 
  25. BBC SPORT | Olympics 2004 | Swimming | Phelps storms to gold
  26. BBC SPORT | Olympics 2004 | Swimming | Phelps' record bid over
  27. BBC SPORT | Olympics 2004 | Swimming | Thorpe grabs 200m glory
  28. BBC SPORT | Olympics 2004 | Swimming | Parry wins butterfly bronze
  29. BBC SPORT | Olympics 2004 | Swimming | Phelps claims third gold
  30. BBC SPORT | Olympics 2004 | Swimming | Phelps powers to fourth win
  31. BBC SPORT | Olympics 2004 | Swimming | Fifth gold for Phelps
  32. BBC SPORT | Olympics 2004 | Swimming | USA win 4x100m swim relay
  33. «INTERNATIONAL OLYMPIC COMMITTEE : Athens 2004». Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2022. 
  34. «Αθήνα 2004: Η φλόγα έσβησε, το όνειρο τελείωσε, η Ελλάδα πέθανε». Ανακτήθηκε στις 22 Αυγούστου 2022. 
  35. «50 perfect sporting moments». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Απριλίου 2024. Ανακτήθηκε στις 25 Απριλίου 2024. 
  36. BBC SPORT | Olympics | Swimming | Phelps claims first Beijing gold
  37. BBC SPORT | Olympics | Swimming | Phelps wins second gold in relay
  38. BBC SPORT | Olympics | Swimming | Third gold for unstoppable Phelps
  39. «Top Olympic Medal Winners». Ανακτήθηκε στις 19 Απριλίου 2022. 
  40. 40,0 40,1 BBC SPORT | Olympics | Swimming | Phelps breaks Olympic gold record
  41. "Sixth gold for unstoppable Phelps". BBC.15 Αυγούστου 2008.
  42. «On This Date: Michael Phelps vs. Milorad Cavic: A Half-Stroke To History at Beijing Games». Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2022. 
  43. «Hitting the Wall». Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2022. 
  44. «Phelps equals Spitz's seven golds». BBC. 16 Αυγούστου 2008. 
  45. «Michael Phelps: Record-breaking eighth Olympic gold for American swimmer». Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2022. 
  46. «Phelps claims Olympic-record eighth gold medal with relay win». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Απριλίου 2010. Ανακτήθηκε στις 19 Απριλίου 2022. 
  47. «Phelps wins historic eighth gold medal». Ανακτήθηκε στις 19 Απριλίου 2022. 
  48. «THE TIMES : Michael Phelps shrugs off question of drugs». Ανακτήθηκε στις 19 Απριλίου 2022. 
  49. «Phelps deals with doping questions». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Αυγούστου 2009. Ανακτήθηκε στις 19 Απριλίου 2022. 
  50. «Michael Phelps earns expected Olympic berth». Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2022. 
  51. «INTERNATIONAL OLYMPIC COMMITTEE : LONDON 2012 SWIMMING 400M INDIVIDUAL MEDLEY MEN RESULTS». Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2022. 
  52. «INTERNATIONAL OLYMPIC COMMITTEE : LONDON 2012 SWIMMING 4X100M FREESTYLE RELAY MEN RESULTS». Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2022. 
  53. «Michael Phelps». Ανακτήθηκε στις 3 Σεπτεμβρίου 2020. 
  54. «INTERNATIONAL OLYMPIC COMMITTEE : LONDON 2012 SWIMMING 200M BUTTERFLY MEN RESULTS». Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2022. 
  55. «INTERNATIONAL OLYMPIC COMMITTEE : LONDON 2012 SWIMMING 4X200M FREESTYLE RELAY MEN RESULTS». Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2022. 
  56. «Michael Phelps breaks record by reaching 19 Olympic medals in London». Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2022. 
  57. «The New York Times : Phelps Tops Another Olympian, but at 77, She Grins». Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2022. 
  58. «INTERNATIONAL OLYMPIC COMMITTEE :LONDON 2012 SWIMMING 200M INDIVIDUAL MEDLEY MEN RESULTS». Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2022. 
  59. «Michael Phelps wins 16th career gold». Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2022. 
  60. «INTERNATIONAL OLYMPIC COMMITTEE : LONDON 2012 SWIMMING 100M BUTTERFLY MEN RESULTS». Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2022. 
  61. «INTERNATIONAL OLYMPIC COMMITTEE : LONDON 2012 SWIMMING 4X100M MEDLEY RELAY MEN RESULTS». Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2022. 
  62. «"2012 London Olympics: Michael Phelps Leads All Swimmers With Six Medals"». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Φεβρουαρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2022. 
  63. «"Olympics: Michael Phelps shows once more why he's the gold standard in swimming"». Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2022. 
  64. «Michael Phelps, U.S. win medley relay». Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2022. 
  65. «Why Phelps isn't lying: He's done». Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2022. 
  66. «Michael Phelps says he feels like a 'different person now». Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2022. 
  67. «Time : All the Times Michael Phelps Has Totally Insisted He's Going to Retire». Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2022. 
  68. «Olympic great Michael Phelps ending retirement». Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2022. 
  69. «Michael Phelps at Charlotte Grand Prix 2014: Race Results and Twitter Reaction». Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2022. 
  70. «Olympian Michael Phelps apologizes for DUI arrest». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 23 Απριλίου 2022. 
  71. «WITH 1:56.11 OUTING IN 200 FLY, MICHAEL PHELPS GRABS THIRD TITLE OF WINTER NATIONALS». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Δεκεμβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2022. 
  72. «Michael Phelps makes fifth Olympic Team». Ανακτήθηκε στις 23 Απριλίου 2022. 
  73. « The New York Times : Michael Phelps Is Named a Captain on the U.S. Men's Olympic Swim Team». Ανακτήθηκε στις 23 Απριλίου 2022. 
  74. «Michael Phelps Will Captain for First Time as Veterans Helm U.S. Olympic Swim Teams». Ανακτήθηκε στις 23 Απριλίου 2022. 
  75. «'I'm very pleased': For Michael Phelps, 6 golds within reach in Rio». Ανακτήθηκε στις 23 Απριλίου 2022. 
  76. «Reborn Michael Phelps plays pivotal role in U.S. 4x100 free relay gold». Ανακτήθηκε στις 23 Απριλίου 2022. 
  77. «"Phelps becomes the first to reach five consecutive finals"». Ανακτήθηκε στις 23 Απριλίου 2022. 
  78. «MICHAEL PHELPS: 'I REALLY WANTED THAT ONE BACK' – MISSION REPOSSESSION ACCOMPLISHED». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Αυγούστου 2016. Ανακτήθηκε στις 23 Απριλίου 2022. 
  79. «INTERNATIONAL OLYMPIC COMMITTEE : RIO 2016 SWIMMING 200M BUTTERFLY MEN RESULTS». Ανακτήθηκε στις 23 Απριλίου 2022. 
  80. «Michael Phelps becomes oldest to win individual gold swimming medal». Ανακτήθηκε στις 23 Απριλίου 2022. 
  81. «Ervin passes Phelps to become oldest swimmer to win solo gold». Ανακτήθηκε στις 23 Απριλίου 2022. 
  82. «INTERNATIONAL OLYMPIC COMMITTEE: RIO 2016 SWIMMING 4X200M FREESTYLE RELAY MEN RESULTS». Ανακτήθηκε στις 23 Απριλίου 2022. 
  83. «INTERNATIONAL OLYMPIC COMMITTEE : RIO 2016 SWIMMING 200M INDIVIDUAL MEDLEY MEN RESULTS». Ανακτήθηκε στις 23 Απριλίου 2022. 
  84. «MICHAEL PHELPS WINS RECORD 4TH CONSECUTIVE 200 IM, 22ND CAREER GOLD». Ανακτήθηκε στις 23 Απριλίου 2022. 
  85. «Ο Φελπς έσπασε το ρεκόρ του Λεωνίδα του Ρόδιου». Ανακτήθηκε στις 23 Απριλίου 2022. 
  86. «The New York Times : Michael Phelps's 13th Individual Gold Breaks an Ancient Record». Ανακτήθηκε στις 23 Απριλίου 2022. 
  87. «INTERNATIONAL OLYMPIC COMMITTEE : RIO 2016 SWIMMING 100M BUTTERFLY MEN RESULTS». Ανακτήθηκε στις 23 Απριλίου 2022. 
  88. «INTERNATIONAL OLYMPIC COMMITTEE : RIO 2016 SWIMMING 4X100M MEDLEY RELAY MEN RESULTS». Ανακτήθηκε στις 23 Απριλίου 2022. 
  89. «Swimming World Award Honorees». Ανακτήθηκε στις 23 Αυγούστου 2022. 
  90. «7th FINA World Championships - 25m Indianapolis 2004» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 9 Απριλίου 2008. Ανακτήθηκε στις 24 Ιουλίου 2007. 
  91. «Montreal 2005 Results». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Ιανουαρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 9 Ιουνίου 2007. 
  92. «Biography : Michael Phelps». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Δεκεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 3 Σεπτεμβρίου 2020. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία