Κυτταρική διαίρεση

Η κυτταρική διαίρεση είναι η διαδικασία κατά την οποία ένα αρχικό κύτταρο διαιρείται σε δύο θυγατρικά. Στους πολυκύτταρους οργανισμούς διακρίνουμε δύο περιπτώσεις κυτταρικής διαίρεσης:, την μίτωση και την μείωση ενώ στους μονοκύτταρους την διχοτόμηση.

Μορφές κυτταρικής διαίρεσης

Διαδικασία

Η διαδικασία ξεκινάει από το γενετικό υλικό και εξαπλώνεται σε όλο το κύτταρο. Αρχικά, το κύτταρο χρειάζεται να εξασφαλίσει ότι περιέχει αρκετά οργανίδια και άλλες δομές που είναι απαραίτητες για να υποστηρίξουν τη ζωή δύο κυττάρων, το οποίο επιτυγχάνεται με την ανάπτυξη του κυττάρου. Κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης αυξάνεται και το μέγεθός του.

Έπειτα, διπλασιάζεται το γενετικό υλικό (εκτός αν πρόκειται για τη δεύτερη διχοτόμηση της μείωσης) και διαχωρίζεται σε δύο ομάδες. Ακολούθως, στο κύτταρο σχηματίζονται δύο περιοχές, όπου η κάθε μία περιλαμβάνει μία από τις δύο ομάδες του γενετικού υλικού, ενώ ο ίδιος διαχωρισμός γίνεται και για τα υπόλοιπα οργανίδια. Αυτός ο διαχωρισμός υποστηρίζεται μηχανικά από κατάλληλες δομές μέσα στο κύτταρο και κυρίως τον κυτταρικό σκελετό, ενώ ελέγχεται με εντολές του γενετικού υλικού. Ωστόσο, οι χλωροπλάστες αν υπάρχουν και τα μιτοχόνδρια διαχωρίζονται και πολλαπλασιάζονται ανεξάρτητα.

Μόλις ολοκληρωθεί ο διαχωρισμός δημιουργείται μια διαχωριστική μεμβράνη μεταξύ των δύο περιοχών του κυττάρου. Στο τελευταίο στάδιο η διχοτόμηση έχει ολοκληρωθεί και πλέον τα δύο κύτταρα που προέκυψαν μπορούν να αποκοληθούν.

Φάσεις αναπτύξεως των κυττάρων

1. Λανθάνουσα φάση
2. Λογαριθμική φάση ανάπτυξης
3. Στάσιμη φάση
4. Φάση απόκλισης

Στην Λανθάνουσα φάση, τα κύτταρα προσαρμόζονται στις νέες συνθήκες περιβάλλοντος, χωρίς να πολλαπλασιάζονται. Στη φάση αυτή συνθέτονται ένζυμα που θα απαιτηθούν για τη διαίρεσή τους.

Στη Λογαριθμική φάση, γίνεται ο πολλαπλασιασμός των κυττάρων. Για κάθε είδος βακτηρίου ο χρόνος διαίρεσης είναι χαρακτηριστικός και ονομάζεται "χρόνος γονέας". (Κοινά μικρόβια: 20 min, Μυκοβακτήρια: 24 h κ.ο.κ)

Στη Στάσιμη φάση, έχουμε εξάντληση των παραγόντων ανάπτυξης και συσσώρευση τοξικών μεταβολικών προϊόντων και ο πολλαπλασιασμός σταματά.

Στη φάση Απόκλισης, ο αριθμός των κυττάρων που καταστρέφεται, αυξάνεται και μειώνεται αντίστοιχα ο αριθμός των ζωντανών κυττάρων.

Μερικά μικρόβια πολλαπλασιάζονται με νηματοειδή εκβλάστηση και άλλα είναι δυνατόν να αναπαραχθούν, τουλάχιστον πειραματικά, με μηχανισμό συζεύξεως, ένα τρόπο δηλαδή αμφιγονικής αναπαραγωγής.

Πηγές

• Μικροβιολογία 1 Β' Τάξη 1ου ΚΥΚΛΟΥ Ειδικότητα: Βοηθών Ιατρικών και Βιολογικών Εργαστηρίων

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Κυτταρική διαίρεση
• Βίντεο από μικροσκόπιο στο οποίο φαίνεται η κυτταρική διαίρεση(Αγγλικά)
• Εκπαιδευτικό υλικό για την κυτταρική διαίρεση(Αγγλικά)
• Μικροβιολογία 1 Β' Τάξη 1ου ΚΥΚΛΟΥ Ειδικότητα: Βοηθών Ιατρικών και Βιολογικών Εργαστηρίων Μαρίνης Ε., Βογιατζάκης Ε., Γκίκα Ε.(Ελληνικά)