Κρακοβία

Μνημείο Παγκόσμιας
Κληρονομιάς της UNESCO
Ιστορικό Κέντρο της Κρακοβίας
	Επίσημο όνομα στον κατάλογο μνημείων Π.Κ.
	ν<img src="//up.wiki.x.io/wikipedia/commons/thumb/7/7f/Krakow_rynek_02.jpg/250px-Krakow_rynek_02.jpg" decoding="async" width="250" height="167" class="mw-file-element" data-file-width="2030" data-file-height="1353">
	<img src="https://maps.wikimedia.org/img/osm-intl,17,50.061388888889,19.937222222222,240x240.png?lang=el&domain=el.wiki.x.io&title=%CE%9A%CF%81%CE%B1%CE%BA%CE%BF%CE%B2%CE%AF%CE%B1&revid=10820562&groups=_88c1659628ed272c57dcd6133fe333afce08ef0f" width="240" height="240" decoding="async" alt="Χάρτης">
Τύπος	Πολιτιστικό
Κριτήρια	iv
Ταυτότητα	29
Περιοχή	Ευρώπη και Βόρεια Αμερική
Ιστορικό εγγραφής
Εγγραφή	1978 (2η συνεδρίαση)

Κρακοβία
; Σημαία	; Σφραγίδα
	; Έμβλημα
	Κρακοβία 50°3′41″N 19°56′14″E
Χώρα	Πολωνία
Διοικητική υπαγωγή	Βοεβοδάτο Ελάσσονος Πολωνίας
Διοίκηση
• δήμαρχος Κρακοβίας	Aleksander Miszalski (από 2024)
• Μέλος του/της	Δίκτυο Δημιουργικών Πόλεων; Σύνδεσμος Ιστορικών Πόλεων; Οργανισμός Πόλεων Παγκόσμιας Κληρονομιάς; International Cities of Refuge Network
Έκταση	327 km²
Υψόμετρο	219 μέτρα
Πληθυσμός	804.237 (30 Ιουνίου 2023)
Ταχ. κωδ.	30-001
Τηλ. κωδ.	12
Ζώνη ώρας	UTC+01:00 (επίσημη ώρα); UTC+02:00 (θερινή ώρα)
Ιστότοπος	Επίσημος ιστότοπος
	Σχετικά πολυμέσα
	δεδομένα (π • σ • ε )

Συντεταγμένες: 50°3′41″N 19°56′14″E / 50.06139°N 19.93722°E / 50.06139; 19.93722

Η Κρακοβία (πολωνικά: Kraków, προφέρεται: [ˈkrakuf] ( ακούστε) μεταγραφή: Κράκουφ) είναι μία από τις παλαιότερες και μεγαλύτερες πόλεις της Πολωνίας, και η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της χώρας μετά την πρωτεύουσα Βαρσοβία, καθώς και ένα από τα πολιτιστικά, καλλιτεχνικά αλλά και τουριστικά κέντρα της χώρας. Στο παρελθόν υπήρξε πρωτεύουσα της Πολωνίας από το 1038 έως το 1569 μ.Χ. Το 2014 είχε πληθυσμό 762.508^[7] κατοίκων (ή 1,4 εκατομμύρια λαμβάνοντας υπόψη τα περίχωρα της πόλης (2010)^[8]).

Κατά τον 11ο αιώνα έγινε πρωτεύουσα της Πολωνίας. Γνώρισε τη μεγαλύτερη ακμή κατά τη δυναστεία των Γιαγκελλόνων (1386 - 1572). Κατά το 1569 αρχίζει η παρακμή της με τη μεταφορά της πρωτεύουσας στη Βαρσοβία από τον Σιγισμούνδο Γ΄. Από το 1815 μέχρι το 1846 αποτελούσε ανεξάρτητη δημοκρατία κάτω από ρωσική κυριαρχία. Το 1846 ανακτήθηκε από την Αυστρία και μετά τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο πέρασε στην Πολωνία. Η παλαιά πόλη της Κρακοβίας έχει πλούσια αρχιτεκτονική, ως επί το πλείστον αναγεννησιακή με ορισμένα δείγματα μπαρόκ και γοτθικά. Τα παλάτια, οι εκκλησίες και τα μέγαρα της Κρακοβίας έχουν να δείξουν πλούτο χρωμάτων, αρχιτεκτονικών λεπτομερειών, βιτρώ, έργων ζωγραφικής, γλυπτών και επιπλώσεων.

Το 1978 - την χρονιά που εντάχθηκε η πόλη στα μνημεία παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO - ο Κάρολος Ιωσήφ Βοϊτίλα, αρχιεπίσκοπος της Κρακοβίας, ανακηρύχθηκε πάπας της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας ως Πάπας Ιωάννης Παύλος Β΄.

Βάβελ

Δίπλα στο κέντρο της Παλιάς Πόλης βρίσκεται το αρχιτεκτονικό σύμπλεγμα της Βάβελ^[9] (Wawel, προφέρεται Βάβελ) ιστορικό αξιοθέατο που έχει ιδιαίτερη σημασία για τους Πολωνούς.

Κοίμηση της Θεοτόκου

Η εκκλησία της Κοιμήσεως της Θεοτόκου (Kościół archiprezbiterialny pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, γνωστό και σαν kościoł Mariacki) βρίσκεται στο κέντρο της Παλαιάς Πόλης δίπλα στην Κεντρική Αγορά. Είναι χαρακτηριστική η διαφορά ύψους των δύο κωδωνοστασίων. Πίσω από την Αγία Τράπεζα υπάρχει ένα τεράστιο ξυλόγλυπτο επίχρυσο τρίπτυχο (διαστάσεων 11 επί 13 μ.). Ο ναός αποτελεί αρχιτεκτονικό, ιστορικό και θρησκευτικό αξιοθέατο. Οι ώρες σημαίνονται ζωντανά από έναν τρομπετίστα ο οποίος παίζει το Hejnał mariacki (ή Ύμνο της Κρακοβίας) από το ψηλότερο καμπαναριό (πιθανότατα σε ανάμνηση του τρομπετίστα που σκοτώθηκε εκεί όταν σήμανε συναγερμό για την επίθεση των Τατάρων το 13ο αιώνα) με τη σειρά και στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα. Από το 1927, στις δώδεκα η ώρα το μεσημέρι αναμεταδίδεται σε όλη την Πολωνία από το πρώτο πρόγραμμα του Εθνικού Ραδιοφωνικού Σταθμού.^[10]

Πανεπιστήμιο των Γιαγκελλόνων

Το Πανεπιστήμιο των Γιαγκελλόνων (Uniwersytet Jagielloński ή UJ, προφέρεται ουγιότ) θεωρείται το αρχαιότερο πανεπιστήμιο της Πολωνίας. Ιδρύθηκε στις 12 Μαΐου του 1364 ^[11].

Αθλητισμός

Βίσλα Κρακοβίας - Ποδόσφαιρο
ΚΣ Κρακόβια - Ποδόσφαιρο

Παραπομπές

↑ (Γερμανικά, Αγγλικά, Γαλλικά, Ισπανικά, Ιταλικά) archINFORM. 1400. Ανακτήθηκε στις 6 Αυγούστου 2018.
↑ en.unesco.org/creative-cities/krakow. Ανακτήθηκε στις 9 Ιουνίου 2021.
↑ www.lhc-s.org/member_cities/index.php. Ανακτήθηκε στις 28 Μαΐου 2024.
↑ www.ovpm.org/wp-content/uploads/2024/03/liste-villes-en-regle-pour-page-web12-03-2024.pdf. Ανακτήθηκε στις 31 Δεκεμβρίου 2023.
↑ icorn.org/city/krakow. Ανακτήθηκε στις 4 Ιουνίου 2024.
↑ stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ludnosc/ludnosc/ludnosc-stan-i-struktura-ludnosci-oraz-ruch-naturalny-w-przekroju-terytorialnym-stan-w-dniu-30-czerwca,6,35.html. Ανακτήθηκε στις 23 Οκτωβρίου 2023.
↑ Στατιστική Υπηρεσία για την Κρακοβία
↑ «Μητροπολιτική περιοχή της Κρακοβίας» (PDF). GUS (Στατιστική υπηρεσία της Πολωνίας). Ανακτήθηκε στις 10 Σεπτεμβρίου 2010. (πολωνικά, αγγλικά)
↑ «Ιστορία του λόφου της Βαβέλ (αγγλικά)». www.wawel.krakow.pl. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Απριλίου 2016. Ανακτήθηκε στις 26 Οκτωβρίου 2010.
↑ «Hejnał (πολωνικά και προφορικά)». www.krakow.pl. Ανακτήθηκε στις 26 Οκτωβρίου 2010.
↑ «Πανεπιστήμιο των Γιαγκελλόνων (πολωνικά και προφορικά)». www.krakow.pl. Ανακτήθηκε στις 26 Οκτωβρίου 2010.

Δείτε επίσης

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Το Βικιλεξικό έχει σχετικό λήμμα:
Κρακοβία

Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα
Κρακοβία

Αυτό το λήμμα σχετικά με τη γεωγραφία της Πολωνίας χρειάζεται επέκταση. Μπορείτε να βοηθήσετε την Βικιπαίδεια επεκτείνοντάς το.

[fb1e4820e6ed912c2052d6bf09c72b07e25704b7-1] (Γερμανικά, Αγγλικά, Γαλλικά, Ισπανικά, Ιταλικά) archINFORM. 1400. Ανακτήθηκε στις 6 Αυγούστου 2018.

[95094ef96c78fe886fd06355cadb7ad7e6f0634e-2] .unesco.org/creative-cities/krakow. Ανακτήθηκε στις 9 Ιουνίου 2021.

[2d75e94579a5e055109fa50a55b30baf3385601d-3] www.lhc-s.org/member_cities/index.php. Ανακτήθηκε στις 28 Μαΐου 2024.

[8cde831cbddc1c876529d8ffec6d52c4c3d874ea-4] www.ovpm.org/wp-content/uploads/2024/03/liste-villes-en-regle-pour-page-web12-03-2024.pdf. Ανακτήθηκε στις 31 Δεκεμβρίου 2023.

[3cfa0328d53aefc02e5f482467d0ffd3f6babe46-5] rn.org/city/krakow. Ανακτήθηκε στις 4 Ιουνίου 2024.

[bd5223ca64ac42d96d98e13dfa28d45142aa05e0-6] stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ludnosc/ludnosc/ludnosc-stan-i-struktura-ludnosci-oraz-ruch-naturalny-w-przekroju-terytorialnym-stan-w-dniu-30-czerwca,6,35.html. Ανακτήθηκε στις 23 Οκτωβρίου 2023.

[7] Στατιστική Υπηρεσία για την Κρακοβία

[8] «Μητροπολιτική περιοχή της Κρακοβίας» (PDF). GUS (Στατιστική υπηρεσία της Πολωνίας). Ανακτήθηκε στις 10 Σεπτεμβρίου 2010. (πολωνικά, αγγλικά)

[Wawel-9] «Ιστορία του λόφου της Βαβέλ (αγγλικά)». www.wawel.krakow.pl. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Απριλίου 2016. Ανακτήθηκε στις 26 Οκτωβρίου 2010.

[Hejnał-10] «Hejnał (πολωνικά και προφορικά)». www.krakow.pl. Ανακτήθηκε στις 26 Οκτωβρίου 2010.

[UJ-11] «Πανεπιστήμιο των Γιαγκελλόνων (πολωνικά και προφορικά)». www.krakow.pl. Ανακτήθηκε στις 26 Οκτωβρίου 2010.

[7]

[8]

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[9]

[10]

[11]