Κατάληψη του Παλαμηδίου

Η κατάληψη του Παλαμηδίου κατά την διάρκεια της επανάστασης του 1821 ήταν η επιτυχής έκβαση της μακροχρόνιας πολιορκίας του φρουρίου του Παλαμηδίου από τους Έλληνες και η συνθηκολόγηση των Τούρκων του Ναυπλίου.

Κατάληψη του Παλαμηδίου
Ελληνική Επανάσταση του 1821
Ο Σταϊκόπουλος κυριεύει το Παλαμήδι. Πίνακας του Πέτερ φον Χες.
Χρονολογία	30 Νοεμβρίου 1822
Τόπος	Παλαμήδι
Έκβαση	κατάληψη του φρουρίου από τους Έλληνες
Αντιμαχόμενοι
Έλληνες επαναστάτες Οθωμανική αυτοκρατορία
Ηγετικά πρόσωπα
Στάικος Σταϊκόπουλος
Δυνάμεις
260 άνδρες, ένας λόχος τακτικοί και οι πολιορκητές
Απώλειες
πτώση του Παλαμηδίου και παράδοση του Ναυπλίου

Πρώτη απόπειρα εφόδου

Το Παλαμήδι είναι βαριά οχυρωμένο φρούριο πάνω σε ύψωμα που δεσπόζει στο Ναύπλιο. Είχε κτιστεί από τους Ενετούς και από τους καλύτερους Σουηδούς αρχιτέκτονες πολεμικών κάστρων. Ήταν απρόσβλητο. Είχε επτά προμαχώνες, στους οποίους ήταν τοποθετημένα ενενήντα δύο βαριά κανόνια. Στις πολλές και γεμάτες πυριτιδαποθήκες φυλάγονταν πυρομαχικά, βλήματα για τα κανόνια, καθώς και μεγάλα αποθέματα νερού και τροφίμων.

Το φρούριο αυτό ήταν στα χέρια των Τούρκων από το 1715. Πρώτη απόπειρα εφόδου έγινε από τους Έλληνες τον Δεκέμβριο του 1821, απέτυχε όμως από κακή συνεννόηση και οι επαναστάτες έπαθαν μεγάλη συμφορά, ενώ ο οπλαρχηγός Γκελμπερής αιχμάλωτος και τραυματίας ξεψύχησε φρικτά επάνω στο σταυρό στην πλατεία του Ναυπλίου. Από τότε οι επαναστάτες πολιόρκησαν διαρκώς το Παλαμήδι χωρίς να επιχειρήσουν άλλη έφοδο. Περίμεναν για την κατάλληλη ευκαιρία. Η πολιορκία ήταν τόσο στενή, που με τον καιρό το Ναύπλιο λιμοκτονούσε.

Κατάληψη του Παλαμηδίου

Την νύχτα της 29ης προς την 30 Νοεμβρίου του 1822 μία των πολιορκητικών ομάδων με αρχηγό τον Σταϊκόπουλο είχε βάρδια. Δυο Τουρκαλβανοί φυγάδες ήρθαν στον καπετάν Στάικο και του εκμυστηρεύτηκαν ότι το φρούριο ήταν αφύλακτο, επειδή οι άνδρες είχαν κατεβεί στο Ναύπλιο για να συσκεφθούν περί συνθηκολόγησης. Ο Στάικος αμέσως ετοίμασε διακόσιους άνδρες του, 60 Κρανιδιώτες και ένα λόχο τακτικού στρατού. Η σκοτεινή και βροχερή νύχτα βοήθησε την έφοδο. Μερικοί από τους άνδρες σκαρφάλωσαν στο φρούριο, και από μέσα άνοιξαν την πόρτα, από την οποία μπήκαν όλοι οι άλλοι και κατέλαβαν το φρούριο. Την επόμενη μέρα έστρεψαν τα κανόνια προς το Ναύπλιο και ανάγκασαν τους Τούρκους να παραδοθούν.

Πηγές

• Μεγάλη Στρατιωτικὴ καὶ Ναυτικὴ Ἐγκυκλοπαιδεία. Tόμος Πέμπτος: Νάβα–Σαρακηνοί. Ἀθήναι: Ἔκδοσις Μεγάλης Στρατιωτικῆς καὶ Ναυτικῆς Ἐγκυκλοπαιδείας. 1930, σελ. 243. OCLC 31255024.