Ιωάννης, κοντόσταυλος της Πορτογαλίας

Ο Ιωάννης, πορτογαλ. João (13 Ιανουαρίου 1400 - 18 Οκτωβρίου 1442) από τον Οίκο των Καπετιδών-Πορτογαλίας-Αβίς ήταν κοντόσταυλος της Πορτογαλίας και μάγιστρος τού Τάγματος τού Σαντιάγκο. Μαζί με τα αδέλφια του αποτέλεσε τη γενιά των λαμπρών πριγκίπων (Ínclita Geração) της Πορτογαλίας τού 15ου αι., όπως την αποκαλούν οι ιστορικοί.

Ιωάννης, κοντόσταυλος της Πορτογαλίας
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση	13  Ιανουαρίου 1400 Σανταρέμ
Θάνατος	18  Οκτωβρίου 1442 Alcácer do Sal
Τόπος ταφής	Μοναστήρι της Μπατάλια
Κατοικία	Έβορα
Χώρα πολιτογράφησης	Βασίλειο της Πορτογαλίας
Θρησκεία	Καθολικισμός
Πληροφορίες ασχολίας
Οικογένεια
Σύζυγος	Ισαβέλλα του Μπαρσέλος (από 1424)
Τέκνα	Βεατρίκη, δούκισσα του Βιζέου Ισαβέλα της Πορτογαλίας, Βασίλισσα της Καστίλης Ντιόγκο, κοντόσταυλος της Πορτογαλίας
Γονείς	Ιωάννης Α΄ της Πορτογαλίας και Φιλίππη του Λάνκαστερ
Αδέλφια	Βεατρίκη, κόμισσα του Αρουντέλ Ισαβέλλα της Πορτογαλίας, δούκισσα της Βουργουνδίας Ερρίκος ο Θαλασσοπόρος Εδουάρδος της Πορτογαλίας Φερδινάνδος της Πορτογαλίας Πέτρος της Πορτογαλίας Αλφόνσος της Μπραγκάνσα
Οικογένεια	Οίκος των Αβίς
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Πόλεμοι/μάχες	Second Siege of Ceuta
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμα	Grand Master of the Order of Saint James of the Sword
Θυρεός
Σχετικά πολυμέσα

Βιογραφία

Ήταν ο τέταρτος γιος τού Ιωάννη Α΄ της Πορτογαλίας και της Φιλίππης των Ανζού, κόρης τού Ιωάννη της Γάνδης 1ου δούκα τού Λάνκαστερ.

Με τους αδελφούς του συμμετείχε στην κατάκτηση της Θέουτα (1415)· μετά ο πατέρας του τον έχρισε ιππότη. Τον περιέβαλε με το αξίωμα τού 1ου κυρίου των Ρεγκουένγκος ντε Μονσάρας, Κολάρες και Μπέλας. Έπειτα από αίτημα τού βασιλιά, ο πάπας Μαρτίνος Ε΄ επικύρωσε το 1418 την τοποθέτηση τού Ιωάννη ως 10ου διδασκάλου τού Τάγματος τού Αγ. Ιακώβου τού Ξίφους· έτσι το παλαιό στρατιωτικό Τάγμα περιήλθε στους Αβίς. Το ίδιο έτος ο Ιωάννης και ο τρίτος αδελφός του Ερρίκος ο θαλασσοπόρος οδήγησαν έναν στόλο, που ανακούφισε και έλυσε την πολιορκία της Θέουτα.

Το 1431 απεβίωσε ο Νούνο Αλβάρες Περέιρα 2ος κοντόσταυλος της Πορτογαλίας και ο Ιωάννης τον διαδέχθηκε ως 3ος. Αναφέρεται ως ο κοντόσταυλος πρίγκιπας. Το 1433 απεβίωσε ο πατέρας του και τον διαδέχθηκε ο πρωτότοκος Εδουάρδος. Το 1437 μαζί με τον δευτερότοκο αδελφό του Πέτρο δούκα της Κοΐμπρα διαφώνησε στη σχεδιασμένη εκστρατεία εναντίον της Τανγγιέρης. Η εκστρατεία κατέληξε σε καταστροφή και ο πέμπτος αδελφός Φερδινάνδος συνελήφθη αιχμάλωτος. Συμφωνήθηκε με τους Μαρινίδες τού Μαρόκου η παράδοση της Θέουτα ως ανταλλαγή με τον Φερδινάνδο, αλλά η Συνέλευση (Cortes) αρνήθηκε την υλοποίηση της συμφωνίας και ο Φερδινάνδος απεβίωσε στην ειρκτή.

Ο Εδουάρδος απεβίωσε το 1438 και τον διαδέχθηκε ο πρωτότοκος γιος του Αλφόνσος Ε΄. Ήταν εξαετής και η μητέρα του Ελεονώρα των Τραστάμαρα ανέλαβε αντιβασίλισσα. Τη δεκαετία τού 1380 είχε γίνει εξέγερση και είχαν μειωθεί τα προνόμια των ευγενών· τώρα ο λαός φοβήθηκε, ότι η Ελεονώρα θα ήταν ευάλωτη στους ευγενείς, που θα ζητούσαν την ανάκτηση των προνομίων τους. Η αντίθεση θα οδηγούσε σύντομα σε εμφύλιο και ο Ιωάννης για να τον προλάβει κατέλαβε τη Λισαβόνα, όπου συγκάλεσε Συνέλευση (Cortes) γεμάτη με αστούς, που εξέλεξαν αντιβασιλιά τον Πέτρο δούκα της Κοΐμπρα. Όμως ο νόθος αδελφός τους Αλφόνσος δούκας της Μπραγκάνσα πήρε το μέρος των ευγενών και υποστήριξε την Ελεονώρα. Τελικά οι δύο αντιβασιλείς συμφώνησαν να μοιράσουν την εξουσία.

Ο Πέτρος, με την υποστήριξη τού Ιωάννη, είχε τη μερίδα τού λέοντος τα πρώτα έτη, αλλά όταν το 1442 απεβίωσε ο Ιωάννης, ο Πέτρος έβρισκε όλο και πιο δύσκολο το έργο του, λόγω των φιλοδοξιών τού Αλφόνσου. Ο Πέτρος όρισε τον Ντιόγκο, γιο τού Ιωάννη, διάδοχο μάγιστρο στο Τάγμα τού Σαντιάγκο.

Οικογένεια

Νυμφεύτηκε το 1424 την ανιψιά του Ισαβέλλα της Μπραγκάνσα, κόρη τού Αλφόνσου δούκα της Μπραγκάνσα και είχε τέκνα:

• Ντιόγκο 1425-1443, κοντόσταυλος της Πορτογαλίας.
• Ισαβέλα 1428-1496, παντρεύτηκε τον Ιωάννη Β΄ των Τραστάμαρα της Καστίλης.
• Βεατρίκη 1430-1506, παντρεύτηκε τον εξάδελφό της Φερδινάνδο των Αβίς δούκα τού Βιζέου.
• Φιλίππα 1432-1444, απεβ. 12 ετών.

Πηγές

• "Nobreza de Portugal e do Brasil" – Vol. I, pages 296–297. Published by Zairol Lda., Lisbon 1989.