Ιταλικό Προτεκτοράτο της Αλβανίας

	Αλβανική Δημοκρατία ; Republika Shqiptare
	Προτεκτοράτο της Ιταλίας
	Σύνθημα; Atdheu mbi te gjitha; "Η πατρίδα πάνω απ'όλα"
	Ύμνος; Himni i Flamurit; "Ο ύμνος της Σημαίας"
Πρωτεύουσα	Βαλόνα
Πολιτική δομή	Προτεκτοράτο της Ιταλίας
Πρωθυπουργός	Τουρχάν Περμέτι
Ιστορική εποχή	Μεσοπόλεμος

Το Ιταλικό Προτεκτοράτο της Αλβανίας ιδρύθηκε από το Βασίλειο της Ιταλίας στη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου σε μία προσπάθεια εξασφάλισης μίας de jure ανεξάρτητης Αλβανίας υπό ιταλικό έλεγχο. Υφίστατο από τις 23 Ιουνίου 1917 έως το καλοκαίρι του 1920.

Ιστορία

Το Βασίλειο της Ιταλίας κατέλαβε το λιμάνι του Αυλώνα τον Δεκέμβριο του 1914, ωστόσο υποχρεώθηκε να αποχωρίσει έπειτα από την αυστροουγγρική εισβολή του 1915. Τον Μάιο του 1916, τα Ιταλικά 16α Στρατιωτικά Σώματα, τα οποία αριθμούσαν περίπου 100.000 άνδρες υπό την ηγεσία του Στρατηγού Σεττίμιο Πιασεντίνι, επέστρεψαν και κατέλαβαν την περιοχή της νότιας Αλβανίας το φθινόπωρο του 1916,^[1] ενώ ο Γαλλικός στρατός κατέλαβε την Κορυτσά και τα περίχωρά της στις 29 Νοεμβρίου 1916. Οι Ιταλικές (στο Αργυρόκαστρο) και Γαλλικές στρατιωτικές δυνάμεις (στην Κορυτσά), κυρίως σύμφωνα με την ανάπτυξη του Βαλκανικού Μετώπου, εισήλθαν στα εδάφη της πρώην Αυτονόμου Δημοκρατίας της Βορείου Ηπείρου (υπό τον έλεγχο της ελληνικής μειονότητας) το φθινόπωρο του 1916, κατόπιν σχετικής έγκρισης της Αντάντ.

Η Αλβανία έπειτα από τη διάσπασή της το 1916. Η κάτω πράσινη περιοχή αντιπροσωπεύει το Ιταλικό Προτεκτοράτο το καλοκαίρι του 1917. Το φθινόπωρο του 1918, επεκτάθηκε σε βαθμό τέτοιο, ώστε να περιλαμβάνει, σχεδόν, ολόκληρη την Αλβανία.

Η ίδρυση της Δημοκρατίας της Κορυτσάς έλαβε χώρα στις 10 Δεκεμβρίου του 1916 από τις Γαλλικές Αρχές μέσω πρωτοκόλλου, σύμφωνα με το οποίο μία αυτόνομη επαρχία θα ιδρυόταν στα εδάφη της Κορυτσάς, της Βίγλιστας, της Κολόνιας, του Οπάρ και της Γκόρα στην Ανατολική Αλβανία.

Ιταλοί στρατιώτες στον Αυλώνα της Αλβανίας, στη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Η τρίχρωμη σημαία της Ιταλίας φέρουσα το βασιλικό έμβλημα της Σαβοΐας εμφανίζεται να κυματίζει δίπλα στην αλβανική σημαία από τον εξώστη της κεντρικής διοίκησης της ιταλικής νομαρχίας.

Στις 12 Δεκεμβρίου 1916, η Ιταλία απαίτησε εξηγήσεις από το Και ντ'Ορσαί, μέσω του πρέσβη της, καθώς η ίδρυση της Δημοκρατίας της Κορυτσάς παραβίαζε τη Συνθήκη του Λονδίνου.^[2] Η Αυστροουγγαρία χρησιμοποίησε το γαλλικό προηγούμενο της Κορυτσάς ως δικαιολογία προκειμένου να προχωρήσει στη διακήρυξη της ανεξαρτησίας της Αλβανίας ως προτεκτοράτο της στις 3 Ιανουαρίου του 1917 στη Σκόδρα.

Το Βασίλειο της Ιταλίας προχώρησε σε ανάλογη κίνηση, καθώς διακήρυξε την ανεξαρτησία της Αλβανίας ως προτεκτοράτο της στις 23 Ιουνίου του 1917 στο Αργυρόκαστρο.^[3] Ο Στρατηγός Φερρέρο διακήρυξε, εκείνη την ημέρα, την ίδρυση του Ιταλικού Προτεκτοράτου, ενώ, στη διάρκεια των επόμενων εβδομάδων, προχώρησε στην κατάληψη των Ιωαννίνων στην Ήπειρο.^[4] Ούτε η Μεγάλη Βρετανία ούτε η Γαλλία είχαν ενημερωθεί προηγουμένως, κι ως εκ τούτου ουδέποτε προχώρησαν στην οποιαδήποτε επίσημη αναγνώριση του Ιταλικού Προτεκτοράτου.^[5]

Η Αλβανική Δημοκρατία αυτή, υπό την ηγεσία του Τουρχάν Περμέτι, φυλασσόμενη από 100.000 στρατιώτες του Ιταλικού Στρατού, υιοθέτησε επισήμως μία κόκκινη σημαία με έναν μαύρο αετό στο μέσον, ωστόσο ξεσήκωσε θύελλα διαμαρτυριών μέχρι και εντός του Ιταλικού Κοινοβουλίου.^[6]

Ταχυδρομική κάρτα του 1917 από τους, υπό ιταλικό έλεγχο, Αγίους Σαράντα.

Το φθινόπωρο του 1918, οι Ιταλοί επέκτειναν το προτεκτοράτο τους (χωρίς, επισήμως, να προχωρήσουν στην οποιαδήποτε γεωγραφική προσθήκη στα εδάφη της Αλβανίας) σε περιοχές της βόρειας Ελλάδας (περίχωρα της Καστοριάς) και της δυτικής Μακεδονίας (περίχωρα της Μπίτολα), τις οποίες κατέλαβαν από τους Βούλγαρους και τους Οθωμανούς. Στις 25 Σεπτεμβρίου, η Ιταλική 35η Μεραρχία προσέγγισε και κατέλαβε το Κρούσοβο στην ενδοχώρα της δυτικής Μακεδονίας.^[7]

Τον Οκτώβριο του 1918, το Ιταλικό XVI Corpo d' Armata (σχεδόν τέσσερις μεραρχίες, ενώ, επίσης, περιελάμβανε δύο αλβανικά τάγματα εθελοντών) κατέλαβε το σύνολο της βορειοκεντρικής Αλβανίας από τους Αυστριακούς: στις 14 Οκτωβρίου το Δυρράχιο, την επόμενη μέρα τα Τίρανα και, στις 31 Οκτωβρίου, το Σκουτάρι. Τελικώς, στις 3 Νοεμβρίου, οι Ιταλοί κατέλαβαν μέχρι και το Ούλτσιν και το Μπαρ στις σημερινές παράκτιες περιοχές του Μαυροβουνίου.^[8]

Τον Νοέμβριο του 1918, όταν ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος ολοκληρώθηκε, σχεδόν το σύνολο των εδαφών της σημερινής Αλβανίας ανήκε στο Ιταλικό Προτεκτοράτο, μετά την υποχώρηση του γαλλικού εκστρατευτικού σώματος από την περιοχή της Κορυτσάς (η Γαλλία "επισήμως" προχώρησε στη διάλυση της Δημοκρατίας της Κορυτσάς στις 10 Δεκεμβρίου του 1918).

Έκτοτε, και για διάστημα σχεδόν δύο ετών έως το καλοκαίρι του 1920, το Ιταλικό Προτεκτοράτο της Αλβανίας τελούσε υπό τη διοίκηση της Ιταλικής Κυβέρνησης: σε μία χώρα η οποία παρουσίαζε σημαντικότατες ελλείψεις έπειτα αιώνες Οθωμανικής κατοχής, κατασκευάστηκαν 546 χλμ. νέων οδικών αρτηριών, 110 χλμ. νέων σιδηροδρομικών γραμμών, 3000 χλμ. γραμμών τηλέγραφου, 9 τελεφερίκ, καθώς και ορισμένα νοσοκομεία και ορισμένα διοικητικά κτίρια.^[9]

Μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο

Μία αντιπροσωπεία, η οποία απεστάλη από μία μεταπολεμική Αλβανική Εθνοσυνέλευση η οποία συνήλθε στο Δυρράχιο τον Δεκέμβριο του 1918 υπερασπίστηκε τα αλβανικά συμφέροντα στη Σύνοδο Ειρήνης του Παρισιού, ωστόσο η Αλβανία αρνήθηκε να αναγνωρίσει ως επίσημη την αλβανική αντιπροσωπεία. Η Εθνοσυνέλευση, επιδιώκοντας να διατηρήσει την εδαφική ακεραιότητα της Αλβανίας, εξέφρασε την επιθυμία της να αποδεχτεί να αποτελεί Ιταλικό Προτεκτοράτο, ή ακόμη, να έχει ως ηγέτη Ιταλό πρίγκιπα, εφόσον αυτό θα σήμαινε πως δεν θα είχε εδαφικές απώλειες.

Ωστόσο, τον Ιανουάριο του 1920, στη Σύνοδο Ειρήνης του Παρισιού, διπλωμάτες από τη Γαλλία, τη Μεγάλη Βρετανία, την Ιταλία και την Ελλάδα συμφώνησαν στον διαμοιρασμό των εδαφών της Αλβανίας μεταξύ της Γιουγκοσλαβίας, της Ιταλίας και της Ελλάδας, ως διπλωματικό τέχνασμα με στόχο την εύρεση μίας μέσης λύσης στην εδαφική διαμάχη που είχε ξεσπάσει μεταξύ της Ιταλίας και της Γιουγκοσλαβίας. Η συμφωνία (με την περιοχή της Βαλόνα και τμήματα της νοτιοκεντρικής Αλβανίας να παραχωρούνται στην Ιταλία) επετεύχθη χωρίς να ενημερωθούν οι Αλβανοί εκπρόσωποι και με απουσία οποιουδήποτε εκπροσώπου των Ηνωμένων Πολιτειών.

Η συμφωνία αυτή προκάλεσε σημαντικό σε βάρος των Ιταλών μίσος από μεγάλο αριθμό Αλβανών και, τον Μάιο του 1920, οι Ιταλοί (λόγω και της αποστράτευσης των στρατευμάτων τους μετά το πέρας του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου) αποσύρθηκαν στις σημαντικότερες πόλεις (Δυρράχιο, Σκουτάρι, Τίρανα, Βαλόνα, Τεπελένι και Κλεισούρα) και τα περίχωρά τους: ακολούθως, υποχρεώθηκαν να εμπλακούν στον πόλεμο του Αυλώνα. Τα επαναστατικά κινήματα^[10] στην Ιταλία κατέστησαν την παρουσία των τελευταίων 20.000 ανδρών του Ιταλικού Στρατού στην Αλβανία ουσιαστικά αδύνατη.

Στις 2 Αυγούστου του 1920, υπεγράφη πρωτόκολλο μεταξύ της Αλβανίας και της Ιταλίας, σύμφωνα με το οποίο η Ιταλία θα αποχωρούσε από την Αλβανία (διατηρώντας, μονάχα, υπό τον έλεγχό της το νησί της Σάσωνος). Το γεγονός αυτό έθεσε ένα τέλος στις ιταλικές διεκδικήσεις στον Αυλώνα και οποιοδήποτε δικαίωμά της επί της Αλβανίας, σώζοντας τα εδάφη της Αλβανικής Δημοκρατίας από οποιαδήποτε περαιτέρω διαίρεση.^[11]

Η επιθυμία αποζημίωσης για την υποχώρηση αυτή ήταν ένα από τα κυριότερα κίνητρα του Μπενίτο Μουσολίνι για την εισβολή της Αλβανίας το 1939.^[12]

Δείτε επίσης

Παραπομπές

↑ Italian Army in Albania during WWI^{[νεκρός σύνδεσμος]}
↑ Popescu, Stefan. «Les français et la république de Kortcha (1916-1920)». France: Cairn info. doi:10.3917/gmcc.213.0077. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Ιανουαρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 17 Ιανουαρίου 2011. La signature de ce Protocole contrevient aux stipulations du traité de Londres ...Par conséquent, l'Italie demanda des explications au quai d'Orsay, par l'intermédiaire de son ambassadeur, le 12 décembre 1916.
↑ Jaume Ollé (15 Ιουλίου 1996). «Republic of Korçë (1917-1918)». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Ιανουαρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 12 Ιανουαρίου 2011. On 23 June 1917, Italy proclaimed the independence of Albania under her protectorate, justifying this with the French precedent in Korçë. Austria-Hungary had done it before on 3 January 1917.
↑ General Ferrero and Albania (στα ιταλικά)
↑ Stickney: Italian Protectorate not recognized by Great Britain and France
↑ Stickney: Southern Albania
↑ (Ιταλικά) War in 1918 Albania
↑ (Ιταλικά) Italians in Albania during WWI: a forgotten war
↑ (Ιταλικά) "Commissione d'inchiesta per l'impresa d'Albania del 1914-21"
↑ June 1920 Revolt of Bersaglieri in Ancona (στα ιταλικά)
↑ Albania: A Country Study: Albania's Reemergence after World War I, Library of Congress
↑ Italian occupation of Albania: 1917/1918/1919/1920

Βιβλιογραφία

(Ιταλικά) Biagini, Antonello. Storia dell'Albania contemporanea. Bompiani editore. Milano, 2005
(Ιταλικά) Borgogni, Massimo. Tra continuità e incertezza. Italia e Albania (1914-1939). La strategia politico-militare dell'Italia in Albania fino all'Operazione "Oltre Mare Tirana" . 2007 Franco Angeli
(Ιταλικά) Bucciol, Eugenio. Albania: fronte dimenticato della Grande guerra. Nuova Dimensione Edizioni. Portogruaro, 2001 ISBN 88-85318-61-4
Bushkoff, Leonard. Albania, history of. Collier's Encyclopedia. vol. 1. NY: P.F. Collier, L.P, 1996.
Nigel, Thomas. Armies in the Balkans 1914-18. Osprey Publishing. Oxford, 2001 ISBN 1-84176-194-X
Pearson, Owens. Albania in the twentieth century: a history (Volume 3). Publisher I.B.Tauris. London, 2004 ISBN 1-84511-013-7
Steiner, Zara. The lights that failed: European international history, 1919-1933. Oxford University Press. Oxford, 2005.
Stickney, Edith. Southern Albania. Stanford University Press. Stanford, 1929 ISBN 0-8047-6171-X

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα
Ιταλικό Προτεκτοράτο της Αλβανίας

(Ιταλικά) Ο Ιταλικός Στρατός στην Αλβανία το 1916 και το 1917
(Ιταλικά) Ο Ιταλικός Στρατός στην Αλβανία το 1918

[1] Italian Army in Albania during WWI^{[νεκρός σύνδεσμος]}

[2] Popescu, Stefan. «Les français et la république de Kortcha (1916-1920)». France: Cairn info. doi:10.3917/gmcc.213.0077. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Ιανουαρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 17 Ιανουαρίου 2011. La signature de ce Protocole contrevient aux stipulations du traité de Londres ...Par conséquent, l'Italie demanda des explications au quai d'Orsay, par l'intermédiaire de son ambassadeur, le 12 décembre 1916.

[3] Jaume Ollé (15 Ιουλίου 1996). «Republic of Korçë (1917-1918)». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Ιανουαρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 12 Ιανουαρίου 2011. On 23 June 1917, Italy proclaimed the independence of Albania under her protectorate, justifying this with the French precedent in Korçë. Austria-Hungary had done it before on 3 January 1917.

[4] General Ferrero and Albania (στα ιταλικά)

[5] Stickney: Italian Protectorate not recognized by Great Britain and France

[6] Stickney: Southern Albania

[7] (Ιταλικά) War in 1918 Albania

[8] (Ιταλικά) Italians in Albania during WWI: a forgotten war

[9] (Ιταλικά) "Commissione d'inchiesta per l'impresa d'Albania del 1914-21"

[10] June 1920 Revolt of Bersaglieri in Ancona (στα ιταλικά)

[11] Albania: A Country Study: Albania's Reemergence after World War I, Library of Congress

[12] Italian occupation of Albania: 1917/1918/1919/1920

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]