Ιστορία του Θιβέτ

Η Ιστορία του Θιβέτ κυρίως εστιάζεται στην ιστορία του Βουδισμού στο Θιβέτ. Αυτό συμβαίνει λόγω του σημαντικού ρόλου της θρησκείας αυτής στην ανάπτυξη του θιβετιανού και μογγολικού πολιτισμού, αλλά και επειδή σχεδόν όλοι οι γηγενείς ιστορικοί της χώρας ήταν βουδιστές καλόγεροι.

Γεωγραφικό υπόβαθρο

Το Θιβέτ βρίσκεται ανάμεσα στην καρδιά των περιοχών των αρχαίων πολιτισμών της Κίνας και της Ινδίας. Εκτεταμένες οροσειρές στα ανατολικά του Θιβετιανού Υψιπέδου ορίζουν τα σύνορα με την Κίνα, και τα επιβλητικά Ιμαλάια του Νεπάλ και της Ινδίας σχηματίζουν ένα φράγμα μεταξύ Θιβέτ και Ινδίας. Το Θιβέτ ονομάζεται Στέγη του Κόσμου ή Γη του Χιονιού.

Οι γλωσσολόγοι ταξινομούν τη Θιβετιανή και τις διαλέκτους της ως τμήμα των θιβετοβιρμανικών γλωσσών, που αποτελούν τα μη σινιτικά μέλη της σινοθιβετιανής οικογένειας γλωσσών.

Προϊστορία

Κάποια αρχαιολογικά δεδομένα υποδηλώνουν ότι αρχαϊκοί άνθρωποι πέρασαν διαμέσου του Θιβέτ τον καιρό που η Ινδία πρωτοκατοικήθηκε, περίπου 500.000 χρόνια πριν. Ο σύγχρονος άνθρωπος πρωτοκατοίκησε το Θιβετιανό Υψίπεδο τουλάχιστον 21.000 χρόνια πριν. Ο πληθυσμός αυτός σε μεγάλο βαθμό αντικαταστάθηκε γύρω στο 3.000 π.Χ. από νεολιθικούς μετανάστες από τη βόρεια Κίνα. Παρ΄ όλα αυτά, υπάρχει μια "γενετική συνέχεια ανάμεσα στους παλαιολιθικούς κατοίκους και τους σύγχρονους θιβετιανούς πληθυσμούς".

Μεγαλιθικά μνημεία βρίσκονται διάσπαρτα στο Θιβετιανό Υψίπεδο, τα οποία ίσως έχουν χρησιμοποιηθεί σε αρχαίες λατρείες. Προϊστορικά οχυρά σε λόφους από την Εποχή του Σιδήρου, καθώς και ταφικά συγκροτήματα έχουν ανακαλυφθεί πρόσφατα στο Θιβετιανό Υψίπεδο, αλλά η απομονωμένη λόγω του υψομέτρου περιοχή καθιστά την αρχαιολογική έρευνα δύσκολη υπόθεση.

Πρώιμη ιστορία (περίπου 500 π.Χ. - 618 μ.Χ.)

Βασίλειο Τζανγκ Τζουνγκ (περίπου 500 π.Χ. - 625 μ.Χ.)

Σύμφωνα με το Θιβετιανό πνευματικό δάσκαλο, καθηγητή και βαθύ γνώστη του θιβετιανού πολιτισμού, Ναμχάι Νόρμπου (γεν. 1938), κάποια θιβετιανά ιστορικά κείμενα ταυτοποιούν τον πολιτισμό Τζανγκ Τζουνγκ με το λαό που μετανάστευσε από την περιοχή Άμντο στην περιοχή που σήμερα είναι γνωστή ως Γκούγκε στο δυτικό Θιβέτ. Ο πολιτισμός Τζανγκ Τζουνγκ θεωρείται ως η αρχική κοιτίδα της θρησκείας του Μπονισμού.

Μέχρι τον 1ο αιώνα π.Χ., ένα γειτονικό βασίλειο είχε εμφανιστεί στην κοιλάδα Γιαρλούνγκ, ο βασιλιάς του οποίου, Ντριγκούμ Τσενπό, επιχείρησε να εξασθενίσει την επιρροή του βασιλείου Τζανγκ Τζουνγκ, εξορίζοντας τους μπονιστές ιερείς από το Γιαρλούνγκ. Δολοφονήθηκε όμως, και το κράτος Τζανγκ Τζουνγκ συνέχισε την κυριαρχία του επί της περιοχής, μέχρι που προσαρτήθηκε από τον Σονγκτσέν Γκαμπό, τον ιδρυτή της Θιβετιανής Αυτοκρατορίας, τον 7ο αιώνα μ.Χ.