Ιπτάμενος άσος
| Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
Ο όρος ιπτάμενος άσος ή απλά άσος χρησιμοποιείται ως ημιεπίσημος τίτλος αναγνώρισης για έναν στρατιωτικό πιλότο που έχει καταρρίψει τουλάχιστον πέντε εχθρικά αεροσκάφη. Είναι ημιεπίσημος με την έννοια ότι αν και όλες οι πολεμικές αεροπορίες αναγνωρίζουν τους «άσους» τους, ο πιλότος δεν λαμβάνει (συνήθως) κάποιο αντίτιμο για αυτό του το κατόρθωμα.
Αν και ο αριθμός των πέντε αεροσκαφών μοιάζει μικρός αρχικά, οι γνώστες των αερομαχιών γνωρίζουν ότι είναι ιδιαίτερα δύσκολο να επιτευχθούν, ειδικά στην σημερινή εποχή. Υπήρξαν διάφορες προτάσεις να αυξηθεί ο αριθμός των καταρρίψεων που απαιτούνται για να θεωρείται κάποιος άσος, αλλά δεν βρήκαν απήχηση. Κυρίως όμως, ο αριθμός αυτός παραμένει συμβολικός αφού ο πρώτος που χαρακτηρίστηκε «άσος» ήταν ο Γάλλος Αντόλφ Πεγκού, ο οποίος είχε καταρρίψει πέντε εχθρικά αεροσκάφη όταν καταρρίφθηκε και σκοτώθηκε κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Οι ιπτάμενοι άσοι τείνουν να εξαφανιστούν σήμερα, αφού με την μείωση του αριθμού των αεροσκαφών και το υψηλό επίπεδο εκπαίδευσης των σημερινών πιλότων, το να ξεχωρίσει πραγματικά κάποιος για τις ικανότητές του είναι πολύ δύσκολο. Έτσι, ο τελευταίος Δυτικός «άσος» προήλθε από τον πόλεμο του Βιετνάμ, ενώ οι τελευταίοι γενικώς προήλθαν από τον Αραβο-Ισραηλινό πόλεμο του 1982. Ένας άσος, οποιασδήποτε αεροπορίας, τυχαίνει ιδιαίτερης εκτίμησης ακόμα και από τους αντιπάλους του. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο «Κόκκινος Βαρώνος» Μάνφρεντ φον Ριχτχόφεν ετάφη με τιμές από τους Άγγλους όταν καταρρίφθηκε, ενώ η Γερμανική αεράμυνα, κατ' εντολή του Άντολφ Γκάλλαντ, άφησε να περάσει ανενόχλητο αγγλικό αεροσκάφος που μετέφερε προσθετικά πόδια για τον Ντάγκλας Μπάντερ, Άγγλο πιλότο που κρατούνταν αιχμάλωτος και ο οποίος είχε γίνει άσος όντας ανάπηρος.
Τα σκήπτρα στις καταρρίψεις αεροσκαφών κρατούν οι Γερμανοί πιλότοι του Β' Παγκόσμιου Πόλεμου. Αυτό οφείλεται εν μέρει στη συμμετοχή τους σε πολλές επιχειρήσεις αλλά και στις επιτυχίες τους στο Ανατολικό Μέτωπο, όπου υπήρχε πληθώρα στόχων και υπεροχή της Λουφτβάφε σε εξοπλισμό στα αρχικά στάδια του πολέμου.
Διάσημοι άσοι
Επεξεργασία| Πλήρες όνομα | Χώρα | Καταρρίψεις | Πόλεμος | Σημειώσεις |
|---|---|---|---|---|
| Μάνφρεντ φον Ριχτχόφεν | Γερμανία | 80 | Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος | Γνωστότερος ως ο «Κόκκινος Βαρώνος», κορυφαίος άσος του Α' ΠΠ |
| Έρνστ Ούντετ | Γερμανία | 62 | Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος | Κορυφαίος επιζών, δεύτερος συνολικά άσος του Α' ΠΠ |
| Μαξ Ίμμελμαν | Γερμανία | 15 | Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος | Πρωτοπόρος των αεροπορικών ακροβατικών |
| Έριχ Χάρτμαν | Γερμανία | 352 | Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος | Κορυφαίος άσος όλων των εποχών |
| Βέρνερ Μαίλντερς | Γερμανία | 101 | Ισπανικός Εμφύλιος/Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος | Πρώτος πιλότος που ξεπέρασε τις 100 καταρρίψεις |
| Ιβάν Κοζεντούμπ | ΕΣΣΔ | 62 | Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος | Κορυφαίος σοβιετικός άσος καθώς και κορυφαίος άσος των Συμμάχων του Β΄ ΠΠ |
| Ντάγκλας Μπάντερ | Ηνωμένο Βασίλειο | 23 | Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος | Σημείωσε όλες του τις νίκες όντας ανάπηρος |
| Τσάρλς Γιάγκερ | ΗΠΑ | 11.5 | Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος/Κορέα | Εκ των θεμελιωτών της σύγχρονης αερομαχίας |
| Νγκούγιεν Τούν | Βόρειο Βιετνάμ | 13 | Πόλεμος του Βιετνάμ | |
| Ράνταλ Κάνινγχαμ | ΗΠΑ | 5 | Πόλεμος του Βιετνάμ | |
| Αμίρ Ναχούμι | Ισραήλ | 19 | Αραβο-Ισραηλινοί πόλεμοι | |
| Αριστείδης Μωραϊτίνης | Ελλάδα | 9 | Α' Παγκόσμιος Πόλεμος | Κορυφαίος άσος της ελληνικής αεροπορίας |
| Ιωάννης Αγοραστός Πλαγής | Ελλάδα / Ηνωμένο Βασίλειο | 17 | Β' Παγκόσμιος Πόλεμος | Πολέμησε με την RAF, κορυφαίος Έλληνας άσος |
Οι δέκα κορυφαίοι άσοι
Επεξεργασία| Θέση | Πλήρες όνομα | Χώρα | Καταρρίψεις | Πόλεμος |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Έριχ Χάρτμανν | Γερμανία | 352 | Β' Παγκόσμιος Πόλεμος |
| 2 | Γκέρχαρντ Μπάρκχορν | Γερμανία | 301 | Β' Παγκόσμιος Πόλεμος |
| 3 | Γκίντερ Ραλλ | Γερμανία | 275 | Β' Παγκόσμιος Πόλεμος |
| 4 | Όττο Κίττελ | Γερμανία | 267 | Β' Παγκόσμιος Πόλεμος |
| 5 | Βάλτερ Νοβότνι | Γερμανία | 258 | Β' Παγκόσμιος Πόλεμος |
| 6 | Βίλχελμ Μπατς | Γερμανία | 237 | Β' Παγκόσμιος Πόλεμος |
| 7 | Έριχ Ρουντόρφερ | Γερμανία | 222 | Β' Παγκόσμιος Πόλεμος |
| 8 | Xάιντς Μπερ | Γερμανία | 220 | Β' Παγκόσμιος Πόλεμος |
| 9 | Χέρμαν Γκραφ | Γερμανία | 212 | Β' Παγκόσμιος Πόλεμος |
| 10 | Χαϊνριχ Έρλερ | Γερμανία | 208 | Β' Παγκόσμιος Πόλεμος |
Σημείωση: Η λίστα δεν περιλαμβάνει καταγραφές που δεν είναι επιβεβαιωμένες και καθολικά αποδεκτές.
Ντοκιμαντέρ
Επεξεργασία- Spezialeinheiten im Zweiten Weltkrieg: Fliegerasse, έκδοση 2004, EAN 4020974153935
Βιβλιογραφία
Επεξεργασία- Pierre Clostermann: The Big Show. The Greatest Pilot's Story of World War II. London: Weidenfeld & Nicolson 2004, ISBN 0-297-84619-1 (engl.)