Ιουστίνος Β΄
Ο Ιουστίνος Β (Φλάβιος Ἰουστίνος ὁ νεώτερος, 520 – 5 Οκτωβρίου 578) ήταν Βυζαντινός αυτοκράτορας από το 565 έως το 578. Η μητέρα του Βιγιλαντία ήταν αδελφή του Ιουστινιανού Α΄.
| Φλάβιος Ιουστίνος | |
|---|---|
_(14743530671).jpg) αναπαράσταση με βάση νομίσματα της εποχής | |
| Περίοδος | Νοέμβριος 565 - 578 |
| Στέψη | 15 Νοεμβρίου 565 [1] |
| Προκάτοχος | Ιουστινιανός |
| Διάδοχος | Τιβέριος Β΄ |
Κουροπαλάτης | |
| Θάνατος | 578 Κωνσταντινούπολη |
| Σύζυγος | Σοφία |
| Οίκος | Δυναστεία του Ιουστινιανού |
 Σχετικά πολυμέσα | |
| δεδομένα () | |
Πρώτα χρόνια
ΕπεξεργασίαΤην εποχή του θείου του αυτοκράτορα Ιουστινιανού διετέλεσε Κουροπαλάτης στην βασιλική αυλή. Το όνομα του καταγράφεται για πρώτη φορά στις πηγές (552-553) ως μέλος της Συνοδείας που έστειλε ο Πάπας Βιγίλιος στην "Διαμάχη των Τριών Κεφαλαίων".[2] Ο Ιουστινιανός Α΄ τον έστειλε να συνοδεύσει τους Τούρκους νομάδες που αποχωρούσαν από τον Δούναβη (559). Αργότερα (562-563) διορίστηκε υπεύθυνος για την εξάλειψη των ταραχών που προκαλούσαν οι φατρίες στην Κωνσταντινούπολη.[3] Την περίοδο αυτή συγκέντρωσε στην βασιλική αυλή μια ομάδα από υποστηρικτές του, στις αρχές της δεκαετίας του 560 μαζί με την σύζυγο και τους οπαδούς του ζήτησαν από τον αυτοκράτορα να τον ανακηρύξει Καίσαρα, εκείνος το αρνήθηκε.[4]
Άνοδος στον θρόνο
ΕπεξεργασίαΟ ηλικιωμένος θείος του αυτοκράτορας Ιουστινιανός Α΄ πέθανε άτεκνος (14 Νοεμβρίου 565), την ημέρα που πέθανε ο Πραιπόσιτος ιερού κοιτώνος Καλλίνικος ήταν ο μόνος μάρτυρας ο οποίος ήταν παρόν στο νεκροκρέβατο του. Ο Καλλίνικος τόνισε ότι η επιθυμία του αυτοκράτορα Ιουστινιανού ήταν να τον διαδεχτεί ο "Ιουστίνος, γιος της Βιγιλαντίας". Η διευκρίνιση ήταν απαραίτητη επειδή υπήρχε άλλος ένας διεκδικητής του θρόνου ο ομώνυμος ξάδελφος του Ιουστίνος γιος του Γερμανού. Οι σύγχρονοι ιστορικοί έχουν μεγάλες υποψίες ότι τα τελευταία λόγια του γηραιού αυτοκράτορα ήταν εφεύρεση του Καλλίνικου για να εξασφαλίσει την διαδοχή στον εκλεκτό του σύμμαχο.[5] Ο ιστορικός Ρόμπερτ Μπράουνινγκ αναφέρει "κανείς δεν γνωρίζει αν έκανε την επιλογή ο ίδιος ο Ιουστινιανός ή ο Καλλίνικος αντί για τον Ιουστινιανό".[6] Σε κάθε περίπτωση ο Καλλίνικος ειδοποίησε τους αρμόδιους φορείς σχετικά με την διαδοχή όπως η Σύγκλητος της Κωνσταντινούπολης, ενημέρωσαν τον Ιουστίνο και την σύζυγο του ότι είναι οι νέοι αυτοκράτορες. Ο Ιουστίνος και η Σοφία αν και αρχικά απρόθυμοι δέχτηκαν, τους συνόδευσαν κατόπιν στο Μέγα Παλάτιον. Οι Εξκουβίτορες έκλεισαν κατά την διάρκεια της νύχτας τις θύρες του ανακτόρου, ο Οικουμενικός Πατριάρχης Ιωάννης Γ΄ Σχολαστικός έστεψε τον νέο Αύγουστο. Ο θάνατος του Ιουστινιανού Α΄ ανακοινώθηκε αμέσως μετά την τελετή στον Ιππόδρομο της Κωνσταντινούπολης.[7] Ο πατριάρχης και ο αρχηγός των Εξκουβιτόρων μελλοντικός αυτοκράτορας Τιβέριος Β΄ είχαν διοριστεί πρόσφατα, είχαν συνεχείς επαφές με τον Ιουστίνο στον ρόλο του ως επιμελητή του Ιουστινιανού. Η επιθυμία τους να ανεβάσουν στον θρόνο τον σύμμαχο και προστάτη τους ήταν προφανής.[8] Τις πρώτες μέρες της ηγεμονίας του ο Ιουστίνος Α΄ πλήρωσε τα χρέη του θείου του και προσπάθησε να συμφιλιωθεί με τους Συγκλητικούς. Την επόμενη χρονιά (1 Ιανουαρίου 566) επανέφερε τον τίτλο του Ρωμαίου Υπάτου που είχε καταργήσει ο θείος του (541), τον δέχτηκε ο ίδιος. Ο Ιουστίνος και η Ειρήνη υποσχέθηκαν αρχικά ειρήνη με τον αντίπαλο διεκδικητή και ομώνυμο ξάδελφο του γιο του Γερμανού αλλά λίγο αργότερα τον δολοφόνησαν. Μια εχθρική πηγή αναφέρει ότι το αυτοκρατορικό ζεύγος κλώτσησε το κομμένο κεφάλι του.[9]
Η κατάκτηση της Ιταλίας από τους Λομβαρδούς
Επεξεργασία
Με την άνοδο του στον θρόνο ο Ιουστίνος Β΄ βρήκε άδεια ταμεία στο αυτοκρατορικό θησαυροφυλάκιο, για αυτό τον λόγο διέκοψε την πρακτική του θείου του Ιουστινιανού Α΄ να εξαγοράζει πιθανούς εχθρούς, τερμάτισε με αυτόν τον τρόπο η ειρήνη που είχαν κλείσει με τους Άβαρους (558). Η κίνηση αυτή ανέτρεψε τις ισορροπίες που υπήρχαν μέχρι τότε στην Πεδιάδα της Παννονίας, η άρχουσα τάξη των Άβαρων αναζήτησε νέες πηγές πλούτου. Το γεγονός αυτό φάνηκε ευχάριστο αρχικά για τους Ρωμαίους αφού οι Άβαροι αποφάσισαν να επιτεθούν στους Φράγκους αντί να πάνε στα εδάφη τους. Οι Άβαροι συμμάχησαν με την Γερμανική φυλή των Λομβαρδών με στόχο να εξαφανίσουν την επίσης Γερμανική φυλή των Γέπηδων που κατοικούσε στην ίδια περιοχή, είχαν παραδώσει στον Ιουστίνο Β΄ την πρωτεύουσα τους Σίρμιο. Οι Λομβαρδοί αφού συνέτριψαν και εξαφάνισαν τους Γέπηδες άφησαν την περιοχή στους Άβαρους. Ο βασιλιάς των Λομβαρδών Αλβοΐνος μετακινήθηκε στην δύση και επιτέθηκε στην βόρεια Ιταλία (568), κατέλαβε γρήγορα την Κοιλάδα του Πάδου και έγινε κυρίαρχος σε όλη την βόρεια Ιταλία. Οι Άβαροι διέσχισαν τον Δούναβη (573) την εποχή που η αυτοκρατορία βρισκόταν σε πόλεμο ανατολικά με τους Πέρσες, συμβιβάστηκαν μόνο όταν ο διάδοχος του Ιουστίνου Τιβέριος Β΄ τους πρόσφερε 60.000 τεμάχια από Άργυρο ως επίδομα.[10]
Τελευταία χρόνια
Επεξεργασία.jpg)
Το ενδιαφέρον του Ιουστίνου Β΄ στράφηκε αποκλειστικά στα ανατολικά και τα βόρεια σύνορα, στα μέσα του 6ου αιώνα προχώρησε σε συμμαχία με τους Τούρκους, την νέα ανερχόμενη δύναμη που απειλούσε τόσο τους Άβαρους όσο και τους Πέρσες. Η άρνηση του να πληρώσει φόρο υποτέλειας στους Πέρσες όσο και η υποστήριξη του στους Τούρκους τον οδήγησε σε πόλεμο με την Αυτοκρατορία των Σασσανιδών (572). Μετά από δύο καταστροφικές ήττες στις οποίες ο Χοσρόης Α΄ της Περσίας κατέλαβε την Συρία και το στρατηγικά σημαντικό φρούριο Δάρα ο Ιουστίνος Β΄ υπέστη σοβαρή ψυχική ασθένεια.[11] Στο εσωτερικό μέτωπο εξαπέλυσε διωγμούς κατά των Μονοφυσιτιστών, με τον τρόπο αυτό προκάλεσε μεγάλη αντιπάθεια στις ανατολικές επαρχίες. Ο Μονοφυσίτης Ιωάννης της Εφέσου που υπέστη διώξεις ως Μονοφυσίτης έδωσε σαφέστερη περιγραφή σχετικά με την παραφροσύνη του, έγραψε ότι συμπεριφερόταν σε έναν κινητό θρόνο σαν άγριο ζώο, απαιτούσε να παίζουν τα όργανα μουσική μέρα και νύχτα.[12] Με υπόδειξη της συζύγου του Σοφίας υιοθέτησε τον στρατηγό Τιβέριο, τον ανακήρυξε διάδοχο και αποσύρθηκε για χάρη του (574).[13] Από τότε και μέχρι το θάνατό του, η διακυβέρνηση του κράτους βρισκόταν ουσιαστικά στα χέρια του Τιβέριου και της αυτοκράτειρας.
Οικογένεια
ΕπεξεργασίαΝυμφεύτηκε τη Σοφία, κόρη του Σίττα Στρατιωτικού διοικητή την εποχή του θείου του Ιουστινιανού Α΄ και της Κομιτώς (αδελφής της Θεοδώρας).
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ https://opencourses.auth.gr/modules/document/file.php/OCRS403/Παρουσιάσεις/ΕΝΟΤΗΤΑ_06.pdf, σελ. 96
- ↑ Sihong Lin (2021). "Justin under Justinian: The Rise of Emperor Justin II Revisited". Dumbarton Oaks Papers. 75: 123–124
- ↑ Sihong Lin (2021). "Justin under Justinian: The Rise of Emperor Justin II Revisited". Dumbarton Oaks Papers. 75: 128
- ↑ Sihong Lin (2021). "Justin under Justinian: The Rise of Emperor Justin II Revisited". Dumbarton Oaks Papers. 75: 129
- ↑ Evans (1999), σσ. 263–264
- ↑ Browning (2003), σ. 165
- ↑ Evans (1999), σ. 264
- ↑ Evans (1999), σ. 264
- ↑ Evagrius Scholasticus, Ecclesiastical History, 5.2
- ↑ Norwich, John J. Byzanptium: the Early Centuries (London:Penguin 1988) σ. 571
- ↑ Nicholson, Oliver; Canepa, Matthew; Daryaee, Touraj (2018). "Khosrow I Anoshirvan". In Nicholson, Oliver (ed.). The Oxford Dictionary of Late Antiquity. Oxford: Oxford University Press
- ↑ https://www.tertullian.org/fathers/ephesus_3_book3.htm
- ↑ Gibbon, Edward, The History of the Decline and Fall of the Roman Empire, Chapter XLV, Part II
Βιβλιογραφία
Επεξεργασία- Norwich, J.J. "Byzantium", Vol. I-The Early Years'
- Vasiliev, A. "History of the Byzantine Empire, 324–1453"
- Ostrogorsky, G. "History of the Byzantine State"
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Επεξεργασία
Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Iustinus II στο Wikimedia Commons
| Προηγούμενος Ιουστινιανός Α΄ |
Αυτοκράτορας του Βυζαντίου συναυτοκράτορες: Τιβέριος Β΄ (574-578) 565-578 |
Επόμενος Τιβέριος Β΄ |