Ιδομενέας
Στην Ελληνική μυθολογία, ο Ιδομενέας (< Ἴδα + μένος (σφρίγος, οργή, δύναμη[εκκρεμεί παραπομπή]), «η δύναμη της Ίδας») ήταν βασιλιάς της Κρήτης, γιος του Δευκαλίωνα και εγγονός του Μίνωα. Συμμετείχε και διακρίθηκε για την αντρειοσύνη του στον Πόλεμο της Τροίας. Το όνομα Ιδομενεύς είναι σύνθετο από την ονομασία του ιερού βουνού της Κρήτης, την πολυτραγουδισμένη Ίδη και το ρήμα μένω. Το όνομά του απαντάται σήμερα στην Κρήτη σαν βαφτιστικό πολλών ανθρώπων και σαν όνομα δρόμων και πλατειών. Συχνά έχει γίνει εμπνευστική πηγή πολλών συγγραφέων Κρητικών αλλά και μη Κρητικών.[3]
| Ιδομενέας | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Ἰδομενεύς (Αρχαία Ελληνικά) |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Οικογένεια | |
| Σύζυγος | Μήδα |
| Τέκνα | Χαλκιόπη Ιδαμάντης Κλεισιθήρα Ίφικλος του Ιδομενέως |
| Γονείς | Δευκαλίων ο Κρης[1][2] και Κλεοπάτρα |
| Στρατιωτική σταδιοδρομία | |
| Πόλεμοι/μάχες | Τρωικός πόλεμος |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Αξίωμα | βασιλιάς της Κρήτης |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Σύμφωνα με τον Όμηρο, ο Ιδομενέας επέστρεψε στην Κρήτη σώος, χωρίς περιπέτειες στο δρόμο του. Από το Βιργίλιο (Βιργίλιος III, 400), ωστόσο, μας παραδίδεται μια άλλη ιστορία. Επιστρέφοντας από τον πόλεμο, το πλοίο του έπεσε σε θύελλα. Ο Ιδομενέας τότε ορκίστηκε στο θεό Ποσειδώνα ότι αν έφτανε ζωντανός στην πατρίδα, θα θυσίαζε στο θεό όποιο ζωντανό ον αντίκρυζε πρώτο. Όταν γύρισε όμως, ο πρώτος που αντίκρισε ήταν ο γιος του. Αρνούμενος να τον θυσιάσει, προκάλεσε την οργή των θεών, που έστειλαν λοιμό στη χώρα κι έτσι οι κάτοικοι αποφάσισαν να τον εξορίσουν.
Ο Ιδομενέας ως μορφή της Ομήρου Ιλιάδος[3]
ΕπεξεργασίαΟ Ιδομενέας μαζί με τον Μηριόνη, μετείχαν με 80 πλοία στην εκστρατεία των Ελλήνων κατά της Τροίας. Ο Όμηρος γράφει στην Ιλιάδα ότι ο Ιδομενέας ήταν ανάμεσα στην πρώτη τάξη των στρατηγών που ήταν σύμμαχοι των Αχαιών, πολέμησε γενναία και δραπέτευσε βαριά τραυματισμένος. Ο Όμηρος, που τον επαινεί συχνά, τον ονομάζει «δουρικλυτόν» (=ξακουστό στο δόρυ). Ο Αγαμέμνονας τον χρησιμοποιούσε σαν κύριο σύμβουλο, καταγράφεται σαν ένας από τους σημαντικότερους ήρωες των Αχαιών, πολέμησε σκληρά τον Έκτορα και τον απέκρουσε. Στα τέλη του Τρωικού πολέμου ήταν ακόμα ζωντανός, εισήλθε στον Δούρειο Ίππο μαζί με τους υπόλοιπους Αχαιούς. Ο Ιδομενέας θανάτωσε συνολικά 21 Τρώες και 3 Αμαζόνες ανάμεσα στις οποίες και την Βρεμούσα.[4][5]
Σύμφωνα με μια μετέπειτα παράδοση που διασώζει ο μυθοστοριογράφος Απολλόδωρος τα πλοία του Ιδομενέα ενώ επέστρεφαν στην Κρήτη έπεσαν σε σφοδρή τρικυμία.[6] ο Ιδομενέας ορκίστηκε στον Ποσειδώνα ότι αν έφτανε σώος στο νησί του θα του θυσίαζε το πρώτο ζωντανό πλάσμα που θα έβρισκε μπροστά του, συνάντησε τον ίδιο τον γιο του, δεν δίστασε να το κάνει. Οι θεοί οργίστηκαν με την σφαγή του γιου του και έστειλαν λιμό στην Κρήτη, οι κάτοικοι θεώρησαν τον βασιλιά τους υπεύθυνο και τον ανάγκασαν να φύγει εξορία. Ο Ιδομενέας δραπέτευσε αρχικά στην Ιταλία στο σημερινό Σαλέντο της Απουλίας όπου ίδρυσε αποικία, αργότερα πήγε στην Κολοφώνα στην Μικρά Ασία όπου και πέθανε.[7][8] Ο Μάρκος Τερέντιος Βάρρων γράφει ότι η ευγενής Ρωμαϊκή γενιά Σαλεντίνι κατάγεται από τον Ιδομενέα που εξέπλευσε από την Κρήτη στην Ιλλυρία και από κει στην περιοχή Γκρέτσια Σαλεντίνα.[9] Σύμφωνα με άλλη παράδοση ο Ιδομενέας εξορίστηκε όταν επέστρεψε στην Κρήτη από τον θετό γιο του Λεύκο που θανάτωσε την σύζυγο του Μήδα και σφετερίστηκε τον θρόνο.[10] Τις ιστορίες διέσωσε ο Ιταλός συγγραφέας Μαύρος Σέρβιος Ονοράτος τον 4ο αιώνα και ο Γάλλος συγγραφέας Φενελόν τον 17ο αιώνα.
Γενεαλογία
Επεξεργασία| {{{Δία}}} | Ευρώπη | Αστερίων βασ. της Κρήτης | |||||||||||||||||||||||||||
| Ραδάμανθυς δικαστής ∞ Αλκμήνη | Μίνωας βασ. της Κρήτης ∞ Πασιφάη | Σαρπηδόνας βασ. της Λυκίας | |||||||||||||||||||||||||||
| Κατρέας | Δευκαλίων του Μίνωα | Γλαύκος του Μίνωα | Ανδρόγεως | ||||||||||||||||||||||||||
| Αλθαιμένης | Ιδομενέας βασ. της Κρήτης | (νόθος) Μόλος | Σθένελος του Ανδρόγεω | ||||||||||||||||||||||||||
| Ιδαμάντης βασ. της Κρήτης | Ίφικλος | Μηριόνης μαχητής στην Τροία | |||||||||||||||||||||||||||
Δείτε επίσης
Επεξεργασία- Ο αστεροειδής 2759 Ιδομενεύς (2759 Idomeneus), που ανακαλύφθηκε το 1980 και ανήκει στην Τρωική Ομάδα, πήρε το όνομά του από τον μυθικό αυτό βασιλιά.
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ 1,0 1,1 «Idomeneus» (Ρωσικά)
- ↑ 2,0 2,1 «Deucalion» (Ρωσικά)
- ↑ 3,0 3,1 Ι. Καργάκος, Σαράντος (18 Απριλίου 2017). «Ὁ Ἰδομενέας». kontranews.gr. Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2017.
- ↑ Κόιντος ο Σμυρναίος, "Η πτώση της Τροίας", Βιβλίο 1
- ↑ Γάιος Ιούλιος Υγίνος, "Fabulae", 114
- ↑ https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=iau.31858052742800&view=1up&seq=406&q1=Idomeneus
- ↑ Βιργίλιος, Αινειάδα, Βιβλίο 3, 400
- ↑ Σχόλια σε Όμηρος, Οδύσσεια, 5. 259
- ↑ Operum quae exstant, σ. 174, Marcus Terentius Varro, printed by Christophorus Raphelengius, 1601
- ↑ Βιβλιοθήκη Απολλοδώρου, Επιτομή του Βιβλίου 4, 6.10
Πηγές
Επεξεργασία- Lorenzo Rocci (1956). Vocabolario Greco-Italiano. Società Ed. Dante Alighieri srl. σελίδες 905, 907. (Ιταλικά)
- Achterberg, Winfried; Best, Jan; Enzler, Kees; Rietveld, Lia; Woudhuizen, Fred, The Phaistos Disc: A Luwian Letter to Nestor, Publications of the Henry Frankfort Foundation vol XIII, Dutch Archeological and Historical Society, Amsterdam 2004.
- Apollodorus, The Library with an English Translation by Sir James George Frazer, F.B.A., F.R.S. in 2 Volumes, Cambridge, MA, Harvard University Press; London, William Heinemann Ltd. 1921.
- Gaius Julius Hyginus, Fabulae from The Myths of Hyginus translated and edited by Mary Grant. University of Kansas Publications in Humanistic Studies.
- Homer, The Iliad with an English Translation by A.T. Murray, Ph.D. in two volumes. Cambridge, MA., Harvard University Press; London, William Heinemann, Ltd. 1924.
- Homer, Homeri Opera in five volumes. Oxford, Oxford University Press. 1920.
- Quintus Smyrnaeus, The Fall of Troy translated by Way. A. S. Loeb Classical Library Volume 19. London: William Heinemann, 1913.
- Quintus Smyrnaeus, The Fall of Troy. Arthur S. Way. London: William Heinemann; New York: G.P. Putnam's Sons. 1913.
- Publius Vergilius Maro, Aeneid. Theodore C. Williams. trans. Boston. Houghton Mifflin Co. 1910.
- Publius Vergilius Maro, Bucolics, Aeneid, and Georgics. J. B. Greenough. Boston. Ginn & Co. 1900.