Ερμής ο Τρισμέγιστος

Ερμής Τρισμέγιστος ήταν το όνομα που χρησιμοποιούσαν κατά την αρχαιότητα οι Έλληνες για τον σεληνιακό θεό των Αιγυπτίων Θωθ, προστάτη και εμπνευστή της αστρολογίας και της αλχημείας ο οποίος ταυτίσθηκε με τον Ερμή της ελληνικής μυθολογίας. Ονομάσθηκε έτσι από το πλήθος των ανακαλύψεων που αποδίδονταν σ' αυτόν όπως της γλώσσας, του αλφαβήτου, της γεωμετρίας, της αριθμητικής, της αστρονομίας, της ιατρικής, της γυμναστικής, του χορού, της μουσικής, της γλυπτικής και κάθε τέχνης ή επιστήμης, ή ακόμα λόγω της τριπλής όπως πίστευαν ιδιότητάς του ως φιλοσόφου, ιατρού και βασιλέως. Αποτελούσε το σύμβολο της θείας διάνοιας, "ο ζων λόγος" όπως τον αποκαλούσαν, η ενσαρκωμένη σκέψη.

Ερμής ο Τρισμέγιστος
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη μητρική γλώσσα	Ἑρμῆς ὁ Τρισμέγιστος (Ελληνικά)
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσες	αρχαία ελληνικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	φιλόσοφος αστρολόγος
Σχετικά πολυμέσα

Μεσαιωνική απεικόνιση του Ερμή Τρισμέγιστου

Στον "Τρισμέγιστο Ερμή" αποδίδονται πολλά ελληνικά συγγράμματα τα οποία γράφηκαν κατά τη ρωμαϊκή εποχή και εκπροσωπούσαν το διανοητικό κίνημα του ερμητισμού. Μεταξύ αυτών συγκαταλέγονται:

• «Λόγος τέλειος», σε λατινική μετάφραση με την επιγραφή «Ασκληπιός» ή «Ερμού Τρισμέγιστου Ασκληπιός ήτοι περί φύσεως θεών διάλογος»,
• «Ερμής Τρισμέγιστος Ποιμάνδρης»,
• «Κυρανίδες» ως αποδίδονταν παλαιότερα οι Τυρανίδες, καθώς και άλλα συγγράμματα ιατρομαθηματικά, αστρονομικά κ.ά.

Ο Ερμής ο Τρισμέγιστος έγινε γνωστός στη Δύση κατά την Αναγέννηση όταν ο Μαρσίλιο Φιτσίνο μετάφρασε στα λατινικά το (ελληνικό) κείμενο των σωζόμενων ερμητικών γραπτών, γνωστών σήμερα ως Hermetica ή Corpus Hermeticum. Το κείμενο αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για τους αλχημιστές της εποχής και κρατούνταν μυστικό, οπότε η ετυμολογία της "ερμητικής γνώσης" και της λέξης "ερμητικός" προέρχεται από εδώ.

Γνωστότερο γραπτό που αποδίδεται στον Ερμή τον Τρισμέγιστο είναι ο Σμαραγδένιος Πίνακας (αγγλ. Emerald Tablet). Τα γραπτά του Ερμή υποτίθεται πως διδάσκονταν στους μύστες από τους Αιγυπτίους ιερείς πολύ πριν από την εποχή του Πλάτωνα. Δεν είναι εύκολο να προσδιοριστεί η ηλικία τους αλλά η απώτατη καταγωγή τους χάνεται στη φαραωνική Αίγυπτο. Ωστόσο κατά την ελληνιστική και τη ρωμαϊκή εποχή οι διδασκαλίες του Ερμή του Τρισμέγιστου εξελληνίστηκαν και απέκτησαν έναν λιγότερο πρακτικό και πιο φιλοσοφικό χαρακτήρα, επικεντρωμένο στο μυστικισμό και την αλχημεία ως οδό για τη θεουργία. Έτσι προέκυψε ο ερμητισμός, το οποίο διαδόθηκε ευρύτατα στη ρωμαϊκή Ανατολή κατά τους πρώτους μεταχριστιανικούς αιώνες. Οι Έλληνες που είχαν σπουδάσει στην Αίγυπτο και αλλού ήταν γνώστες των γραπτών του Ερμή του Τρισμέγιστου, αλλά δε μιλούσαν ανοικτά για αυτά τηρώντας όρκους μυστικότητας.

Δείτε επίσης

• Ερμητισμός
• Ερμητικός τεκτονισμός

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Το πλήρες κείμενο του Hermetica Αρχειοθετήθηκε 2022-06-27 στο Wayback Machine., στα αγγλικά.
• https://web.archive.org/web/20051106005551/http://clubs.pathfinder.gr/pan_en_einai/344708
• www.hermetism.gr Αρχειοθετήθηκε 2013-06-05 στο Wayback Machine.
• www.misraimmemphis.gr

Βιβλιογραφία

• Francoise Bonardel, Ο Ερμητισμός, μτφρ. Αθανάσιος Δ. Στεφανής, εκδ. Καραμίτσα, Αθήνα 1994.
• Θεοδόσης Πελεγρίνης, Μάγοι της Φιλοσοφίας, εκδ. Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα 1997.
• Κατελής Βίγκλας, «Ο Μύθος του Ερμή του Τρισμέγιστου. Ο Ερμητισμός κατά την Αναγέννηση», ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ, τεύχ. 128, Ιούλιος 2013, 11-23.