Διαστημικό Κέντρο Κένεντι

Το Διαστημικό Κέντρο Κένεντι (αγγλ. John F. Kennedy Space Center, KSC) είναι διαστημοδρόμιο, (αγγλ. spaceport), δηλαδή σταθμός εκτόξευσης διαστημικών οχημάτων της NASA στο νησί Μέριτ στη Φλόριντα των Ηνωμένων Πολιτειών. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι είναι ένα από τα τρία διαστημικά κέντρα όλου του κόσμου που έχουν δυνατότητα υλοποίησης επανδρωμένων αποστολών μαζί με αυτό του Μπαϊκονούρ (στο Καζακστάν, χρησιμοποιείται από τη Ρωσία) και το Ζιουκουάν (στην Κίνα).

Το νησί Merritt, οι βάσεις πυραύλων στο ακρωτήριο Κανάβεραλ (σε πράσινο χρώμα) και το διαστημικό κέντρο Κένεντι (σε λευκό χρώμα).

Η περιοχή είναι κοντά στο ακρωτήριο Κανάβεραλ, κάπου ανάμεσα στο Μαϊάμι και το Τζάκσονβιλ. Έχει μήκος 55 χιλιόμετρα και πλάτος περίπου 10 χιλιόμετρα, καλύπτοντας 567 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Περίπου 17.000 άνθρωποι εργάζονται στην περιοχή αυτή.

Διαθέτει ένα κέντρο επισκεπτών και οργανωμένες περιηγήσεις, και είναι από τους σημαντικότερους τουριστικούς προορισμούς για τους επισκέπτες της Φλόριντα.

Ένα μεγάλο μέρος της περιοχής είναι παρθένο τοπίο και σημαντικό καταφύγιο άγριας φύσης, αφού μόνο 9% του εδάφους προορίζεται για ανάπτυξη. Η «λιμνοθάλασσα με τα κουνούπια», το «ποτάμι των Ινδιάνων», το «Εθνικό Καταφύγιο Άγριας Φύσης της νήσου Μέριτ (Merritt Island National Wildlife Refuge)» και η «εθνική ακτή Κανάβεραλ» είναι επίσης χαρακτηριστικά γνωρίσματα αυτής της περιοχής. Στην περιοχή πέφτουν περισσότερες αστραπές από οποιοδήποτε άλλο μέρος των Ηνωμένων Πολιτειών, γεγονός που αναγκάζει τη NASA να ξοδεύει εκατομμύρια δολάρια για την προστασία υλικού και προσωπικού κατά τη διάρκεια των εκτοξεύσεων.

Η επιχειρησιακή λειτουργία του Κέντρου ελέγχεται από το συγκρότημα LC-39, όπου βρίσκεται και το «Κτήριο Συναρμολόγησης Οχημάτων» (αγγλ. Vehicle Assembly Building, VAB). Πέντε χιλιόμετρα ανατολικά του VAB βρίσκονται οι δύο εξέδρες εκτοξεύσεων. Οκτώ χιλιόμετρα νότια είναι η βιομηχανική περιοχή του διαστημοδρομίου, όπου βρίσκονται πολλές από τις εγκαταστάσεις και η έδρα της διοίκησης.

Ιστορικό

Η ανάπτυξη του αμερικανικού προγράμματος για την κατάκτηση της Σελήνης οδήγησε στην αναγκαστική επέκταση των δραστηριοτήτων από το ακρωτήριο Κανάβεραλ στο αντικρινό νησί Merritt. Η NASA άρχισε τις διαπραγματεύσεις με την πολιτεία της Φλόριντα το 1962, παίρνοντας τον τίτλο κυριότητας για 339 τ.χλμ. και διεκδικώντας ακόμα άλλα 225 τ.χλμ. Τον Ιούλιο του 1962 η περιοχή ονομάστηκε «Επιχειρησιακό Κέντρο Εκτοξεύσεων», αγγλ. Launch Operations Center, LOC, για να μετονομαστεί τον Νοέμβριο του 1963, μετά τη δολοφονία του Αμερικανού προέδρου Τζον Κένεντι, που έπαιξε σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη του αμερικανικού διαστημικού προγράμματος, σε Τζον Κένεντι Διαστημικό κέντρο (John F. Kennedy Space Center), το σημερινό του όνομα.

Το διαστημικό πρόγραμμα της σελήνης αναπτύχθηκε σε τρία στάδια:

1. το πρόγραμμα Mercury (Ερμής),
2. το πρόγραμμα Gemini (Δίδυμοι),
3. και το πρόγραμμα Apollo (Απόλλων).

Οι στόχοι του προγράμματος Mercury ήταν:

1. Τοποθέτηση ενός επανδρωμένου διαστημικού σκάφους σε τροχιά γύρω από τη γη.
2. Μελέτη της ανθρώπινης απόδοσης σε διαστημικό περιβάλλον.
3. Ομαλή επαναφορά τόσο των επιβατών, όσο και του διαστημικού σκάφους.

Το πρόγραμμα άρχισε τον Οκτώβριο του 1957 χρησιμοποιώντας διηπειρωτικούς πυραύλους Άτλας για τη μεταφορά, αξιοποιώντας όμως και τον τύπο πυραύλων Redstone για μια σειρά υποτροχιακών πτήσεων, συμπεριλαμβανομένης της 15-λεπτης πτήσης του Άλαν Σέπαρντ στις 5 Μαΐου και του Βίρτζιλ Γκρίσσομ στις 21 Ιουλίου του 1961.

Η εμπειρία που αποκομίστηκε από το πρόγραμμα Mercury συνεισέφερε στο πιο σύνθετο πρόγραμμα Gemini, που χρησιμοποίησε κάψουλες με πλήρωμα δυο άτομα καθώς και τους νέου τύπου διηπειρωτικούς πυραύλους Τιτάνας ΙΙ. Σκοπός του προγράμματος ήταν η τοποθέτηση διμελών πληρωμάτων σε τροχιά, η δοκιμή της δυνατότητας ραντεβού δυο οχημάτων σε τροχιά, οι επιπτώσεις της έλλειψης βαρύτητας στον οργανισμό κ.α.

Η πρώτη επανδρωμένη πτήση πραγματοποιήθηκε στις 23 Μαρτίου 1965 με τους Τζον Γιανγκ και Βίρτζιλ Γκρίσσομ. Με το Gemini 4, ο Έντουαρντ Ουάϊτ πραγματοποίησε τον πρώτο διαστημικό περίπατο από Αμερικανό αστροναύτη. Συνολικά έγιναν δώδεκα εκτοξεύσεις διαστημοπλοίων Gemini από το KSC.

Το πρόγραμμα Απόλλων, που στόχευε στην αποστολή ανθρώπων στη Σελήνη, χρησιμοποίησε ακόμα πιο βελτιωμένους πυραύλους προώθησης, τον Κρόνο 5, με τρία στάδια, ύψος 111 μέτρων και διάμετρο 10 μέτρων. Κατασκευαζόταν με τη συνεργασία των εταιρειών Boeing (πρώτη βαθμίδα), North American Aviation (μηχανές και δεύτερη βαθμίδα) και Douglas Aircraft (τρίτη βαθμίδα). Η North American Aviation κατασκεύασε επίσης το κύριο μέρος του σκάφους (όχημα διακυβέρνησης και υπηρεσιακό τμήμα) ενώ η εταιρεία Grumman Aircraft Engineering κατασκεύασε τη σεληνάκατο. Η IBM, το πανεπιστήμιο MIT και η GE παρείχαν τα ηλεκτρονικά και τα απαραίτητα όργανα.

Εναέρια άποψη του συγκροτήματος εκτοξεύσεων LC-39 με το Κτήριο Συναρμολόγησης Οχημάτων (στο κέντρο) και το Κέντρο Ελέγχου Εκτοξεύσεων (δεξιά).

Τα κτήρια στέγασης του συγκροτήματος LC-39 κόστισαν 800 εκατομμύρια δολάρια. Χτίστηκαν για να εξυπηρετήσουν τον νέο τύπο πυραύλου και περιελάμβαναν ένα υπόστεγο αποθήκευσης τεσσάρων πυραύλων Κρόνου Β, το Κτήριο Συναρμολόγησης Οχημάτων (που για ένα διάστημα ήταν το μεγαλύτερο σε χωρητικότητα κτίριο στον κόσμο), έναν κινητό πύργο εργασιών και συντήρησης, καθώς και το κτίριο του Κέντρου Ελέγχου.

Η κατασκευή άρχισε τον Νοέμβριο του 1962, οι εξέδρες εκτόξευσης ολοκληρώθηκαν τον Οκτώβριο του 1965, το VAB ολοκληρώθηκε τον Ιούνιο του 1965, και η υποδομή μέχρι τα τέλη του 1966.

Από το 1967 μέχρι το 1973, έγιναν 13 εκτοξεύσεις πυραύλων "Κρόνος 5" από το συγκρότημα 39.

Πριν από αυτές τις εκτοξεύσεις έγινε μια σειρά μικρότερων δοκιμαστικών εκτοξεύσεων πυραύλων "Κρόνος Ι" και "Κρόνος ΙΒ" από το συγκρότημα LC-34 του ακρωτηρίου Κανάβεραλ.

Τρέχουσα χρήση

Το διαστημικό λεωφορείο Ατλαντίς ετοιμάζεται για την αποστολή STS-36.

Σήμερα το διαστημοδρόμιο εξυπηρετεί κυρίως τις εκτοξεύσεις και τη συντήρηση του στόλου των διαστημικών λεωφορείων, στις υποδομές του συγκροτήματος LC-39 και τις μετασκευασμένες εγκαταστάσεις του προγράμματος Απόλλων. Πρώτη εκτόξευση ήταν αυτή του Columbia στις 12 Απριλίου 1981.

Διαθέτει επίσης διάδρομο προσγείωσης μήκους 4,6 χιλιομέτρων. Η πρώτη προσγείωση διαστημικού λεωφορείου που επέστρεφε από αποστολή έγινε στις 11 Φεβρουαρίου 1984, όταν το Τσάλλεντζερ ολοκλήρωσε την αποστολή STS-41-B. Πριν από αυτή την αποστολή τα Διαστημικά Λεωφορεία προσγειώνονταν στην Αεροπορική Βάση Έντουαρντς στην Καλιφόρνια, επιβαρύνοντας έτσι τη NASA με περίπου 1 εκατομμύριο δολάρια ανά αποστολή για τη μεταφορά του οχήματος πίσω στη Φλόριντα.

Νυκτερινή επισκευή του Κτηρίου Συναρμολόγησης Οχημάτων μετά τις καταστροφές από τον τυφώνα Φράνσις.

Τον Σεπτέμβριο του 2004, μέρος του διαστημικού κέντρου επλήγη από τον τυφώνα Φράνσις. Το Κτήριο Συναρμολόγησης μεταξύ άλλων έχασε 1.000 τεμάχια του εξωτερικού καλύμματος, διαστάσεων 1 επί 3 μέτρα το κάθε ένα, ανοίγοντας τρύπα 3.700 τετραγωνικών μέτρων. Η ζημιά έγινε στη νότια και στην ανατολική πλευρά του κτιρίου. Ακόμα περισσότερες ζημιές προκλήθηκαν από τον τυφώνα Βίλμα τον Οκτώβριο του 2005.

Συγκρότημα επισκεπτών

Ο Κήπος με τους πυραύλους (ανοιχτός για το κοινό) στο συγκρότημα των επισκεπτών του διαστημικού κέντρου Κένεντι τον Δεκέμβριο του 2004.

Το συγκρότημα των επισκεπτών του διαστημικού κέντρου Κένεντι, υπό τη διεύθυνση του Delaware North Companies φιλοξενεί διάφορα μουσεία, δύο κινηματογράφους IMAX, ενώ γίνονται και οργανωμένες περιηγήσεις με λεωφορείο.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Kennedy Space Center Home Page
• CCAFS Space and Missile Museum
• Titusville Area Chamber of Commerce Home Page
• Visitor Complex Home Page
• Astronauts Memorial Foundation Home Page
• John F. Kennedy Space Center from Encyclopedia Astronautica