Γένια ονομάζονται οι τρίχες οι οποίες αναπτύσσονται στο πιγούνι, το άνω χείλος, τα μάγουλα και τον λαιμό των ανθρώπων και άλλων ζώων. Στους ανθρώπους, συνήθως έφηβοι ή ενήλικοι άντρες αναπτύσσουν γένια. Όμως γυναίκες με υπερτρίχωση, μια ορμονική διαταραχή με έντονη τριχοφυία, μπορεί να αποκτήσουν γένια.

Ινδουιστής μοναχός με γένια

Αν και με τη πάροδο της ιστορίας, η κοινωνική στάση προς τα γένια ποικίλει ανάλογα με τις κυριαρχούσες πολιτιστικές-θρησκευτικές παραδόσεις και τάσεις της μόδας. Κάποιες θρησκείες (όπως το Ισλάμ και ο Σιχισμός) θεωρούν τα γένια προϋπόθεση για όλους τους άνδρες και είναι μέρος του επισήμου δόγματος. Άλλοι πολιτισμοί, αν και δεν επιβάλλουν, θεωρούν τα γένια κεντρικά στον ανδρισμό και ένδειξη σοφίας, δύναμης, σεξουαλικής ρώμης και κοινωνικής θέσεως. Όμως, κοινωνίες στις οποίες τα γένια είναι ασυνήθιστα ή εκτός μόδας, μπορεί να συσχετιστούν με κακή υγιεινή ή άγρια ή ακόμη και επικίνδυνη συμπεριφορά.

Βιολογία

Επεξεργασία

Τα γένια αναπτύσσονται στην εφηβεία. Η ανάπτυξη γενιών συνδέεται με τη διέγερση των θυλάκων στην περιοχή από τη διυδροτεστοστερόνη, η οποία συνεχίζει να επηρεάζει την ανάπτυξη γενιών μετά την εφηβεία. Διαφορετικές ορμόνες διεγήρουν τους θύλακες σε διαφορετικές περιοχές. Η διυδροτεστοστερόνη για παράδειγμα μπορεί να προωθήσει βραχυπρόθεσμη πωγωνοτροφία (ανάπτυξη γενιών στο πρόσωπο). Για παράδειγμα, ένας επιστήμονας που πέρασε αρκετές εβδομάδες απομονωμένος σε ένα νησί παρατήρησε ότι η ανάπτυξη των γενιών περιορίστηκε, αλλά έγινε εντονότερη την ημέρα πριν αποχωρήσει από το νησί. Κατέληξε ότι το ερέθισμα για την ανάπτυξη γενιών ήταν η επανέναρξη της σεξουαλικής δραστηριότητας.[1] Όμως, η θεωρία αυτή αντιμετωπίστηκε με αντιπαλότητα.[2]

Ο ρυθμός ανάπτυξης γενιών επηρεάζεται επίσης από γενετικούς παράγοντες.[3]

 
Ο Κάρολος Δαρβίνος.

Τα γένια χαρακτηρίζονται ως δευτερεύοντα χαρακτηριστικά του φύλου επειδή είναι μοναδικά στο ένα φύλο και δεν έχει βρεθεί να παίζουν άμεσο ρόλο στην αναπαραγωγή. Ο Κάρολος Δαρβίνος πρότεινε μια πιθανή εξελικτική εξήγηση για τα γένια στο έργο του Η Καταγωγή του Ανθρώπου, υποθέτοντας ότι η διαδικασία της σεξουαλικής επιλογής οδήγησε στην παρουσία γενιών.[4] Οι σύγχρονοι βιολόγοι έχουν επιβεβαιώσει τον ρόλο της σεξουαλικής επιλογής στην ανάπτυξη γενιών, συμπεραίνοντας ότι υπάρχουν στοιχεία ότι οι περισσότερες γυναίκες βρίσκουν τους άντρες με γένια πιο ελκυστικούς από αυτούς χωρίς.[5][6][7]

Η εξελικτική ψυχολογία εξηγεί την παρουσία γενιών ως σημάδι της σεξουαλικής ωριμότητας και δείχνοντας κυριαρχία αυξάνοντας τον αντιλαμβανόμενο όγκο των σαγονιών και τα ξυρισμένα πρόσωπα θεωρούνται λιγότερα κυρίαρχα από αυτά με γένια.[8] Κάποιοι μελετητές ότι δεν έχει καθοριστεί εάν η σεξουαλική επιλογή που οδήγησε στην παρουσία γενιών βασίζεται στην ελκυστικότητα ή στην κυριαρχία.[9] Τα γένια μπορεί να θεωρηθούν ως ένδειξη της κατάστασης του άντρα[10] και ο βαθμός παρουσίας τους επηρεάζει την ελκυστικότητα ενός άντρα.[11][12] Η παρουσία γενιών κάνει τους άντρες πιο ευάλωτους σε μάχες, έτσι οι βιολόγοι θεωρούν ότι πρέπει να υπάρχουν εξελικτικά πλεονεκτήματα που υπερκαλύπτουν αυτό το μειονέκτημα.[13]

Πολλά ζώα χαρακτηρίζονται ως «γενειοφόρα» στην ονομασία τους, όπως για παράδειγμα ο γυπαετός (επιστημονική ονομασία Gypaetus barbatus - Γυπαετός ο γενειοφόρος). Επίσης πολλές κατσίκες, τόσο αρσενικές (τράγοι) όσο και θηλυκές, έχουν γένια.

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. «Effects of sexual activity on beard growth in man». Nature 226 (5248): 869–70. 1970. doi:10.1038/226869a0. PMID 5444635. 
  2. Hardisty, R. M. (1970). «Shaving to impress». Nature 226 (5252): 1277. doi:10.1038/2261277a0. 
  3. Randall VA (2008). «Androgens and hair growth». Dermatol Ther 21 (5): 314–28. doi:10.1111/j.1529-8019.2008.00214.x. PMID 18844710. 
  4. Darwin, Charles (2004). The Descent Of Man And Selection In Relation To Sex. Kessinger Publishing. σελ. 554. 
  5. Dixson, A.; Dixson, B; Anderson, M (2005). «Sexual selection and the evolution of visually conspicuous sexually dimorphic traits in male monkeys, apes, and human beings». Annu Rev Sex Res. 16: 1–19. PMID 16913285. 
  6. Miller, Geoffry F. (1998). «How Mate Choice Shaped Human Nature: A Review of Sexual Selection and Human Evolution». Στο: Crawford, Charles B. Handbook of Evolutionary Psychology: Ideas, Issues, and Applications. Psychology Press. σελίδες 106, 111, 113. 
  7. Skamel, Uta (2003). «Beauty and Sex Appeal: Sexual Selection of Aesthetic Preferences». Στο: Voland, Eckhard. Evolutionary Aesthetics. New York: Springer. σελίδες 173–183. ISBN 3-540-43670-7. 
  8. Puts, D. A. (2010). «Beauty and the beast: Mechanisms of sexual selection in humans». Evolution and Human Behavior 31 (3): 157–175. doi:10.1016/j.evolhumbehav.2010.02.005. 
  9. Dixson, A. F. (2009). Sexual selection and the origins of human mating systems. New York: Oxford University Press. σελ. 178. ISBN 978-0-19-955943-5. 
  10. Thornhill, Randy; Gangestad, Steven W. (1993). «Human facial beauty: Averageness, symmetry, and parasite resistance». Human Nature 4 (3): 237–269. doi:10.1007/BF02692201. 
  11. Barber, N. (1995). «The Evolutionary psychology of physical attractiveness: Sexual selection and human morphology». Ethol Sociobiol 16 (5): 395–525. doi:10.1016/0162-3095(95)00068-2. 
  12. Etcoff, N. (1999). Survival of the Prettiest: The Science of Beauty . New York: Doubleday. ISBN 0-385-47854-2. 
  13. Zehavi, A.· Zahavi, A. (1997). The Handicap Principle. New York: Oxford University Press. σελ. 213. ISBN 0-19-510035-2.