Αρχιστράτηγος
| Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Ο όρος αρχιστράτηγος χρησιμοποιείται για να περιγράψει την ιδιότητα ενός ανωτάτου στρατιωτικού διοικητή, και ενίοτε για την απόδοση συγκεκριμένου στρατιωτικού βαθμού. Αρχιστράτηγος είναι ο ανώτατος διοικητής μιας στρατιωτικής δύναμης αντίστοιχα του αγγλικού όρου commander-in-chief. Ο όρος αυτός χρησιμοποιείται υπό αυτή την έννοια από την αρχαιότητα (π.χ. Γένεση, 21.22: "και Φιχόλ ο αρχιστράτηγος της δυνάμεως αυτού").
| Κοινοί στρατιωτικοί βαθμοί στα ελληνικά | ||
|---|---|---|
| ΣΤΡΑΤΟΣ ΞΗΡΑΣ | ΠΟΛΕΜΙΚΟ ΝΑΥΤΙΚΟ | ΠΟΛΕΜΙΚΗ ΑΕΡΟΠΟΡΙΑ |
| AΞΙΩΜΑΤΙΚΟΙ | ||
| ΑΝΩΤΑΤΟΙ | ||
| Στρατηγός | Ναύαρχος | Πτέραρχος |
| Αντιστράτηγος | Αντιναύαρχος | Αντιπτέραρχος |
| Υποστράτηγος | Υποναύαρχος | Υποπτέραρχος |
| Ταξίαρχος Σ.Ξ. | Αρχιπλοίαρχος | Ταξίαρχος Π.Α. |
| ΑΝΩΤΕΡΟΙ | ||
| Συνταγματάρχης | Πλοίαρχος | Σμήναρχος |
| Αντισυνταγματάρχης | Αντιπλοίαρχος | Αντισμήναρχος |
| Ταγματάρχης | Πλωτάρχης | Επισμηναγός |
| ΚΑΤΩΤΕΡΟΙ | ||
| Λοχαγός | Υποπλοίαρχος | Σμηναγός |
| Υπολοχαγός | Ανθυποπλοίαρχος | Υποσμηναγός |
| Ανθυπολοχαγός | Σημαιοφόρος | Ανθυποσμηναγός |
| ΔΟΚΙΜΟΙ ΕΦΕΔΡΟΙ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΟΙ | ||
| Δόκιμος Έφεδρος Αξιωματικός Σ.Ξ. | Σημαιοφόρος Επίκουρος Αξιωματικός | Δόκιμος Έφεδρος Αξιωματικός Π.Α. |
| ΑΝΘΥΠΑΣΠΙΣΤΕΣ | ||
| Ανθυπασπιστής Σ.Ξ. | Ανθυπασπιστής Π.Ν. | Ανθυπασπιστής Π.Α. |
| ΥΠΑΞΙΩΜΑΤΙΚΟΙ | ||
| Αρχιλοχίας | Αρχικελευστής | Αρχισμηνίας |
| Επιλοχίας | Επικελευστής | Επισμηνίας |
| Λοχίας | Κελευστής | Σμηνίας |
| Δεκανέας | Δίοπος | Υποσμηνίας |
| ΟΠΛΙΤΕΣ | ||
| Υποδεκανέας | Υποδίοπος | Ανθυποσμηνίας |
| Στρατιώτης | Ναύτης | Σμηνίτης |
Η ιδιότητα αυτή είναι συνήθως ad hoc, και άσχετη βαθμού ή οργανικής θέσης. Έτσι λ.χ. ο Κωνσταντίνος Α' της Ελλάδας ήταν αρχιστράτηγος κατά τον Πόλεμο του 1897 και ξανά κατά τους Βαλκανικούς Πολέμους στα μέτωπα Θεσσαλίας, Ηπείρου, και Μακεδονίας, τόσο ως διάδοχος με το βαθμό του αντιστρατήγου, όσο και ως βασιλιάς, με το βαθμό του στρατηγού. Αντίστοιχα, ο Αλέξανδρος Παπάγος ήταν αρχιστράτηγος του στρατού ξηράς κατά τον Ελληνοϊταλικό και Ελληνογερμανικό πόλεμο το 1940–1941 ως αντιστράτηγος, όντας προηγουμένως αρχηγός του ΓΕΣ. Το 1949 ανέλαβε αρχιστράτηγος όλων των ενόπλων δυνάμεων κατά την τελική φάση του Εμφυλίου, με το βαθμό του στρατηγού, και διατήρησε την θέση αυτή ως την κάθοδό του στην πολιτική το 1951, έχοντας στο μεταξύ λάβει το βαθμό του στρατάρχη (Οκτώβριος 1949), και την θέση του αρχηγού του ΓΕΕΘΑ (Απρίλιος 1950). Στην Ελλάδα, με τη δημιουργία του ΓΕΕΘΑ, ο αρχηγός ΓΕΕΘΑ εντέλλεται να εκτελεί καθήκοντα αρχιστρατήγου εν καιρώ πολέμου.
Ο όρος χρησιμοποιείται επίσης στα ελληνικά για την απόδοση του γερμανορωσικής προέλευσης βαθμού Generaloberst (γερμανικά) ή генерал-полковник (ρωσικά), που χρησιμοποιείται από αριθμό χωρών ως βαθμός μεταξύ του στρατηγού και του στρατάρχη. Στο σύστημα αυτό, ο αρχιστράτηγος είναι αντίστοιχος του στρατηγού τεσσάρων αστέρων του ΝΑΤΟ (OF-9), καθώς δεν υπάρχει ο βαθμός του ταξιάρχου.