Ανατολικό Μέτωπο (Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος)

Το Ανατολικό Μέτωπο του Α΄ Παγκόσμιου Πολέμου (γερμ. Ostfront, ρουμανικά Frontul de răsărit, ρωσικά Восточный фронт - Vostochny front) ήταν το σύνολο των επιχειρήσεων που περιέκλεισαν στον μεγαλύτερο βαθμό τους τις συγκρούσεις ανάμεσα στη Ρωσική Αυτοκρατορία και τη Ρουμανία από τη μια πλευρά και την Αυστροουγγαρία, τη Βουλγαρία, την Οθωμανική Αυτοκρατορία και τη Γερμανική Αυτοκρατορία από την άλλη πλευρά. Οι επιχειρήσεις αυτές επεκτάθηκαν από τη Βαλτική Θάλασσα στον βορρά μέχρι τη Μαύρη Θάλασσα στον νότο, περιλάμβαναν το μεγαλύτερο μέρος της Ανατολικής Ευρώπης και απλωνόταν σε ολόκληρη την Κεντρική Ευρώπη. Ο όρος είναι σε αντίθεση με το Δυτικό Μέτωπο, το οποίο λάμβανε χώρα μεταξύ του Βελγίου και της Γαλλίας.

Κατά τη διάρκεια του 1910 ο Ρώσος στρατηγός Γιούρι Ντανίλοφ ανέπτυξε το «Σχέδιο 19», σύμφωνα με το οποίο τέσσερα στρατεύματα θα εισέβαλαν στην ανατολική Πρωσία. Το σχέδιο αυτό επικρίθηκε αρκετά καθώς η Αυστροουγγαρία θα μπορούσε να θεωρηθεί μεγαλύτερη απειλή από τη Γερμανική Αυτοκρατορία. Επομένως αντί να εισβάλουν τέσσερα στρατεύματα στην Ανατολική Πρωσία, οι Ρώσοι σχεδίασαν να στείλουν δυο στρατεύματα στην Ανατολική Πρωσία και δυο στρατεύματα κατά των αυστροουγγρικών δυνάμεων που εισέβαλαν από τη Γαλικία. Κατά τους πρώτους μήνες του πολέμου, ο αυτοκρατορικός ρωσικός στρατός επιχείρησε μια εισβολή στο βορειοδυτικό τμήμα της ανατολικής Πρωσίας, μόνο για να ηττηθούν βαριά από τους Γερμανούς μετά από κάποιες πρώτες επιτυχίες. Ταυτόχρονα οι Ρώσοι εισέβαλαν με επιτυχία στη Γαλικία, νικώντας τις αυστροουγγρικές δυνάμεις εκεί. Στην υπό ρωσική κατοχή Πολωνία, οι Γερμανοί απέτυχαν να καταλάβουν τη Βαρσοβία. Ωστόσο έως το 1915 τα γερμανικά και αυστροουγγρικά στρατεύματα προχώρησαν εδαφικά και πέτυχαν σημαντικές νίκες κατά των Ρώσων στη Γαλικία και την Πολωνία, αναγκάζοντας τα ρωσικά στρατεύματα να υποχωρήσουν. Ο Μεγάλος Δούκας Νικόλαος απολύθηκε από τη θέση του ως ηγέτης των ρωσικών στρατευμάτων και αντικαταστάθηκε από τον ίδιο τον Τσάρο. Οι περισσότερες επιθέσεις που έγιναν κατά των Γερμανών το 1916 απέτυχαν, όπως η επίθεση στη λίμνη Νάρατς και η επίθεση στο Μπαράνοβιτσι. Ωστόσο ο στρατηγός Αλεξέι Μπρούσιλοβ επέβλεψε μια ιδιαίτερα επιτυχημένη επίθεση εναντίον της Αυστροουγγαρίας που έμεινε γνωστή ως επίθεση Μπρούσιλοβ και είχε μεγάλα κέρδη για τον ρωσικό στρατό.

Το Βασίλειο της Ρουμανίας εισήλθε στον πόλεμο τον Αύγουστο του 1916. Η Αντάντ υποσχέθηκε την περιοχή της Τρανσυλβανίας (που ήταν μέρος της Αυστροουγγαρίας) με αντάλλαγμα την υποστήριξη της Ρουμανίας. Τα ρουμανικά στρατεύματα εισέβαλαν στην Τρανσυλβανία και ενώ είχαν κάποιες επιτυχίες, αναγκάστηκαν να σταματήσουν καθώς εκδιώχθηκαν από τους Γερμανούς και τους Αυστροούγγρους όταν η Βουλγαρία τούς επιτέθηκε στον νότο της χώρας. Στο μεταξύ, τον Φεβρουάριο 1917 πραγματοποιήθηκε επανάσταση στη Ρωσία (μια από τις αιτίες ήταν οι δυσκολίες του πολέμου). Ο τσάρος Νικόλαος Β' αναγκάστηκε να παραιτηθεί και έτσι ιδρύθηκε μια προσωρινή κυβέρνηση της Ρωσίας, με πρώτο ηγέτη τον Γκεόργκι Λβοβ, ο οποίος αντικαταστάθηκε από τον Αλεξάντερ Κερένσκυ.

Η νεοσυσταθείσα Ρωσική Δημοκρατία συνέχισε να συμμετέχει στον πόλεμο μαζί με τη Ρουμανία και την Αντάντ μέχρι να ανατραπεί από τους Μπολσεβίκους τον Οκτώβριο 1917. Ο Κερένσκυ ηγήθηκε της επίθεσης του Ιουλίου, η οποία ήταν σε μεγάλο βαθμό μια αποτυχία με αποτέλεσμα την κατάρρευση του ρωσικού στρατού. Η νέα κυβέρνηση που σχηματίστηκε από τους Μπολσεβίκους υπέγραψε με τις Κεντρικές Δυνάμεις τη Συνθήκη του Μπρεστ-Λιτόφσκ, απομάκρυνε τη Ρωσία από τον πόλεμο και προχώρησε σε μεγάλες εδαφικές παραχωρήσεις. Η Ρουμανία αναγκάστηκε επίσης να παραδοθεί και υπέγραψε μια παρόμοια συνθήκη, παρόλο που και οι δυο αυτές συνθήκες ακυρώθηκαν μετά τη διάλυση των Κεντρικών Δυνάμεων τον Οκτώβριο του 1918.

Σημειώσεις

Επεξεργασία

Παραπομπές

Επεξεργασία
  • Trevelyan, George Macaulay: «Austria-Hungary and Serbia», The North American Review, τόμ. 201 (Ιούνιος 1915), σσ. 860–868
  • Mamatey, Albert (Oct. 1915): «The Situation in Austria-Hungary», The Journal of Race Development, τόμ. 6 (2), σσ. 203–217
  • Williamson Jr., Samuel R. (1991). Austria-Hungary and the Origins of the First World War. Νέα Υόρκη: St. Martin's Press. 
  • Mason, John W. (1985). The Dissolution of the Austro-Hungarian Empire 1867–1918. Λονδίνο: Longman Group Limited. 
  • Miller, William (1922). The Balkans: Roumania, Bulgaria, Serbia and Montenegro. London: T. Fisher Unwin Ltd. 
  • Hitchins, Keith (1994). Rumania: 1866–1947. Οξφόρδη: Clarendon Press. 
  • Stone, David (2015). The Russian Army in the Great War: The Eastern Front, 1914–1917. Lawrence: University Press of Kansas. ISBN 978-0-7006-2095-1. 
  • Mosier, John (2002). The Myth of the Great War. New York: Perennial. 
  • Goldman, Wendy Z. (2002). Women at the Gates: Gender and Industry in Stalin's Russia. Cambridge: Cambridge University Press. 
  • Coroban, Costel (2012). Potarnichile gri. Spitalele Femeilor Scotiene in Romania (1916–1917). Targoviste: Cetatea de Scaun. 
  • Dupuy, Trevor Nevitt· Onacewicz, Wlodzimiez (1967). Triumphs and Tragedies in the East, 1915–1917. The Military History of World War I. 4. Νέα Υόρκη: Franklin Watts. σελ. 31. LCCN 67010130. 
  • A. Zaitsov (1933). «armed forces». Στο: Malevskiī-Malevīch, Petr Nīkolaevīch, επιμ. Russia U.S.S.R. : a complete handbook. New York: William Farquhar Payson. JSTOR 2601821. 
  • Jukes, Geoffrey (2002). Essential Histories: The First World War, The Eastern Front 1914–1918. Oxford: Osprey Publishing. 
  • Lieven, Dominic (1983). Russia and the Origins of the First World War . New York: St Martin's Press. ISBN 978-0-312-69611-5. 
  • Liulevicius, Vejas Gabriel (2000). War Land on the Eastern Front: Culture, National Identity, and German Occupation in World War I. Cambridge University Press. ISBN 0-521-66157-9. 
  • Stone, Norman (2004) [1975]. The Eastern Front 1914–1917. Penguin Global. ISBN 0-14-026725-5. 
  • Kowalski, Ronald (1997). The Russian Revolution 1917–1921. London: Routledge. ISBN 0-415-12437-9. 
  • Dyboski, Roman (1922). Siedem lat w Rosji i na Syberji, 1915–1921 [Seven Years in Russia and Siberia] (στα Πολωνικά) (Cherry Hill Books 1970 translation έκδοση). Warsaw: Gebethner i Wolff. OCLC 500586245. 
  • Snow, Edgar (1933). Far Eastern Front. Νέα Υόρκη: Harrison Smith & Robert Haas. OCLC 1318490. 
  • McRandle, James; Quirk, James (July 2006). «The Blood Test Revisited: A New Look at German Casualty Counts in World War I». The Journal of Military History (Society for Military History) 70 (3): 667–701. doi:10.1353/jmh.2006.0180. https://archive.org/details/sim_journal-of-military-history_2006-07_70_3/page/667. 
  • McCauley, Martin (1975). The Russian Revolution and The Soviet State 1917–1921. London: Macmillan. 
  • Roshwald, Aviel; Stites, Richard, eds. (1999). European Culture in the Great War:The Arts, Entertainment and Propaganda 1914–1918. Cambridge: Cambridge University Press. pp. 6,349–358.
  • Oxana Nagornaja, Jeffrey Mankoff (2009). "United by Barbed Wire: Russian POWs in Germany, National Stereotypes, and International Relations". Explorations in Russian and Eurasian History 10 (3): 475–498. Retrieved February 14, 2014.
  • Vinogradov, V.N (1992). "Romania in the First World War: The Years of Neutrality, 1914–16." The International History Review 14 (3): 452–461.
  • Gatrell, Peter (2005). "Prisoners of War on the Eastern Front during World War I". Kritika 6 (3): 557–566. Retrieved March 18, 2014.
  • Tucker, Spencer C. (1998). The Great War 1914–18. Bloomington: Indiana University Press. pp. 220–223.
  • Clodfelter, M. (2017). Warfare and Armed Conflicts: A Statistical Encyclopedia of Casualty and Other Figures, 1492–2015 (4th έκδοση). Jefferson, North Carolina: McFarland. ISBN 978-0-7864-7470-7. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία