Αερομαχία

Αερομαχία ονομάζεται η οποιαδήποτε πολεμική συμπλοκή πολεμικών αεροσκαφών αντιπάλων δυνάμεων. Είναι στρατιωτικός αεροπορικός σύνθετος όρος (αέρας + μάχη) και χαρακτηρίζει γενικά την μάχη που επιχειρείται στον αέρα.

Σύγχρονα μαχητικά F-22 Raptors σε αερομαχητική άσκηση

Ο όρος αυτός χρησιμοποιείται ειδικότερα σε συμπλοκή δύο ή περισσοτέρων αεροσκαφών, από κάθε αντίπαλη δύναμη, και όχι κατά μεμονωμένου αεροσκάφους. Απώτερος σκοπός μιας αερομαχίας μπορεί να είναι αμυντικός π.χ. η αναχαίτιση, ή καταδίωξη του από αέρος εισβολέα, ή ακόμα και επιθετικός με προσβολή και κατάρριψη των αντιπάλων αεροσκαφών.

Οι αερομαχίες επιχειρούνται από μαχητικά αεροσκάφη και ειδικότερα από καταδιωκτικά, ικανά να εκτελούν «εν όψει αλλήλων» επιδέξιους ταχύτατους ελιγμούς, χαρακτηριζόμενοι εξ αυτού αερομαχητικοί ελιγμοί, προκειμένου να πετύχουν την καταλληλότερη θέση προσβολής ή και αποφυγής εχθρικής προσβολής.

Ιστορία

Η ιστορία των αερομαχιών ξεκίνησε στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, πολύ περιορισμένα που όμως γενικεύτηκε στη διάρκεια του Β Παγκοσμίου Πολέμου, όταν πλέον είχε αναγνωριστεί η αξία του νέου αυτού Όπλου.
Η εξιστόρηση των πρώτων αερομαχιών ίσως σήμερα να προκαλούν το μειδίαμα πλην όμως δεν θα πρέπει να παραλείπεται αφενός οι τεχνικές αδυναμίες των πρώτων αεροσκαφών, των διπλάνων, καθώς και η πενιχρότητα των μέσων. Παρά ταύτα η τόλμη, ο ενθουσιασμός και η αποφασιστικότητα των πρώτων εκείνων πιλότων μαχητών αποκαλύπτουν μαζί με την γοητεία της εποχής τις θεμελιώδεις βάσεις της σύγχρονης αεροπορικής τακτικής.

Την εποχή λοιπόν εκείνη λόγω αδυναμίας μεταφοράς πρόσθετων βαρών οι αντίπαλοι πιλότοι πλησιάζοντας κοντά σε παράλληλες πορείες αρχικά "χειρονομούσαν κατ΄ εναντίον", έβριζαν, ή πέταγαν πέτρες, τούβλα ακόμα και σχοινιά προκειμένου να εμπλακούν αυτά είτε στην έλικα είτε στο πηδάλιο του αντιπάλου, ή ακόμα και πυροβολώντας με πιστόλι. Από τους πρώτους εκείνους θρυλικούς πιλότους αξίζει ν΄ αναφερθούν, ο Ρώσος λοχαγός, Διοικητής της ΧΙ αυτοκρατορικής αεροπορικής μοίρας Πιότρ Νεστέροβ, που επιχείρησε πρώτος αεροπορικό εμβολισμό το 1914, ο Άγγλος σμήναρχος Π. Μπάρτον και ο Γάλλος λοχαγός Φ.Μποκάρ που κατέρριψαν γερμανικά αεροπλάνα, πυροβολώντας, καθώς και ο επίσης Ρώσος λοχαγός Αλεξάντερ Καζάκοφ που επιχείρησε με τον πιο περίεργο και ανορθόδοξο τρόπο να αγκιστρώσει εχθρικό αεροπλάνο με τη μέθοδο της κρεμασμένης άγκυρας, το οποίο και τελικά κατέρριψε.
Το 1914 άρχισε ο γενικός εξοπλισμός των αεροπλάνων με τα πρώτα πολυβόλα ενώ παράλληλα άρχισε ν΄ αναπτύσσεται και η αεροπορική τακτική ως και οι τακτικοί σχηματισμοί αεροσκαφών.

Στη διάρκεια του μεσοπολέμου αναπτύχθηκαν δύο βασικά δόγματα του από αέρος πολέμου, αυτό του βομβαρδισμού και ο άλλος της καταδίωξης ο οποίος και μπορεί να διασφαλίσει την κυριαρχία των αιθέρων. Έτσι με το πρώτο δόγμα άρχισε η κατασκευή των βομβαρδιστικών, και με το δεύτερο των καταδιωκτικών, των λεγομένω σήμερα μαχητικών, κύριο όπλο των σύγχρονων αερομαχιών. Έτσι με το ξέσπασμα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου όλες οι εμπλεκόμενες δυνάμεις, Αγγλία, Γαλλία, Γερμανία, Ρωσία, Ιαπωνία, ΗΠΑ και Ιταλία είχαν να παρουσιάσουν αξιόμαχα καταδιωκτικά. Στους πολέμους που ακολούθησαν, της Κορέας, του Βιετνάμ, της Λιβύης, του Αραβικού Κόλπου, της Γιουγκοσλαβίας και τέλος του Ιράκ, παράλληλα με την ταχύτατη ανάπτυξη των βαλλιστικών πυραύλων, ημι-τηλεκατευθυνομένων και τηλεκατευθυνομένων περισσότερο αναπτύχθηκε η αεροπορική τακτική γενικότερα, παρά οι καθεαυτό «εν όψει» αερομαχίες.

Σημείωση

Στην αγγλική ορολογία ο όρος αποδίδεται περισσότερο ιδιωματικά ως «dogfight» (= σκυλοκαβγάς, ως μάχη μέχρι θανάτου), που πρωτοαναφέρθηκε σε οδηγίες πτήσεως του 1919 και που έκτοτε καθιερώθηκε.