Βικιπαίδεια

Ο Σκοτεινός Ιππότης: Η Επιστροφή

αμερικανική ταινία
(Ανακατεύθυνση από The Dark Knight Rises)

Ο Σκοτεινός Ιππότης: Η επιστροφή (αγγλικά: The Dark Knight Rises) είναι αμερικανική περιπέτεια, παραγωγής 2012, σε σκηνοθεσία Κρίστοφερ Νόλαν και σε σενάριο του ίδιου σε συνεργασία με τον αδερφό του, Τζόναθαν Νόλαν. Είναι βασισμένη στο χαρακτήρα Μπάτμαν της DC Comics και αποτελεί συνέχεια της ταινίας Ο Σκοτεινός Ιππότης (The Dark Knight, 2008). Είναι η τρίτη και τελευταία ταινία της σειράς σκηνοθετημένη από τον Νόλαν. Οι Κρίστιαν Μπέιλ, Μόργκαν Φρίμαν, Μάικλ Κέιν και Γκάρι Όλντμαν επιστρέφουν στους ρόλους τους ενώ στο καστ προστίθενται οι Τζόζεφ Γκόρντον-Λέβιτ, Τομ Χάρντι, Μαριόν Κοτιγιάρ και Αν Χάθαγουεϊ. Η ταινία εισάγει το χαρακτήρα της Σελίνα Κάιλ, μία διαρρήκτης της οποίας η εμφάνιση στην Γκόθαμ Σίτι βάζει μπροστά μια σειρά γεγονότων που θα οδηγήσουν τον Μπάτμαν να επιστρέψει στη δράση και να έρθει αντιμέτωπος με τον Μπέιν, που θέλει να καταστρέψει την Γκόθαμ.

Ο Σκοτεινός Ιππότης: Η Επιστροφή
ΣκηνοθεσίαΚρίστοφερ Νόλαν[1][2][3]
ΠαραγωγήΈμα Τόμας, Κρίστοφερ Νόλαν και Τσαρλς Ρόβεν
ΣενάριοΤζόναθαν Νόλαν[3], Κρίστοφερ Νόλαν[3], Μπομπ Κέιν[4] και Ντέιβιντ Σ. Γκόγιερ[4]
ΠρωταγωνιστέςΚρίστιαν Μπέιλ[1][5][3], Μάικλ Κέιν[1][5][3], Γκάρι Όλντμαν[1][5][3], Αν Χάθαγουεϊ[1][5][3], Τομ Χάρντι[1][5][3], Μαριόν Κοτιγιάρ[1][5][3], Τζόζεφ Γκόρντον-Λέβιτ[1][5][3], Μόργκαν Φρίμαν[1][5][3], Νέστορ Κάρμπονελ[1][5][6], Λίαμ Νίσον[1][5][3], Κίλιαν Μέρφι[1][5][6], Μάθιου Μόντιν[1][5][7], Αλόν Αμπούτμπουλ[1][5][8], Τζος Πενς[1][5][6], Τζούνο Τεμπλ[1][5][3], Μπεν Μέντελσον[1][5][6], Ντάνιελ Σουντζάτα[1][5][6], Μπερν Γκόρμαν[1][5][6], Τζος Στιούαρτ[1][5][6], Τόμας Αράνα[5][8], Τομ Κόντι[1][5][7], Γουίλιαμ Ντεβάν[5][8], Christopher Judge[5], Τζόι Κινγκ[1][5], Έινταν Γκίλεν[8], Μπρετ Κάλεν[8], Ρέτζι Λι[8], Κρις Έλις[8], Τόμας Λένον[8], Rob Brown[8], Φρέντρικ Λέιν[8], Μπρεντ Μπρίσκοου[8], Ρόμπερτ Γουίσντομ[8], Ίαν Μπόεν[8], Uri Gavriel[8], Ουέϊντ Ουίλιαμς[8], Ντέιβιντ Τζιάσι[8], Ρόνι Τζιν Μπλέβινς[8], Γκλεν Πάουελ[8], Ντέσμοντ Χάρινγκτον[8], Τζίλιαν Αρμενάντ[8], Μάικλ Πάπατζον[8], Άαρον Έκχαρτ[8], Thomas Tull[8], James Harvey Ward[8], Τζέι Μπένεντικτ[8], Λάινους Ρόουτς[8], Vincent van Ommen και Τζον Νόλαν[8]
ΜουσικήΧανς Ζίμμερ
ΤραγούδιΧανς Ζίμμερ
ΦωτογραφίαΓούλι Πφίστερ
ΜοντάζΛι Σμιθ
ΕνδυματολόγοςΛίντι Χέμινγκ
Εταιρεία παραγωγήςDC Comics, Legendary Entertainment και Syncopy Inc.
ΔιανομήInterCom[9] και Netflix
Πρώτη προβολή25  Ιουλίου 2012 (Γαλλία)[10], 26  Ιουλίου 2012 (Γερμανία και Ουγγαρία)[11][9], 20  Ιουλίου 2012 (Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής)[12], 25  Ιουλίου 2012 (Σουηδία)[13] και 6  Οκτωβρίου 2022 (Σαουδική Αραβία)
Διάρκεια164 λεπτά
ΠροέλευσηΗνωμένες Πολιτείες Αμερικής[14][15] και Ηνωμένο Βασίλειο[15]
ΓλώσσαΑγγλικά
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Ο Νόλαν ήταν αρχικά διστακτικός να επιστρέψει στη σκηνοθεσία μιας τρίτης ταινίας, αλλά άλλαξε γνώμη μετά την ανάπτυξη μιας ιστορίας με τον αδερφό του Τζόναθαν και τον Ντέιβιντ Σ. Γκόγιερ, η οποία μπορούσε να ολοκληρώσει την σειρά ταινιών με έναν ικανοποιητικό τρόπο.[16] Η ταινία έχει δανειστεί στοιχεία από τις σειρές βιβλίων κόμικ Knightfall (1993), στο οποίο παρουσιάζεται για πρώτη φορά ο κακός Μπέιν, The Dark Knight Returns (1986), στο οποίο ο Μπάτμαν επιστρέφει στη Γκόθαμ Σίτι μετά από δέκα χρόνια απουσίας και No Man's Land (1999), στο οποίο ένας ισχυρός σεισμός χτυπάει τη Γκόθαμ. Τα γυρίσματα ξεκίνησαν στις 6 Μαΐου 2011 στο Τζοντπούρ της Ινδίας[17][18] και ολοκληρώθηκαν το Νοέμβριο του 2011.[19]

Η ταινία κυκλοφόρησε στους κινηματογράφους των Ηνωμένων Πολιτειών στις 20 Ιουλίου 2012 ενώ στην Ελλάδα κυκλοφόρησε στις 23 Αυγούστου 2012. Έλαβε κυρίως θετικά σχόλια από τους κριτικούς[20] και έγινε τεράστια εισπρακτική επιτυχία ξεπερνώντας το 1 δισεκατομμύρια δολάρια παγκοσμίως.[21] θεωρείται μια από τις καλύτερες ταινίες της δεκαετίας[22] [23]

Πλοκή

Επεξεργασία

Στη Γκόθαμ, οχτώ χρόνια μετά, οι αστυνομικές αρχές έχουν σχεδόν εξαλείψει το οργανωμένο έγκλημα εξαιτίας του Νόμου Ντεντ, ένα νόμο εμπνευσμένο από τον Χάρβεϊ Ντεντ. Ο Μπάτμαν έχει εξαφανιστεί και ο Μπρους Γουέιν έχει απομονωθεί. Ο Διοικητής της Αστυνομίας Τζέιμς Γκόρντον αισθάνεται ένοχος για τη συγκάλυψη των εγκλημάτων του Ντεντ και γράφει την παραίτησή του στην οποία ομολογεί την αλήθεια, ωστόσο αποφασίζει ότι η πόλη δεν είναι έτοιμη να την ακούσει. Ενώ καταδιώκει εγκληματίες στους υπονόμους, ο Γκόρντον αιχμαλωτίζεται και η γραπτή ομολογία του πέφτει στα χέρια του Μπέιν. Ο Γκόρντον δραπετεύει και εντοπίζεται από τον αστυνομικό Τζον Μπλέικ. Ενώ αναρρώνει από τα τραύματά του, ο Γκόρντον προάγει τον Μπλέικ σε ντετέκτιβ με τον Μπλέικ να δίνει αναφορά άμεσα σε αυτόν.

Η Εταιρία Γουέιν σχεδόν χρεοκοπεί μετά την επένδυση του Μπρους Γουέιν στο σχέδιο καθαρής ενέργειας της Μιράντα Τέιτ, σχεδιασμένο να παρέχει ενέργεια. Το σχέδιο όμως τερματίστηκε όταν ανακάλυψαν ότι ο αντιδραστήρας μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως πυρηνικό όπλο. Ο Μπλέικ, ο οποίος έχει ανακαλύψει την ταυτότητα του Μπάτμαν, και ο Γκόρντον ενθαρρύνουν τον Μπάτμαν να επιστρέψει, ο Άλφρεντ όμως δηλώνει την παραίτησή του όταν αποτυγχάνει να μεταπείσει τον Μπρους να αφήσει πίσω του τον Σκοτεινό Ιππότη. Ο Άλφρεντ πληροφορεί τον Μπρους ότι η Ρέιτσελ Ντοζ σκόπευε να παντρευτεί τον Ντεντ πριν πεθάνει. Ο Μπέιν επιτίθεται στο χρηματιστήριο και χρεοκοπεί τον Μπρους, χρησιμοποιώντας δαχτυλικά αποτυπώματα που έκλεψε η Σελίνα Κάιλ. Φοβούμενος ότι ο αντίπαλός του, Τζον Ντόγκετ, ο οποίος προσέλαβε τον Μπέιν να τον βοηθήσει να πάρει την Εταιρία Γουέιν στα χέρια του, θα είχε πρόσβαση στον αντιδραστήρα, ο Μπρους ζητάει από την Τέιτ να διευθύνει αυτή την Εταιρία. Ο Μπέιν σκοτώνει τον Ντάγκετ όταν πια δεν του είναι χρήσιμος.

Ο Μπάτμαν ζητάει από τη Σελίνα να τον οδηγήσει στον Μπέιν με αντάλλαγμα να διαγράψει την ταυτότητά της από κάθε βάση δεδομένων στον κόσμο. Ωστόσο, η Σελίνα τον οδηγεί σε παγίδα. Ο Μπέιν συμφώνησε να την αφήσει να ζήσει αν του έφερνε τον Μπάτμαν. Ο Μπέιν αποκαλύπτει ότι γνωρίζει την ταυτότητα του Μπάτμαν και σκοπεύει να ολοκληρώσει το σχέδιο του Ρα'ς αλ Γκουλ να καταστρέψει τη Γκόθαμ. Ο Μπέιν σχεδόν αφήνει ανάπηρο τον Μπάτμαν και τον στέλνει σε μια φυλακή από την οποία είναι αδύνατο κάποιος να αποδράσει. Οι τρόφιμοι της φυλακής του λένε την ιστορία του παιδιού του Ρα'ς αλ Γκουλ, το οποίο γεννήθηκε στη φυλακή και είναι ο μόνος φυλακισμένος που κατάφερε να αποδράσει. Ο Μπρους πιστεύει ότι το παιδί αυτό είναι ο Μπέιν. Εν τω μεταξύ, χρησιμοποιώντας βόμβες σε ολόκληρη την πόλη, ο Μπέιν παγιδεύει σχεδόν ολόκληρο το αστυνομικό σώμα της Γκόθαμ κάτω από το έδαφος και απομονώνει τη Γκόθαμ από τον υπόλοιπο κόσμο. Ο Μπέιν λέει στους κατοίκους της Γκόθαμ ότι θα ενεργοποιήσει τον αντιδραστήρα σε πυρηνική βόμβα αν κάποιος προσπαθήσει να φύγει από την πόλη. Ο Μπέιν αποκαλύπτει τη συγκάλυψη των εγκλημάτων του Ντεντ και απελευθερώνει τους φυλακισμένους σε μια προσπάθειά του να ξεκινήσει επανάσταση. Οι πλούσιοι κάτοικοι περνάνε από δίκη την οποία ηγείται ο Δόκτωρ Τζόναθαν Κρέιν και αυτοί που καταδικάζονται πεθαίνουν άσχετα με την ποινή.

Ο Μπρους περνά μήνες αναρρώνοντας. Δραπετεύει από τη φυλακή και στρατολογεί τους Σελίνα, Μιράντα, Γκόρντον και Λούσιους Φοξ να τον βοηθήσουν να απελευθερώσουν τη Γκόθαμ και να σταματήσουν την πυρηνική βόμβα. Το αστυνομικό σώμα ελευθερώνεται και έρχεται αντιμέτωπο με τις δυνάμεις του Μπέιν, ενώ ο Μπάτμαν παλεύει με τον Μπέιν. Η Μιράντα βοηθάει τον Μπέιν, αποκαλύπτοντας ότι αυτή είναι το παιδί του Ρα'ς αλ Γκουλ, η Τάλια. Δραπέτευσε από τη φυλακή όταν ήταν κοριτσάκι και επέστρεψε με τον πατέρα της και τη Λεγεώνα των Σκιών να σώσουν τον Μπέιν, ο οποίος τη βοήθησε να δραπετεύσει από τη φυλακή. Σχεδιάζει να ολοκληρώσει το σχέδιο του πατέρα της πυροδοτώντας τη βόμβα και καταστρέφοντας τη Γκόθαμ. Ο Γκόρντον μπλοκάρει τον πυροκροτητή της Τάλια για τη βόμβα. Η Σελίνα πυροβολεί τον Μπέιν λίγο πριν αυτός σκοτώσει τον Μπάτμαν. Στη συνέχεια ο Μπάτμαν κυνηγάει την Τάλια ώστε να πάρει τη βόμβα και να την επιστρέψει στον αντιδραστήρα για να σταθεροποιηθεί και να μην εκραγεί. Η Τάλια όμως πλημμυρίζει το χώρο που βρίσκεται ο αντιδραστήρας και σκοτώνεται στην προσπάθεια της να ξεφύγει από τον Μπάτμαν. Καθώς ο Μπάτμαν χρησιμοποιεί το αεροσκάφος που κατασκεύασε ο Φοξ για να πάρει τη βόμβα μακριά από την πόλη, ο Γκόρντον συνειδητοποιεί την ταυτότητα του Μπάτμαν. Η βόμβα εκρήγνυται και σκοτώνει τον Μπάτμαν.

Ο Μπάτμαν λαμβάνει τιμές ήρωα, ενώ ο Μπρους θεωρείται ότι σκοτώθηκε κατά τη διάρκεια των αναταράξεων. Μετά την κηδεία του Μπρους, ο Μπλέικ θέλει να αποκαλύψει την ταυτότητα του Μπάτμαν στον κόσμο, αλλά ο Γκόρντον διαφωνεί. Η έπαυλη Γουέιν περνάει στην πόλη για να γίνει ορφανοτροφείο και η υπόλοιπη περιουσία του Μπρους κληρονομείται από τον Άλφρεντ. Ο Φοξ ανακαλύπτει ότι ο αυτόματος πιλότος στο αεροσκάφος είχε κατασκευαστεί έξι μήνες νωρίτερα. Ο Γκόρντον βρίσκει το σήμα του Μπάτμαν επισκευασμένο. Ο Άλφρεντ βλέπει τον Μπρους μαζί με τη Σελίνα στη Φλωρεντία και ο Μπλέικ κληρονομεί τη σπηλιά του Μπάτμαν.

Ηθοποιοί και χαρακτήρες

Επεξεργασία

Παραγωγή

Επεξεργασία

Ανάπτυξη

Επεξεργασία

Η Warner Bros. ήλπιζε στη δημιουργία μια τρίτης ταινίας Μπάτμαν με πιθανή ημερομηνία κυκλοφορίας το 2011 ή το 2012.[24] Ο Κρίστοφερ Νόλαν ήθελε το σενάριο της τρίτης ταινίας να τον κρατά συναισθηματικά δεσμευμένο. "Σε ένα πιο επιφανειακό επίπεδο, πρέπει να κάνω την εξής ερώτηση", είπε "πόσες καλές νο. 3 ταινίες μπορεί κάποιος να ονομάσει;".[25] Προσπάθησε να σκεφτεί έναν απαραίτητο τρόπο να συνεχίσει το στόρι, αλλά φοβήθηκε κάπου στη μέση ότι θα κατέληγε σε μία περιττή συνέχεια.[16] Το Δεκέμβριο του 2008, ο Νόλαν είχε ολοκληρώσει ένα προσχέδιο πριν ασχοληθεί με το Inception (2010).[26] Αργότερα το Δεκέμβριο, ο πρόεδρος της Warner, Άλαν Φ. Χορν επιβεβαίωσε ότι βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις με τον Νόλαν για να αναλάβει τη σκηνοθεσία του τρίτου Μπάτμαν, αλλά δεν έχει αρχίσει ακόμα η διαδικασία του κάστινγκ.[27]

Πριν ο Νόλαν επιβεβαιώσει τη συμμετοχή του, ο Γκάρι Όλντμαν δήλωσε ότι ο Νόλαν θα επιστρέψει.[28] Ο Νόλαν είπε ότι όσο σκηνοθετεί αυτός, ο χαρακτήρας του Ρόμπιν δεν θα εμφανιστεί στη σειρά ταινιών, καθώς ο Κρίστιαν Μπέιλ υποδύεται έναν νέο σε ηλικία Μπάτμαν, κάτι το οποίο καθιστά αδύνατη την εμφάνιση του Ρόμπιν.[29] Επίσης, ο σκηνοθέτης δήλωσε ότι ο Πιγκουίνος είναι πολύ δύσκολο να απεικονισθεί στη μεγάλη οθόνη, εξηγώντας "Υπάρχουν κάποιοι συγκεκριμένοι χαρακτήρες που είναι πιο εύκολο να τους πειράξεις με την πιο "ρεαλιστική" ματιά του Μπάτμαν που εμείς κάνουμε. Ο Πιγκουίνος θα ήταν δύσκολος."[30]

Στις 10 Μαρτίου 2010, ο Νόλαν επιβεβαίωσε τη συμμετοχή του στο πρότζεκτ και ότι θα είναι η τελευταία ταινία Μπάτμαν που θα σκηνοθετήσει καθώς θα ολοκληρώσει την τριλογία:

"Χωρίς να μπω σε λεπτομέρειες, αυτό που κάνει την τρίτη ταινία μια μεγάλη πιθανότητα για μας είναι ότι θέλουμε να ολοκληρώσουμε την ιστορία. Και βλέποντάς το ως την ολοκλήρωση μιας ιστορίας και όχι επέκτασή της... Είμαι ενθουσιασμένος για το τέλος της ταινίας, την ολοκλήρωση και αυτό που κάναμε με τους χαρακτήρες. Ο αδερφός μου σκέφτηκε κάποια πολύ συναρπαστικά πράγματα. Σε αντίθεση με τα κόμικ, στο σινεμά τα πράγματα δεν συνεχίζουν για πάντα και βλέποντάς το ως μια ιστορία με φινάλε είναι χρήσιμο. Βλέποντάς το ως ένα φινάλε που φτάνει στην κατάλληλη ολοκλήρωση."[31]

Ο Νόλαν επιβεβαίωσε ότι ο αδερφός του, Τζόναθαν, θα γράψει το σενάριο και ο κακός της ταινίας δεν θα είναι ο Mr. Freeze[31] ούτε ο Γρίφος.[32]

Τον Απρίλιο του 2010 η Warner ανακοίνωσε την ημερομηνία κυκλοφορίας της ταινίας στις 20 Ιουλίου 2012.[33][34] Στις 30 Ιουνίου 2010, ο Νόλαν είπε ότι το σενάριο ολοκληρώθηκε[33] και το Σεπτέμβριο επιβεβαίωσε ότι θα αναλάβει τη σκηνοθεσία και ότι κάνει μικρές διορθώσεις στο σενάριο.[35] Επιβεβαίωσε επίσης ότι ο Τζόκερ δεν θα επιστρέψει στην τρίτη ταινία και διέψευσε τις φήμες που τον ήθελαν να χρησιμοποιεί αχρησιμοποίητο υλικό του Χιθ Λέτζερ από την ταινία Ο Σκοτεινός Ιππότης (The Dark Knight, 2008).[36]

Box office

Επεξεργασία

Με προϋπολογισμό 250.000.000 δολάρια[37][38], η ταινία Ο Σκοτεινός Ιππότης: Η Επιστροφή άνοιξε στην 1η θέση συγκεντρώνοντας 160,8 εκατομμύρια δολάρια το πρώτο τριήμερο.[21] Συνολικά απέφερε 448,1 εκατομμύρια δολάρια στο αμερικανικό box office και 633 εκατομμύρια δολάρια στον υπόλοιπο κόσμο.[21] Παγκοσμίως ξεπέρασε το 1 δισεκατομμύριο δολάρια, η 13η ταινία στην ιστορία που το καταφέρνει.[21]

Καταλαμβάνει την 31η θέση στη λίστα με τις μεγαλύτερες εισπρακτικές επιτυχίες όλων των εποχών παγκοσμίως[39] και την 21η θέση στη λίστα με τις μεγαλύτερες εισπρακτικές επιτυχίες στην Αμερική.[40] Ανάμεσα στις υπόλοιπες ταινίες της σειράς καταλαμβάνει τη 2η θέση στο αμερικανικό box office και την 1η παγκοσμίως.[41]

Περιστατικό στο Κολοράντο

Επεξεργασία

Στις 20 Ιουλίου 2012, κατά τη διάρκεια μιας μεταμεσονύχτιας προβολής της ταινίας στην πόλη Ορόρα του Κολοράντο, ένας ένοπλος άνδρας φορώντας μάσκα άρχισε να πυροβολεί μέσα στον κινηματογράφο[42], σκοτώνοντας δώδεκα άτομα και τραυματίζοντας άλλα 58.[43][44] Η αστυνομία έφτασε στο περιστατικό και συνέλαβε έναν ύποπτο, τον 24χρονο Τζέιμς Ίγκαν Χολμς.[45][46] Τη στιγμή της σύλληψής του, ο Χολμς αποκαλούσε τον εαυτό του Τζόκερ -έναν από τους κύριους κακούς της σειράς ταινιών Μπάτμαν.[47][48]

Η Warner Bros. δήλωσε πόσο στενάχωρο γεγονός ήταν οι πυροβολισμοί και ανακοίνωσε την ακύρωση της πρεμιέρας της ταινίας στο Παρίσι, στο Μεξικό και στην Ιαπωνία[49][50] και ματαίωσε τη διαφημιστική της καμπάνια στη Φινλανδία,[51] ενώ αρκετοί τηλεοπτικοί σταθμοί σταμάτησαν να προβάλλουν τα διαφημιστικά σποτ της ταινίας στις Ηνωμένες Πολιτείες εξαιτίας της τραγωδίας.[52]

Ο σκηνοθέτης της ταινίας Κρίστοφερ Νόλαν δήλωσε:

"Δεν θα προσποιηθώ ότι ξέρω το οτιδήποτε για τα θύματα παρά μόνο ότι ήταν εκεί για να παρακολουθήσουν μια ταινία. Πιστεύω ότι οι ταινίες είναι ένα από τα μεγαλύτερα αμερικανικά είδη τέχνης και η εμπειρία που μοιράζεσαι βλέποντας μια ιστορία να ξετυλίγεται στην οθόνη είναι ένας σημαντικός και ευχάριστος τρόπος να ξοδέψεις το χρόνο σου. Η αίθουσα κινηματογράφου είναι το σπίτι μου και στην ιδέα ότι κάποιος παραβίασε αυτό το αθώο και ήρεμο σπίτι με τέτοιο αβάσταχτα άγριο τρόπο είναι συνταρακτικό για μένα. Κανένας μας δεν μπορεί να πει τίποτα που να εκφράσει επαρκώς τα αισθήματά μας για τα αθώα θύματα αυτού του απεχθούς εγκλήματος αλλά οι σκέψεις μας είναι σε αυτούς και στις οικογένειές τους."[53]

Βραβεία & Υποψηφιότητες

Επεξεργασία
Οργάνωση Κατηγορία Υποψήφιος Αποτέλεσμα
Screen Actors Guild Awards[54] Καλύτερη Συνολική Ερμηνεία από Κασκαντέρ Υποψηφιότητα
BAFTA[55] Ειδικά Οπτικά Εφέ Πολ Φράνκλιν, Κρις Κόρμπουλντ, Πίτερ Μπεμπ & Άντριου Λόκλι Υποψηφιότητα

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 1,13 1,14 1,15 1,16 1,17 1,18 1,19 1,20 1,21 www.filmaffinity.com/en/film352576.html. Ανακτήθηκε στις 8  Ιουλίου 2016.
  2. ↑ www.imdb.com/title/tt1345836/. Ανακτήθηκε στις 8  Ιουλίου 2016.
  3. ↑ 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 3,10 3,11 3,12 www.siamzone.com/movie/m/6459. Ανακτήθηκε στις 8  Ιουλίου 2016.
  4. ↑ 4,0 4,1 Freebase Data Dumps. Google.
  5. ↑ 5,00 5,01 5,02 5,03 5,04 5,05 5,06 5,07 5,08 5,09 5,10 5,11 5,12 5,13 5,14 5,15 5,16 5,17 5,18 5,19 5,20 5,21 5,22 5,23 www.imdb.com/title/tt1345836/fullcredits. Ανακτήθηκε στις 8  Ιουλίου 2016.
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 6,5 6,6 www.cinematografo.it/cinedatabase/film/il-cavaliere-oscuro---il-ritorno/53165/. Ανακτήθηκε στις 8  Ιουλίου 2016.
  7. ↑ 7,0 7,1 www.bbfc.co.uk/releases/dark-knight-rises-2012-2. Ανακτήθηκε στις 8  Ιουλίου 2016.
  8. ↑ 8,00 8,01 8,02 8,03 8,04 8,05 8,06 8,07 8,08 8,09 8,10 8,11 8,12 8,13 8,14 8,15 8,16 8,17 8,18 8,19 8,20 8,21 8,22 8,23 8,24 8,25 8,26 (Τσεχικά) Česko-Slovenská filmová databáze. 2001.
  9. ↑ 9,0 9,1 nmhh.hu/dokumentum/198182/terjesztett_filmalkotasok_art_filmek_nyilvantartasa.xlsx.
  10. ↑ www.moviezine.se/movies/the-dark-knight-rises. Ανακτήθηκε στις 8  Ιουλίου 2016.
  11. ↑ (Αγγλικά) Internet Movie Database. www.imdb.com/title/tt1345836/releaseinfo. Ανακτήθηκε στις 17  Αυγούστου 2016.
  12. ↑ (Αγγλικά) Box Office Mojo. batman3.
  13. ↑ sfi.se/sv/svensk-filmdatabas/Item/?ItemId=75958&type=MOVIE.
  14. ↑ The American Film Institute Catalog of Motion Pictures. 68817. Ανακτήθηκε στις 26  Αυγούστου 2020.
  15. ↑ 15,0 15,1 BFI Film & TV Database. 50c309c27045b. Ανακτήθηκε στις 26  Αυγούστου 2020.
  16. ↑ 16,0 16,1 "Merrick" (pseudonym) (5 Δεκεμβρίου 2008). «Nolan Talks DARK KNIGHT Blu-Ray, a 100,000 Person Screening of the Film (Featuring Live Q & A w/ Nolan), TDK Sequel, and More!!». Ain't It Cool News. http://www.aintitcool.com/node/39348. Ανακτήθηκε στις 12 Ιουλίου 2011. 
  17. ↑ Priyanka Dasgupta (30 Απριλίου 2011). «Christopher Nolan to shoot in Jodhpur». The Times of India. timesofindia.indiatimes.com. Ανακτήθηκε στις 12 Ιουλίου 2011. 
  18. ↑ Molino, Rachel (27 Απριλίου 2011). «'The Dark Knight Rises' Heads to India». MTV.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Φεβρουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 12 Ιουλίου 2011. 
  19. ↑ de Semlyen, Phil (19 Νοεμβρίου 2010). «Exclusive: The Dark Knight Rises In May». Empire. http://www.empireonline.com/news/story.asp?NID=29533. Ανακτήθηκε στις 12 Ιουλίου 2011. 
  20. ↑ «Ο Σκοτεινός Ιππότης: Η Επιστροφή στο Rotten Tomatoes». Rotten Tomatoes. Ανακτήθηκε στις 24 Ιουλίου 2012. 
  21. ↑ 21,0 21,1 21,2 21,3 «Ο Σκοτεινός Ιππότης: Η Επιστροφή στο Box Office Mojo». Box Office Mojo. Ανακτήθηκε στις 24 Ιουλίου 2012. 
  22. ↑ https://www.denofgeek.com/movies/100-best-movies-of-the-decade/
  23. ↑ https://www.gamesradar.com/decade-best-movies-2010-2019/2/
  24. ↑ Schuker, Lauren A. E. (22 Αυγούστου 2008). «Warner Bets on Fewer, Bigger Movies». The Wall Street Journal. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2011-03-21. https://www.webcitation.org/5xLzZSe7O?url=http://online.wsj.com/article/SB121936107614461929.html. Ανακτήθηκε στις 12 Ιουλίου 2011. 
  25. ↑ Boucher, Geoff (27 Οκτωβρίου 2008). «Christopher Nolan on 'Dark Knight' and its box-office billion: 'It's mystifying to me'». Los Angeles Times. http://latimesblogs.latimes.com/herocomplex/2008/10/christopher-nol.html. Ανακτήθηκε στις 12 Ιουλίου 20111.  WebCitation archive
  26. ↑ Bowles, Scott (7 Δεκεμβρίου 2008). «For now, Nolan and Batman will rest in 'Dark' glory». USA Today. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2011-03-21. https://www.webcitation.org/5xM0zLBMw?url=http://www.usatoday.com/life/movies/news/2008-12-07-dark-knight-nolan_N.htm?csp=34. Ανακτήθηκε στις 12 Ιουλίου 2011. 
  27. ↑ Weintraub, Steve, and Matt Goldberg (18 Δεκεμβρίου 2008). «Exclusive - Alan Horn, The President of Warner Bros, talks 'Dark Knight', 'Green Lantern', and More». Collider.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2011-03-21. https://www.webcitation.org/5xM17Gxy4?url=http://collider.com/entertainment/interviews/article.asp/aid/10194/tcid/1. Ανακτήθηκε στις 12 Ιουλίου 2011. 
  28. ↑ Allsletter, Rob (30 Ιουνίου 2008). «The Dark Knight's Future». ComicsContinuum.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2011-03-21. https://www.webcitation.org/5xM1L7RSr?url=http://www.comicscontinuum.com/stories/0806/30/index.htm. Ανακτήθηκε στις 12 Ιουλίου 2011. 
  29. ↑ «Nolan on Robin in Batman Sequels». Superhero Hype!. 23 Ιουνίου 2005. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2006-05-09. https://web.archive.org/web/20060509224308/http://superherohype.com/news/batmannews.php?id=3189. Ανακτήθηκε στις 12 Ιουλίου 2011. 
  30. ↑ Belloni, Matthew (Νοέμβριος 2006). «Q+A: Christopher Nolan». Esquire. http://www.esquire.com/features/qa/ESQ1106_qanolan_1. Ανακτήθηκε στις 12 Ιουλίου 2011. 
  31. ↑ 31,0 31,1 Bettinger, Brendan (13 Μαρτίου 2010). «Christopher Nolan Speaks! Updates on DARK KNIGHT Sequel and SUPERMAN MAN OF STEEL». Collider.com. http://www.collider.com/2010/03/10/christopher-nolan-speaks-updates-on-dark-knight-sequel-and-superman-man-of-steel/. Ανακτήθηκε στις 12 Ιουλίου 2011. 
  32. ↑ Boucher, Geoff (27 Οκτωβρίου 2010). «Christopher Nolan reveals title of third Batman film and that 'it won't be the Riddler'». Los Angeles Times. Ανακτήθηκε στις 12 Ιουλίου 2011. 
  33. ↑ 33,0 33,1 Itzkoff, Dave (30 Ιουνίου 2010). «A Man and His Dream: Christopher Nolan and 'Inception'». The New York Times. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2011-03-21. https://www.webcitation.org/5xLx3sVAz?url=http://artsbeat.blogs.nytimes.com/2010/06/30/a-man-and-his-dream-christopher-nolan-and-inception/?ref=movies. Ανακτήθηκε στις 12 Ιουλίου 2011. 
  34. ↑ McNary, Dave (3 Μαΐου 2010). «Batman sets date». Variety. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2010-05-06. https://web.archive.org/web/20100506101416/http://www.variety.com/article/VR1118018621.html?categoryid=1009&cs=1. Ανακτήθηκε στις 12 Ιουλίου 2011. WebCitation archive
  35. ↑ O'Hara, Helen (29 Σεπτεμβρίου 2010). «Christopher Nolan Confirms Batman 3». Empire. Ανακτήθηκε στις 12 Ιουλίου 2011. 
  36. ↑ Kit, Borys (1 Δεκεμβρίου 2010). «Heath Ledger Will Not Appear in 'Dark Knight Rises'». The Hollywood Reporter. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2011-03-21. https://www.webcitation.org/5xLyYhLz4?url=http://www.hollywoodreporter.com/blogs/heat-vision/heath-ledger-dark-knight-rises-55215. Ανακτήθηκε στις 12 Ιουλίου 2011. 
  37. ↑ Fritz, Ben (12 Μαΐου 2011). «'Dark Knight Rises' creates tension between Warner Bros. and Legendary Pictures». Los Angeles Times (Tribune Company). http://latimesblogs.latimes.com/entertainmentnewsbuzz/2011/05/dark-knight-rises-leads-to-tension-between-warner-bros-and-legendary-pictures.html. Ανακτήθηκε στις 12 Ιουλίου 2011. 
  38. ↑ «Ο Σκοτεινός Ιππότης: Η Επιστροφή στο The Numbers». The Numbers. Ανακτήθηκε στις 24 Ιουλίου 2012. 
  39. ↑ «All Time Box Office WORLDWIDE GROSSES». Boxx Office Mojo. Ανακτήθηκε στις 3 Σεπτεμβρίου 2012. 
  40. ↑ «All Time Box Office DOMESTIC GROSSES». Box Office Mojo. Ανακτήθηκε στις 3 Σεπτεμβρίου 2012. 
  41. ↑ «Franchises Batman». Box Office Mojo. Ανακτήθηκε στις 3 Σεπτεμβρίου 2012. 
  42. ↑ «Mass shooting at Batman premiere in Colorado». Herald Sun (Australia: News Corporation). 20 Ιουλίου 2012. http://www.heraldsun.com.au/news/world/mass-shooting-at-batman-premiere-in-colorado/story-fnd134gw-1226431167005. Ανακτήθηκε στις 24 Ιουλίου 2012. 
  43. ↑ «Several reportedly dead, up to 20 injured after shooting at Colorado movie theater». Fox News. 26 Ιουνίου 2012. Ανακτήθηκε στις 24 Ιουλίου 2012. 
  44. ↑ «10 dead in Aurora movie theater shooting». 9News.com. 20 Ιουλίου 2012. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2012-12-06. https://archive.today/20121206023540/http://www.9news.com/news/article/278707/71/Shooting-at-Aurora-movie-theater. Ανακτήθηκε στις 24 Ιουλίου 2012. 
  45. ↑ «Aurora 'Dark Knight' Shooting Suspect Identified: James Holmes». ABC News. 20 Ιουλίου 2012. http://abcnews.go.com/Blotter/aurora-dark-knight-shooting-suspect-identified-james-holmes/story?id=16818889. Ανακτήθηκε στις 24 Ιουλίου 2012. 
  46. ↑ «Gunman kills 14 at US Batman premiere». The Australian. Agence France-Presse. 20 Ιουλίου 2012. http://www.theaustralian.com.au/news/world/shooting-injures-40-at-batman-screening/story-e6frg6so-1226431176128. Ανακτήθηκε στις 24 Ιουλίου 2012. 
  47. ↑ «'I'm the Joker': shooting suspect tells police». The Age (Australia: Fairfax Media). 21 Ιουλίου 2012. http://www.theage.com.au/world/im-the-joker-shooting-suspect-tells-police-20120721-22gdl.html. Ανακτήθηκε στις 24 Ιουλίου 2012. «When Holmes was arrested outside the cinema, he told police: 'I'm the Joker.' Ray Kelly, the commissioner of New York police, who was kept updated by his colleagues in Colorado, said: 'It clearly looks like a deranged individual. He had his hair painted red, he said he was the Joker, obviously the enemy of Batman.'» 
  48. ↑ «12 killed at cinema in Colorado». News.com.au. 21 Ιουλίου 2012. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2012-08-25. https://web.archive.org/web/20120825064049/http://www.news.com.au/news/killed-at-cinema-in-colorado/story-fnejlrpu-1226431482261. Ανακτήθηκε στις 24 Ιουλίου 2012. «In New York City, Police Commissioner Raymond Kelly said: 'It clearly looks like a deranged individual. He has his hair painted red. He said he was the Joker, obviously the enemy of Batman.'» 
  49. ↑ Leffler, Rebecca (20 Ιουλίου 2012). «'Dark Knight Rises' Paris premiere scrapped following U.S. shootings». MSNBC. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Ιουλίου 2012. Ανακτήθηκε στις 24 Ιουλίου 2012. 
  50. ↑ «Warner Bros. cancels 'Dark Knight Rises' premieres in Mexico and Japan». Entertainment Weekly. 21 Ιουλίου 2012. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2012-07-22. https://web.archive.org/web/20120722202219/http://news-briefs.ew.com/2012/07/21/warner-bros-cancels-dark-knight-rises-premieres-mexico-and-japan/. Ανακτήθηκε στις 24 Ιουλίου 2012. 
  51. ↑ Blencowe, Annette (20 Ιουλίου 2012). «Batman-elokuvan nettikampanja keskeytettiin Suomessa» (στα Finnish). Yle.fi. http://yle.fi/uutiset/batman-elokuvan_markkinointikampanja_hyllytettiin_suomessa/6225061. Ανακτήθηκε στις 24 Ιουλίου 2012. 
  52. ↑ «Networks, not Warner Bros, Pulled 'The Dark Knight Rises' TV Ads». Deadline. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Ιανουαρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 24 Ιουλίου 2012. 
  53. ↑ Finn, Natalie (21 Ιουλίου 2012). «Dark Knight Rises Director Christopher Nolan Breaks Silence on "Unbearably Savage" Colorado Shooting». E! News. http://au.eonline.com/news/331987/dark-knight-rises-director-christopher-nolan-breaks-silence-on-unbearably-savage-colorado-shooting. Ανακτήθηκε στις 24 Ιουλίου 2012. 
  54. ↑ «The 19th Annual Screen Actors Guild Awards». sagawards.org. Ανακτήθηκε στις 12 Δεκεμβρίου 2012. 
  55. ↑ «British Academy Film Awards Nominations in 2013». bafta.org. Ανακτήθηκε στις 9 Ιανουαρίου 2013. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία


Ανακτήθηκε από "https://el.wiki.x.io/w/index.php?title=Ο_Σκοτεινός_Ιππότης:_Η_Επιστροφή&oldid=10821827"