Διεθνές Συμβούλιο Μουσείων

Το Διεθνές Συμβούλιο Μουσείων (αγγλ.International Council of Museums - ICOM) συστήθηκε το 1946 με έδρα το Παρίσι και αποτελεί το διεθνή οργανισμό για την εκπροσώπηση των μουσείων και όσων εργάζονται σε αυτά. Το ICOM είναι ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός που προωθεί και υποστηρίζει το έργο των μουσείων και των εργαζομένων τους σε παγκόσμιο επίπεδο .

Ιστορία

Μια συνάντηση στο Παρίσι έπειτα από πρωτοβουλία του πρώτου Προέδρου του ICOM και η πρώτη Γενική Συνέλευση (General Assembly) που έλαβε χώρα στο Μεξικό σηματοδότησαν τη δημιουργία του. Στο διάστημα μεταξύ 1948 - 1965 διεξήχθησαν οι πρώτες Γενικές Διασκέψεις του οργανισμού, με βασικά θέματα τον εκπαιδευτικό ρόλο των μουσείων και τη συντήρηση των πολιτιστικών αγαθών. Οι δραστηριότητες του Συμβουλίου ήταν δυσανάλογες με τα έσοδα του, γεγονός το οποίο οδήγησε σε οικονομικό αδιέξοδο, θέτοντας την ύπαρξη και τη λειτουργία του σε κίνδυνο. Στις αρχές του 1970 το καταστατικό αναθεωρήθηκε, τα Ενεργά Μέλη (Active Members) και Συνεργαζόμενα Μέλη (Associate Members) ενώθηκαν και το 1974 εγκρίθηκε το καθολικό δικαίωμα του εκλέγειν και εκλέγεσθαι. Ακολούθησαν τέσσερα συνέδρια τα οποία οδήγησαν στη θέσπιση ενός Κώδικα Δεοντολογίας και στην καθιέρωση πολιτικής για τη λειτουργία των μουσείων.

Τελικά, το ICOM κατάφερε να ξεπεράσει τις οικονομικές του δυσκολίες, τάχθηκε κατά της παράνομης διακίνησης πολιτιστικών αγαθών και με τη συμμετοχή του στο Πρόγραμμα Έκτακτης Ανάγκης Μουσείων - Museum Emergency Program (MEP) και το Διεθνές Συμβούλιο της Μπλε Ασπίδας (International Council of the Blue Shield - ICBS) συνέβαλε στην πρόληψη των κινδύνων που αφορούν την πολιτιστική κληρονομιά. Στην προσπάθεια του να χαράξει μια νέα στρατηγική πολιτική, το Συμβούλιο δημιούργησε μια ομάδα εργασίας, η οποία συνέταξε την έκθεση «A Tool Box for Renovating ICOM». Μέσα από τη δράση και τις ενέργειες του οργανισμού κατά τα ακόλουθα χρόνια διακρίνεται η επιθυμία για ουσιαστική συμμετοχή της ασιατικής ηπείρου στο έργο του .

Διοίκηση

Η εύρυθμη λειτουργία του ICOM επιτυγχάνεται με τη δράση του δεκαεξαμελούς Εκτελεστικού Συμβουλίου (Executive Council) και της Γενικής Συνέλευσης (General Assembly). Το Εκτελεστικό Συμβούλιο είναι υπεύθυνο για τη διαχείριση των υποθέσεων του ICOM και την εκτέλεση των προτάσεων της Γενικής Συνέλευσης. Η εκπροσώπηση των μουσείων εντός του οργανισμού γίνεται μέσω Εθνικών, Διεθνών και Τεχνικών Επιτροπών (National, International and Technical Committees), Περιφερειακών Συμμαχιών (Regional Alliances), Συνεργαζόμενων Οργανισμών (Affiliated Organisations) και Ομάδων Εργασίας (Working Groups). Αναλυτικότερα, οι Εθνικές Επιτροπές διασφαλίζουν την υπεράσπιση των συμφερόντων του οργανισμού στις χώρες που εκπροσωπούν. Οι 31 Διεθνείς Επιτροπές διευκολύνουν την επικοινωνία και τη συνεργασία μεταξύ όσων απασχολούνται σε μουσεία και τροφοδοτούν τον προβληματισμό για ζητήματα που άπτονται άμεσα ή έμμεσα της πολιτιστικής κληρονομιάς σε παγκόσμιο επίπεδο. Οι Περιφερειακές Συμμαχίες υποστηρίζουν την αμοιβαία ανταλλαγή πληροφόρησης μεταξύ των Εθνικών Επιτροπών και των μουσείων της περιοχής που εκπροσωπούν. Οι Τεχνικές Επιτροπές διεξάγουν μελέτες για συγκεκριμένα ζητήματα του οργανισμού και οι Ομάδες Εργασίας ασχολούνται με θέματα ειδικού ενδιαφέροντος τα οποία αφορούν στην παγκόσμια μουσειακή κοινότητα.

Σκοπός

Το ICOM μέσα από το έργο του προωθεί το έργο των μουσείων και συμβάλλει στην ορθή χρήση και εκμετάλλευση των πολιτιστικών αγαθών. Σύμφωνα με το καταστατικό λειτουργίας του, σκοπός του ICOM είναι να θεσπίζει επαγγελματικά και ηθικά πρότυπα για τις δραστηριότητες των μουσείων, να καταθέτει προτάσεις για θέματα που σχετίζονται με το χώρο των αρχείων, να προωθεί την εκπαίδευση και τη γνώση και να αυξάνει την ευαισθητοποίηση του κοινού σχετικά με τον πολιτισμό μέσω παγκόσμιων δικτύων και συνεργατικών προγραμμάτων.

Μέλη

Μεμονωμένα άτομα και ιδρύματα που είτε δραστηριοποιούνται στο χώρο των Μουσείων είτε παρουσιάζουν ενδιαφέρον για το έργο τους, μπορούν να ενταχθούν σε μια από τις εξής κατηγορίες μελών του ICOM:

• Μεμονωμένα άτομα ως μέλη (Individual Members)
• Ιδρύματα (Institutional Members)
• Φοιτητές (Student Members)
• Επίτιμα Μέλη (Honorary Members)
• Υποστηρικτικά Μέλη (Supporting Members)

Δράση

Το ICOM αναπτύσσει συνεργατικές σχέσεις με οργανισμούς, που σχετίζονται άμεσα ή έμμεσα με το χώρο των μουσείων και με τη συμμετοχή τους στις δραστηριότητες του ICOM ενισχύουν το έργο του. Κάθε τρία χρόνια το ICOM διεξάγει ένα εβδομαδιαίο γενικό συνέδριο (General Conference) , κατά τη διάρκεια του οποίου προβάλλονται και μελετώνται ποικίλα θέματα που απασχολούν την παγκόσμια αρχειακή κοινότητα. Παράλληλα, εκδίδει σε όλες τις επίσημες γλώσσες του οργανισμού (Αγγλικά, Γαλλικά και Ισπανικά) το περιοδικό «ICOM News» το οποίο δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά το 1948, απευθύνεται σε επαγγελματίες μουσείων και παρέχει στους αναγνώστες πλήρη και συνεχή ενημέρωση για υπάρχοντα και αναδυόμενα θέματα του χώρου των μουσείων σε παγκόσμιο επίπεδο.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Επίσημη ιστοσελίδα του ICOM(Αγγλικά)
• Διεθνής Ημέρα Μουσείων 2012 Αρχειοθετήθηκε 2012-06-27 στο Wayback Machine.(Αγγλικά)
• Διεθνές Συμβούλιο Μουσείων - Ελληνικό τμήμα
• Επίσημη ιστοσελίδα ICOM Europe(Αγγλικά)