Ο Χοσέ Φρανσίσκο δε Σαν Μαρτίν Ματόρρας (José Francisco de San Martín y Matorras, 25 Φεβρουαρίου 177817 Αυγούστου 1850) ήταν Αργεντινός επαναστάτης, εθνικός ήρωας της χώρας, καθώς και ελευθερωτής της Χιλής και του Περού από την ισπανική κυριαρχία.

Χοσέ ντε Σαν Μαρτίν
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
José de San Martín (Ισπανικά)
Γέννηση25  Φεβρουαρίου 1778[1][2][3]
África[4]
Θάνατος17  Αυγούστου 1850[5][6][7]
Μπουλόν-συρ-Μερ
Τόπος ταφήςΜητροπολιτικός Καθεδρικός Ναός του Μπουένος Άιρες
ΚατοικίαΜπουένος Άιρες
Μαδρίτη
Λονδίνο (1811–1812)
Λίμα (1821–1822)
Παρίσι
Χώρα πολιτογράφησηςΑργεντινή
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΙσπανικά[6]
ΣπουδέςRoyal Seminary of Nobles of Madrid
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταστρατιωτικός
πολιτικός
στρατιώτης[8]
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/ΚίνημαΠατριώτης
Οικογένεια
ΣύζυγοςΜαρία ντε λος Ρεμέντιος ντε Εσκαλάντα
ΤέκναΜερσέντες Τομάσα Σαν Μαρτίν ι Εσκαλάντα
ΓονείςΧουάν ντε Σαν Μαρτίν και Gregoria Matorras[9] και Rosa Guarú[10]
ΑδέλφιαJuan Fermín de San Martín
Jerónima San Martín de Buchardo y de Herrera
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Βαθμός/στρατόςαρχιστράτηγος, στρατηγός, Αρχιστράτηγος και ταξίαρχος
Πόλεμοι/μάχεςWar of the Oranges, Πόλεμος της Ιβηρικής Χερσονήσου, Revolution of October 8, 1812, Battle of San Lorenzo, Chilean War of Independence, Peruvian War of Independence και Πόλεμος της Ανεξαρτησίας της Αργεντινής
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΠρόεδρος του Περού (1821–1822)
Κυβερνήτης της Μεντόσα (1814–1816)
Commander-in-Chief of the Chilean Army
ΒραβεύσειςΤάγμα του Ηλίου του Περού
επίτιμος διδάκτωρ του Εθνικού Πανεπιστημίου του Σαν Μάρκος
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα
Άγαλμα του Σαν Μαρτίν στην ομώνυμη πλατεία του Μπουένος Άιρες
Άγαλμα του Σαν Μαρτίν στο Ροσάριο της Αργεντινής.

Βιογραφία

Επεξεργασία

Γεννήθηκε το 1778 στο Γιαπεγιού της Αργεντινής από οικογένεια κρεολών Ισπανών ευγενών, όπου λίγα χρόνια μετά την γέννησή του εγκαταστάθηκαν στην Ισπανία. Το 1791 κατατάχθηκε στον ισπανικό στρατό και διακρίθηκε στους πολέμους εναντίον του Μέγα Ναπολέοντα. Το 1811, ως αντισυνταγματάρχης, επέστρεψε στην Αργεντινή όπου έλαβε μέρος στον επαναστατικό αγώνα για την εκδίωξη των Ισπανών από την χώρα. Μετά την νικηφόρα μάχη του Σαν Λορένσο (1813), ανέλαβε την ηγεσία του επαναστατικού στρατού της Αργεντινής και συνέβαλε αποφασιστικά στην πλήρη επικράτηση του αγώνα.

Ο Σαν Μαρτίν κατέβαλε ιδιαίτερες προσπάθειες για την οργάνωση γενικότερου στρατηγικού σχεδίου για την επέκταση του απελευθερωτικού αγώνα και στις γειτονικές ισπανοκρατούμενες περιοχές, που θα μπορούσε να οδηγήσει και σε πολιτική και εθνική ενοποίηση των λαών της Νότιας Αμερικής. Στα πλαίσια της προσπάθειας αυτής, ο Σαν Μαρτίν οργάνωσε ισχυρές δυνάμεις, από Αργεντίνους και Χιλιανούς που πέρασε τις Άνδεις (Ιανουάριος-Φεβρουάριος 1817) και κατόρθωσε να νικήσει τους Ισπανούς στην μάχη στο Τσακαμπούκο, τον ίδιο χρόνο, δημιουργώντας τις προϋποθέσεις για την ανεξαρτησία της Χιλής. Αμέσως μετά στράφηκε προς το Περού και με την βοήθεια του χιλιανού στόλου, απελευθέρωσε την Λίμα (Ιανουάριος 1821). Για ένα διάστημα διατέλεσε προσωρινός κυβερνήτης του Περού, και εφάρμοσε πρωτοποριακές μεταρρυθμίσεις για την εποχή, όπως κατάργηση της δουλείας και βελτίωση της ζωής των εκεί Ινδιάνων.

Το 1822 ο Σαν Μαρτίν συναντήθηκε με τον Βενεζουελανό απελευθερωτή Σιμόν Μπολιβάρ, στον Ισημερινό αλλά δεν κατάφεραν να συντονίσουν τον στρατηγικό και την πολιτική τους, στα πλαίσια ενός κοινού απελευθερωτικού αγώνα και οι συζητήσεις κατέληξαν σε αποτυχία. Ως συνέπεια αυτής της αποτυχίας, όπως και άλλων διαφορών που είχαν ανακύψει στο επαναστατικό στρατόπεδο της Αργεντινής, ο Σαν Μαρτίν παραιτήθηκε, την 20 Σεπτεμβρίου 1822 και αυτοεξορίστηκε στις Βρυξέλλες του Βελγίου (1824). Πέθανε στην Βουλώνη της Γαλλίας. Σήμερα τιμάται ως εθνικός ήρωας στην Αργεντινή.

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. 1,0 1,1 (Αγγλικά) Find A Grave. 4367. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  2. 2,0 2,1 (Αγγλικά) Find A Grave. 4366. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. 3,0 3,1 (Αγγλικά) Find A Grave. 4115. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. Dialnet. 124449.
  5. (Αγγλικά) Internet Movie Database. nm4660606. Ανακτήθηκε στις 13  Αυγούστου 2015.
  6. 6,0 6,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 12773753b. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  7. (Αγγλικά) SNAC. w6c2561r. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  8. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. jo20191033646. Ανακτήθηκε στις 19  Δεκεμβρίου 2022.
  9. 9,0 9,1 «El general José de San Martín y sus oportunidades de arribo a Montevideo». 2007.
  10. 10,0 10,1 Hugo Chumbita: «La interminable espera de Rosa Guarú».
  • Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό, Εκδοτική Αθηνών. Αθήνα 1987. Τόμος 9Α.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία