Φιλίππα της Αρμενίας

Η Φιλίππα (1183 - πριν το 1219) από τον Οίκο των Ρουπενιδών ήταν από τον 2ο γάμο της Αυτοκράτειρα της Νίκαιας ως σύζυγος του Θεοδώρου Α΄ Λάσκαρη.

Φιλίππα της Αρμενίας
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση	1183
Θάνατος	Δεκαετία του 1210
Χώρα πολιτογράφησης	Αυτοκρατορία της Νίκαιας Armenian Principality of Cilicia
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	μονάρχης
Οικογένεια
Σύζυγος	Θεόδωρος Α΄ Λάσκαρης
Τέκνα	Constantin Laskaris
Γονείς	Ρουπέν Γ΄ και Ισαβέλλα του Τορόν
Αδέλφια	Αλίκη της Αρμενίας
Οικογένεια	Οίκος των Ρουπενιδών
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμα	Αυτοκράτειρα των Ρωμαίων στη Νίκαια (1214–1216, Αυτοκρατορία της Νίκαιας)

Βιογραφία

Σύζυγος τού Σαχενσάχ τού Σασούν

Ήταν κόρη του Ρουπέν Γ΄ της Μικρής Αρμενίας (Κιλικίας) και της Ισαβέλλας του Τορόν, κόρης του Χάμφρεϋ Γ΄ του Τορόν. Η Ισαβέλλα ήταν αδελφή τού Χάμφρεϋ Δ΄ του Τορόν, πρώτου συζύγου της Ισαβέλλας Α΄ της Ιερουσαλήμ. Μεγαλύτερη αδελφή της Φιλίππας ήταν η Αλίκη των Ρουπενιδών, σύζυγος τού Ραϋμόνδου Δ΄ των Πουατιέ κόμη της Τρίπολης.

Το 1186 απεβίωσε ο πατέρας της και άφησε την Αλίκη 4 ετών και τη Φιλίππα 3 ετών. Ο νεότερος αδελφός του Λέων Β΄ της Αρμενίας έγινε αντιβασιλιάς και παιδαγωγός για τις ανιψιές του. Τελικά τις παραγκώνισε, βασίλευσε ο ίδιος και τον διαδέχθηκε η 2η κόρη του.

Σύμφωνα με τα γραπτά του Σεμπάντ τού Κοντόσταυλου στις 3 Φεβρουαρίου 1189/90 η Φιλίππα μνηστεύτηκε τον Σαχενσάχ, 2ο γιο του Τσορντουανέλ κυρίου τού Σασούν και της συζύγου του, αδελφής τού Γρηγορίου Δ΄ του νεότερου, αρχιεπισκόπου της Αρμενίας. Ταυτόχρονα η Αλίκη μνηστεύτηκε τον Χαθούμ κύριο τού Σασούν, 1ο γιο τού Τσορντουανέλ. Η περιοχή τού Σασούν που ήλεγχαν οι δύο αδελφοί, ήταν σχετικά σημαντική για το βασίλειο της Μικράς Αρμενίας την εποχή εκείνη και ο Λέων Β΄ ίσως προσπάθησε να εξασφαλίσει την υποτέλειά τους με τους γάμους.

Οι γάμοι των δύο αδελφών έγιναν ως τον Μάιο του 1193. Τον Μάιο του 1193 ο Χαθούμ και ο Σαχενσάχ φονεύθηκαν. Ο Σεμπάντ αναφέρει την Αλίκη και τη Φιλίππα ως χήρες και πως οι φήμες υποπτευόταν τον Λέοντα Β΄ πίσω από τους φόνους. Οι γάμοι των δύο αδελφών, που ήταν 11 και 10 ετών αντίστοιχα, μάλλον δεν ολοκληρώθηκαν.

Στις 31 Ιανουαρίου 1198/99 η Φιλίππα μνηστεύτηκε με τον Οσίν τού Λαμπρόν, μεγαλύτερο γιο του Χετούμ κυρίου του Λαμπρόν (π. 1145-1218). Τελικά ο γάμος δεν έγινε ποτέ, αλλά δεν αναφέρεται ο λόγος από τον Σεμπάντ. Ο Οσρίν θα διαδέχθηκε τον πατέρα του το 1218, αλλά το 1220 είχε αποβιώσει και κύριος του Λαμπρόν έγινε ο νεότερος αδελφός του Κωνσταντίνος.

Ο Θεόδωρος Α΄ Λάσκαρης Αυτοκρ΄τορας των Ρωμαίων στη Νίκαια ήταν σύζυγος της Φιλίππας των Ρουπενιδών.

Σύζυγος του Θεοδώρου Α΄ Λάσκαρη

Στις 24 Νοεμβρίου 1214 παντρεύτηκε τον Θεόδωρο Α΄ Λάσκαρη Αυτοκράτορα των Ρωμαίων στη Νίκαια. Το γεγονός καταγράφει ο Γεώργιος Ακροπολίτης. Ο γιος τους Κωνσταντίνος Λάσκαρης γεννήθηκε το 1215 και ονομάστηκε δούκας των Θρακησίων το 1249.

Πάντως το 1216 ο Θεόδωρος ακύρωσε τον γάμο: η Φιλίππα επέστρεψε στον θείο της Λέοντα Β΄ και ο Κωνσταντίνος αποκληρώθηκε. Προβλήθηκαν θρησκευτικοί λόγοι για την ακύρωση του γάμου· δεν γνωρίζουμε τις ακριβείς αιτίες. Είναι πιθανό ο Λέων Β΄ να είχε παρουσιάσει τη Φιλίππα ως δική του κόρη, κατά τις διαπραγματεύσεις τού γάμου και ο Θεόδωρος Α΄ ίσως να ήθελε να κληρονομήσει τον θρόνο της Αρμενίας· όμως η Φιλίππα ήταν μόνο ανιψιά του και όχι ιδιαίτερα κοντά στη διαδοχή.

Τον Μάιο του 1219 ο Λέων απεβίωσε και τον διαδέχθηκε η κόρη του Ισαβέλλα της Αρμενίας. Η Φιλίππα δεν αναφέρεται μεταξύ των συγγενών του από τον Σεμπάντ· μάλλον θα είχε αποβιώσει το διάστημα 1216-19.

Οικογένεια

Παντρεύτηκε το διάστημα 1190-93 πρώτα τον Σαχενσάχ συγκύριο του Σασούν. Έμεινε χήρα στα 10 έτη της και ο γάμος μπορεί να θεωρηθεί ότι δεν ολοκληρώθηκε.

Το 1214 η Φιλίππα έκανε δεύτερο γάμο με τον Θεόδωρο Α΄ Λάσκαρη Αυτοκράτορα των Ρωμαίων στη Νίκαια και είχε τέκνο:

• Κωνσταντίνος γενν. 1215, δούκας των Θρακησίων.

Το 1216 ο Θεόδωρος Α΄ ακύρωσε τον γάμο και αποκλήρωσε τον Κωνσταντίνο, για άγνωστους λόγους.

Πηγές

• Sempad the Constable, Le Royaume Armenien de Cilicie.
• Γεωργίου Ακροπολίτη, Χρονικά.