Φικάρδου

κοινότητα της επαρχίας Λευκωσίας στην Κυπριακή Δημοκρατία

Συντεταγμένες: 34°57′33.09116″N 33°10′16.85298″E / 34.9591919889°N 33.1713480500°E / 34.9591919889; 33.1713480500

Το Φικάρδου είναι κοινότητα της επαρχίας Λευκωσίας στην Κύπρο.

Φικάρδου
Κοινότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας
Η τοποθεσία του Φικάρδου στην Επαρχία Λευκωσίας.
Τοποθεσία στον χάρτη της χώρας.
Τοποθεσία στον χάρτη της χώρας.
Φικάρδου
ΧώραΚύπρος[1][2]
Διοικητική μονάδαΕπαρχία Λευκωσίας[1][2]
Γεωγραφική περιφέρειαΠιτσιλιά
 • Μέλος του/τηςΈνωση Κοινοτήτων Κύπρου[3]
Έκταση6,6305 km²[4][5]
Υψόμετρο1.060 μέτρα[6]
Πληθυσμός15 (2011)[7][8]
Γ.Κ.1205[2][1]
Ζώνη ώραςUTC+02:00 (επίσημη ώρα)
UTC+03:00 (θερινή ώρα)
ΙστοσελίδαΕπίσημος ιστότοπος

Τοποθεσία

Επεξεργασία

Βρίσκεται κτισμένο σε νοτιοανατολική πλαγιά της οροσειράς Τρόοδος, σε απόσταση 40 περίπου χιλιομέτρων νοτιοδυτικά της Λευκωσίας. Το χωριό σήμερα έχει σχεδόν ερημώσει και σύμφωνα με την απογραφή του 2001 έχει 3 κατοίκους. Σε αυτό οδηγούν δύο δρόμοι, ένας από την Κλήρου και ο άλλος από το Καλό Χωριό Ορεινής. Σε κοντινή απόσταση βρίσκονται το επίσης παραδοσιακό χωριό Λαζανιάς και το Μοναστήρι της Παναγίας του Μαχαιρά.

Το χωριό αποτελεί ιδιοκτησία του Τμήματος Αρχαιοτήτων, το οποίο το 1978 κήρυξε ολόκληρο το χωριό σε «Αρχαίο Μνημείο» και «Ελεγχόμενη Περιοχή». Το χωριό έχει δηλωθεί από το Υπουργείο Συγκοινωνιών και Έργων ως υποψήφιο Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO.[9]

Το Φικάρδου καθώς και τα γύρω χωριά ιδρύθηκαν από κατοίκους των κατά καιρούς λεηλατημένων παράκτιων πόλεων, οι οποίοι αναγκάστηκαν να καταφύγουν στα βουνά για ασφάλεια[10] . Οι δυσμενείς συνθήκες διαβίωσης, αναπόφευκτα οδήγησε σε σχηματισμούς φατριών υιοθετώντας έτσι και το νόμο της μαχαίρας ως επίλυσης διαφορών. Η περιοχή, ελεγχόμενη από αυτή την αταξική κοινωνία έγινε γνωστή ως το βουνό και δάσος Μαχαίρα. [11] Ένας καθοριστικός παράγοντας που βοήθησε τον πολλαπλασιασμό αυτών των φατριών σε κοινότητες, ήταν η ίδρυση της Ιεράς Μονής Παναγίας του Μαχαιρά.

Λόγω του ότι η τοποθεσία ήταν γνωστή ως τα λημέρια των φυγάδων [12] "φυγά Ανδρον" η κοινότητα κατέληξε να είναι γνωστή ως Φικάρδου. Αν και το χωριό δεν καταγράφεται να υπήρξε φέουδο κατά τη διάρκεια της Φραγκοκρατίας, ούτε και κατά τη διάρκεια της ενετικής περιόδου, ωστόσο κρατικοί ερευνητές ιστορίας ταυτίζουν το όνομα του χωριού με το όνομα ενός ενετού συμβολαιογράφου του Θωμά Φικάρδος, στα τέλη του 15ου αιώνα. [13][14]

Φημολογείται ότι η συμμορία ενός Σίμωνα αφού δολοφόνησαν τον Ρήγα της Κύπρου, κρύφτηκαν στο Φικάρδου και στη συνέχεια διέφυγαν στο εξωτερικό. Εκεί έθαψαν και τον κλεμμένο θησαυρό, με το αίνιγμα ότι ο θησαυρός είναι κρυμμένος εκεί που η σκιά της βουνοκορφής δείχνει την 160η μέρα του χρόνου.

Δραστηριότητες

Επεξεργασία

Καθώς η ευρύτερη περιοχή του χωριού αποτελείται από ακαλλιέργητη δασική και άγονη γη, οι κύριες ασχολίες ήταν εκτροφή-κατσικιών, λίγα αμπέλια και δημητριακά. Αρκετοί Φικάρδειοι ήταν υπάλληλοι του Μοναστηριού. Μια από τις πιο κερδοφόρες δραστηριότητες των κατοίκων κατά τον 13ο και 14ο αιώνα, ήταν η συσσώρευση των άγριων ελαιόδεντρων από το δάσος για τις ανάγκες των ελαιώνων που δημιουργήθηκαν από το Μοναστήρι.

Πληθυσμός

Επεξεργασία

Ο πίνακας που ακολουθεί παρουσιάζει τον πληθυσμό του χωριού όπως καταγράφηκε στις απογραφές πληθυσμού που έγιναν στην Κύπρο.

Ιστορικό απογραφών Διάγραμμα Εξέλιξης Πληθυσμού
Ιστορικό απογραφών [15]
Απογραφή Πληθυσμός Άνδρες Γυναίκες
188164[16]—  2836
189166[17]3.1%3036
190168[18]3.0%2840
1911107[19]57.4%4958
1921133[20]24.3%5479
1931122[21]-8.3%5864
1946120[22]-1.6%
196081[23]-32.5%3645
197332[24]-60.5%1418
197628[25][26]-12.5%1315
198213[27]-53.6%58
19928[28][29]-38.5%44
20013[30][31]-62.5%12
201115[7][8]400.0%78
Πληροφορίες για τον πληθυσμό και το διάγραμμα από τα δεδομένα.

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. 1,0 1,1 1,2 «STATISTICAL CODES OF MUNICIPALITIES/COMMUNITIES AND QUARTERS OF CYPRUS, 2015». (Αγγλικά) Γεωγραφικοί κωδικοί Κυπριακής Δημοκρατίας. Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 13  Ιανουαρίου 2018.
  2. 2,0 2,1 2,2 «ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΟΙ ΚΩΔΙΚΟΙ ΔΗΜΩΝ/ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ ΚΑΙ ΕΝΟΡΙΩΝ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ, 2015». (Ελληνικά) Γεωγραφικοί κωδικοί Κυπριακής Δημοκρατίας. Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 13  Ιανουαρίου 2018.
  3. «Ένωση Κοινοτήτων Επαρχίας Λευκωσίας». (Ελληνικά) Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3  Σεπτεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 3  Σεπτεμβρίου 2018.
  4. 4,0 4,1 «ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΒΑΘΜΟ ΑΣΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗΣ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ». (Ελληνικά) Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. 1  Μαΐου 2016. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 13  Ιανουαρίου 2018.
  5. 5,0 5,1 «CLASSIFICATION FOR THE DEGREE OF URBANISATION IN CYPRUS». (Αγγλικά) Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. 1  Μαΐου 2016. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 13  Ιανουαρίου 2018.
  6. 6,0 6,1 «Κατάλογος κοινοτήτων επιλέξιμων μειονεκτικών περιοχών». (Ελληνικά, Αγγλικά) Κυπριακός Οργανισμός Αγροτικών Πληρωμών. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4  Απριλίου 2018. Ανακτήθηκε στις 4  Απριλίου 2018. σελ. 3.
  7. 7,0 7,1 «Απογραφή πληθυσμού 2011». (Ελληνικά) Απογραφή Πληθυσμού 2011. Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. 11  Ιανουαρίου 2001. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 7  Αυγούστου 2018.
  8. 8,0 8,1 «Census of population 2011». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 2011. Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. 11  Ιανουαρίου 2001. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 7  Αυγούστου 2018.
  9. The rural settlement of Fikardou μνημεία παγκόσμιας κληρονομιάς UNESCO
  10. http://users.sch.gr/aiasgr/Eguklopaideia/Kupros/Kupros.htm Αρχειοθετήθηκε 2017-07-04 στο Wayback Machine. | Βυζαντινή περίοδος
  11. http://www.kykpee.org/print_iliko/entipa_gia_to_perivallon_tis_kiprou/to_dasos_maxaira.pdf[νεκρός σύνδεσμος]
  12. http://www.kontea.org/index.php/en/gnorimia-me-tin-kontea/tsifliki-kontea-legomenon%7C[νεκρός σύνδεσμος] ορισμός φυγάδων
  13. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 3 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουνίου 2015. 
  14. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 13 Οκτωβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουνίου 2015. 
  15. Πληροφορίες για τον πληθυσμό και το διάγραμμα από τα Wikidata.
  16. 16,0 16,1 «Census of Cyprus, 1881». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1881. 4  Απριλίου 1881. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 4  Αυγούστου 2018. σελ. 9.
  17. «Census of Cyprus, 1891». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1891. 6  Απριλίου 1891. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 4  Αυγούστου 2018. σελ. 6.
  18. «Census of Cyprus, 1901». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1901. 31  Μαρτίου 1901. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 5  Αυγούστου 2018. σελ. 5.
  19. «Census of Cyprus, 1911». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1911. 2  Απριλίου 1911. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 5  Αυγούστου 2018. σελ. 5.
  20. «Census of Cyprus, 1921». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1921. 24  Απριλίου 1921. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 5  Αυγούστου 2018. σελ. 5.
  21. «Census of Cyprus, 1931». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1931. 27  Απριλίου 1931. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 6  Αυγούστου 2018. σελ. 3.
  22. «Census of Population and Agriculture 1946». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1946. 10  Νοεμβρίου 1946. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 6  Αυγούστου 2018. σελ. 4.
  23. «Census of Population and Agriculture 1960». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1960. 11  Δεκεμβρίου 1960. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 6  Αυγούστου 2018. σελ. 6.
  24. «Cyprus census 1973» (Αγγλικά) Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας.
  25. «Απογραφή νοικοκυριών, 1976». (Ελληνικά) Απογραφή Πληθυσμού 1976. Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. 30  Σεπτεμβρίου 1976. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 10  Αυγούστου 2018.
  26. «Census of households, 1976». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1976. Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. 30  Σεπτεμβρίου 1976. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 10  Αυγούστου 2018.
  27. «Census of housing, 1982». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1982. Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. 1  Οκτωβρίου 1982. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 10  Αυγούστου 2018.
  28. «Απογραφή πληθυσμού 1992». (Ελληνικά) Απογραφή Πληθυσμού 1992. Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. 1  Οκτωβρίου 1992. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 7  Αυγούστου 2018.
  29. «Census of population 1992». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1992. Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. 1  Οκτωβρίου 1992. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 7  Αυγούστου 2018.
  30. «Απογραφή πληθυσμού 2001». (Ελληνικά) Απογραφή Πληθυσμού 2001. Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. 1  Οκτωβρίου 2001. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 7  Αυγούστου 2018. σελ. 48.
  31. «Census of population 2001». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 2001. Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. 1  Οκτωβρίου 2001. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 7  Αυγούστου 2018. σελ. 48.
  • Histoire de l'île de Chypre: Louis, de Mas Latrie
  • Voustronios, George: Chronicle Cyprus
  • Menardos, Simos: Topographical and Folkloric Studies.
  • Χρονικόν του Μαχαιρά

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία