Το Φασιστικό Μανιφέστο ήταν μια διακήρυξη της οργάνωσης "Ιταλικές Φάσι Μάχης" (Fasci Italiani di Combattimento)[1]  που ιδρύθηκε  από τον Μπενίτο Μουσολίνι το 1919,  και μια πρώτη  παρουσίαση των ιδεών του Φασισμού. Το Μανιφέστο γράφτηκε από τον εθνικo-συνδικαλιστή  Αλσέστε ντε Άμπρις (Alceste De Ambris) και  τον ηγέτη του φουτουριστικού  κινήματος Μαρινέτι (Φιλίππο Τομάζο Μαρινέττι).[2]

Το Φασιστικό μανιφέστο, δημοσιευμένο στην "Popolo d'Italia", 6 Ιουν. 1919

Περιεχόμενο του Φασιστικού Μανιφέστου

Επεξεργασία

Το Μανιφέστο δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα "Il Popolo D'italia" στις 6 Ιουνίου 1919. Χωρίζεται σε τέσσερις ενότητες, που περιγράφουν τους  στόχους του κινήματος στον πολιτικό, κοινωνικό, στρατιωτικό και οικονομικό τομέα.[3]

Στον πολιτικό τομέα,  το Μανιφέστο ζητά ("noi vogliamo"):

  • Γενικό δικαίωμα ψήφου από τα 18 χρόνια, και δικαίωμα στο αξίωμα του εκλέκτορα σε ηλικίες πάνω από τα 25. 
  • Αναλογική εκπροσώπηση σε περιφερειακή βάση.
  • Ψήφο για τις γυναίκες (το οποίο τότε δεν υπήρχε στις περισσότερες  Ευρωπαϊκές χώρες);
  • Εκπροσώπηση στην κυβέρνηση  των νεοσύστατων εθνικών συμβουλίων ανά οικονομικό τομέα.
  • Η κατάργηση της Ιταλικής Γερουσίας (εκείνη την εποχή, η Γερουσία τυπικά αποτελείτο από τους  πλουσιότερους πολίτες, αλλά στην πραγματικότητα διοριζόταν από τον  βασιλιά. Έχει περιγραφεί ως ένα είδος εκτεταμένου συμβουλίου του στέμματος).
  • Σύγκληση μιάς Εθνοσυνέλευσης διάρκειας τριών ετών, με κύριο έργο να εκπονήσει ένα σύνταγμα για το κράτος.
  • Σύσταση ενός εθνικού συμβουλίου εμπειρογνωμόνων για την εργασία, για τη βιομηχανία, τις  μεταφορές,  τη δημόσια υγεία, τις τηλεπικοινωνίες κτλ. Τα μέλη θα εκλέγονται από  συλλογικότητες επαγγελματιών ή  εμπόρων. Θα έχει νομοθετικές εξουσίες και  θα εκλέγει Γενικό Επίτροπο με υπουργικές αρμοδιότητες.

Στην εργασία και την κοινωνική πολιτική, το Μανιφέστο ζητά:

  • Επείγουσα ψήφιση  νόμου  που προβλέπει οκτάωρη  εργάσιμη ημέρα  για όλους τους  εργαζομένους.
  • Θέσπιση ελάχιστου μισθού;
  • Συμμετοχή των εκπροσώπων των εργαζομένων στις τεχνικές λειτουργίες  της βιομηχανίας. 
  • Ανάθεση στις ίδιες προλεταριακές οργανώσεις (οι οποίες είναι τεχνικά και ηθικά αντάξιες) της διαχείρισης των βιομηχανιών ή δημόσιων υπηρεσιών.
  • Ταχεία και πλήρη αναδιοργάνωση των σιδηροδρόμων και όλων των μεταφορών.
  • Αναθεώρηση του σχεδίου νόμου για την ασφάλιση αναπηρίας και γήρατος και μείωση της ηλικίας συνταξιοδότησης από το προτεινόμενο 65 στα 55.

Στις στρατιωτικές υποθέσεις, το Μανιφέστο ζητά:

  • Δημιουργία μιας  εθνικής πολιτοφυλακής με μικρή θητεία  με αποκλειστικά  αμυντικές ευθύνες.
  • Εθνικοποίηση των εργοστασίων  κατασκευής πολεμικού υλικού και εκρηκτικών. 
  • Εθνική εξωτερική πολιτική που θα ισχυροποιήσει  το ιταλικό έθνος μέσα στον κόσμο στον ειρηνικό ανταγωνισμό του πολιτισμού.

Στα οικονομικά :

  • Ένας ισχυρό έκτακτο φόρο επί του κεφαλαίου με προοδευτικό χαρακτήρα, με τη μορφή πραγματικής μερικής  απαλλοτρίωσης όλου του πλούτου.
  • Κατάσχεση όλων των περιουσιακών στοιχείων των θρησκευτικών οργανισμών  και  κατάργηση όλων των Επισκοπών, τα οποία είναι ένα τεράστιο παθητικό  για το έθνος, και ένα προνόμιο για τους λίγους.
  • Αναθεώρηση όλων των συμβάσεων για τις στρατιωτικές διατάξεις,
  • Αναθεώρηση όλων των στρατιωτικών συμβάσεων και την κατάσχεση του  85%  των κερδών από τον πόλεμο.

Το Μανιφέστο έτσι παρουσίαζε τις πρώτες  θέσεις σε ό, τι αργότερα θα χαρακτηριζόταν  από τον Μουσολίνι ως   "μια σειρά από σημεία, προβλέψεις, συμβουλές που, όταν θα απαλλάσσονταν  από τα αναπόφευκτα  απρόοπτα, μέσα  σε λίγα χρόνια θα αναπτυσσόταν σε μια σειρά από δογματικές θέσεις που θα έκαναν το Φασισμό ένα  πολιτικό δόγμα διαφορετικό  από όλα τα άλλα, του παρελθόντος ή του παρόντος."[4] Κατά την άποψή του θα ήταν ένα  προοδευτικό κίνημα που θα  ξεπερνούσε  τον οικονομικό και πολιτικό φιλελευθερισμό   του 19ου αιώνα. Έδινε έμφαση σε  βασικά στοιχεία της  προοδευτικής σκέψης της εποχής και παρουσίαζε κάποιες από τις ιδέες του κρατικού ελέγχου  μαζί με κάποιες ιδέες που είναι ευρέως αποδεκτές σήμερα. Ως μια ιδεολογία που βασίζεται στην αρχή της υποταγής του ατομικισμού στο κράτος, με  έμβλημα το ρωμαϊκό fascio, το πρώτο μανιφέστο του Φασισμού  ήταν η προοδευτική βάση για αυτό που θα γινόταν  ένα ολοκληρωτικό καθεστώς.

Το Μανιφέστο στην πράξη

Επεξεργασία

Από τις προτάσεις του  Μανιφέστου,  τη μεγαλύτερη διάρκεια είχε η δέσμευση για  σωματειακή οργάνωση της οικονομίας.   Μακριά από το να γίνει ένα μέσο εκτεταμένης δημοκρατίας, το κοινοβούλιο έγινε από το νόμο ένα σώμα που εκλεγόταν από το  φασιστικό κόμμα  το  1929, και  αντικαταστάθηκε από μια βουλή που ονομαζόταν  "Camera dei Fasci e delle Corporazioni" ("Αίθουσα των Φάσι και των Ενώσεων") μια δεκαετία αργότερα.

Η φιλειρηνική εξωτερική πολιτική του φασισμού έπαψε κατά το πρώτο έτος της  διακυβέρνησης της Ιταλίας. Το Σεπτέμβριο του 1923, η Κρίση της Κέρκυρας έδειξε την  προθυμία του καθεστώτος  να χρησιμοποιήσει την ισχύ διεθνώς. Ίσως η μεγαλύτερη επιτυχία της φασιστικής διπλωματίας ήταν η Συνθήκη του Λατερανού το Φεβρουάριο του 1929, όπου  αποδέχθηκε την αρχή της μη ανάμειξης στις υποθέσεις της Εκκλησίας. Αυτό τελείωσε την 59-χρονη  διαφορά μεταξύ της Ιταλίας και του Παπισμού.

Δείτε επίσης

Επεξεργασία

Το κείμενο του Φασιστικού Μανιφέστου στην ιταλική.

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. «History of Italy: Rise of Mussolini». Ανακτήθηκε στις 2 Φεβρουαρίου 2014. 
  2. Elazar, Dahlia S. (2001). The Making of Fascism: Class, State, and Counter-Revolution, Italy 1919–1928 (first pub. έκδοση). Westport, Conn [u.a.]: Greenwood Publishing Group. σελ. 73. ISBN 9780275958640. Ανακτήθηκε στις 1 Νοεμβρίου 2012. 
  3. «Il manifesto dei fasci di combattimento». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Φεβρουαρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 2 Φεβρουαρίου 2014. 
  4. Το Δόγμα του Φασισμού: ο Μπενίτο Μουσολίνι και Giovanni Gentile, 1932. http://www.worldfuturefund.org/wffmaster/reading/germany/mussolini.htm