Το βιβλίο της πόλης των κυριών
Το βιβλίο της πόλης των κυριών (γαλλικά: Le Livre de la Cité des Dames) είναι αλληγορικό έργο της Κριστίν ντε Πιζάν που ολοκληρώθηκε στο Παρίσι το 1405 και θεωρείται ένα από τα πρώτα φεμινιστικά έργα στην ευρωπαϊκή λογοτεχνία. Είναι γραμμένο στη δημοτική γαλλική γλώσσα, αλλά συχνά χρησιμοποιούνται σύνταξη και συμβάσεις λατινικού τύπου. [1]
 Εικονογράφηση από το βιβλίο, έργο ανωνύμου. Αριστερά η Κριστίν ντε Πιζάν εμφανίζεται στην αίθουσα μελέτης της, στα δεξιά χτίζει την πόλη των κυριών. | |
| Συγγραφέας | Κριστίν ντε Πιζάν |
|---|---|
| Τίτλος | Le Livre de la Cité des Dames |
| Γλώσσα | Μέσα Γαλλικά |
| Ημερομηνία δημιουργίας | 1405 |
| Μορφή | πεζός λόγος |
 Σχετικά πολυμέσα | |
| δεδομένα () | |
Το βιβλίο είναι απάντηση στο δεύτερο τμήμα της Μυθιστορίας του ρόδου που έγραψε ο Ζαν ντε Μεν, το οποίο σε μισογυνιστικά και κυνικά αποσπάσματα απεικόνιζε τις γυναίκες προσβλητικά και προκάλεσε μακροχρόνια διαμάχη στο εγγράμματο περιβάλλον του Παρισιού. Η Πιζάν αντικρούει τη στάση του Μεν και εξετάζει τα αίτια των κοινωνικών διακρίσεων εις βάρος των γυναικών δημιουργώντας μια αλληγορική πόλη κυριών. Καθώς η αφηγήτρια οικοδομεί την πόλη, τρεις αλληγορικές Αρετές τη βοηθούν όχι μόνο στην οικοδόμηση, αλλά - με την αφήγηση ιστοριών πολλών γυναικών, οι οποίες «εγκαθίστανται» στη φανταστική πόλη, γνωστών για την αρετή και τη γενναιότητα τους - και στη διαμόρφωση της άποψης ότι οι γυναίκες είναι πολύτιμα μέλη της κοινωνίας. Επίσης, τάσσεται υπέρ της εκπαίδευσης των γυναικών. [2]
Η κύρια πηγή πληροφοριών της Πιζάν ήταν το De mulieribus claris (Περί διασήμων γυναικών, 1361) του Βοκάκιου, μια βιογραφική πραγματεία για αρχαίες διάσημες γυναίκες. Αναφέρθηκε επίσης και σε πρόσωπα από ιστορίες του Δεκαήμερου.
Στην εκπαίδευση των γυναικών είναι αφιερωμένο και ένα ξεχωριστό έργο της, Ο Θησαυρός της πόλης των κυριών (γνωστό επίσης ως Το βιβλίο των τριών αρετών) που ολοκληρώθηκε την ίδια χρονιά, ένα εκπαιδευτικό εγχειρίδιο αφιερωμένο στην πριγκίπισσα Μαργαρίτα του Νεβέρ, με στόχο την εκπαίδευση γυναικών όλων των κοινωνικών τάξεων. Το Βιβλίο και ο Θησαυρός μαζί με το ποίημα Λόγος Περί της Ζαν ντ΄ Άρκ, στο οποίο εξυμνούσε την διάσημη ηρωίδα Ιωάννα της Λωραίνης, είναι τα πιο γνωστά έργα της.
Περιεχόμενο
ΕπεξεργασίαΣτο πρώτο μέρος, η πρωτοπρόσωπη αφηγήτρια που ονομάζεται Κριστίν και ταυτίζεται με τη συγγραφέα, διαβάζει ένα απόσπασμα από τους Θρήνους του Ματεόλ (13ος αιώνας), που αναφέρει ότι οι γυναίκες κάνουν τη ζωή των ανδρών αφόρητη. Αναστατώνεται διαβάζοντας αυτές τις γραμμές και ντρέπεται που είναι γυναίκα. Τρεις αλληγορικές Αρετές εμφανίζονται μπροστά της και της λένε ότι θα τη βοηθήσουν να χτίσει μια γυναικεία πόλη, αναφέροντας τον ρόλο τους στην κατασκευή. Η Λογική θα τη βοηθήσει να χτίσει τα εξωτερικά τείχη: «Πάρε το φτυάρι της λογικής σου να σκάψεις και να καθαρίσεις ένα μεγάλο λάκκο στο βάθος που υποδεικνύω και θα σε βοηθήσω να μεταφέρεις το χώμα στους ώμους σου». Τα καλάθια με χώμα είναι οι παλιές πεποιθήσεις της αφηγήτριας, η οποία στην αρχή του βιβλίου είναι πεπεισμένη ότι οι γυναίκες είναι πραγματικά τόσο κακές όσο οι άνδρες συγγραφείς γράφουν για αυτές επειδή «μετά βίας μπορούσε να βρεθεί ένα ηθικό έργο που ο συγγραφέας δεν αφιέρωσε κάποιο κεφάλαιο ή παράγραφο για να επιτεθεί στο γυναικείο φύλο. Επομένως, έπρεπε να αποδεχτεί αυτές τις δυσμενείς απόψεις για τις γυναίκες, καθώς ήταν απίθανο τόσοι πολλοί λόγιοι άντρες, οι οποίοι ήταν προικισμένοι με τόσο μεγάλη ευφυΐα και διορατικότητα σε όλους τους τομείς, θα μπορούσαν ενδεχομένως να πουν ψέματα σε τόσες πολλές διαφορετικές περιπτώσεις». Αλλά η Λογική τη διδάσκει να σκέφτεται, διαλύοντας τη σύγχυση και την αμφιβολία της που προέκυψαν από την πίστη στους συγγραφείς του παρελθόντος και της εξηγεί ότι είναι πολύ πιο λογικό και σωστό οι γυναίκες να θεωρούνται όχι ανούσια και κακά πλάσματα, αλλά σημαντικά μέλη της κοινωνίας.[3]
Στο δεύτερο μέρος, η Ορθότητα της λέει ότι θα τη βοηθήσει να κατασκευάσει τα σπίτια και τα κτίρια μέσα στα τείχη της πόλης και να τη γεμίσει με κατοίκους που είναι «γενναίες κυρίες μεγάλης φήμης». Καθώς χτίζουν, της αφηγείται ιστορίες γυναικών από τη βιβλική, την αρχαία και την πρόσφατη ιστορία που διέθεταν το χάρισμα της προφητείας, της αγνότητας ή της αφοσίωσης στις οικογένειές τους και σε άλλους. Συζητούν επίσης για τον θεσμό του γάμου. Η Ορθότητα διορθώνει τις λανθασμένες αντιλήψεις της αφηγήτριας, που προέρχονταν από τους ισχυρισμούς των ανδρών σχετικά με τις συμφορές που φέρνουν οι γυναίκες στον γάμο, με παραδείγματα γυναικών που αγαπούσαν τους συζύγους τους και ενήργησαν ενάρετα, σημειώνοντας ότι οι γυναίκες που είναι κακόβουλες προς τους συζύγους τους είναι «πλάσματα που πάνε εντελώς ενάντια στη φύση τους». Μέσα από τις ιστορίες της, η Ορθότητα διαψεύδει επίσης τους ισχυρισμούς ότι οι γυναίκες είναι ασυνεπείς, άπιστες και κακές από τη φύση τους. [4]
Στο τρίτο μέρος, η Δικαιοσύνη βοηθά την αφηγήτρια να ολοκληρώσει την κατασκευή των κτιρίων. Στη συνέχεια επιλέγουν γυναίκες άξιες να κατοικήσουν σε αυτή την πόλη, σχηματίζοντας μια ενάρετη κοινότητα. Έτσι η πόλη κατοικείται και ανοίγει τις πόρτες της στη βασίλισσα, την Παναγία, που συνοδεύεται από αγίες και μάρτυρες. Η αφηγήτρια τους δίνει τα κλειδιά της πόλης.
Απευθυνόμενη σε όλες τις γυναίκες ανακηρύσσει την Πόλη των Κυριών ένα καταφύγιο όπου μπορούν να βρουν ασφάλεια από τη βία και τις σκληρές επιθέσεις των ανδρών. Υπενθυμίζει στους κατοίκους αυτής της γυναικείας κοινότητας να παραμείνουν δυνατές και να υποστηρίξουν τις ευγενείς αρετές που κατέστησαν δυνατή την οικοδόμηση της πόλης. Η πόλη χρησιμεύει ως απόδειξη της δύναμης και της ενότητας των γυναικών και των δικών τους υψηλών προτύπων και ακλόνητης αρετής.[5]
Ανάμεσα στα θέματα που θίγονται είναι εάν οι γυναίκες πρέπει να μορφώνονται σε ίση βάση με τους άνδρες και γιατί αυτή η ιδέα είναι τόσο απεχθής στους άνδρες. Εγείρονται επίσης ερωτήματα σχετικά με την αμφισβητούμενη εκείνη την εποχή ικανότητα των γυναικών να μαθαίνουν και να διαχειρίζονται την κοινωνία στην οποία ζουν.[6]
Γυναίκες
ΕπεξεργασίαΣτο βιβλίο αναφέρονται συνολικά 175 γυναίκες από τη βιβλική, την αρχαία και την πρόσφατη ιστορία μεταξύ των οποίων: Παναγία, Μαρία Μαγδαληνή, Βασίλισσα του Σαβά, Φρεδεγόνδη, Λευκή της Καστίλης, Γκριζέλντα, Ζηνοβία, Αρτεμισία Β' Καρίας, Σαπφώ, Μήδεια, Κίρκη, Σάρα, Ρεβέκκα, Ρουθ, Αθηνά, Δήμητρα κλ.
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ . «aboutlibraries.gr/Ντε Πιζάν, Κριστίν, συγγραφέας».
- ↑ . «greek-language.gr/Το βιβλίο της πόλης των κυριών».
- ↑ . «frauenmediaturm.de/historische-frauenbewegung/christine-de-pizan-buch-stadt-der-frauen-einleitung-1405/».
- ↑ . «coursehero.com/lit/The-Book-of-the-City-of-Ladiessummary/».
- ↑ . «sparknotes.com/lit/cityladies/summary/».
- ↑ . «blogs.loc.gov/bibliomania/christine-de-pizan/».