Τουρκοβουλγαρική συμμαχία
Μια Τουρκοβουλγαρική συμμαχία υπογράφτηκε στη Σόφια στις 19 Αυγούστου (6 Αυγούστου Π.Η) 1914 κατά τη διάρκεια του πρώτου μήνα του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, αν και εκείνη τη στιγμή, οι δύο πλευρές ήταν ακόμα ουδέτερες.[1] Ο Υπουργός Εσωτερικών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, Ταλάτ πασάς, μαζί με τον Πρόεδρο Χαλίλ μπέη υπέγραψαν τη συμφωνία από την πλευρά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, ενώ από την πλευρά της Βουλγαρίας, τη συμφωνία υπέγραψε ο Πρωθυπουργός Βασίλ Ραντοσλάβοβ.[2] Σε μεγάλο βαθμό, η τουρκοβουλγαρική συμμαχία οδήγησε στην είσοδο της Βουλγαρίας στον πόλεμο με το πλευρό των Κεντρικών Δυνάμεων, όταν η Τουρκία είχε ήδη εισέλθει στον πόλεμο (με το πλευρό των Κεντρικών Δυνάμεων).[3]
Το κείμενο της συμφωνίας περιλάμβανε 7 άρθρα.[4] Ήταν κυρίως αμυντική συμφωνία: υποχρέωνε τις δύο πλευρές να εισέλθουν σε πόλεμο σε περίπτωση που μια από τις δύο χώρες δεχόταν επίθεση από άλλη βαλκανική χώρα.[5] Οι δύο χώρες επίσης συμφώνησαν να μην επιτεθούν σε άλλη βαλκανική χώρα χωρίς να ενημερώνουν η μια την άλλη, αν και το Άρθρο Δ' άφηνε ανοικτό το ενδεχόμενο τουρκικής επίθεσης σε βαλκανική χώρα μέσω Βουλγαρίας. Σε περίπτωση σύγκρουσης, μέχρι συνεννόησης, θα κήρυτταν ουδετερότητα. Η Βουλγαρία υποσχέθηκε να ενημερώσει την Τουρκία σε περίπτωση κινητοποίησης από την πλευρά της, ενώ σύμφωνα με το Άρθρο Ε', η Τουρκία συμφώνησε να διαπραγματευτεί μια επιβεβαίωση της ουδετερότητας της Ρουμανίας. Επιπλέον, η συμφωνία έπρεπε να μείνει μυστική και να διαρκέσει κατά τη διάρκεια ενός γενικού ευρωπαϊκού πολέμου.[5] Αν και η συμφωνία με τη Βουλγαρία ήταν μυστική όπως η συμφωνία με τη Γερμανία που υπογράφη στις 2 Αυγούστου από τον Υπουργό Πολέμου Ισμαήλ Εμβέρ, το έγγραφο της συμφωνίας με τη Βουλγαρία ήταν πιο συνεκτικό και συγκροτημένο.[5]
Μετά την υπογραφή της συμμαχίας, οι Οθωμανοί συνέχιζαν να πιέζουν για μια επιθετική συμμαχία κατά της Ρωσίας, αλλά δεν τα κατάφεραν. Στις 22 Αυγούστου (9 Αυγούστου Π.Η), ο Μεγάλος Βεζίρης Σαϊντ Χαλίμ πασάς απέρριψε την ερμηνεία της τουρκογερμανικής συμμαχίας, βάσει της οποίας η Τουρκία ήταν υποχρεωμένη να προχωρήσει σε πόλεμο σε περίπτωση που προχωρούσε σε πόλεμο η Γερμανία. Διέταξε τους υπουργούς της κυβέρνησης να αναλάβουν διαπραγματεύσεις σε διαφορετικές κατευθύνσεις: με τη Ρουμανία, με τη Ρωσία, με την Ελλάδα και με τη Γαλλία.[5] Όταν οι διαπραγματεύσεις για μια αντιρωσική συμμαχία με τη Ρουμανία απέτυχαν, στις 30 Αυγούστου, οι Οθωμανοί εξέφρασαν στους Γερμανούς συμμάχους την άποψη πως μια συμμαχία με τη Βουλγαρία κατά της Σερβίας και της Ελλάδας ήταν πιο εφικτή. Οι Γερμανοί είχαν αντιρρήσεις, ωστόσο, οι Οθωμανοί έστειλαν απεσταλμένο στη Σόφια για να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις με το Βουλγαρικό Γενικό Επιτελείο.[2] Ακόμα και μετά την είσοδο τους στον πόλεμο, οι Οθωμανοί δεν είχαν ενημερώσει τους Γερμανούς για την ύπαρξη συμμαχίας με τη Βουλγαρία μέχρι τις 17 Δεκεμβρίου 1914.[5]
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ Trumpener 1962, σελ. 370 n. 8.
- ↑ 2,0 2,1 Trumpener 1966, σελ. 185.
- ↑ Erickson 2001, σελ. 19.
- ↑ Silberstein 1970, σελ. 134.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 Erickson 2001, σελ. 31.
Πηγές
Επεξεργασία- Erickson, Edward J. (2001). Ordered to Die: A History of the Ottoman Army in the First World War. Westport, CT: Greenwood.
- Silberstein, Gerard E. (1970). The Troubled Alliance: German–Austrian Relations, 1914 to 1917. Lexington: University Press of Kentucky.
- Trumpener, Ulrich (1962). «Turkey's Entry into World War I: An Assessment of Responsibilities». Journal of Modern History 34 (4): 369–80. https://archive.org/details/sim_journal-of-modern-history_1962-12_34_4/page/369.
- Trumpener, Ulrich (1966). «Liman von Sanders and the German-Ottoman Alliance». Journal of Contemporary History 1 (4): 179–92. https://archive.org/details/sim_journal-of-contemporary-history_1966-10_1_4/page/179.