Τιβέριος (γιος του Ιουστινιανού Β΄)

γιος του Βυζαντινού αυτοκράτορα Ιουστινιανού Β΄

Ο Τιβέριος ή Τιβέριος Δ΄ (705 - 711) ήταν γιος του αυτοκράτορα Ιουστινιανού Β΄ και της συζύγου του Θεοδώρας των Χαζάρων.[1] Υπηρέτησε τη Βυζαντινή αυτοκρατορία ως Συναυτοκράτωρ μαζί με τον πατέρα του (706 - 711), τους δολοφόνησε ο Φιλιππικός Βαρδάνης σε εξέγερση που ξέσπασε στην Κωνσταντινούπολη (711). Μετά τον θάνατο τους εμφανίστηκαν δύο προσωπικότητες που ισχυρίστηκαν ότι ήταν ο Τιβέριος, τον έναν από αυτούς τον Μπεσίρ φιλοξένησε ο Ισάμ ιμπν Αμπντ αλ-Μαλίκ στο Χαλιφάτο των Ομεϋαδών, όταν αποκαλύφτηκε η απάτη σταυρώθηκε.

Τιβέριος
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση705
Χάζαροι
ΘάνατοςΔεκέμβριος 711
Κωνσταντινούπολη
Χώρα πολιτογράφησηςΒυζαντινή Αυτοκρατορία
Πληροφορίες ασχολίας
Οικογένεια
ΓονείςΙουστινιανός Β´ και Θεοδώρα των Χαζάρων
ΑδέλφιαAnastasia of Constantinople
ΟικογένειαΔυναστεία του Ηρακλείου
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΒυζαντινός Αυτοκράτορας
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Συναυτοκράτορας

Επεξεργασία

Ο Ιουστινιανός Β΄ που είχε διατελέσει Ρωμαίος αυτοκράτορας (685-695) έγινε για δεύτερη φορά (705), ανατράπηκε από τον σφετεριστή Λεόντιο με έναν στρατό που τον αποτελούσαν Χάζαροι, Βούλγαροι και Σλάβοι, ο Τιβέριος Γ΄ με τη σειρά του ανέτρεψε τον Λεόντιο.[2] Την εποχή που ο Ιουστινιανός Β΄ βάδιζε στην Κωνσταντινούπολη να ανακαταλάβει τον θρόνο άφησε τη σύζυγο του στη Βουλγαρία, τότε γεννήθηκε ο Τιβέριος. Όταν ο Ιουστινιανός Β΄ ανέκτησε τον θρόνο ζήτησε να επιστρέψουν από την εξορία η σύζυγος και ο νεογέννητος γιος του.[3][4] Με την επιστροφή τους (706) η Θεοδώρα στέφτηκε Αυγούστα και ο μικρός Τιβέριος Συναυτοκράτωρ.[1][4][5] Όταν έφτασε στην Κωνσταντινούπολη ο Πάπας Κωνσταντίνος (710) έγινε θερμά δεκτός από τη Βυζαντινή Σύγκλητο και τον μικρό Συναυτοκράτορα Τιβέριο πριν συναντήσει τον ίδιο τον αυτοκράτορα.[5][6] Την επόμενη χρονιά (711) το Θέμα Χερσώνος επαναστάτησε απέναντι στον αυτοκράτορα υπό την ηγεσία ενός εξόριστου στρατηγού του Φιλιππικού Βαρδάνη. Οι επαναστάτες προχώρησαν σε μεγάλη αντεπίθεση πριν ανασυνταχτούν οι αυτοκρατορικές δυνάμεις, κατέλαβαν την Κωνσταντινούπολη και ανακήρυξαν αυτοκράτορα τον Βαρδάνη.[7] Την ίδια εποχή ο Ιουστινιανός Β΄ βρισκόταν στην Αρμενία, δεν μπόρεσε να αντιμετωπίσει τους επαναστάτες με αποτέλεσμα την πτώση του.[8] Ο Ιουστινιανός Β΄ συνελήφθηκε και αποκεφαλίστηκε έξω από τα τείχη της πόλης, ο Βαρδάνης κράτησε το κεφάλι του σαν τρόπαιο. Μόλις έμαθε τα νέα η μητέρα του Αναστασία πήρε τον μικρό εγγονό της Τιβέριο και ζήτησε άσυλο στην Παναγία των Βλαχερνών, ο πατρίκιος Μαύρος και ο Ιωάννης Στρούνθος πήραν βίαια τον μικρό Τιβέριο από τον ναό και τον στραγγάλισαν έξω από την εκκλησία.[9] Η ταφή του μικρού Συναυτοκράτορα έγινε στην εκκλησία των Αγίων Αναργύρων.

Απάτες διεκδικητών

Επεξεργασία

Αργότερα εμφανίστηκαν δύο προσωπικότητες που ισχυρίζονταν ότι ήταν ο επιζών από την εκτέλεση Τιβέριος, ο πρώτος στην Πολιορκία της Κωνσταντινούπολης (717-718) από τους Άραβες και ο δεύτερος αργότερα (737).[10] Ο δεύτερος διεκδικητής ένας άντρας με το όνομα Μπεσίρ συνωμότησε με έναν τυφλό άντρα με το όνομα Θεόφαντος να παραστήσει τον επιζόντα Τιβέριο. Ο Θεόφαντος πήγε στον Άραβα στρατηγό Σουλεϊμάν ιμπν Χισάμ γιο του Ισάμ ιμπν Αμπντ αλ-Μαλίκ και τον πληροφορεί ότι ο Μπεσίρ είναι ο Τιβέριος. Ο Σουλεϊμάν ιμπν Χισάμ κάλεσε τον Μπεσίρ, αρχικά αρνήθηκε να τον αποδεχτεί αλλά τελικά ύστερα από επίμονα επιχειρήματα πείστηκε, έστειλε επιστολή στον πατέρα του ζητώντας να του παραγγείλει πολυτελή υφάσματα. Ο Μπεσίρ αφού πέρασε θριαμβευτικά από την Έδεσσα Μεσοποταμίας και πολλές ακόμα πόλεις έφτασε στον Ισάμ ιμπν Αμπντ αλ-Μαλίκ που τον υποδέχτηκε με μεγάλες τιμές. Στην Κωνσταντινούπολη έφτασαν τα νέα ότι ο Συναυτοκράτορας Τιβέριος ήταν ακόμα ζωντανός και συμμάχησε με το Χαλιφάτο, ο αυτοκράτορας Λέων Γ´ αναστατώθηκε. Η απάτη του Μπεσίρ αποκαλύφτηκε ωστόσο σύντομα, ο ίδιος τιμωρήθηκε με σταυρικό θάνατο στην Έδεσσα.[11]

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. 1,0 1,1 Venning & Harris 2006, σ. 190
  2. Crawford 2013, σ. 201
  3. Bellinger & Grierson 1968, σ. 644
  4. 4,0 4,1 Bury 1889, σ. 361
  5. 5,0 5,1 Haldon 2016, σ. 50
  6. Venning & Harris 2006, σ. 192
  7. Norwich 1990, σ. 343
  8. Bury 1889, σ. 365
  9. Bury 1889, σσ. 365-366
  10. Motzki 2016, σ. 224
  11. Hoyland 2011, σ. 234
  • Winkelmann, Friedhelm; Lilie, Ralph-Johannes, επιμ.. (2001), «Tiberios (#8490)», Prosopographie der mittelbyzantinischen Zeit: I. Abteilung (641–867) - 5. Band: Theophylaktos (#8346) – az-Zubair (#8675), Anonymi (#10001–12149), Walter de Gruyter, σελ. 51, ISBN 978-3-11-016675-0, http://books.google.com/books?id=aXrOTGpppw8C 
  • Bellinger, Alfred Raymond; Grierson, Philip (1968). Catalogue of the Byzantine coins in the Dumbarton Oaks Collection and in the Whittemore Collection. Dumbarton Oaks.
  • Bury, J.B. (1889). A History of the Later Roman Empire from Arcadius to Irene, 395 A.D. to 800 A.D. Vol. II. MacMillan & Co.
  • Cook, Michael (2004). Studies in the Origins of Early Islamic Culture and Tradition. Ashgate Variorum.
  • Crawford, Peter (2013). The War of the Three Gods. Pen & Sword Military.
  • Curta, Florin; Holt, Andrew (2016). Great Events in Religion: An Encyclopedia of Pivotal Events in Religious History. ABC-CLIO.
  • Green, Tamara M. (1992). The City of the Moon God: Religious Traditions of Harran. BRILL.
  • Haldon, John (2016). The Empire That Would Not Die. Harvard University Press.
  • Hoyland, Robert G. (2011). Theophilus of Edessa's Chronicle and the Circulation of Historical Knowledge in Late Antiquity and Early Islam. Liverpool University Press.
  • Motzki, Harald (2016). Hadith: Origins and Developments. Routledge.
  • Moore, R. Scott. "De Imperatoribus Romanis". www.roman-emperors.org. Retrieved 5 January 2018.
  • Norwich, John Julius (1990). Byzantium: The Early Centuries. Penguin.
  • Venning, Timothy; Harris, Jonathan (2006). A Chronology of the Byzantine Empire. Palgrave Macmillan.