Η Τζόαν Ελίζαμπεθ Άιρες Μονσέλ (αγγλικά: Joan Elizabeth Eyres Monsell), πρώην Ρέινερ (5 Φεβρουαρίου 1912 – 4 Ιουνίου 2003) ήταν Αγγλίδα φωτογράφος και σύζυγος του συγγραφέα σερ Πάτρικ Λι Φέρμορ.

Τζόαν Λι Φέρμορ
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση5  Φεβρουαρίου 1912[1][2][3]
Θάνατος4  Ιουνίου 2003[1][2][3]
ΚατοικίαΚαρδαμύλη Μεσσηνίας[4]
Χώρα πολιτογράφησηςΗνωμένο Βασίλειο
Ηνωμένο Βασίλειο της Μεγάλης Βρετανίας και Ιρλανδίας (έως 1927)
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΑγγλικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταφωτογράφος
Οικογένεια
ΣύζυγοςΠάτρικ Λι Φέρμορ (από 1968)[5]
William John Rayner (από 1939)[5]
ΓονείςBolton Eyres-Monsell, 1st Viscount Monsell[6] και Caroline Mary Sybil Eyres[6]
Ο τάφος της Τζόαν Λι Φέρμορ, στο προαύλιο της εκκλησίας του Αγίου Πέτρου, στο Ντάμπλτον

Τα πρώτα χρόνια

Επεξεργασία

Η Τζόαν Ελίζαμπεθ Άιρες Μονσέλ γεννήθηκε στο Ντάμπλτον του Γουορτσέστερσαϊρ. Ήταν η δεύτερη από τις τρεις κόρες του Μπόλτον Άιρες Μονσέλ και της συζύγου του Σίμπιλ (το γένος Άιρες). Ο πατέρας της ήταν βουλευτής του συντηρητικού κόμματος στην περιφέρεια του Ίβσαμ από το 1910 έως το 1935. Υπηρέτησε ως υπουργός Ναυτιλίας του Ηνωμένου Βασιλείου[7] από το 1931 έως το 1936. Έγινε υποκόμης το 1935. Ο αδερφός της Τζόαν, Γκράχαμ, κληρονόμησε τον τίτλο μετά τον θάνατο του πατέρα τους, το 1969. Το σπίτι της οικογένειάς της ήταν το Dumbleton Hall στο Γουορτσέστερσαϊρ, το οποίο η Τζόαν κληρονόμησε από η μητέρα της. Φοίτησε στο σχολείο St James's στο Μάλβερν και, πριν ταξιδέψει στην Ευρώπη, φοίτησε ακόμη σε σχολεία στο Παρίσι και τη Φλωρεντία.

Ασχολήθηκε με πολλές δραστηριότητες. Ήταν ταλαντούχα φωτογράφος τοπίων και αρχιτεκτονικής, με φωτογραφίες που δημοσιεύτηκαν στα περιοδικά Architectural Review and Horizon. Παντρεύτηκε τον Τζον Ρέινερ, αρχισυντάκτη της εφημερίδας Daily Express, το 1939.

Δεύτερος Παγκόσμιος πόλεμος

Επεξεργασία

Στη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, της ανατέθηκε να φωτογραφίσει κτήρια που ήταν πιθανό να βομβαρδιστούν. Είναι γνωστή για τις φωτογραφίες που τράβηξε από τον βομβαρδισμό του Λονδίνου το 1940.[8] Εργάστηκε επίσης ως νοσοκόμα στην αρχή του πολέμου, αλλά στη συνέχεια εκπαιδεύτηκε στην κρυπτογράφηση και εργάστηκε στις βρετανικές πρεσβείες στη Μαδρίτη και το Αλγέρι προτού καταλήξει στο Κάιρο, όπου γνώρισε τον μελλοντικό της σύζυγο Πάτρικ Λι Φέρμορ το 1944. Τότε, εκείνος ήταν αξιωματικός στο Εκτελεστικό Ειδικών Επιχειρήσεων και διάστημος για τη συμμετοχή του στην απαγωγή του υποστράτηγου Κράιπε στην Κρήτη. Με την Τζόαν ερωτεύτηκαν γρήγορα, αν και εκείνη ήταν ακόμα παντρεμένη με τον Ρέινερ. Ο γάμος της με τον Ρέινερ διαλύθηκε το 1947. Με τον ο Λι Φέρμορ παρέμειναν ζευγάρι (αν και όχι αποκλειστικά) και παντρεύτηκαν το 1968, οπότε εκείνος είχε εκδώσει αρκετά βιβλία. Τα εισοδήματα της Τζόαν επέτρεψαν στον Λι Φέρμορ να επικεντρωθεί στη συγγραφή.

Με τον Πάτρικ στην Ελλάδα

Επεξεργασία

Η Τζόαν είχε συναντήσει τον Λι Φέρμορ στην Αθήνα το 1946, όπου ήταν αναπληρωτής διευθυντής του Ινστιτούτου του Βρετανικού Συμβουλίου, και πήγε μαζί του σε μια περιοδεία διαλέξεων ανά την Ελλάδα. Ήταν επίσης γραμματέας του σκιτσογράφου και υπευθύνου Τύπου της βρετανικής πρεσβείας Όσμπερτ Λάνκαστερ.[9] Το 1948, ταξίδεψε στη Γαλλία με τον Σίριλ Κόνελι, βγάζοντας φωτογραφίες που θα πλαισίωναν έναν ταξιδιωγικό οδηγό που δεν ολοκληρώθηκε ποτέ. Ο Κόνελι είπε αργότερα ότι αποσπάστηκε από την ομορφιά της και την περιέγραφε ως «πολύ όμορφη: ψηλή, ανοιχτόχρωμη, με λοξά μάτια και κίτρινο δέρμα».

Η Τζόαν συνόδευσε τον Πάτρικ στην Καραϊβική όπου εκείνος είχε προσκληθεί να γράψει για ένα ταξιδιωτικό βιβλίο που θα συνόδευε τις φωτογραφίες ενός Έλληνα καλλιτέχνη ονόματι Κώστα, που δημοσιεύτηκε με τον τίτλο The Traveller's Tree το 1950. Συνόδευσε επίσης τον Πάτρικ σε επισκέψεις σε απομακρυσμένα μέρη της Ελλάδας που δημοσιεύτηκαν στα βιβλία του Μάνη (1958) για τη νότια Ελλάδα και Ρούμελη (1966) για την κεντρική Ελλάδα, συνοδευόμενα στις πρωτότυπες εκδόσεις από φωτογραφίες της.

Η Τζόαν και ο Πάτρικ συζούσαν σε ένα σπίτι που σχεδίασε και έχτισε ο Πάτρικ σε έναν ελαιώνα στην κορυφή ενός βράχου στην Καρδαμύλη, στη χερσόνησο της Μάνης, την κεντρική από τις τρεις χερσονήσους που εκτείνονται στα νότια της Πελοποννήσου. Στον φιλικό τους κύκλο ήταν, μεταξύ άλλων, οι Αλμπέρτο Τζακομέτι, Φράνσις Μπέικον, Λόρενς Ντάρελ, Στίβεν Σπέντερ, Γιώργος Σεφέρης και Νίκος Χατζηκυριάκος-Γκίκας.

Η Τζόαν λάτρευε τις γάτες και της άρεσε να παίζει σκάκι. Μετά από πτώση που υπέστη, πέθανε στη Μάνη και ετάφη στο Ντάμπλτον, όπου ο Πάτρικ ενώθηκε μαζί της μετά τον θάνατό του το 2011. Δεν είχαν παιδιά.

Μια βιογραφία του Σάιμον Φένγουικ με τίτλο Joan δημοσιεύτηκε το 2017.

Εκθέσεις

Επεξεργασία

Περαιτέρω ανάγνωση

Επεξεργασία
  • Simon Fenwick Joan: the remarkable life of Joan Leigh Fermor, London: Macmillan, 2017, (ISBN 978-1-5098-4869-0)

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. 1,0 1,1 1,2 (Ολλανδικά) RKDartists. rkd.nl/explore/artists/276479. Ανακτήθηκε στις 23  Αυγούστου 2017.
  2. 2,0 2,1 2,2 Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage. p15884.htm#i158835. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. 3,0 3,1 3,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 167076685.
  4. www.benaki.org/index.php?option=com_buildings&view=building&id=45&lang=en.
  5. 5,0 5,1 p15884.htm#i158835. Ανακτήθηκε στις 7  Αυγούστου 2020.
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage.
  7. Λοβέρδου, Μυρτώ (1 Αυγούστου 2018). «Πάτρικ & Τζόαν Λι Φέρμορ: Εραστές μιας Ελλάδας που δεν υπάρχει πια, μέσα από σπάνιο φωτογραφικό υλικό». iefimerida.gr. Ανακτήθηκε στις 4 Αυγούστου 2024. 
  8. «Το ανεκτίμητο φωτογραφικό αρχείο της Joan Leigh Fermor». LiFO. 20 Μαΐου 2018. Ανακτήθηκε στις 4 Αυγούστου 2024. 
  9. Επτακοίλη, Τασούλα (14 Μαΐου 2018). «Στιγμές από τη ζωή δύο ρομαντικών». Η Καθημερινή (στα greek). Ανακτήθηκε στις 4 Αυγούστου 2024. 
  10. «Photographs of Joan Leigh Fermor: Artist and Lover». Μουσείο Μπενάκη. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία