Η Τεοντόρα Σμίλετς (Теодора Смилец, 1290 - 20 Δεκεμβρίου 1322) ήταν πριγκίπισσα της Βουλγαρίας και έγινε βασίλισσα της Σερβίας ως η πρώτη σύζυγος του Στέφανου Ούρου Γ΄ Ντέτσαν(σκ)ι της Σερβίας. Έμεινε γνωστή ως προστάτιδα των Τεχνών, της Μουσικής και της Λογοτεχνίας. Μεταξύ των κειμηλίων της που σώθηκαν, είναι ένα από τα πιο διάσημα δακτυλίδια του 14ου αι. που έχουν βρεθεί· βρίσκεται στο Εθνικό Μουσείο του Βελιγραδίου και έχει σκαλισμένη την επιγραφή "Ο Κύριος ας βοηθεί αυτόν που το φορά".

Τεοντόρα Σμίλετς
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση1290
Bulgarian Empire
Θάνατος20  Δεκεμβρίου 1322
Ζβέτσαν
Τόπος ταφήςΖβέτσαν
Πληροφορίες ασχολίας
Οικογένεια
ΣύζυγοςΣτέφανος Ούρος Γ΄ (από 1299)[1]
ΤέκναΣτέφανος Δουσάν[2]
Dušman Nemanjić
ΓονείςΣμίλετς[2] και Σμίλτσενα Παλαιολογίνα[2]
ΑδέλφιαΜαρίνα Σμίλετς της Βουλγαρίας
Ιβάν Β΄ της Βουλγαρίας
ΟικογένειαΟίκος του Σμίλετς και Οίκος των Νεμάνια

Βιογραφία

Επεξεργασία

Η Τεοντόρα ήταν η δεύτερη κόρη του Σμίλετς "τσάρου" της Βουλγαρίας και της Σμίλτσενας Παλαιολογίνας, κόρης του Κωνσταντίνου και ανιψιάς του Μιχαήλ Η΄ Αυτοκράτορα των Ρωμαίων.

Το 1314 ο σύζυγός της Στέφανος Ούρος Γ΄ Ντέτσανι εξεγέρθηκε κατά του πατέρα του Στεφάνου Ούρου Β΄ Μιλούτιν. Όταν ο Μιλούτιν συνέλαβε τον Ντέτσανι, τον έστειλε στην Κωνσταντινούπολη για να τυφλωθεί. Η Τεοντόρα και η οικογένειά της πήγε μαζί του και εγκαταστάθηκαν εκεί μέχρι το 1320, οπότε επέστρεψαν στη Σερβία.

Ήταν παρούσα στη συνέλευση του κράτους στις 6 Ιανουαρίου 1322, όταν ο γιος της Δουσάν στέφθηκε συμβασιλιάς. Την περίοδο αυτή ο Ντέτσανι και η Τεοντόρα "διαζεύχθηκαν" με το να κριθεί ο γάμος τους άκυρος. Είναι πιθανό ότι, μεταξύ του τέλους του Μιλούτιν (29 Οκτωβρίου 1321) και της στέψης του Δουσάν, αποφασίστηκε ότι η Τεοντόρα πρέπει να διαζευχθεί από τον σύζυγό της, λόγω του ότι η οικογένεια τού πατέρα της είχε εν τω μεταξύ εκτοπιστεί από τη Βουλγαρία και ο Ντέτσανι ζητούσε να ενισχύσει τη θέση του με τον γάμο του με μία από τη Βασιλική Οικογένεια της Ρωμανίας. Έτσι αυτός νυμφεύτηκε τη Μαρία Παλαιολογίνα.

Δεν γνωρίζουμε ακόμη πότε απεβίωσε η Τεοντόρα. Ζούσε στις 6 Ιανουαρίου 1322 και σύμφωνα με τους Μ. Βουκίσεβιτς και τον Σ. Κόσοβιτς απεβίωσε πριν τον Ιανουάριο του 1323. Ο ιστορικός Στόγιαν Νοβάκοβιτς τοποθετεί το τέλος της νωρίτερα, τον χειμώνα του 1322-23, από τις συνομιλίες για να παντρέψει ο Ντέτσανι τον Φίλιππο του Τάραντα στις αρχές του 1323. Άλλοι πιστεύουν ότι η Τεοντόρα έζησε περισσότερο, ίσως μάλιστα να παντρεύτηκε τον Γιοβάν Ντράγκοσλαβ μεταξύ των ετών 1322-26. Αυτή απεβίωσε στη βασιλική κατοικία στο Σβετσάν της Κοσόβσκα Μιτρόβιτσα και τάφηκε στο κοντινό μοναστήρι Μπανίσκα.

Οικογένεια

Επεξεργασία

Η Τεοντόρα παντρεύτηκε τον Στέφανο Ούρο Γ΄ Ντετσάν(σκ)ι στις 24 του Αυγούστου 1296, τότε πρίγκιπα της Σερβίας και μετέπειτα βασιλιά της. Είχαν δύο παιδιά:

  • Στέφανος Ούρος Δ΄ Δουσάν, ο οποίος ανέτρεψε τον πατέρα του και πήρε τον βασιλικό τίτλο.
  • Ντούσιτσα (σύμφωνα με κάποιες άλλες πηγές Ντούσμαν).

Αναφορές σε πηγές

Επεξεργασία
  1. p22002.htm#i220015. Ανακτήθηκε στις 7  Αυγούστου 2020.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage.
  • Pavlov, Plamen (2006). Търновските царици [Queens of Tarnovo] (in Bulgarian). Veliko Tarnovo: ДАР-РХ