Τα Κόκκινα Παπούτσια

Αμερικανικό μιούζικαλ του 1948

Τα Κόκκινα Παπούτσια (αγγλ. The Red Shoes) είναι ταινία μιούζικαλ, παραγωγής 1948 σε σκηνοθεσία του διδύμου Μάικλ Πάουελ και Έμερικ Πρέσμπεργκερ. Το κινηματογραφικό δίδυμο Πάουελ και Πρέσμπεργκερ που ανέλαβαν τη σκηνοθεσία ήταν επίσης παραγωγοί και σεναριογράφοι της ταινίας. Το σενάριο είναι βασισμένο στο ομώνυμο παραμύθι του Χανς Κρίστιαν Άντερσεν. Πρωταγωνιστές της ταινίας είναι οι Μόιρα Σήρερ, Άντον Γουόλμπρουκ και Μάριους Γκόρινγκ, που πλαισιώνονται από μεγάλα ονόματα του χώρου του μπαλέτου, όπως η Λουντμίλλα Τσερίνα, ο Λεονίντ Μασσίν και ο Ρόμπερτ Χέλπμαν που κάνουν σύντομα περάσματα. Η μουσικοχορευτική πανδαισία που χαρακτηρίζει την ταινία (σε πρωτότυπες συνθέσεις του Μπράιαν Ήζντεϊλ), σε συνδυασμό με την ιδιαίτερη χρήση του τεχνικόλορ από τον διευθυντή φωτογραφίας Τζακ Κάρντιφ συντέλεσαν ώστε η ταινία να καταταγεί ως ένα από τα αριστουργήματα της έβδομης τέχνης. Οι σκηνοθέτες Μάρτιν Σκορσέζε και Μπράιαν Ντε Πάλμα την έχουν κατατάξει στη λίστα με τις αγαπημένες τους ταινίες.

Τα Κόκκινα Παπούτσια
ΣκηνοθεσίαΜάικλ Πάουελ
Έμερικ Πρέσμπεργκερ
ΠαραγωγήΜάικλ Πάουελ
Έμερικ Πρέσμπεργκερ
ΣενάριοΜάικλ Πάουελ
Έμερικ Πρέσμπεργκερ
Κιθ Γουίντερ
Χανς Κρίστιαν Άντερσεν (Παραμύθι)
ΠρωταγωνιστέςΜόιρα Σίρερ
Άντον Γουόλμπροκ
Μάριους Γκόρινγκ
ΜουσικήΜπράιαν Ίσντεϊλ
ΦωτογραφίαΤζακ Κάρντιφ
ΜοντάζΡέτζιναλντ Μιλς
Εταιρεία παραγωγήςPinewood Studios
ΔιανομήGeneral Film Distributors και Netflix
Πρώτη προβολήCountry flag 6/9/1948
Country flag 22/10 1948
Κυκλοφορία1948
Διάρκεια133 λεπτά
ΠροέλευσηΗνωμένο Βασίλειο
ΓλώσσαAγγλικά

Υπό την αυταρχική επιρροή του χαρισματικού ιμπρεσάριου του μπαλέτου, Μπόρις Λέρμοντοφ (Άντον Γουόλμπρουκ), οι προστατευόμενές του καταφέρνουν να αξιοποιήσουν το ταλέντο τους στο μέγιστο, πληρώνοντας όμως το τίμημα, της υποταγής τους στην τέχνη τους, αλλά και στον ίδιο τον μέντορά τους. Η νέα χορεύτρια Βικτόρια "Βίκυ" Πέιτζ (Μόιρα Σήρερ), έχει τεράστιο ταλέντο και είναι γεννημένη για να πετύχει, αλλά δυσαρεστεί τον Λέρμοντοφ όταν ερωτεύεται τον συνθέτη Τζούλιαν Κράστερ (Μάριους Γκόρινγκ) που έχει γράψει τη μουσική για το επόμενο μπαλέτο στο οποίο πρόκειται να εμφανιστεί η όμορφη μπαλαρίνα, με τίτλο Τα Κόκκινα Παπούτσια, το οποίο έχει ως σκοπό του να επιδείξει το ταλέντο της. Ο Λέρμοντοφ ζηλεύει και απολύει τον Κράστερ, ωθώντας παράλληλα και την Βίκυ στο να αφήσει το θίασό του. Ένα χρόνο αργότερα η Βίκυ έχει παντρευτεί τον Κράστερ, αλλά οι δρόμοι τους απομακρύνονται, και ο Λέρμοντοφ της προτείνει ξανά τη θέση της κύριας μπαλαρίνας στο θίασο. Η κοπέλα διχάζεται ανάμεσα στην αγάπη της για το χορό και σε εκείνην για το σύζυγό της και η απόφασή της πρόκειται να έχει ως κατάληξη το θάνατο.

Διανομή ρόλων

Επεξεργασία
  • Μόιρα Σήρερ - Βικτόρια "Βίκυ" Πέητζ
  • Άντον Γουόλμπρουκ - Μπόρις Λέρμοντοφ
  • Μάριους Γκόρινγκ - Τζούλιαν Κράστερ
  • Ρόμπερτ Χέλπμαν - Ιβάν Μπολεσλάβσκυ
  • Λεονίντ Μασσίν - Γκρίσα Λιούμποβ
  • Άλμπερτ Μπάσσερμαν - Σεργκέι Ράτοβ
  • Λουντμίλλα Τσερίνα - Ιρίνα Μπορόνσκαγια
  • Έσμοντ Νάιτ - Λίβινγκστον "Λίβυ" Μόνταγκιου
  • Ώστιν Τρέβορ - καθηγητής Πάλμερ
  • Τζην Σορτ - Τέρρυ
  • Γκόρντον Λίττμαν - Άικ
  • Έρικ Μπέρρυ: Ντιμίτρι
  • Αϊρήν Μπράουν - Λαίδη Νέστον
  • Τζέρρυ Βέρνο - φύλακας παρασκηνίων
  • Υβόν Αντρέ - ενδυματολόγος

Πληροφορίες παραγωγής

Επεξεργασία

Ο Έμερικ Πρέσμπεργκερ έγραψε το σενάριο της ταινίας το 1937, ώστε η σύζυγος του παραγωγού Αλεξάντερ Κόρντα, Μερλ Όμπερον, να αναλάβει τον πρωταγωνιστικό ρόλο. Αφού τα χρόνια πέρασαν χωρίς να γυριστεί η ταινία ο Πρέσμπεργκερ σε συνεργασία με τον Πάουελ ξανάγραψε το σενάριο, δίνοντας μεγαλύτερη έμφαση στο χορό. Το δίδυμο που έκανε και την παραγωγή της ταινίας αποφάσισε να χρησιμοποιήσει χορευτές αντί για ηθοποιούς που ήξεραν να χορεύουν στοιχειωδώς. Για να αποδώσουν την αίσθηση και το κλίμα που επικρατεί στα παρασκήνια ενός θεατρικού θιάσου, δημιούργησαν τη δική τους σχολή χορού χρησιμοποιώντας χορευτές από τη Βασιλική Ακαδημία Μπαλέτου. Οι κύριοι χορευτές ήταν ο Ρόμπερτ Χέλπμαν (που έκανε τις χορογραφίες), η Λουντμίλλα Τσερίνα και η Μόιρα Σήρερ.

Οι Πάουελ και Πρέσμπεργκερ δυσκολεύτηκαν πολύ στο να βρουν το κατάλληλο άτομο για το ρόλο της Βίκυ Πέιτζ. Ήθελαν μια μπαλαρίνα που να μπορεί να χορεύει και να είναι υπερβολικά όμορφη. Ενθουσιάστηκαν λοιπόν όταν ανακάλυψαν τη Μόιρα Σήρερ, που ήταν δεύτερη μετά τη Μάργκο Φοντέυν στο φημισμένο "Sadler's Wells Ballet", αλλά η κοπέλα δε δεχόταν την πρόταση. Χρειάστηκε ένας χρόνος για να την μεταπείσουν, στη διάρκεια του οποίου αναλογίστηκαν να δώσουν το ρόλο της μπαλαρίνας στις ηθοποιούς Ανν Τοντ ή Χέιζελ Κορτ. Η χορεύτρια έγραψε χρόνια αργότερα στην αυτοβιογραφία της ότι τα γυρίσματα της ταινίας ήταν βασανιστικά για εκείνην και ότι ο Μάικλ Πάουελ ήταν απόμακρος σαν σκηνοθέτης και δεν της έδινε τις κατάλληλες υποδείξεις.

Ο Λέρμοντοφ, χαρακτήρας που ενσαρκώνει ο Άντον Γουόλμπρουκ, θεωρούταν βασισμένος σε εκείνον του θρυλικού ιμπρεσαρίου Σεργκέι Πάβλοβιτς Ντιαγκίλεφ[1], ο οποίος βρισκόταν πίσω από τον διάσημο χορευτή Βάτσλαφ Νιζίνσκυ. Όταν ο Ντιαγκίλεφ έμαθε ότι ο Νιζίνσκυ παντρεύτηκε την πρώτη του μπαλαρίνα Ρομόλα ντε Πούλτσκυ τους απέλυσε και τους δυο από το θίασό του. Ανάλογα και στην ταινία ο Λέρμοντοφ απολύει χορευτές οι οποίοι ερωτεύονται μεταξύ τους.

Το μπαλέτο "Τα Κόκκινα Παπούτσια" το οποίο η Βίκυ, ηρωίδα της ταινίας την οποία ερμηνεύει η Μόιρα Σήρερ, ακολουθεί την πλοκή του παραμυθιού του Χανς Κρίστιαν Άντερσεν: Μια νεαρή κοπέλα βλέπει ένα ζευγάρι κόκκινα παπούτσια στη βιτρίνα ενός μαγαζιού τα οποία έχει φτιάξει ένας δαιμόνιος υποδηματοποιός. Τα φοράει και αρχίζει να χορεύει με το αγόρι της. Πηγαίνουν σε ένα πάρτυ καρναβαλιού, όπου ξεχνάει το αγόρι της και αρχίζει να χορεύει με οποιονδήποτε εμφανίζεται μπροστά της. Το αγόρι της φεύγει και η μόνη του ανάμνηση είναι η εικόνα του πάνω σε ένα κομμάτι σελοφάν. Προσπαθεί να επιστρέψει στο σπίτι της και στη μητέρα της, αλλά τα κόκκινα παπούτσια την κάνουν να συνεχίζει να χορεύει εφόσον βρίσκονται υπό τον έλεγχο του σατανικού υποδηματοποιού. Η κοπέλα συνεχίζει να χορεύει σε μια φανταστική χώρα όπου είναι δύσκολο κανείς να ξεχωρίσει το αληθινό από το ψεύτικο. Εξαντλημένη από το χορό και ετοιμοθάνατη η κοπέλα φτάνει σε μια εκκλησία, στην οποία γίνεται μια κηδεία. Όταν περνάει από μπροστά της η νεκρώσιμη ακολουθία, η κοπέλα ζητάει από τον ιερέα να της βγάλει τα κόκκινα παπούτσια από τα πόδια της. Η κοπέλα πεθαίνει και ο υποδηματοποιός παίρνει τα παπούτσια του για να τα προσφέρει στο επόμενό του θύμα.

Η χορογραφία του μπαλέτου έγινε από τον Ρόμπερτ Χέλπμαν που εμφανίζεται στην ταινία στο ρόλο του κεντρικού χορευτή του θιάσου του Λέρμοντοφ.

Κριτικές

Επεξεργασία

Η ταινία έλαβε θετικές κριτικές,[2] (αν και υπήρξαν και επικριτές από το χώρο του μπαλέτου) και αποτέλεσε για πολλά χρόνια την πιο επιτυχημένη βρετανική ταινία στο αμερικανικό Box-Office. Στην Αγγλία όμως δεν έκανε επιτυχία αμέσως μετά την πρώτη της προβολή, εφόσον η εταιρία Rank που εκανε την παραγωγή είχε σοβαρά οικονομικά προβλήματα μετά την αποτυχία της ταινίας Καίσαρ και Κλεοπάτρα (Caesar and Cleopatra) το 1945[3]. Επίσης, οι δανειστές δεν κατάλαβαν την καλλιτεχνική αξία της ταινίας. Παρόλα αυτά ήταν η 6η πιο επιτυχημένη ταινία στο βρετανικό box-office το 1948[4]. Στην Αμερική τη διανομή της ταινίας ανέλαβε η Universal.

Βραβεία & υποψηφιότητες

Επεξεργασία

Η ταινία έλαβε 5 υποψηφιότητες για Όσκαρ, μεταξύ των οποίων και για Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας (χάνοντας από τον Άμλετ (Hamlet) του Λόρενς Ολίβιε) και κερδίζοντας στο τέλος δυο (Καλλιτεχνικής Διεύθυνσης και Μουσικής Επιμέλειας)[5].

Βράβευση:

  • Καλλιτεχνικής διεύθυνσης (σκηνικών) σε έγχρωμη ταινία – Χάιν Χέκροτ & Άρθουρ Λώσον
  • Μουσικής Επένδυσης - Μπράιαν Ήζντεϊλ

Υποψηφιότητα:

Επιρροές

Επεξεργασία

Η ταινία αποτέλεσε βασική επιρροή στη δημιουργία της ταινίας Ένας Αμερικανός στο Παρίσι (An American In Paris, 1951). Ο Τζην Κέλλυ ήθελε να χρησιμοποιήσει σκηνές με μπαλέτο και κατάφερε να πείσει τους παραγωγούς να του το επιτρέψουν βάζοντάς τους να δουν Τα Κόκκινα Παπούτσια[3].

Διαχρονικότητα

Επεξεργασία

Η ταινία έλαβε την 9η θέση στη λίστα με τις καλύτερες βρετανικές ταινίες όλων των εποχών.

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. Macaulay, Alastair (31 August 2008). «Love and Dance: Two Obsessions, One Classic Film». The New York Times. http://www.nytimes.com/2008/08/31/arts/dance/31maca.html. 
  2. «The Red Shoes». Picturegoer. 28 August 1948. http://www.powell-pressburger.org/Reviews/48_TRS/TRS26.html. Ανακτήθηκε στις 7 April 2006. 
  3. 3,0 3,1 Connelly, Mark (2005). The Red Shoes. TCM British Film Guide. London: I.B. Tauris. ISBN 1-84511-071-4. 
  4. «THE STARRY WAY.». The Courier-Mail (Brisbane: National Library of Australia): σελ. 2. 8 January 1949. http://nla.gov.au/nla.news-article49930940. Ανακτήθηκε στις 11 July 2012. 
  5. «NY Times: The Red Shoes». NY Times. http://movies.nytimes.com/movie/40734/The-Red-Shoes/details. Ανακτήθηκε στις 20 December 2008. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία