Βικιπαίδεια

Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν

Τούρκος πολιτικός
(Ανακατεύθυνση από Ταγίπ Ερντογάν)

Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν (τουρκ. Recep Tayyip Erdoğan, προφέρεται ɾeˈdʒep tajˈjip ˈæɾdoaan ( ακούστε), Κωνσταντινούπολη, 26 Φεβρουαρίου 1954) είναι Τούρκος πολιτικός, πρόεδρος της Τουρκίας από τον Αύγουστο του 2014. Διετέλεσε επίσης πρωθυπουργός της χώρας από το 2003 έως το 2014, για τρεις συνεχόμενες θητείες, ενώ υπηρέτησε και ως δήμαρχος Κωνσταντινούπολης (1994 - 1998). Υπήρξε ο Ιδρυτής και πρώτος αρχηγός του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης. Με τη νίκη του στις προεδρικές εκλογές τον Αύγουστο του 2014 ο Έρντογαν έγινε ο πρώτος Τούρκος πρόεδρος που εκλέχθηκε από το λαό, μετά τον Γκιούλ.

Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν
Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν το 2018
Πρόεδρος της Τουρκίας
Εν ενεργεία
Ανέλαβε καθήκοντα
28 Αυγούστου 2014
ΠροκάτοχοςΑμπντουλάχ Γκιουλ
Πρωθυπουργός της Τουρκίας
Περίοδος
14 Μαρτίου 2003 – 28 Αυγούστου 2014
ΠρόεδροςΑχμέτ Νετζντέτ Σεζέρ
Αμπντουλάχ Γκιούλ
ΠροκάτοχοςΑμπντουλάχ Γκιούλ
ΔιάδοχοςΑχμέτ Νταβούτογλου
Αρχηγός του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης
Περίοδος
14 Αυγούστου 2001 – 27 Αυγούστου 2014
ΠροκάτοχοςΗ θέση δημιουργήθηκε
ΔιάδοχοςΑχμέτ Νταβούτογλου
Δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης
Περίοδος
27 Μαρτίου 1994 – 06 Νοεμβρίου 1998
ΠροκάτοχοςΝουρεττίν Σοζέν
ΔιάδοχοςΑλί Μιουφίτ Γκιούρτουνα
Προσωπικά στοιχεία
Γέννηση26 Φεβρουαρίου 1954 (1954-02-26) (70 ετών), Κωνσταντινούπολη, Τουρκία
ΕθνότηταΤούρκος
ΥπηκοότηταΤουρκική
Πολιτικό κόμμαΚόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (2001-2014) (2017 - σήμερα)
Κόμμα Αρετής (1998-2001)
Κόμμα Ευημερίας (1983-1998)
Κόμμα Εθνικής Σωτηρίας (πριν το 1981)
ΣύζυγοςΕμινέ Γκιουλμπαράν (1978-σήμερα)
Παιδιά4
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο του Μαρμαρά
ΒραβεύσειςΤάγμα του Χρυσόμαλλου Δέρατος (17  Μαΐου 2010)
Τάγμα του Πακιστάν (26  Οκτωβρίου 2009)
Τάγμα του Χρυσού Αετού
παράσημο «Ντανακέρ» (2  Φεβρουαρίου 2011)
Παράσημο Χεϊντάρ Αλίγιεφ
βραβείο Καντάφι
βραβείο Στάιγκερ
King Faisal International Prize in Service to Islam (2010)
Βραβείο χρυσής πλάκας από την Ακαδημία Επιτευγμάτων (13  Ιουνίου 2004)
Εθνικό Τάγμα της Αξίας
Εθνικό Τάγμα της Μαδαγασκάρης (2017)
Τάγμα του Μουμπάρακ του Μέγα
Medal "In Commemoration of the 1000th Anniversary of Kazan"
Order of the Somali Star
Τάγμα της Δημοκρατίας (2018)
honorary doctor of the Shanghai International Studies University (2012)[1]
επίτιμος διδάκτωρ του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων Μόσχας[2]
Τάγμα της Δημοκρατίας
Μεγαλόσταυρος του Εθνικού Τάγματος του Μάλι
Μεγαλόσταυρος του Τάγματος του Λεοπόλδου (5  Οκτωβρίου 2015)
Εθνικό Τάγμα του Νίγηρα
Εθνικό Τάγμα του Λέοντος (Σενεγάλη)
Εθνικό Τάγμα Αξίας της Παραγουάης
Τάγμα του Ελευθερωτή
honorary doctor of Marmara University
Τάγμα του Πρίγκηπα Γιάροσλαβ του Σοφού, 1η τάξη
βραβείο Ιγκ Νόμπελ (Σεπτέμβριος 2020)
Τάγμα της Φιλίας τάξης Α
Order of Sheikh-ul-Islam
Τάγμα του Ζαγιέντ
Τάγμα του Στέμματος του Βασιλείου
Order "For contribution to the development of cooperation"
Τάγμα Εθνικής Σημαίας
Τάγμα του Λεοπόλδου
Κολάρο της Τιμής
National Order of the Ivory Coast
Amir Amanullah Khan Award
Εθνικό Τάγμα του Μάλι
Order of Manas, 1st class[3]
ΘρήσκευμαΣουννίτες
Υπογραφή
ΙστοσελίδαΕπίσημη ιστοσελίδα
Πρόεδρος της Τουρκίας
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Επί των ημερών του η Τουρκία ξεκίνησε τις διαπραγματεύσεις για την ένταξη της στην Ευρωπαϊκή Ένωση, 45 χρόνια μετά το πρώτο αίτημα της για αυτό.[4] Επίσης η οικονομία ανέκαμψε από την κρίση του 2001 και έγιναν επενδύσεις σε υποδομές, οδικό δίκτυο, αεροδρόμια και σιδηροδρόμους. Επίσης κέρδισε δύο δημοψηφίσματα. Ο Ερντογάν μείωσε την επιρροή του στρατού στη πολιτική, ενώ παρέμεινε αμφιλεγόμενος για τις σχέσεις του με το κίνημα Γκιουλέν.[5]

Μετά το 2014 όμως η διακυβέρνηση του έχει σημαδευτεί από ένα πιο αυταρχικό τρόπο διακυβέρνησης και η κυβέρνηση του έχει κατηγορηθεί για παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, καταστολή των αντιφρονούντων και καταστολή της ελευθερίας του λόγου.[6] Έχει επικριθεί για τον χειρισμό εκ μέρους του των διαδηλώσεων στο πάρκο Γκεζί το 2013, την απόπειρα πραξικοπήματος το 2016, τις οικονομικές του πολιτικές και την εμπλοκή του στον εμφύλιο πόλεμο στην Συρία. Έχει επίσης αμφισβητηθεί και ο χειρισμός άλλων ζητημάτων εκ μέρους του. Το 2019 το κόμμα του έχασε για πρώτη φορά τον έλεγχο μεγάλων πόλεων υπέρ της αντιπολίτευσης.[7]

Βιογραφικά στοιχεία

Επεξεργασία

Γεννήθηκε στις 26 Φεβρουαρίου 1954, στην εργατική συνοικία της Κωνσταντινούπολης, Κασίμπασα. [8]

Η καταγωγή της οικογένειας του ήταν από την περιοχή της Ατζαρίας, στη Γεωργία[εκκρεμεί παραπομπή]. Τα παιδικά του χρόνια τα πέρασε στην Ρίζε στον Εύξεινο Πόντο, όπου ο πατέρας του υπηρετούσε στην τουρκική Ακτοφυλακή. Στην αρχή της εφηβείας του, η οικογένεια Ερντογάν εγκαταστάθηκε και πάλι στην Κωνσταντινούπολη. Φοίτησε σε δευτεροβάθμια θρησκευτική σχολή, ενώ παράλληλα αναγκαζόταν να δουλεύει στον δρόμο για να εξασφαλίσει περισσότερα χρήματα. [9]

Παράλληλα υπήρξε και ερασιτέχνης ποδοσφαιριστής, στην τοπική ομάδας της περιοχής του. Προς τιμή του το στάδιο της γειτονιάς του Κασίμπασα, έδρα της τοπικής ομάδας Κασίμπασα Σπορ Κουλουμπού, έχει πάρει το όνομα του. [10]

Σύμφωνα με το επίσημο βιογραφικό του, σπούδασε Διοίκηση Επιχειρήσεων στη Σχολή Οικονομικών και Εμπορικών Επιστημών της Ανωτάτης Εμπορικής Σχολής του Ακσαράι, σχολή ενταγμένη πλέον ως «Σχολή Οικονομικών και Διοικητικών Επιστημών» του Πανεπιστημίου του Μαρμαρά.[11] Ωστόσο υπάρχουν αρκετοί που αμφισβητούν είτε ότι φοίτησε [12] είτε ότι αποφοίτησε [13], καθώς δεν έχει επιδειχθεί - αν και έχει ζητηθεί - το πτυχίο από το Πανεπιστήμιο.[14]

Είναι παντρεμένος με την Εμινέ Γκιουλμπαράν από τις 4 Ιουλίου 1978 και έχει 2 γιους και 2 κόρες.

Πρώιμη πολιτική σταδιοδρομία

Επεξεργασία
 
Ο Ταγίπ Ερντογάν ως πρωθυπουργός στο Τσανάκκαλε, 2008

Την περίοδο των σπουδών του, το 1976 έγινε μέλος Εθνικής Τουρκικής Φοιτητικής Ένωσης ενώ λίγο αργότερα έγινε μέλος του Κόμματος Εθνικής Σωτηρίας. [15] Μετά το πραξικόπημα του 1980 ακολούθησε μαζί με τους υποστηρικτές του Ερμπακάν το Ισλαμιστικό Κόμμα της Ευημερίας, με το οποίο συμμετείχε στο τοπικό συμβούλιο του διαμερίσματος Μπέγιογλου της Κωνσταντινούπολης.

Ο Ερντογάν εισήλθε στις ενδιάμεσες κοινοβουλευτικές εκλογές του 1986 ως υποψήφιος στην 6η περιφέρεια της Κωνσταντινούπολης, αλλά δεν κατάφερε να κερδίσει έδρα καθώς το κόμμα του βρέθηκε στην πέμπτη θέση στις ενδιάμεσες εκλογές. Τρία χρόνια αργότερα, ο Ερντογάν έθεσε υποψηφιότητα για δήμαρχος του διαμερίσματος Μπέγιογλου. Τερμάτισε δεύτερος στις εκλογές με 22,8% των ψήφων.[16] Ο Ερντογάν εξελέγη στο κοινοβούλιο το 1991, αλλά του απαγορεύτηκε να πάρει την έδρα του λόγω προνομιακής ψήφου.[17]

Δήμαρχος Κωνσταντινούπολης (1994–1998)

Επεξεργασία

Στις δημοτικές εκλογές του 1994, ο Ερντογάν έθεσε υποψηφιότητα για δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης.[18] Κέρδισε τις εκλογές με 25,19% της λαϊκής ψήφου, καθιστώντας την πρώτη φορά που εκλέγεται δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης από το πολιτικό του κόμμα.

Υπήρξε ρεαλιστής στην θητεία του, αντιμετωπίζοντας πολλά χρόνια προβλήματα στην Κωνσταντινούπολη, όπως η έλλειψη νερού, η ρύπανση και η κυκλοφοριακή συμφόρηση. Το πρόβλημα της λειψυδρίας λύθηκε με την τοποθέτηση νέων αγωγών εκατοντάδων χιλιομέτρων. Το πρόβλημα των απορριμμάτων λύθηκε με τη δημιουργία υπερσύγχρονων εγκαταστάσεων ανακύκλωσης. Ενώ ο Ερντογάν ήταν στην εξουσία, η ατμοσφαιρική ρύπανση μειώθηκε μέσω ενός σχεδίου που αναπτύχθηκε για τη μετάβαση στο φυσικό αέριο. Άλλαξε τα δημόσια λεωφορεία σε φιλικά προς το περιβάλλον. Το κυκλοφοριακό πρόβλημα της πόλης μειώθηκε κατασκευάζοντας περισσότερες από πενήντα γέφυρες, οδογέφυρες και αυτοκινητόδρομους. Για την πρόληψη της διαφθοράς, χρησιμοποίησε μέτρα για να διασφαλίσει ότι τα δημοτικά κονδύλια χρησιμοποιούνταν με σύνεση. Ξεπλήρωσε ένα μεγάλο μέρος του χρέος της Κωνσταντινούπολης ύψους δύο δισεκατομμυρίων δολαρίων του Μητροπολιτικού Δήμου και επένδυσε τέσσερα δισεκατομμύρια δολάρια στην πόλη.[19] Άνοιξε επίσης το Δημαρχείο στους ανθρώπους και δημιούργησε δημοτικές τηλεφωνικές γραμμές.[20]

Ο Ερντογάν ξεκίνησε το πρώτο φόρουμ των δημάρχων κατά τη διάρκεια της διάσκεψης της Κωνσταντινούπολης, το οποίο οδήγησε σε ένα παγκόσμιο, οργανωμένο κίνημα δημάρχων. Μια επταμελής διεθνής κριτική επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών απένειμε ομόφωνα στον Ερντογάν το βραβείο UN-Habitat.[21]

Φυλάκιση

Επεξεργασία

Κατά τη διάρκεια της θητείας του ως δήμαρχος Κωνσταντινούπολης το Κόμμα της Ευημερίας κρίθηκε παράνομο από το Τουρκικό Συνταγματικό Δικαστήριο. Στις διαδηλώσεις που ακολούθησαν ο Ερντογάν έγινε ένας από τους κύριους ομιλητές. Τον Δεκέμβριο του 1997, σε διαδήλωση στην περιοχή του Σιίρτ, ο Ερντογάν απήγγειλε ένα ποίημα του Τούρκου εθνικιστή ποιητή των αρχών του 20ού αιώνα Ζιγιά Γκιοκάλπ. Η δημόσια ανάγνωση του συγκεκριμένου ποιήματος θεωρήθηκε από το δικαστήριο ως προτροπή για τέλεση αδικήματος και υποκίνηση σε θρησκευτικό ή φυλετικό μίσος (άρθρο 312/2 του Τουρκικού Ποινικού Κώδικα).[22] Ο Ερντογάν ωθήθηκε σε παραίτηση από την θέση του δημάρχου το 1998 και τελικά καταδικάστηκε το 1999 σε δεκάμηνη φυλάκιση, που συνοδεύτηκε από αφαίρεση των πολιτικών του δικαιωμάτων για το συγκεκριμένο διάστημα. Η ποινή του ολοκληρώθηκε στις 24 Ιουλίου 1999. Το ποίημα έλεγε: "Οι μιναρέδες είναι οι ξιφολόγχες μας, οι θόλοι είναι τα κράνη μας και οι πιστοί οι στρατιώτες μας. Αυτόν τον στρατό περιμένει η θρησκεία μου."[εκκρεμεί παραπομπή]

Συνιδρυτής του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης

Επεξεργασία

Ο Ερντογάν ήταν μέλος πολιτικών κομμάτων που απαγορευόταν συνεχώς από τον στρατό ή τους δικαστές. Την περίοδο που ήταν μέλος στο κόμμα της Αρετής (1997–2001) υπήρχε έντονος προβληματισμός ως προς την επίτευξη ισορροπίας ανάμεσα στις παραδοσιακές πολιτικές και τις μεταρρυθμιστικές. Ο Ερντογάν ήθελε ένα κόμμα που θα μπορούσε να λειτουργεί εντός των ορίων του συστήματος, και επομένως να μην απαγορευθεί όπως οι προκάτοχοί του, το Κόμμα Εθνικής Τάξης, Κόμμα Εθνικής Σωτηρίας και Κόμμα Ευημερίας. Ήθελε να δώσει στο κόμμα τον χαρακτήρα ενός συνηθισμένου συντηρητικού κόμματος με τα μέλη του να είναι Μουσουλμάνοι Δημοκράτες ακολουθώντας το παράδειγμα των Χριστιανοδημοκράτες της Ευρώπης. [20]

Όταν το Κόμμα της Αρετής απαγορεύτηκε και αυτό με τη σειρά του, το 2001, έλαβε χώρα μια οριστική διάσπαση: οι οπαδοί του Νετσμετίν Ερμπακάν ίδρυσαν το Κόμμα Ευτυχίας (SP) και οι μεταρρυθμιστές ίδρυσαν το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) υπό την ηγεσία του Αμπντουλάχ Γκιουλ και του Ταγίπ Ερντογάν.

Οι φιλο-μεταρρυθμιστικοί πολιτικοί συνειδητοποίησαν ότι ένα ισλαμικό κόμμα δεν θα γινόταν ποτέ αποδεκτό ως κυβερνών κόμμα από τον κρατικό μηχανισμό έχοντας ταυτόγχρονα και περιορισμένη επιρροή στο εκλογικό σώμα. Το κόμμα AK τοποθετήθηκε εμφατικά ως ένα ευρύ δημοκρατικό συντηρητικό κόμμα με νέους πολιτικούς από το κέντρο (όπως ο Αλί Μπαμπατζάν και ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου), ενώ σέβεται τους ισλαμικούς κανόνες και αξίες, αλλά χωρίς ρητό θρησκευτικό πρόγραμμα.

Πρωθυπουργός της Τουρκίας

Επεξεργασία

Το νέο κόμμα του Ερντογάν κέρδισε το 34% των ψήφων στις γενικές εκλογές του 2002. Το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης κέρδισε στις εκλογές του 2002, αλλά ο ίδιος δεν μπόρεσε να γίνει άμεσα Πρωθυπουργός, λόγω κωλύματος εκλογιμότητας. Πρωθυπουργός ορίστηκε αρχικά ο στενός του συνεργάτης Αμπντουλάχ Γκιουλ. Ο Ερντογάν έγινε ο 57ος πρωθυπουργός της Τουρκίας στις 14 Μαρτίου 2003.[23] Τον Μάιο του 2004, έγινε ο πρώτος Τούρκος Πρωθυπουργός που επισκέφθηκε επίσημα την Ελλάδα από το 1988 και ο πρώτος που είδε τους μουσουλμάνους της Θράκης από το 1952.

Στις 14 Απριλίου 2007, περίπου 300.000 άνθρωποι πραγματοποίησαν πορεία στην Άγκυρα για να διαμαρτυρηθούν για την πιθανή υποψηφιότητα του Ερντογάν στις προεδρικές εκλογές του 2007, φοβούμενοι ότι εάν εκλεγόταν πρόεδρος, θα άλλαζε τον κοσμικό χαρακτήρα του τουρκικού κράτους.[24] Ο Ερντογάν ανακοίνωσε στις 24 Απριλίου 2007 ότι το κόμμα είχε προτείνει τον Αμπντουλάχ Γκιουλ ως υποψήφιο του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης στις προεδρικές εκλογές.[25] Οι διαδηλώσεις συνεχίστηκαν τις επόμενες αρκετές εβδομάδες, με πάνω από ένα εκατομμύριο κόσμο να αναφέρουν ότι συμμετείχαν σε συγκέντρωση της 29ης Απριλίου στην Κωνσταντινούπολη, [26] δεκάδες χιλιάδες σε ξεχωριστές διαδηλώσεις στις 4 Μαΐου στη Μανίσα και το Τσανάκκαλε,[27] και ένα εκατομμύριο στη Σμύρνη στις 13 Μαΐου.[28]

Το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης πέτυχε μεγάλη νίκη στις βουλευτικές εκλογές που έγιναν πρόωρα στις 22 Ιουλίου 2007, αποσπώντας ποσοστό 46,54% και καταλαμβάνοντας 340 έδρες.[29] Το κεμαλικό Ρεμπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα έλαβε το 20,79% των ψήφων και 112 έδρες, ενώ 14,25% και 71 έδρες πήραν οι Γκρίζοι Λύκοι του ακροδεξιού Κόμματος Εθνικιστικής Δράσης.[30] Κατόπιν της νίκης αυτής, ο Ερντογάν ορκίστηκε ξανά πρωθυπουργός.

 
Ο Ερντογάν με τον Γιώργο Παπανδρέου σε συνάντηση στην Αθήνα τον Μάϊο του 2010

Το κόμμα του Ερντογάν ήρθε πρώτο στις δημοτικές εκλογές, που διενεργήθηκαν στις 29 Μαρτίου του 2009, αλλά με μειωμένη τη δύναμή του σε σχέση με τις βουλευτικές του 2007. Οι εκλογές αμαυρώθηκαν από επεισόδια βίας στις κουρδικές επαρχίες, με απολογισμό έξι νεκρούς και πολλούς τραυματίες.[31]

Στις εκλογές του Ιουνίου 2011, το κυβερνών κόμμα του Ερντογάν κέρδισε 327 έδρες (49,83% των ψήφων) καθιστώντας τον Ερντογάν τον μοναδικό πρωθυπουργό στην ιστορία της Τουρκίας που κέρδισε τρεις συνεχόμενες γενικές εκλογές, λαμβάνοντας κάθε φορά περισσότερες ψήφους από τις προηγούμενες εκλογές. Το δεύτερο κόμμα, το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα, έλαβε 135 έδρες (25,94%), το εθνικιστικό Κόμμα Εθνικιστικής Δράσης έλαβε 53 έδρες (13,01%) και οι Ανεξάρτητοι έλαβαν 35 έδρες (6,58%).[32]

Επίσημες επισκέψεις στην Ελλάδα

Επεξεργασία

Στις 14 Μαΐου 2010 ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, συνοδευόμενος από τον υπουργό εξωτερικών της Τουρκίας Αχμέτ Νταβούτογλου και από 320 Τούρκους επιχειρηματίες, ξεκίνησε επίσημη διήμερη επίσκεψη στην Ελλάδα, χαρακτηριζόμενη ιστορική. Στο διεθνές αεροδρόμιο Αθηνών, κατά την εθιμοτυπία τον υποδέχθηκε ο Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης της Ελλάδας Θ. Πάγκαλος και στη συνέχεια επισκέφθηκε τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, τον Πρωθυπουργό στο Μέγαρο Μαξίμου και στη συνέχεια τον Πρόεδρο της Βουλής.[33] Κατά την παραμονή του συνομολογήθηκαν 21 συμφωνίες-μνημόνια συνεργασίας των δύο χωρών σε διάφορα θέματα. Επίσης πραγματοποιήθηκε η ιδρυτική συνεδρίαση του «Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδος Τουρκίας». [34]

Πρόεδρος της Τουρκίας

Επεξεργασία

Ο Ερντογάν ορκίστηκε στις 28 Αυγούστου 2014 και έγινε ο 12ος πρόεδρος της Τουρκίας. Όρκισε ως νέο πρωθυπουργό τον Αχμέτ Νταβούτογλου στις 29 Αυγούστου. Όταν ρωτήθηκε για το χαμηλότερο από το αναμενόμενο ποσοστό ψήφων του 51,79%, φέρεται να απάντησε, "υπήρχαν ακόμη και εκείνοι που δεν συμπαθούσαν τον Προφήτη. Εγώ, ωστόσο, κέρδισα το 52%".[35] Αναλαμβάνοντας την Προεδρία, ο Ερντογάν επικρίθηκε επειδή δήλωσε ανοιχτά ότι δεν θα διατηρήσει την παράδοση της προεδρικής ουδετερότητας.[36] Ο Ερντογάν έχει επίσης δηλώσει την πρόθεσή του να επιδιώξει έναν πιο ενεργό ρόλο ως πρόεδρος, όπως η πρόσκληση του υπουργικού συμβουλίου.[37] Η αντιπολίτευση υποστήριξε ότι ο Ερντογάν θα συνεχίσει να επιδιώκει τη δική του πολιτική ατζέντα, ελέγχοντας την κυβέρνηση, ενώ ο νέος πρωθυπουργός του Αχμέτ Νταβούτογλου θα ήταν πειθήνιος και υποχωρητικός.[38] Επιπλέον, η κυριαρχία των πιστών υποστηρικτών του Ερντογάν στο υπουργικό συμβούλιο του Νταβούτογλου πυροδότησε εικασίες ότι ο Ερντογάν σκόπευε να ασκήσει ουσιαστικό έλεγχο στην κυβέρνηση.[39]

Προεδρικές εκλογές του 2014

Επεξεργασία

Την 1η Ιουλίου 2014, ο Ερντογάν ανακοίνωσε την υποψηφιότητά του ως πρόεδρος του AKP στις προεδρικές εκλογές της Τουρκίας. Την υποψηφιότητά του ανακοίνωσε ο αντιπρόεδρος του AKP, Μεχμέτ Αλί Σαχίν.

Ο Ερντογάν εξελέγη για πρώτη φορά Πρόεδρος της Τουρκίας στον πρώτο γύρο των εκλογών με 51,79% των ψήφων. Ο κοινός υποψήφιος των CHP, MHP και 13 άλλων κομμάτων της αντιπολίτευσης και πρώην γενικός γραμματέας του Οργανισμού Ισλαμικής Συνεργασίας Εχμελεντίν Ιχσανόγλου κέρδισε το 38,44% των ψήφων. Ο υποψήφιος του HDP Σελαχετίν Ντεμιρτάς κέρδισε 9,76%.[40]

Προεδρικές εκλογές του 2018

Επεξεργασία

Οι τουρκικές προεδρικές εκλογές του 2018 πραγματοποιήθηκαν ως μέρος των γενικών εκλογών του 2018, παράλληλα με τις βουλευτικές εκλογές την ίδια ημέρα. Μετά την έγκριση των συνταγματικών αλλαγών από το δημοψήφισμα που διεξήχθη το 2017, ο εκλεγμένος Πρόεδρος θα είναι ταυτόχρονα αρχηγός του κράτους και αρχηγός της κυβέρνησης της Τουρκίας, καταργώντας το αξίωμα του πρωθυπουργού.[41]

Ο Ερντογάν δήλωσε την υποψηφιότητά του με τη Λαϊκή Συμμαχία στις 27 Απριλίου 2018. Η κύρια αντιπολίτευση του Ερντογάν, το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα, όρισε τον Μουχαρέν Ιντζέ, μέλος της κοινοβουλευτικής αντιπολίτευσης γνωστός για τις έντονες ομιλίες κατά του Ερντογάν.[42] Άλλοι υποψήφιοι ήταν: η Μεράλ Ακσενέρ, η ιδρύτρια και ηγέτιδα του Καλού Κόμματος,,[43] ο Τεμέλ Καραμολάογλου και ο Ντογκού Περιντσέκ, ο ηγέτης του Πατριωτικού Κόμματος, οι οποίοι συγκέντρωσαν τις 100.000 υπογραφές που απαιτούνταν για την υποψηφιότητα. Η Λαϊκή Συμμαχία με την οποία ήταν υποψήφιος ο Ερντογάν κέρδισε το 52,59% των ψήφων.

Προεδρικές εκλογές του 2023

Επεξεργασία

Για τις προεδρικές εκλογές του 2023 η υποψηφιότητά του Ερντογάν αμφισβητήθηκε καθώς ξεκίνησε την εκστρατεία του τον Ιούνιο του 2022, [44] αλλά η αντιπολίτευση υποστηρίζει ότι μια τρίτη προεδρική θητεία θα παραβίαζε το σύνταγμα.[45]

Αποτυχημένο πραξικόπημα

Επεξεργασία
Δείτε επίσης: Απόπειρα πραξικοπήματος το 2016 στην Τουρκία

Στις 15 Ιουλίου 2016, μέρος του τουρκικού στρατού οργάνωσε πραξικόπημα για την ανατροπή της κυβέρνησης. Οι πραξικοπηματίες προσπάθησαν να συλλάβουν τον Ερντογάν, ο οποίος εκείνη την ημέρα ήταν σε ξενοδοχείο στη Μαρμαρίδα, αλλά δεν τα κατάφεραν. Μέσω τηλεφώνου κάλεσε το λαό να μην υπακούσει τους πραξικοπηματίες, την ώρα που στρατιωτικές δυνάμεις πιστές στην κυβέρνηση αναλάμβαναν σταδιακά τον έλεγχο.[46] Για το πραξικόπημα ο Ερντογάν, όπως και άλλοι κρατικοί αξιωματούχοι, κατηγόρησε ως υπαίτιο τον Φετουλάχ Γκιουλέν.[47]

Κριτική

Επεξεργασία

Προεδρικό Μέγαρο

Επεξεργασία

Ο Ερντογάν δέχθηκε επίσης έντονη κριτική για την κατασκευή μιας νέας επίσημης κατοικίας που ονομάζεται Προεδρικό Συγκρότημα, η οποία καταλαμβάνει περίπου 50 στρέμματα δασικής φάρμας στην Άγκυρα.[48][49] Δεδομένου ότι η περιοχή είναι προστατευόμενη εκδόθηκαν αρκετές δικαστικές εντολές για να σταματήσει η κατασκευή του νέου παλατιού, αν και οι οικοδομικές εργασίες συνεχίστηκαν.[50] Η αντιπολίτευση περιέγραψε την κίνηση ως σαφή περιφρόνηση του κράτους δικαίου.[51] Το έργο δέχτηκε έντονη κριτική και διατυπώθηκαν ισχυρισμοί για διαφθορά κατά τη διαδικασία κατασκευής, της καταστροφής της άγριας ζωής και της πλήρους εξάλειψης του ζωολογικού κήπου προκειμένου να ανοίξει ο δρόμος για το νέο συγκρότημα. [52]

Το Λευκό Παλάτι σχεδιάστηκε αρχικά ως νέο γραφείο για τον Πρωθυπουργό. Ωστόσο, με την ανάληψη της προεδρίας, ο Ερντογάν ανακοίνωσε ότι το παλάτι θα γίνει το νέο Προεδρικό Μέγαρο, ενώ το Μέγαρο Τσανκάγια θα χρησιμοποιηθεί από τον Πρωθυπουργό. Η κίνηση θεωρήθηκε ως μια ιστορική αλλαγή αφού το Μέγαρο Τσανκάγια χρησιμοποιήθηκε ως το εμβληματικό γραφείο της προεδρίας από την έναρξή του. Το Προεδρικό Συγκρότημα έχει σχεδόν 1.000 δωμάτια και κόστισε 270 εκατομμύρια ευρώ, οδηγώντας σε έντονες κριτικές σε μια εποχή που τα ατυχήματα στα ορυχεία και τα δικαιώματα των εργαζομένων κυριαρχούσαν στην ατζέντα.[53][54]

Στις 29 Οκτωβρίου 2014, ο Ερντογάν επρόκειτο να πραγματοποιήσει δεξίωση για την Ημέρα της Δημοκρατίας στο νέο παλάτι για να τιμήσει την 91η επέτειο της Δημοκρατίας της Τουρκίας και να εγκαινιάσει επίσημα το Προεδρικό Μέγαρο . Ωστόσο, αφού οι περισσότεροι προσκεκλημένοι ανακοίνωσαν ότι θα μποϊκοτάρουν την εκδήλωση καθώς συνέβη ένα ατύχημα στο ορυχείο στην περιοχή Ερμενέκ στο Καραμάν, η δεξίωση τελικά ακυρώθηκε.[55]

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. ↑ (Κινεζικά) Ministry of Education of the People's Republic of China. www.moe.gov.cn/s78/A22/xwb_left/moe_829/201802/t20180228_328136.html. Ανακτήθηκε στις 11  Απριλίου 2019.
  2. ↑ «Honorary Doctorates». (Αγγλικά) Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων Μόσχας. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29  Ιουνίου 2019. Ανακτήθηκε στις 29  Ιουνίου 2019.
  3. ↑ www.cnnturk.com/turkiye/cumhurbaskani-erdogana-manas-nisani-takdim-edildi-2179078.
  4. ↑ Piccoli, Wolfango. «Ankara's Push for Reforms and EU Membership: The Transformation of Turkey's Democracy». www.iemed.org. University of Wales. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Μαρτίου 2023. Ανακτήθηκε στις 19 Μαρτίου 2022. 
  5. ↑ Nick Tattersall (28 February 2013). «Erdogan's ambition weighs on hopes for new Turkish constitution». Stratejik Boyut. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 April 2023. https://web.archive.org/web/20230404091731/https://www.reuters.com/article/us-turkey-constitution-idUSBRE91H0C220130218. Ανακτήθηκε στις 9 July 2013. 
  6. ↑ Yildirim, A. Kadir; Lynch, Marc (8 December 2016). «Is there still hope for Turkish democracy?» (στα αγγλικά). The Washington Post. ISSN 0190-8286. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 June 2018. https://web.archive.org/web/20180627173151/https://www.washingtonpost.com/news/monkey-cage/wp/2016/12/08/is-there-still-hope-for-turkish-democracy/. Ανακτήθηκε στις 27 June 2018. 
  7. ↑ Gall, Carlotta (23 June 2019). «Turkey's President Suffers Stinging Defeat in Istanbul Election Redo» (στα αγγλικά). The New York Times. ISSN 0362-4331. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 August 2019. https://web.archive.org/web/20190806102800/https://www.nytimes.com/2019/06/23/world/europe/istanbul-mayor-election-erdogan.html. Ανακτήθηκε στις 20 August 2019. 
  8. ↑ M. Hakan Yavuz, "Secularism and Muslim Democracy in Turkey", Cambridge University Press, 19 Φεβ 2009 p. 123. Available on the web.
  9. ↑ «Turkey's charismatic pro-Islamic leader». BBC News. 4 November 2002. http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/2270642.stm. Ανακτήθηκε στις 23 July 2006. 
  10. ↑ «Recep Tayyip Erdoğan». Britannica Online Encyclopedia. http://www.britannica.com/EBchecked/topic/913988/Recep-Tayyip-Erdogan. Ανακτήθηκε στις 29 August 2008. 
  11. ↑ «Profile: Recep Tayyip Erdogan». BBC News. 18 July 2007. http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/6900616.stm. Ανακτήθηκε στις 29 August 2008. 
  12. ↑ «The curious case of the Turkish President's degree» (στα αγγλικά). BBC News. 3 June 2016. https://www.bbc.com/news/blogs-trending-36436200. Ανακτήθηκε στις 2022-11-27. 
  13. ↑ «Erdoğan'ın diploması aslında hangi okuldan» [Which school is Erdoğan's diploma from] (στα Τουρκικά). odaTV. 25 Απριλίου 2014. Ανακτήθηκε στις 3 Δεκεμβρίου 2014. 
  14. ↑ «Who's who in Politics in Turkey» (PDF). Heinrich Böll Stiftung. σελ. 215. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 15 Νοεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 27 Νοεμβρίου 2022. 
  15. ↑ Mustafa Akyoldate=31 October 2010. «The making of Turkey's prime minister». Hürriyet Daily News. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Νοεμβρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2010. 
  16. ↑ «Recep Tayyip Erdoğan». www.biyografya.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 31 Μαρτίου 2022. 
  17. ↑ Beaumont, Peter (4 June 2011). «Recep Tayyip Erdogan: Is 'Papa' still a father figure to Turks? | Observer profile» (στα αγγλικά). The Guardian. ISSN 0261-3077. https://www.theguardian.com/theobserver/2011/jun/05/observer-profile-recep-erdogan-turkey. Ανακτήθηκε στις 3 August 2019. 
  18. ↑ Akdogan, Yalcin (27 Φεβρουαρίου 2018). Political leadership and Erdoğan. Cambridge Scholars Publishing; Unabridged edition. σελ. 9. ISBN 978-1-5275-0627-5. 
  19. ↑ «Recep Tayyip Erdoğan participated in the World Leaders Forum event, Turkey's Role in Shaping the Future, in November 2008». Columbia University. 12 Νοεμβρίου 2008. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Ιουνίου 2010. Ανακτήθηκε στις 12 Νοεμβρίου 2008. 
  20. ↑ 20,0 20,1 Sontag, Deborah (11 May 2003). «The Erdogan Experiment». The New York Times. https://www.nytimes.com/2003/05/11/magazine/the-erdogan-experiment.html?pagewanted=all&src=pm. Ανακτήθηκε στις 3 December 2014. 
  21. ↑ «Turkish premier is winner of Rafik Hariri Memorial Award». 1 Μαρτίου 2010. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Μαρτίου 2010. Ανακτήθηκε στις 1 Μαρτίου 2010. 
  22. ↑ https://www.huffingtonpost.gr/2017/04/17/diethnes-erdogan-vios-politeia_n_16055228.html
  23. ↑ «Erdogan's Towering Role in the AKP» (στα αγγλικά). turkeyanalyst.org. 12 March 2008. https://www.turkeyanalyst.org/publications/turkey-analyst-articles/item/115-erdogans-towering-role-in-the-akp.html. Ανακτήθηκε στις 11 January 2020. 
  24. ↑ «Secular rally targets Turkish PM». BBC News. 14 April 2007. http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/6554851.stm. Ανακτήθηκε στις 6 December 2014. 
  25. ↑ «Turkish foreign minister to stand for presidency». Al Jazeera. 25 April 2007. http://www.islamweb.net/emainpage/articles/139006/turkish-foreign-minister-to-stand-for-presidency. Ανακτήθηκε στις 6 December 2014. 
  26. ↑ De Bendern, Paul (29 April 2007). «One million Turks rally against government». Reuters. https://www.reuters.com/article/worldNews/idUSL2910950920070429. Ανακτήθηκε στις 30 April 2007. 
  27. ↑ Avci, Ümran (4 Μαΐου 2007). «Saylan: Manisa mitingi önemli» [Saylan: Important rally in Manisa]. Milliyet (στα Τουρκικά). Ανακτήθηκε στις 4 Μαΐου 2007. 
  28. ↑ De Bendern, Paul (13 Μαΐου 2007). «Turks protest ahead of early elections». Swissinfo. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Σεπτεμβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 13 Μαΐου 2007. 
  29. ↑ Turan Yılmaz (23 July 2007). «Mesajı anladık» (στα tr). Hürriyet Daily News (Ankara). http://www.hurriyet.com.tr/secim/6942407.asp. Ανακτήθηκε στις 30 July 2012. 
  30. ↑ Σαρωτική επικράτηση Ερντογάν στις εκλογές της Τουρκίας, in.gr, 22-7-2007.
  31. ↑ in.gr Αρχειοθετήθηκε 2009-04-02 στο Wayback Machine., Βίαια επεισόδια με νεκρούς κατά τις δημοτικές εκλογές στην Τουρκία, 29 Μαρτίου 2009.
  32. ↑ «Turkey's Ruling AK Party Wins Elections with 49.83 Percent Vote». The journal of Turkish Weekly. 13 June 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 December 2014. https://web.archive.org/web/20141209195647/http://www.turkishweekly.net/news/116073/turkey-39-s-ruling-ak-party-wins-elections-with-49-83-percent-vote.html. Ανακτήθηκε στις 6 December 2014. 
  33. ↑ FLASH TEAM (13 Μαΐου 2010). «Ιστορική επίσκεψη Ερντογάν στην Αθήνα». FLASH GR. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Δεκεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 20 Δεκεμβρίου 2022. 
  34. ↑ https://www.mfa.gr/zitimata-ellinotourkikon-sheseon/eidikotera-keimena/koino-anakoinothen-ellados-tourkias.html
  35. ↑ «Düşük oy eleştirilerine "Peygamber"li yanıt iddiası». nediyor.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Φεβρουαρίου 2015. 
  36. ↑ «Erdoğan: "Seçilirsem tarafsız olmayacağım"» [Erdoğan: "I will not be impartial if selected"]. CNNTürk (στα Τουρκικά). 7 Αυγούστου 2014. Ανακτήθηκε στις 3 Δεκεμβρίου 2014. 
  37. ↑ Ozerkan, Fulya; Williams, Stuart (11 August 2014). «Turkey's Erdogan prepares for strongman president role». Yahoo! News. https://news.yahoo.com/erdogan-vows-strong-turkey-final-election-rally-174303362.html. Ανακτήθηκε στις 27 November 2014. 
  38. ↑ «Turkey's Davutoglu expected to be a docile Prime Minister with Erdogan calling the shots». Associated Press. Fox News. 21 August 2014. http://www.foxnews.com/world/2014/08/21/turkey-davutoglu-expected-to-be-docile-prime-minister-with-erdogan-calling/. Ανακτήθηκε στις 27 November 2014. 
  39. ↑ Yeliz Candemir (29 August 2014). «New Turkish Cabinet Shows Continuity With Erdogan Legacy». The Wall Street Journal. https://online.wsj.com/articles/new-turkish-cabinet-shows-continuity-with-erdogan-legacy-1409312847. Ανακτήθηκε στις 27 November 2014. 
  40. ↑ «Yurt içi, yurt dışı ve gümrük sandıkları dahil cumhurbaşkanı seçim sonucu» [Presidential election results including domestic, foreign and customs ballot boxes] (PDF). Supreme Electoral Council of Turkey. 15 Αυγούστου 2014. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 4 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 26 Μαρτίου 2015. 
  41. ↑ «Turkey referendum: Erdoğan wins vote amid dispute over ballots – as it happened». The Guardian. 16 Απριλίου 2017. Ανακτήθηκε στις 23 Οκτωβρίου 2017. 
  42. ↑ Solaker, Gulsen (4 May 2018). «Turkey's main opposition nominates combative former teacher to challenge Erdogan». Reuters. https://www.reuters.com/article/us-turkey-election/turkeys-main-opposition-nominates-combative-former-teacher-to-challenge-erdogan-idUSKBN1I50V4. Ανακτήθηκε στις 6 May 2018. 
  43. ↑ «100 bin imzayla Cumhurbaşkanı adayı olacağım». NTV. 18 April 2018. https://www.ntv.com.tr/turkiye/iyi-parti-genel-baskani-aksener-100-bin-imzayla-cumhurbaskani-adayi-olacagim,bDEX_kvnB065HK_Y2E_tnw. Ανακτήθηκε στις 19 April 2018. 
  44. ↑ «Turkish leader Erdogan says he will run for reelection next year». Los Angeles Times (στα Αγγλικά). 10 Ιουνίου 2022. Ανακτήθηκε στις 28 Ιανουαρίου 2023. 
  45. ↑ «Table of Six: Legally Erdoğan cannot run for a third term on May 14». Bianet. 27 Ιανουαρίου 2023. 
  46. ↑ Shaheen, Kareem (18 Ιουλίου 2016). «Military coup was well planned and very nearly succeeded, say Turkish officials». The Guardian. Ανακτήθηκε στις 31 Ιουλίου 2016. 
  47. ↑ «Ερντογάν στο Al Jazeera: Μπορεί να υπήρξε ξένος δάκτυλος στο πραξικόπημα». Το Βήμα. 20 Ιουλίου 2016. Ανακτήθηκε στις 31 Ιουλίου 2016. 
  48. ↑ Erdoğan's 'Ak Saray' likened to Alamut Castle, Ceausescu's Palace(www.hurriyetdailynews.com. Retrieved 9 April 2016)
  49. ↑ Tim Arango (31 October 2014). «Turkis Leader, Using Conflicts, Cements Power». The New York Times. http://mobile.nytimes.com/2014/11/01/world/europe/erdogan-uses-conflict-to-consolidate-power.html?referrer. Ανακτήθηκε στις 27 November 2014. 
  50. ↑ Christopher Cameron (1 Νοεμβρίου 2014). «Turkish President drops $350m on new palace». The Real Deal: New York Real Estate News. Ανακτήθηκε στις 27 Νοεμβρίου 2014. 
  51. ↑ «Erdoğan'dan 'Kaç-Ak Saray' için yorum» [How Erdoğan's 'illegal palace' looks]. Cumhuriyet (στα Τουρκικά). 1 Νοεμβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 3 Δεκεμβρίου 2014. 
  52. ↑ «Critical media block imposed on 'Ak Saray' amid opening graft concerns». Today's Zaman. 29 October 2014. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 November 2014. https://web.archive.org/web/20141125103048/http://www.todayszaman.com/national_critical-media-block-imposed-on-ak-saray-opening-amid-graft-concerns_362922.html. Ανακτήθηκε στις 27 November 2014. 
  53. ↑ «'Ak-Saray' Alman basınında» [Ak Saray in the German press]. Zaman (στα Τουρκικά). 30 Οκτωβρίου 2014. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Δεκεμβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 3 Δεκεμβρίου 2014. 
  54. ↑ Kadri Gursel (17 Σεπτεμβρίου 2014). «Erdogan's $350m presidential palace». Al-Monitor. Ανακτήθηκε στις 27 Νοεμβρίου 2014. 
  55. ↑ «29 Ekim resepsiyonu iptal» [29 October reception cancelled] (στα Τουρκικά). 30 Οκτωβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 3 Δεκεμβρίου 2014. 
Ανακτήθηκε από "https://el.wiki.x.io/w/index.php?title=Ρετζέπ_Ταγίπ_Ερντογάν&oldid=10808050"