Τάγμα Στρατιωτικής Αξίας της Πολωνίας

Το Τάγμα Στρατιωτικής Αξίας της Πολωνίας (λατινικά: Virtuti Militari, πολωνικά: Order Wojenny Virtuti Militari) είναι το υψηλότερο στρατιωτικό παράσημο της Πολωνίας για ηρωισμό και θάρρος απέναντι στον εχθρό στον πόλεμο. Δημιουργήθηκε το 1792[1] από τον Πολωνό Βασιλιά Στανίσουαφ Αύγουστο Πονιατόφσκι και είναι η παλαιότερη στρατιωτική παρασημοφόρηση στον κόσμο που χρησιμοποιείται ακόμα.[2]

Τάγμα Στρατιωτικής Αξίας
Virtuti Militari

Απονέμεται γιαΑρετή στον πόλεμο
Ημερομηνία22 Ιουνίου 1792
Χώρα Πολωνία
ΠαρουσιαστέςΠρόεδρος της Πολωνίας
Πρώτη απονομή1792
Τελευταία απονομή1989

Απονέμεται σε πέντε τάξεις είτε για προσωπικό ηρωισμό είτε, σε διοικητές, για ηγεσία. Μερικές από τις ηρωικές ενέργειες που αναγνωρίζονται από ένα βραβείο Virtuti Militari είναι ισοδύναμες με εκείνες που αξίζουν τον βρετανικό Σταυρό της Βικτώριας,[3] το γερμανικό Σιδηρούν Σταυρό και το αμερικανικό Μετάλλιο της Τιμής.[4]

Λίγο μετά την εισαγωγή του, ωστόσο, η Πολωνική-Λιθουανική Κοινοπολιτεία καταστράφηκε στους διαμελισμούς της Πολωνίας (1795) και οι δυνάμεις διαμελισμού κατάργησαν την παρασημοφόρηση και απαγόρευσαν τη χρήση της. Έκτοτε, το βραβείο επανεισήχθη, μετονομάστηκε και απαγορεύτηκε πολλές φορές, με τη μοίρα του να αντικατοπτρίζει στενά τις αντιξοότητες του πολωνικού λαού. Καθ' όλη τη διάρκεια της ύπαρξης του παράσημου, χιλιάδες στρατιώτες και αξιωματικοί, Πολωνοί και ξένοι, πολλές πόλεις και ένα πλοίο έχουν βραβευτεί με το Virtuti Militari για ανδρεία ή εξαιρετική ηγεσία στον πόλεμο. Δεν έχουν υπάρξει νέες βραβεύσεις από το 1989.[5]

 
Μετάλλια Virtuti Militari του 1792

Σε όλη την ιστορία του, το Πολεμικό Τάγμα Στρατιωτικής Αξίας μοιράστηκε τη μοίρα της χώρας του και έχει καταργηθεί και επανεισαχθεί αρκετές φορές.

Το τάγμα δημιουργήθηκε αρχικά στις 22 Ιουνίου 1792 από τον Βασιλιά Στανίσουαφ Αύγουστο Πονιατόφσκι για να τιμήσει τη νικηφόρα Μάχη του Ζιελέντσε.[1] Αρχικά, περιλάμβανε δύο τάξεις: ένα χρυσό μετάλλιο για στρατηγούς και αξιωματικούς και ένα ασημένιο για τους υπαξιωματικούς και τους απλούς στρατιώτες. Μέχρι τον Αύγουστο του 1792, είχε συνταχθεί ένα καταστατικό για την παρασημοφόρηση, το οποίο βασίστηκε σε αυτό που δημιουργήθηκε για το αυστριακό Στρατιωτικό Τάγμα της Μαρίας Θηρεσίας. Ο κανονισμός άλλαξε το σχήμα του παρασήμου από μετάλλιο σε σταυρό, το οποίο δεν έχει αλλάξει ουσιαστικά από τότε. Εισήγαγε επίσης πέντε τάξεις στο τάγμα.

 
Γιούζεφ Πονιατόφσκι

Τα πρώτα μέλη του κεφαλαίου του παρασήμου ήταν και οι πρώτοι αποδέκτες του. Για τον Πόλεμο Πολωνίας-Ρωσίας για την υπεράσπιση του Συντάγματος του 1792, συνολικά 63 αξιωματικοί και 290 υπαξιωματικοί και στρατιώτες βραβεύτηκαν με το τάγμα. Το καταστατικό δεν εφαρμόστηκε ποτέ πλήρως, ωστόσο, αφού αμέσως μετά την εισαγωγή του ο Βασιλιάς προσχώρησε στη Συνομοσπονδία της Ταργκοβίτσα, η οποία στις 29 Αυγούστου 1792 κατάργησε τη διακόσμηση και απαγόρευσε τη χρήση της.[1] Όποιος φορούσε το μετάλλιο θα μπορούσε να υποβιβαστεί και να αποβληθεί από τον στρατό από τις νέες αρχές της Πολωνίας.

Παρόλο που στις 23 Νοεμβρίου 1793 το Σέιμ του Γκρόντνο επανέφερε το παράσημο, απαγορεύτηκε ξανά στις 7 Ιανουαρίου 1794, μετά από επιμονή της Μεγάλης Αικατερίνης της Ρωσίας. Μόλις ένα χρόνο αργότερα, η ίδια η Πολωνική-Λιθουανική Κοινοπολιτεία μοιράστηκε τη μοίρα του παρασήμου της, όταν ότι απέμεινε από την Κοινοπολιτεία προσαρτήθηκε από τους γείτονές της στους διαμελισμούς της Πολωνίας. Ο Βασιλιάς Στανίσουαφ Αύγουστος Πονιατόφσκι παραιτήθηκε την ίδια χρονιά. Κατά τη διάρκεια της βασιλείας του, είχαν απονεμηθεί 526 μετάλλια: 440 αργυρά μετάλλια και σταυροί, 85 χρυσά μετάλλια και σταυροί και 1 σταυρός του διοικητή.

Μεταξύ των πιο διάσημων παραληπτών του τάγματος αυτή την περίοδο ήταν ο Πρίγκιπας Γιούζεφ Πονιατόφσκι (1763–1813) και ο Ταντέους Κοστσιούσκο (1746–1817),[1] και οι δύο ικανοί στρατιωτικοί διοικητές κατά τη διάρκεια του Πολέμου για την υπεράσπιση του Συντάγματος και της Εξέγερσης του Κοστσιούσκο.

Κορδέλες Virtuti Militari
 
Ασημένιος Σταυρός
 
Χρυσός Σταυρός
 
Σταυρός του Ιππότη
 
Σταυρός του Διοικητή
 
Μεγαλόσταυρος με αστέρι

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 «22 czerwca 1792 roku ustanowienie Orderu Wojennego Virtuti Militari». www.wspolnota-polska.org.pl (στα Πολωνικά). Ανακτήθηκε στις 28 Φεβρουαρίου 2009. 
  2. Berkovits, Annette Libeskind. «What is the Oldest Military Decoration in the World Still in Use? | Annette Libeskind Berkovits». annetteberkovits.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 17 Μαρτίου 2021. 
  3. «My Polish father-in-law did more for Britain than any graffiti-spraying racist». https://www.theguardian.com/commentisfree/2016/jun/27/polish-father-in-law-racist-graffiti-war-hero-london-club. Ανακτήθηκε στις 15 Απριλίου 2020. 
  4. Lerski, Jerzy Jan; Lerski, George J.; Lerski, Halina T. (1996). «Historical dictionary of Poland, 966-1945». ISBN 9780313260070. https://books.google.com/books?id=QTUTqE2difgC&q=virtuti+militari+compared+to+american+medal+of+honor&pg=PA631. Ανακτήθηκε στις 15 Απριλίου 2020. 
  5. «"Niegodni" Virtuti Militari. W Kancelarii Prezydenta przegląd orderów nadanych w PRL». https://www.polsatnews.pl/wiadomosc/2017-11-02/niegodni-virtuti-militari-w-kancelarii-prezydenta-przeglad-orderow-nadanych-w-prl/. Ανακτήθηκε στις 15 Απριλίου 2020. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία