Συλλογικό όργανο

Στη νομική επιστήμη με την ονομασία συλλογικό όργανο φέρεται ένα σύνολο προσώπων, ισότιμα συμπραττόντων και οργανωμένων σε ενιαία βούληση, όπου δυνάμει σχετικής νομοθεσίας, του παρέχεται η δυνατότητα να ενεργεί προς το συμφέρον και για λογαριασμό συγκεκριμένου νομικού προσώπου, επί διαφόρων υποθέσεων τόσο σε εσωτερικές όσο και σε εξωτερικές σχέσεις.

Γενικά

Τα συλλογικά όργανα ανάλογα της φύσης της δράσης τους υπόκεινται σε ειδικούς κανόνες συγκρότησης, σύνθεσης και λειτουργίας.
Εν προκειμένω η "συγκρότηση" αυτών αναφέρεται στον καθορισμό της νομίμου πληρότητας των μελών, είτε με εκλογή είτε με διορισμό, τόσο των τακτικών όσο και των αναπληρωματικών.
Η δε "σύνθεση" αναφέρεται στην νομιμότητα της λειτουργίας του οργάνου, εκ της συμμετοχής των μελών σε συνεδρία, την έγκαιρη πρόσκλησή τους καθώς και την έλλειψη ασυμβίβαστων κωλυμάτων σε συνάφεια του εξεταζομένου θέματος.
Τέλος η "λειτουργία" αναφέρεται στη παρουσία των μελών καθ΄ όλη τη διάρκεια της συνεδρίας, τη θέση του εισηγητή, καθώς και τον τρόπο λήψης των αποφάσεων (πλειοψηφία).
Οποιαδήποτε παραβίαση επί των παραπάνω κανόνων συνιστά λόγο ακυρότητας της όποιας απόφασης που έχει ληφθεί υπό αυτές τις συνθήκες και κατ΄ επέκταση και οποιαδήποτε διοικητικής πράξης που ακολούθως στηρίχθηκε σ΄ αυτή την απόφαση.

Διάκριση

Τα δημόσια συλλογικά όργανα, αρχικά διακρίνονται σε

1. "άμεσα", όταν οι αρμοδιότητές τους καθορίζονται από το σύνταγμα της χώρας και σε "έμμεσα", όταν προσδιορίζονται από άλλους διοικητικούς νόμους.
2. Aνάλογα του χαρακτήρα της λειτουργίας τους διακρίνονται σε "νομοθετικά", "δικαστικά" και "διοικητικά". Τα τελευταία, επιμέρους σε "κεντρικά" και "περιφερειακά".
3. Ανάλογα του χαρακτήρα των αποφάσεών τους αυτά διακρίνονται σε αποφασιστικά και γνωμοδοτικά.
4. Τέλος διακρίνονται και σε πολλές άλλες κατηγορίες, ανάλογα της παρ΄ εκάστου αρμοδιότητας αυτών.

Συλλογικά όργανα

Συλλογικά όργανα είναι πάσης φύσεως διοικητικά συμβούλια και επιτροπές του δημοσίου, όπως π.χ. το Υπουργικό Συμβούλιο, οι Υγειονομικές Επιτροπές, Επιτροπές λιμένων, τα Δημοτικά συμβούλια, πειθαρχικά συμβούλια κ.λπ., καθώς επίσης σύλλογοι, σωματεία, ομοσπονδίες κ.λπ.

Διεθνές συλλογικό όργανο

Στο Διεθνές Δίκαιο ως διεθνή συλλογικά όργανα φέρονται όλες οι γενικές γραμματείες και τα εκτελεστικά συμβούλια των διεθνών οργανισμών, οι πάσης φύσεως αντικειμένου διεθνείς επιτροπές, διεθνείς συνελεύσεις, διεθνείς επαγγελματικές ενώσεις κ.λπ.

Πηγές

• "Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Larousse Britannica" τομ.55ος, σελ.369.