Στρατιώτης

Παραδοσιακά, στη διάρκεια της ιστορίας, στρατιώτες ονομάζονταν όσοι κατατάσσονταν στον στρατό ξηράς (Πεζικό ή Ιππικό) και έπαιρναν μέρος στις εκστρατείες, χωρίς να κατέχουν κάποιο αξίωμα, σε αντιδιαστολή με όσους κατείχαν κάποιο αξίωμα (αξιωματικοί) και τους αρχηγούς της κάθε στρατιάς (στρατηγοί), ορισμοί που ισχύουν διεθνώς και σήμερα.

Κοινοί στρατιωτικοί βαθμοί στα ελληνικά
ΣΤΡΑΤΟΣ ΞΗΡΑΣ	ΠΟΛΕΜΙΚΟ ΝΑΥΤΙΚΟ	ΠΟΛΕΜΙΚΗ ΑΕΡΟΠΟΡΙΑ
AΞΙΩΜΑΤΙΚΟΙ
ΑΝΩΤΑΤΟΙ
Στρατηγός	Ναύαρχος	Πτέραρχος
Αντιστράτηγος	Αντιναύαρχος	Αντιπτέραρχος
Υποστράτηγος	Υποναύαρχος	Υποπτέραρχος
Ταξίαρχος Σ.Ξ.	Αρχιπλοίαρχος	Ταξίαρχος Π.Α.
ΑΝΩΤΕΡΟΙ
Συνταγματάρχης	Πλοίαρχος	Σμήναρχος
Αντισυνταγματάρχης	Αντιπλοίαρχος	Αντισμήναρχος
Ταγματάρχης	Πλωτάρχης	Επισμηναγός
ΚΑΤΩΤΕΡΟΙ
Λοχαγός	Υποπλοίαρχος	Σμηναγός
Υπολοχαγός	Ανθυποπλοίαρχος	Υποσμηναγός
Ανθυπολοχαγός	Σημαιοφόρος	Ανθυποσμηναγός
ΔΟΚΙΜΟΙ ΕΦΕΔΡΟΙ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΟΙ
Δόκιμος Έφεδρος Αξιωματικός Σ.Ξ.	Σημαιοφόρος Επίκουρος Αξιωματικός	Δόκιμος Έφεδρος Αξιωματικός Π.Α.
ΑΝΘΥΠΑΣΠΙΣΤΕΣ
Ανθυπασπιστής Σ.Ξ.	Ανθυπασπιστής Π.Ν.	Ανθυπασπιστής Π.Α.
ΥΠΑΞΙΩΜΑΤΙΚΟΙ
Αρχιλοχίας	Αρχικελευστής	Αρχισμηνίας
Επιλοχίας	Επικελευστής	Επισμηνίας
Λοχίας	Κελευστής	Σμηνίας
Δεκανέας	Δίοπος	Υποσμηνίας
ΟΠΛΙΤΕΣ
Υποδεκανέας	Υποδίοπος	Ανθυποσμηνίας
Στρατιώτης	Ναύτης	Σμηνίτης

Με τη σημερινή επίσημη ορολογία, Στρατιώτης είναι αυτός που υπηρετεί με τον χαμηλότερο στρατιωτικό βαθμό (ισοδύναμο με τους βαθμούς OR-1 και OR-2 του ΝΑΤΟ ανάλογα με τη δύναμη στην οποία υπηρετούν).

Παρομοίως στην ιεραρχία του Ελληνικού Στρατού Ξηράς, Στρατιώτης (Στρτης) ονομάζεται ο οπλίτης που ανήκει στην κατώτατη βαθμίδα της κλίμακας και είναι ο μόνος που δεν καλείται βαθμοφόρος. Επίσης, είναι ο μόνος που δεν φέρει κανένα διακριτικό σήμα στο αριστερό πέτο της στολής υπηρεσίας. Κατά κανόνα όμως, φέρει διακριτικό σήμα στο δεξί πέτο της στολής υπηρεσίας, όπως για παράδειγμα:

• Αν είναι Οπλίτης Ιατρός, οπότε φέρει σχετικό ιατρικό διακριτικό, αποτελούμενο από ένα φίδι (σύμβολο της Ιατρικής) και δύο κλαδάκια δάφνης εκατέρωθεν.

• Αν είναι Ν/Τ (νοσηλευτής, αν και στην πραγματικότητα έτσι ονομάζονται όλοι όσοι έχουν ειδικότητα στα παραϊατρικά επαγγέλματα, ανεξάρτητα από την ειδικότητα), οπότε φέρει σχετικό ιατρικό διακριτικό, αποτελούμενο όμως μόνο από το αντίστοιχο φίδι.

• Παρομοίως για ορισμένες ειδικότητες, όπως Καταδρομέας, Στρατιώτης Τεθωρακισμένων, Πυροβολικού, Υλικού Πολέμου κ.α. υπάρχουν αντίστοιχα διακριτικά.

Ελληνικός Στρατός

Στον Ελληνικό Στρατό διακρίνονται σε Επαγγελματίες Οπλίτες (ΕΠΟΠ) και σε πολίτες που υπηρετούν την υποχρεωτική στρατιωτική θητεία. Η Ελλάδα έχει νομοθετήσει υποχρεωτική θητεία 12 μηνών, για όλους τους άνδρες άνω των 18 ετών. Παρόλο που γίνονται δεκτές αιτήσεις γυναικών που θέλουν να υπηρετήσουν, δεν ήταν ποτέ υποχρεωτικό για αυτές.

Οι αντίστοιχοι κατώτατοι βαθμοί στο Πολεμικό Ναυτικό είναι ο Ναύτης και στην Πολεμική Αεροπορία ο Σμηνίτης.

Στρατιωτική θητεία

Όλοι οι πολίτες που υπηρετούν την υποχρεωτική στρατιωτική θητεία παρουσιάζονται και την υπηρετούν ως Στρατιώτες.

Άλλες χώρες

Ο αντίστοιχος κατώτατος βαθμός (lowest rank) στους αγγλόφωνους στρατούς καλείται Ρrivate. Σε κάποιες χώρες, όπως στο Ηνωμένο Βασίλειο και την Αυστραλία, οι στρατιώτες δεν φέρουν διακριτικά, ακριβώς όπως στην Ελλάδα. Σε άλλα κράτη πάντως, υπάρχουν κάποιες διαβαθμίσεις μεταξύ των στρατιωτών και ενδέχεται να φέρουν διακριτικά. Για παράδειγμα, στις ΗΠΑ χωρίζονται σε δύο βαθμίδες, την χαμηλότερη βαθμίδα, επισήμως γνωστή ως Private E-1 (PVT), αν και μερικές φορές χρησιμοποιείται ο όρος recruit («νεοσύλλεκτος»), στην οποία δεν φέρουν διακριτικό, και την υψηλότερη βαθμίδα, Private E-2 (PV2), που φέρει το «λοχιόσημο» που φαίνεται δίπλα. Η προαγωγή στην υψηλότερη κατάταξη γίνεται αυτόματα μετά από 6 μήνες στην υπηρεσία, αλλά μπορεί να μειωθεί σε 4 μήνες, αν χορηγηθεί μία παραίτηση (μία αύξηση αμοιβών μπορεί να δοθεί μετά από 4 μήνες της υπηρεσίας, έστω και χωρίς προαγωγή στην Private E-2, αν οι διοικητές κρίνουν ότι οι ικανότητες και οι επιδόσεις του στρατιώτη την δικαιολογούν).

Σημείωση

Γενικώς η κοινή γνώμη θεωρεί ότι οι Στρατιώτες βρίσκονται σε άκρως μειονεκτική θέση, λόγω του ότι ανήκουν στην κατώτατη βαθμίδα και έχουν υποχρέωση να δείχνουν υπακοή σε όλους τους άλλους στρατιωτικούς (κοινώς: «ό,τι άλλο και να είναι, πάντα ανώτερος είναι»). Αυτός είναι και ένας από τους λόγους που πολλοί θεωρούν τη στράτευση «αναγκαίο κακό», υπηρετούν όμως επειδή είναι υποχρεωτική.

Ωστόσο πρέπει να τονιστεί ότι οι Στρατιώτες έχουν και κάποια πρακτικά πλεονεκτήματα:

• Ο Υπαξιωματικός και ο μέσος Αξιωματικός (έως τον βαθμό του Λοχαγού) φέρει ευθύνη όχι μόνο για τον εαυτό του, αλλά και για την κατάσταση όλων όσων ανήκουν στον ίδιο Λόχο και είναι κατώτεροι από αυτόν. Αντίθετα ο Στρατιώτης φέρει ευθύνη μόνο για τον εαυτό του, εκτός φυσικά αν είναι Οπλίτης Ιατρός για ευνόητους λόγους!

• Όταν στο Στρατό σημειώνεται μία ομαδική απειθαρχία, η ευθύνη πέφτει πάντα στους ανώτερους (δηλαδή στους βαθμοφόρους).

• Αν κάποιος Στρατιώτης αναγκαστεί λόγω εντολής ανωτέρου να διαπράξει κάτι, για το οποίο τεθεί μετά ζήτημα επιβολής ποινής ή και παραπομπής στο Στρατοδικείο, τότε τιμωρείται ή παραπέμπεται στο Στρατοδικείο ο βαθμοφόρος που έδωσε την εντολή (εκτός αν διεπράχθη κακούργημα, οπότε η ευθύνη βαρύνει όλους τους εμπλεκόμενους - στην πράξη όμως είναι εντελώς απίθανο να δοθεί ποτέ τέτοια εντολή).

• 
  U.S. Army Private E-2's Arm Patch.

Δείτε επίσης

• Ναύτης
• Σμηνίτης