Σερβική Ακαδημία Επιστημών και Τεχνών

Η Σερβική Ακαδημία Επιστημών και Τεχνών (Српска академија наука и уметности, αρκτικόλεξο САНУ) είναι μια εθνική ακαδημία και το πρώτο «τη τάξει» ακαδημαϊκό ίδρυμα στη Σερβία, που ιδρύθηκε το 1841 ως «Εταιρεία Σερβικής Διανοήσεως» και συνέχισε με διαφορετικές ονομασίες μέχρι το σημερινό της τίτλο.

Η έδρα της Ακαδημίας, κτίσμα του 1822

Ιστορία

Πρόδρομα ιδρύματα

Η Σερβική Βασιλική Ακαδημία Επιστημών (Српска краљевска академија) ήταν διάδοχος της Σερβικής Εταιρείας Σοφών (Српско учено друштво), με την οποία συγχωνεύθηκε το 1892, δεχόμενη τα μέλη της ως δικά της (είτε τακτικά, είτε επίτιμα), τις δραστηριότητές της και τη θέση της στην επιστημονική και την πολιτιστική ζωή Το ίδιο είχε γίνει κάποιες δεκαετίες νωρίτερα, όταν η Σερβική Εταιρεία Σοφών είχε αναλάβει στις 29 Ιουλίου 1864 τη θέση και τις λειτουργίες της Εταιρείας Σερβικής Διανοήσεως (Друштво српске словесности), της πρώτης τέτοιας εταιρείας στο Πριγκιπάτο της Σερβίας, που ιδρύθηκε στις 7 Νοεμβρίου 1841.

Το 1864 η Εταιρεία Σοφών εξέλεξε ως μέλη της διεθνείς επαναστατικές μορφές, όπως τους Τζουζέπε Γκαριμπάλντι, Νικολάι Τσερνισέφσκι και Αλεξάντερ Χέρτσεν, και για τον λόγο αυτόν καταργήθηκε αμέσως από τη συντηρητική κυβέρνηση του Πρίγκιπα Μιχαήλ Ομπρένοβιτς.

Η ίδρυση της Σερβικής Βασιλικής Ακαδημίας

Ιωσήφ Πάντσιτς, ο πρώτος στην ιστορία πρόεδρος της Σερβικής Ακαδημίας Επιστημών

Από την ίδρυσή της την 1η Νοεμβρίου 1886, η Σερβική Βασιλική Ακαδημία Επιστημών είναι το υψηλότερο «τη τάξει» ακαδημαϊκό ίδρυμα στη Σερβία. Σύμφωνα με την ιδρυτική πράξη της, ο βασιλιάς Μίλαν Γ΄ Ομπρένοβιτς θα διόριζε τον πρώτο ακαδημαϊκό, ο οποίος με τη σειρά του θα επέλεγε τα άλλα αρχικά μέλη της Ακαδημίας. Τα ονόματα των πρώτων ακαδημαϊκών ανακοινώθηκαν στις 5 Απριλίου 1887. Αρχικώς υπήρχαν 4 τομείς της Ακαδημίας, οι οποίοι τότε αποκαλούνταν «ειδικευμένες ακαδημίες», με ισάριθμους αρχικούς ακαδημαϊκούς σε καθέναν, τους εξής:

Ακαδημία Φυσικών Επιστημών

• Ιωσήφ Πάντσιτς
• Ντιμίτριε Νέσιτς
• Γιοβάν Ζούγιοβιτς
• Λιουμπομίρ Κλέριτς

Ακαδημία Φιλοσοφίας

• Στόγιαν Νοβάκοβιτς
• Μίλαν Κούγιουντζιτς
• Σβέτισλαβ Βούλοβιτς
• Σβέτομιρ Νικολάγιεβιτς

Ακαδημία Κοινωνικών Επιστημών

• Τσέντομιλ Μιγιάτοβιτς
• Μίλαν Μιλίτσεβιτς
• Λιούμπομιρ Κοβάτσεβιτς
• Πάντα Σρέτσκοβιτς

Ακαδημία Τεχνών

• Λιούμπομιρ Νενάντοβιτς
• Ματίγια Μπαν
• Μιχαήλο Βάλτροβιτς
• Νταβόριν Γιένκο

Σημερινά τμήματα και ινστιτούτα

Τμήματα

• Τμήμα Μαθηματικών, Φυσικής και Γεωεπιστημών
• Τμήμα Χημικών και Βιολογικών Επιστημών
• Τμήμα Τεχνικών Επιστημών
• Τμήμα Ιατρικών Επιστημών
• Τμήμα Γλωσσών και Φιλολογίας
• Τμήμα Κοινωνικών Επιστημών
• Τμήμα Ιστορικών Επιστημών
• Τμήμα Καλών Τεχνών και Μουσικής

Ινστιτούτα

• Ινστιτούτο Βαλκανικών Μελετών
• Ινστιτούτο Βυζαντινών Μελετών
• Γεωγραφικό Ινστιτούτο «Γιόβαν Σβίγιτς»
• Εθνογραφικό Ινστιτούτο
• Ινστιτούτο Σερβικής Γλώσσας
• Ινστιτούτο Τεχνικών Επιστημών
• Μαθηματικό Ινστιτούτο
• Ινστιτούτο Μουσικολογίας

Κατάλογος προέδρων

Ο Αλεξάνταρ Μπέλιτς, ο επί μακρότερο χρόνο πρόεδρος της Σερβικής Ακαδημίας Επιστημών και Τεχνών

Όνομα	Έτη θητείας
Ιωσήφ Πάντσιτς	1887–1888
Τσεντομίλ Μιγιάτοβιτς	1888–1889
Ντιμίτριε Νέσιτς	1892–1895
Μίλαν Μιλίτσεβιτς	1896–1899
Γιόβαν Ρίστιτς	1899
Σίμα Λόζανιτς	1899–1900
Γιοβάν Μίσκοβιτς	1900–1903
Σίμα Λόζανιτς	1903–1906
Στόγιαν Νοβάκοβιτς	1906–1915
Γιοβάν Ζούγιοβιτς	1915–1921
Γιοβάν Τσβίγιτς	1921–1927
Σλόμπονταν Γιοβάνοβιτς	1928–1931
Μπογκντάν Γκαβρίλοβιτς	1931–1937
Αλεξάνταρ Μπέλιτς	1937–1960
Ιλίγια Ντούριτσιτς	1960–1965
Βέλιμπορ Γκλίγκοριτς	1965–1971
Πάβλε Σάβιτς	1971–1981
Ντούσαν Καναζίρ	1981–1994
Αλεξάνταρ Ντέσπιτς	1994–1998
Ντέγιαν Μεντάκοβιτς	1998–2003
Νικόλα Χαϊντίν	2003–2015
Βλαντίμιρ Σ. Κόστιτς	2015–σήμερα

Δείτε επίσης

• Ακαδημία Επιστημών και Τεχνών της Σερβικής Δημοκρατίας της Βοσνίας

Παραπομπές

Πηγές

• Sofija Škorić & George Vid Tomashevich: The Serbian Academy After A Century: An Institution at Risk?, έκδ. της «Serbian Heritage Academy of Canada», Τορόντο 1987.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Επίσημος ιστότοπος της Ακαδημίας