Λάδωνας (ποταμός)
Συντεταγμένες: 37°35′35″N 21°49′13″E / 37.59306°N 21.82028°E
Ο Λάδωνας είναι ποταμός της Πελοποννήσου, παραπόταμος του Αλφειού.
| Λάδωνας | |
|---|---|
 | |
| Πηγές | Αροάνια |
| Εκβολές | Αλφειός |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Μήκος | 70 |
| Παραπόταμοι | Αροάνιος ποταμός και Πάος ποταμός |
| wikidata () | |
Πηγές Λάδωνα
ΕπεξεργασίαΠηγάζει από τα Αροάνια[1] και συγκεκριμένα από το όρος Πεντέλεια (γνωστό και ως Ντουρντουβάνα)[2]. Οι πηγές του βρίσκονται στην περιοχή του χωριού Λυκουρία[3][4][2], στην περιοχή που ονομάζεται "Ράχη Πύργου" ή "Κεφαλόβρυσο" όπου αναβλύζει μέσα από καταβόθρες με τόση δύναμη ώστε θα μπορούσε να κινεί ταυτόχρονα 20 μύλους, όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στα 1906, γεγονός που τον καθιστούσε ακόμα και τους θερινούς μήνες δυσδιάβατο[5].
Ρους
ΕπεξεργασίαΔιασχίζει τον Νομό Αχαΐας και τον Νομό Αρκαδίας και συμβάλλει στον Αλφειό. Το μήκος είναι μεγαλύτερο από 60 χιλιόμετρα και ο ρους του στον χάρτη μοιάζει με φίδι που ελίσσεται[4]. Παραπόταμοί του είναι ο Αροάνιος ή Κατσάνας, ο Πάος ή Πάϊος ή Ξεροπόταμος, ο Τράγος ή Νταραίικο ποτάμι[6]. Κοντά στη συμβολή του με τον Αλφειό ονομάζεται και "Ρουφιάς"[6].
Φυσιογνωμία
ΕπεξεργασίαΓνωστό είναι επίσης και το υδροηλεκτρικό φράγμα του Λάδωνα στην Αρκαδία, που κατασκευάστηκε τη δεκαετία του 1950, ενώ είναι αρκετά γνωστός ο υδροβιότοπός του που μαζί με την τεχνητή λίμνη έχουν σπάνια πανίδα και χλωρίδα[4]. Τις τελευταίες δεκαετίες έχουν αναπτυχθεί αθλητικές δραστηριότητες στην περιοχή του, όπως κανόε-καγιάκ και ράφτινγκ, ενώ η φυσική ομορφιά του τοπίου του ενδείκνυται για πεζοπορίες και για ψάρεμα[4].
Ιστορικά στοιχεία
ΕπεξεργασίαΉταν ονομαστός ποταμός ήδη από την αρχαιότητα[3] για την ομορφιά του τοπίου του αλλά και για τα ψάρια του[7]· ο Παυσανίας επισκεπτόμενος την περιοχή τον 2ο αι. μ.Χ. τον αναφέρει ως τον ωραιότερο ποταμό που υπάρχει[4].
Χαρακτηριστικά είναι τα πέτρινα γεφύρια του που φτιάχτηκαν τον 18ο και 19ο αιώνα, όπως π.χ. της Γύριζας, της Δήμητρας, το Σπαθαραίικο, του Τσερχοτάμπεη ή Τσερνοτάμπεη κ.ά.[8]
Μυθολογία
ΕπεξεργασίαΟι αρχαίοι Αρκάδες είχαν θεοποιήσει τον ποταμό και υποστήριζαν ότι ήταν γιος του Ωκεανού και της Τηθύος. Επίσης ως κόρες του αναφέρονται οι νύμφες Δάφνη και Μετώπη. Κατά τη μυθολογία, στα νερά του πλύθηκε για να καθαρθεί μετά από μια ακούσια ένωσή της με τον Ποσειδώνα η θεά Δήμητρα ενώ στις όχθες του κυνηγούσε η Άρτεμις. Κοντά στο ποτάμι περιφερόταν κάποτε και ο Πάνας και εκεί είδε και αγάπησε την νύμφη Σύριγγα και άρχισε να την κυνηγά. Ο Λάδωνας θέλησε να την βοηθήσει και τη μεταμόρφωσε σε καλαμιές. Τότε ο Πάνας έκοψε μερικά καλάμια και ενώνοντάς τα έφτιαξε την Σύριγγα, μουσικό όργανο που χρησιμοποιούσε μόνο αυτός[9].
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ "προελθόντων δὲ σταδίους ὡς πεντήκοντα ἐκ Λυκουρίας, ἐπὶ τοῦ Λάδωνος ἀφίξῃ τὰς πηγάς: ἤκουσα δὲ ὡς τὸ ὕδωρ λιμνάζον ἐν τῇ Φενεατικῇ, κατερχόμενον ἐς τὰ βάραθρα τὰ ἐν τοῖς ὄρεσιν, ἄνεισιν ἐνταῦθα καὶ ποιεῖ τῷ Λάδωνι τὰς πηγάς. τοῦτο μὲν δὴ οὐκ ἔχω σαφῶς εἰπεῖν, εἴτε οὕτως εἴτε ἄλλως ἐστὶν ἔχον: ὁ δὲ Λάδων ποταμῶν τῶν ἐν Ἑλλάδι ὕδωρ παρέχεται κάλλιστον", Παυσανία Αρκαδικά.
- ↑ 2,0 2,1 Αλεξοπούλου 2009, σελ. 16.
- ↑ 3,0 3,1 Παπανδρέου 1906, σελ. 12.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 Τουριστικός οδηγός Νομού Αχαΐας - Μνημεία Φύσης, nea.gr. Ανακτήθηκε από το αρχειοθετημένο πρωτότυπο: 06/09/2016.
- ↑ Παπανδρέου 1906, σελ. 12-13.
- ↑ 6,0 6,1 Αλεξοπούλου 2009, σελ. 17.
- ↑ Παπανδρέου 1906, σελ. 15.
- ↑ Βλ. λ.χ. Ιστολόγιο «Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου». Ανακτήθηκε: 15/11/2018.
- ↑ "ὁ μὲν δὴ Ὄγκιος Ἀπόλλωνός ἐστι κατὰ τὴν φήμην καὶ ἐν τῇ Θελπουσίᾳ περὶ τὸ χωρίον ἐδυνάστευε τὸ Ὄγκιον, τῇ θεῷ δὲ Ἐρινὺς γέγονεν ἐπίκλησις: [5] πλανωμένῃ γὰρ τῇ Δήμητρι, ἡνίκα τὴν παῖδα ἐζήτει, λέγουσιν ἕπεσθαί οἱ τὸν Ποσειδῶνα ἐπιθυμοῦντα αὐτῇ μιχθῆναι, καὶ τὴν μὲν ἐς ἵππον μεταβαλοῦσαν ὁμοῦ ταῖς ἵπποις νέμεσθαι ταῖς Ὀγκίου, Ποσειδῶν δὲ συνίησεν ἀπατώμενος καὶ συγγίνεται τῇ Δήμητρι ἄρσενι ἵππῳ καὶ αὐτὸς εἰκασθείς. [6] τὸ μὲν δὴ παραυτίκα τὴν Δήμητρα ἐπὶ τῷ συμβάντι ἔχειν ὀργίλως, χρόνῳ δὲ ὕστερον τοῦ τε θυμοῦ παύσασθαι καὶ τῷ Λάδωνι ἐθελῆσαί φασιν αὐτὴν λούσασθαι: ἐπὶ τούτῳ καὶ ἐπικλήσεις τῇ θεῷ γεγόνασι, τοῦ μηνίματος μὲν ἕνεκα Ἐρινύς, ὅτι τὸ θυμῷ χρῆσθαι καλοῦσιν ἐρινύειν οἱ Ἀρκάδες, Λουσία δὲ ἐπὶ τῷ λούσασθαι τῷ Λάδωνι.", Παυσανία Αρκαδικά.
Πηγές
Επεξεργασία- Παπανδρέου, Γεώργιος (1906). Καλαβρυτινή επετηρίς: ήτοι πραγματεία περί της ιστορικής των Καλαβρύτων επαρχίας. Αθήνα: Μιχαήλ Ι. Σαλιβέρος.
- Παυσανία Αρκαδικά
Περαιτέρω ανάγνωση
Επεξεργασία- Αλεξοπούλου, Γεωργία (2009). Συμβολή στην αρχαιολογία και τοπογραφία της Αζανίας (Βόρειας Αρκαδίας) επαρχία Καλαβρύτων. Πάτρα: Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας. doi:10.12681/eadd/27848.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Επεξεργασία- Ιστολόγιο "Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου". Ανακτήθηκε: 22/09/2016.
- Τουριστικός οδηγός Νομού Αχαΐας - Μνημεία Φύσης, nea.gr. Ανακτήθηκε από το αρχειοθετημένο πρωτότυπο: 06/09/2016.