Σεληνιακό ημερολόγιο
| Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
Το σεληνιακό ημερολόγιο είναι είδος ημερολογίου που βασίζεται στους κύκλους των φάσεων της Σελήνης. Το πιο διαδεδομένο ημερολόγιο αυτού του τύπου είναι το Ισλαμικό, όπου το έτος του αποτελείται πάντα από 12 σεληνιακούς μήνες. Το κύριο χαρακτηριστικό σε ένα αμιγώς σεληνιακό έτος, είναι ότι το ημερολόγιο δεν συνδέεται με τις εποχές αλλά μετακινείται κάθε έτος 11 με 12 ημέρες, για να επανέρθει στη θέση που είχε σε σχέση με το ηλιακό έτος κάθε 33 ή 34 σεληνικά έτη. Η χρήση του περιορίζεται σε κυρίως θρησκευτικούς σκοπούς, ενώ στη Σαουδική Αραβία έχει και εμπορική χρήση.
Διάρκεια του σεληνιακού μήνα
ΕπεξεργασίαΤα σεληνιακά ημερολόγια διαφέρουν ως προς το ποια ημέρα είναι η πρώτη του μήνα.Στο Κινέζικο, η πρώτη ημέρα του μήνα είναι όταν η νέα Σελήνη ανατέλλει σε μια συγκεκριμένη χρονική ζώνη. Πολλά άλλα σεληνιακά ημερολόγια βασίζονται στην πρώτη θέαση της ημισελήνου.
Η διάρκεια του μηνιαίου κύκλου είναι δύσκολη να προβλεφθεί και ποικίλλει από τη μέση τιμή ημερών του μήνα. Επειδή οι παρατηρήσεις υπόκεινται σε αβεβαιότητα λόγω των καιρικών συνθηκών καθώς και οι αστρονομικοί υπολογισμοί είναι εξαιρετικά σύνθετοι, έχουν καταβληθεί προσπάθειες για τη δημιουργία προκαθορισμένων υπολογιστικών κανόνων.
Η μέση διάρκεια του συνοδικού μήνα είναι 29.530589 ημέρες. Αυτό σημαίνει πως η διάρκεια ενός μηνός εναλλάσσεται μεταξύ 29 και 30 ημερών (ο μήνας ορίζεται αντίστοιχα ως ημιτελής και πλήρης). Η διανομή των ημιτελών και πλήρων μηνών μπορεί να διακριθεί χρησιμοποιώντας αριθμητικά κλάσματα, και εξετάζοντας τις κατά προσέγγιση διαδοχικές τιμές τους για τη διάρκεια του μηνός σε μονάδες που μετρούν κλάσματα της ημέρας. Στην παρακάτω λίστα, μετά τον αριθμό των ημερών που παρατίθενται στον αριθμητή, ο ακέραιος αριθμός μηνών παρατίθεται στον παρανομαστή:
- 29 / 1 (σφάλμα: 1 ημέρα μετά από περίπου 2 μήνες)
- 30 / 1 (σφάλμα: 1 ημέρα μετά από περίπου 2 μήνες)
- 59 / 2 (σφάλμα: 1 ημέρα μετά από περίπου 33 μήνες)
- 443 / 15 (σφάλμα: 1 ημέρα μετά από περίπου 30 έτη)
- 502 / 17 (σφάλμα: 1 ημέρα μετά από περίπου 70 έτη)
- 1447 / 49 (σφάλμα: 1 ημέρα μετά από περίπου 3 χιλιετίες)
- 25101 / 850 (σφάλμα: εξαρτάται από την αλλαγή της τιμής του συνοδικού μήνα}
Τα κλάσματα αυτά μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την κατασκευή σεληνιακών ημερολογίων, ή σε συνδυασμό με ένα ηλιακό ημερολόγιο να παράγουν ένα ηλιοσεληνιακό ημερολόγιο.
Ηλιοσεληνιακά ημερολόγια
ΕπεξεργασίαΗ πλειονότητα των σεληνιακών ημερολογίων είναι στην πραγματικότητα ηλιοσεληνιακά, όπου οι μήνες υπολογίζονται σύμφωνα με τις φάσεις της Σελήνης και προστίθενται ενδιάμεσοι μήνες για να συγχρονίσουν το ημερολόγιο με το ηλιακό έτος.
Επειδή υπάρχουν 12 σεληνιακοί κύκλοι (συνοδικοί μήνες) σε ένα ηλιακό έτος, αυτή η περίοδος (354.37 ημέρες) αποκαλείται και σεληνιακό έτος, σε αντιστοίχιση με τους 13 ελλειπτικούς μήνες (355.18 ημέρες).
Οι Έλληνες κατά την αρχαιότητα είχαν σεληνιακά ημερολόγια, σεληνοηλιακά, όπως επίσης και ηλιακό ημερολόγιο. Κάθε πόλη κράτος είχε το δικό της τοπικό ημερολόγιο, κυρίως για πολιτικούς και θρησκευτικούς λόγους και συγχρόνως ένα ηλιακό ημερολόγιο. Ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων, που είναι ένα πολύπλοκο αστρονομικό όργανο του δεύτερου αιώνα π.Χ. και συγχρόνως ένας αστρονομικός υπολογιστής, τηρούσε διάφορα ημερολόγια, ηλιακό, και δυο σεληνοηλιακά διάρκειας 19 ετών, 76 ετών και 18 ετών και 54 ετών τα οποία βασίζονταν στις φάσεις της Σελήνης και τις εκλείψεις Ηλίου και Σελήνης.
Παράδειγμα ηλιοσεληνιακού ημερολογίου αποτελεί το εβραϊκό ημερολόγιο.