Σεισμός της Κορίνθου το 1928
Ο σεισμός της Κορίνθου του 1928 έλαβε χώρα στην περιοχή της Κορινθίας στο βορειοανατολικό άκρο της Πελοποννήσου.[1] Ο κυρίως σεισμός εκδηλώθηκε στις 22 Απριλίου του 1928, ώρα 22:14 και καταγράφηκε μέγεθος 6,3 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ.[2] Η δόνηση προκάλεσε σημαντικές καταστροφές, δυσανάλογες του μεγέθους της, λόγω της κακής ποιότητας κατασκευής των κτισμάτων της Κορίνθου και των γειτονικών οικισμών. Για την ανοικοδόμηση της πόλης εφαρμόστηκαν για πρώτη φορά στην Ελλάδα νέοι κανονισμοί αντισεισμικής κατασκευής.[2]
Γεωλογία και χαρακτηριστικά σεισμού
ΕπεξεργασίαΟ σεισμός της Κορίνθου ήταν τεκτονικός. Ο πρώτος προάγγελος του σεισμού ήταν δόνηση που καταγράφηκε στις 06:19 της ίδιας ημέρας στον Πατραϊκό. Η πρώτη ισχυρή δόνηση σημειώθηκε στην Κόρινθο στις 21:00 το βράδυ και την ακολούθησαν 18 ασθενείς δονήσεις. Στις 22:00΄ σημειώθηκε ο δεύτερος ισχυρός σεισμός τον οποίο διαδέχθηκαν 6 μικροδονήσεις.
Ο κυρίως σεισμός, ο οποίος κατέστρεψε την πόλη της Κορίνθου, εκδηλώθηκε στις 22:14. Η μέγιστη ένταση του ήταν 9-10 βαθμοί της κλίμακας Μερκάλι ενώ το μέγεθος ήταν 6,3 βαθμοί της κλίμακας Ρίχτερ[1]. Ήταν επιφανειακός, βάθους 5 χλμ[2] και το επίκεντρο του υπολογίστηκε 70 χλμ δυτικά της Αθήνας, κοντά στη διώρυγα και εντός του τριγώνου Κόρινθος-Καλαμάκι-Λουτράκι. Έγινε αισθητός σε όλη σχεδόν της Πελοπόννησο, το μεγαλύτερο μέρος της Εύβοιας και της Στερεάς Ελλάδας, τα νησιά του Σαρωνικού, τις Κυκλάδες, τον Βόλο, την Πρέβεζα, ακόμα και την Κρήτη.[1]
Ιστορικό υπόβαθρο
ΕπεξεργασίαΗ περιοχή της Κορινθίας σημειώνει έντονη σεισμικότητα με πολλούς καταγεγραμμένους σεισμούς από την αρχαιότητα. Από μελέτη αρχαιολογικών ευρημάτων και ιστορικές μαρτυρίες οι σημαντικότεροι σεισμοί στην μ.Χ. είναι οι εξής: 77, 524, 543, 551, 580, 1402, 1858, 1861, 1870, 1928 και 1981.[3] Ο σεισμός του 1858 στάθηκε καθοριστικός για την πόλη της Κορίνθου. Η ολοκληρωτική καταστροφή του τότε οικισμού, στην περιοχή της σημερινής Αρχαίας Κορίνθου, οδήγησε στη μεταφορά της πόλης στη σημερινή τοποθεσία της με κυβερνητική απόφαση[2]. Η νέα τοποθεσία όμως είχε χειρότερο γεωλογικό υπόβαθρο από άμμο και ψαμμίτη, αντί του λίθινου της προηγούμενης. Παράλληλα, δεν εφαρμόστηκαν αντισεισμικές προδιαγραφές στην κατασκευή των κτιρίων του νέου οικισμού, παρά την ύπαρξη της ανάλογης τεχνογνωσίας σε άλλες χώρες.[1]
Επιπτώσεις
ΕπεξεργασίαΧάρη στους πολλούς μικρούς σεισμούς που προηγήθηκαν της κύριας δόνησης οι περισσότεροι κάτοικοι βρίσκονταν έξω από τα σπίτια τους, γεγονός που περιόρισε τον αριθμό των θυμάτων στους 20 νεκρούς και 30 τραυματίες . Όμως ο σεισμός κατέστρεψε το σύνολο σχεδόν των 2000 κτιρίων της πόλης της Κορίνθου και προκάλεσε σημαντικές ζημιές σε γειτονικούς οικισμούς όπως το Λουτράκι.[4] Οι καταστροφές αυτές ήταν δυσανάλογες του μεγέθους του σεισμού. Αυτό οφείλεται στην επιφανειακή φύση του, το ασταθές υπεδάφος και τον πλημμελή τρόπο δομής και κακή ποιότητα των οικοδομικών υλικών που είχαν χρησιμοποιηθεί στα τότε κτίσματα, κυρίως στρογγυλεμένες κροκάλες της θάλασσας με κακής ποιότητας κονίαμα.[2]
Έκτακτη Βοήθεια
ΕπεξεργασίαΗ έκταση των ζημιών του σεισμού της Κορίνθου προκάλεσε πανελλήνια συγκίνηση και παγκόσμιο ενδιαφέρον. Διοργανώθηκε πλήθος εράνων[5] ενώ στην περιοχή κατέπλευσαν ένα αγγλικό[6] και δύο ιταλικά πολεμικά πλοία. Προσέφεραν εφόδια στους σεισμοπαθείς και τα πληρώματα τους συνέβαλαν στην κατεδάφιση των επικίνδυνων κτιρίων. Ο τότε Μητροπολίτης Κορίνθου Δαμασκηνός κινήθηκε δραστήρια για να βοηθήσει στην ανακούφιση των πληγέντων. Tον Οκτώβριο του 1928 ταξίδεψε στην Αμερική προκειμένου να συλλέξει πόρους από τους εκεί ομογενείς με μεγάλη απήχηση στους απόδημους Έλληνες.[7]
Ανοικοδόμηση
ΕπεξεργασίαΟι εκτεταμένες καταστροφές και το σαθρό γεωλογικό υπόβαθρο της πόλης της Κορίνθου δημιούργησαν το ερώτημα αν η νέα πόλη θα έπρεπε να χτισθεί στην ίδια τοποθεσία ή να μεταφερθεί. Μερίδα του επιστημονικού κόσμου όπως οι καθηγητές Δ. Αιγινήτης, Κ. Κτενάς, Θ. Σκουφός και ο Ιάπωνας X. Τακαναντάτε πίστευαν πως για κοινωνικούς και εμπορικούς λόγους έπρεπε να κτισθεί στον χώρο της παλιάς υπό την προϋπόθεση οι νέες κατασκευές να εφάρμοζαν σύγχρονες αντισεισμικές τεχνικές. Άλλοι επιστήμονες, όπως οι καθηγητές Ά. Ζίμπεργκ και Ζάιντλιτς πρότειναν την μεταφορά της πόλης νοτιότερα σε πιο σταθερά πλειοκαινικά πετρώματα. Τελικά επικράτησε η πρώτη άποψη.[4] Για την ανοικοδόμηση της Κορίνθου και του Λουτρακίου δημιουργήθηκε ο Αυτόνομος Οργανισμός Σεισμοπαθών Κορίνθου (ΑΟΣΚ). Επικεφαλής του ΑΟΣΚ ανέλαβε ο Μητροπολίτης Δαμασκηνός. Ο Οργανισμός επέβλεψε την κατασκευή των κτηρίων με βάση τους νέους αντισεισμικούς κανονισμούς ενώ ανέλαβε και την χορήγηση δανείων και χρηματικής βοήθειας για την κατασκευή τους.[2]
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Αιγινήτης Δ., 1928. Ο σεισμός της Κορίνθου της 22 Απριλίου 1928 και τα αποτελέσματα αυτού. Πρακτικά Ακαδημίας Αθηνών, 3: 369-381
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 Απόστολος Ευαγγ. Παπαφωτίου «Σεισμοί και κατασκευές στην Κορινθία (ιστορική Αναδρομή)», Κόρινθος 2002
- ↑ Παπαζάχος Β. και Παπαζάχος Κ. 1989. Οι σεισμοί της Ελλάδας. Εκδόσεις Ζήτη, Θεσσαλονίκη
- ↑ 4,0 4,1 Δημ. Α. Κίσκυρας, «Σεισμοί Κορινθίας και Γεωλογική Ιστορία του Κορινθιακού Κόλπου», Πρακτικά Β’ Τοπικού Συνεδρίου Κορινθιακών Ερευνών (Λουτράκι 25-27 Μαΐου 1984) σελ. 31-32, Αθήναι 1986
- ↑ Εφημερίδα Πατρίς, «Έρανοι», 26-4-1928 Έτος Α Περίοδος Δ αριθμός φύλλου 53
- ↑ Εφημερίδα Πατρίς, «Οι Άγγλοι», 26-4-1928 Έτος Α Περίοδος Δ αριθμός φύλλου 53
- ↑ Οικονομίδης, Φοίβος, “Ιεροί δεσμοί δικτατόρων και αρχιεπισκόπων”, Ελευθεροτυπία, Αθήνα, Σάββατο 23 Φεβρουαρίου 2013