Πύργος Ελέγχου ονομάζεται γενικά οποιαδήποτε πυργωτή κατασκευή από την οποία επιχειρείται οργανωμένη εποπτεία χώρου. Ειδικότερα καθιερώθηκε να ονομάζεται ειδική κατασκευή – εγκατάσταση των αερολιμένων, όπου το ύψος εκάστου καθορίζεται ανάλογα της έκτασης του αερολιμένα.

Ο πολυόροφος Πύργος Ελέγχου του αερολιμένα της Βιέννης

Ο Πύργος ελέγχου των μεγάλων αερολιμένων είναι συνηθέστερα πολυεπίπεδος όπου και συγκεντρώνονται όλες οι υπηρεσίες και τα συστήματα ελέγχου της κυκλοφορίας των αεροσκαφών τόσο στον εναέριο χώρο τους όσο και στο χώρο των τροχοδρόμων (διαδρόμων) αλλά και ευρύτερα της περιοχής. Πολλές φορές στους πύργους ελέγχου εγκαθίστανται συστήματα και υπηρεσίες ασφαλείας δαπέδων στάθμευσης, ενώ στην οροφή του φέρει μαζί με άλλες κεραίες και αεροφάρο.

Στο υψηλότερο επίπεδο του πύργου βρίσκεται ο θάλαμος ελεγκτών ο οποίος θα πρέπει να παρέχει πλήρη ορατότητα του χώρου των τροχοδρόμων ώστε να μπορούν να δοθούν άμεσες οδηγίες σε οτιδήποτε μέσον κινείται στο χώρο καθώς και για προσγείωση ή απογείωση αεροσκαφών. Ο θάλαμος ελεγκτών φέρει πλείστα όργανα επικοινωνίας, χρονόμετρα, βασικά μετεωρολογικά όργανα, ραδιοεντοπιστές διάφορης εμβέλειας (ραντάρ), βοηθήματα ελέγχου αεροναυτιλίας ορατής και ενόργανης πτήσης, καθώς και όργανα άλλων ηλεκτρονικών συστημάτων, ενώ μπορεί να περιλαμβάνει δύο και τρεις ακόμη ορόφους με επιμέρους αίθουσες ελεγκτών αρχικής προσέγγισης, ενδιάμεσης και ελέγχου αναχώρησης, ελεγκτών εδάφους, ελεγκτών προπτήσεως κ.ά. Σε ειδική αίθουσα του πύργου βρίσκονται οι απαραίτητες τεχνικές εγκαταστάσεις τηλεπικοινωνιακού εξοπλισμού, ραντάρ, πίνακες τηλεχειρισμού φωτεινής σήμανσης κ.λπ. που εξασφαλίζουν τις τηλεπικοινωνιακές συνδέσεις με αεροσκάφη, άλλους πύργους ελέγχου της ευρύτερης περιοχής, μετεωρολογική υπηρεσία, υπηρεσίες ασφαλείας αερολιμένα κ.λπ.

Στους μεγάλους αερολιμένες οι πύργοι ελέγχου αποτελούν ιδιαίτερα αυτόνομα κτίσματα ενώ στους μικρούς αερολιμένες συνηθέστερα βρίσκονται στον ανώτερο όροφο του κτιρίου του αεροσταθμού που βρίσκεται πάντα πλευρικά και περί το μέσον του μήκους των τροχοδιαδρόμων.

Πύργος ελέγχου λιμένος

Επεξεργασία
 
Ο Πύργος Ελέγχου, παρά το νέο κτίριο του ΥΕΝ, στον λιμένα Πειραιά

Σημειώνεται ότι πύργο ελέγχου φέρουν επίσης μεγάλης έκτασης λιμένες που παρουσιάζουν ιδιαίτερη κίνηση θαλασσίων μεταφορών, καθώς και μεγάλες πετρελαϊκές εγκαταστάσεις, αεροπλανοφόρα και ελικοπτεροφόρα, διώρυγες κ.λπ.. Και αυτοί οι πύργοι έχουν παρόμοια λειτουργικότητα και χρήση με εκείνους των αερολιμένων με προφανή διαφορά ότι σκοπός τους είναι ο έλεγχος του ευρύτερου θαλάσσιου χώρου και η παροχή οδηγιών για ασφαλή πλεύση παντός σκάφους εντός αυτού. Αντίστοιχος βέβαια είναι και ο τεχνικός εξοπλισμός τους.

Σημείωση

Επεξεργασία

Στους σύγχρονους Πύργους ελέγχου όπως ομοίως και στις Γέφυρες των πλοίων τα παράθυρα τοποθετούνται λοξά με το πάνω μέρος προς τα έξω έτσι ώστε τη νύκτα να μην κατοπτρίζονται σ΄ αυτά οι φωτεινές ενδείξεις των υφισταμένων εσωτερικά ηλεκτρονικών οργάνων ή του πίνακα (κονσόλας) ελέγχου και παρεμποδίζουν την ορατότητα.

  • "Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα" τομ.3ος, σελ.25.