Παναγιώτης Λυκουρέζος

Ο Παναγιώτης Λυκουρέζος (1900 - 1973) ήταν αξιωματικός του ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού (τότε Βασιλικό Ναυτικό) επιχειρηματίας, γνωστός για την αντιστασιακή δράση του την περίοδο της Κατοχής, ως ιδρυτής και αρχηγός της οργάνωσης πληροφοριών «Κόδρος», η οποία έδρασε για λογαριασμό της εξόριστης ελληνικής κυβέρνησης. Ο Λυκουρέζος συνεργαζόταν με τη βρετανική μυστική υπηρεσία πληροφοριών ΜΙ6 (Secret Intelligence Service) και όχι με το Συμμαχικό Στρατηγείο Μέσης Ανατολής, όπως συνέβαινε με τις περισσότερες άλλες οργανώσεις.

Παναγιώτης Λυκουρέζος
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση	1900 Αθήνα
Θάνατος	1973
Χώρα πολιτογράφησης	Ελλάδα
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσα	Ελληνικά
Ομιλούμενες γλώσσες	Ελληνικά
Σπουδές	Σχολή Ναυτικών Δοκίμων
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	στρατιωτικός επιχειρηματίας
Οικογένεια
Σύζυγος	Ρόζα - Λίζα Ζαΐμη
Γονείς	Κωνσταντίνος Λυκουρέζος
Αδέλφια	Παυσανίας Λυκουρέζος

Βίος

Ο Π. Λυκουρέζος γεννήθηκε το 1900 στην Αθήνα και ήταν γιος του Κωνσταντίνου Λυκουρέζου, εισαγγελέα Εφετών, ο οποίος αργότερα εκλέχθηκε βουλευτής και χρημάτισε υπουργός. Αδελφός του ήταν ο δικηγόρος Παυσανίας Λυκουρέζος, ο οποίος επίσης διατέλεσε βουλευτής και υπουργός, ενώ ανηψιός του ο μετέπειτα διάσημος δικηγόρος Αλέξανδρος Λυκουρέζος.

Αποφοίτησε από τη Σχολή Ναυτικών Δοκίμων ως μάχιμος σημαιοφόρος και σταδιοδρόμησε ως αξιωματικός του ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού (τότε Βασιλικό Ναυτικό) έως τα τέλη της δεκαετίας του 1930, οπότε παραιτήθηκε με τον βαθμό του πλωτάρχη, για να ασχοληθεί με επιχειρήσεις. Μετά την 28η Οκτωβρίου 1940 και την κήρυξη του ελληνοϊταλικού πολέμου, ανακλήθηκε στην ενεργό υπηρεσία. Με την κατάρρευση του μετώπου και την έναρξη της Κατοχής, αποφασίστηκε να παραμείνει στην Ελλάδα, όπου δραστηριοποιήθηκε ενεργά στην οργάνωση της αντίστασης. Αρχικά εξασφάλισε άδεια για τη σύζυγό του, Ρόζα-Λίζα, να ταξιδέψει στη Γενεύη της Ελβετίας, με πρόφαση ιατρικές εξετάσεις, όπου ήρθε σε επαφή με τη βρετανική υπηρεσία πληροφοριών ΜΙ6 (Secret Intelligence Service). Μετά από μερικές εβδομάδες εκπαίδευσης, η Ρόζα-Λίζα Λυκουρέζου επέστρεψε στην Αθήνα με ειδικούς κρυστάλλους για τη δημιουργία δικτύου παράνομων ασυρμάτων και βιβλία με κώδικες. Έτσι τέθηκαν τα θεμέλια για τη δημιουργία της οργάνωσης «Κόδρος», στην οποία ο Λυκουρέζος στρατολόγησε τόσο στρατιωτικούς όσο και πολίτες.

Η οργάνωση «Κόδρος» ήταν χωρισμένη σε τέσσερα τμήματα, τα οποία ο Λυκουρέζος, για λόγους ασφαλείας, κρατούσε εντελώς ανεξάρτητα μεταξύ τους: το πρώτο ήταν υπεύθυνο για τις στρατιωτικές πληροφορίες και περιλάμβανε υποτμήματα για τις γερμανικές, ιταλικές και βουλγαρικές μονάδες Στρατού, Ναυτικού και Αεροπορίας, καθώς και για τις μετακινήσεις των μονάδων αυτών. Το δεύτερο τμήμα είχε την ευθύνη για τη συλλογή πολιτικών πληροφοριών, το τρίτο για την επεξεργασία, ανάλυση, συντονισμό και μετάδοση των πληροφοριών και το τέταρτο για την εξασφάλιση κρησφύγετων για τα μέλη της οργάνωσης.

Η σπουδαιότερη συνεισφορά του Λυκουρέζου κατά την κατοχή ήρθε τον Οκτώβριο του 1943. Τότε ο Λυκουρέζος πληροφόρησε την ΜΙ6 ότι ένα γερμανικό κονβόι πλοίων είχε αναχωρήσει για τη Λέρο, η οποία μόλις είχε απελευθερωθεί, μαζί με τα υπόλοιπα Δωδεκάνησα. Παρόλο που οι Γερμανοί τελικά κατάφεραν να ανακαταλάβουν τη Λέρο, οι Βρετανοί, χάρη στις ακριβείς πληροφορίες του Λυκουρέζου, μπόρεσαν να βυθίσουν όλα τα γερμανικά πλοία.

Ο Λυκουρέζος ήταν βασιλόφρων, και το 1945 εξέδωσε το βιβλίο «Ο Βασιλεύς εις τον αγώνα: 15 ιστορικαί ημερομηνίαι», υπογράφοντας ως «Κόδρος», από το όνομα της οργάνωσης.

Απεβίωσε το 1973, σε ηλικία 73 ετών. Ήταν παντρεμένος με τη Ρόζα - Λίζα Ζαΐμη, κόρη του Παναγιώτη Ζαΐμη, και είχαν αποκτήσει ένα γιο, τον επιχειρηματία Θρασύβουλο Λυκουρέζο.