Πακτωλός
Ο Πακτωλός (τουρκικά: Sart Çayı = Ποταμός των Σάρδεων) είναι ποταμός της Τουρκίας, που πηγάζει από τις βόρειες πλαγιές του Τμώλου, ρέει βόρεια και συμβάλλει στον Έρμο ποταμό. Στην αρχαιότητα διέρρεε την πρωτεύουσα της Λυδίας, τις Σάρδεις.[1]
| Πακτωλός | |
|---|---|
| Πηγές | Τμώλος |
| Εκβολές | Αιγαίο |
 Τουρκία | Τουρκία |
| Μήκος | 25 |
| wikidata () | |
Σύμφωνα με τις αρχαιοελληνικές αναφορές ήταν γεμάτος με ψήγματα χρυσού και σ’ αυτόν οφειλόταν ο μυθικός πλούτος του βασιλιά των Λυδών, του Κροίσου.[2] Ο Πλούταρχος αναφέρει ότι ο ποταμός λεγόταν και Χρυσορρόας, επειδή έρεε σ’ αυτόν χρυσάφι. Το όνομα του ποταμού έχει περάσει και στη σύγχρονη ελληνική γλώσσα υποδηλώνοντας πληθώρα, μεγάλη ποσότητα.[3]
Μυθολογία
ΕπεξεργασίαΗ μυθολογία είχε συνδέσει την παρουσία χρυσού στον ποταμό με τον βασιλιά Μίδα της Φρυγίας. Σύμφωνα με τον γνωστό μύθο, ο Μίδας φιλοξένησε στο παλάτι του τον Σειληνό μία θεότητα της ακολουθίας του Διονύσου και σε ανταπόδοση της φιλοξενίας ο Σειληνός ζήτησε από τον Διόνυσο να ικανοποιήσει μία χάρη στον Μίδα και ο Μίδας που αγαπούσε τον πλούτο, χωρίς να το πολυσκεφτεί ζήτησε να μετατρέπεται σε χρυσάφι κάθε αντικείμενο που αγγίζει. Σύντομα διαπίστωσε πως αυτή η επιθυμία του εξελίχθηκε σε κατάρα γιατί ακόμα και το φαγητό που έτρωγε, ακόμα και τα αγαπημένα του πρόσωπα μετατρέπονταν σε χρυσάφι. Καταλαβαίνοντας το λάθος του ζήτησε από τον Διόνυσο να τον απαλλάξει από αυτό το χάρισμα και ο Διόνυσος τον συμβούλεψε να πλυθεί στον Πακτωλό ποταμό ο οποίος από τότε γέμισε χρυσάφι.
Ιστορικά στοιχεία
ΕπεξεργασίαΤο 395 π.Χ. στις όχθες του Πακτωλού, κοντά στις Σάρδεις, ο Αγησίλαος πραγματοποιώντας εκστρατεία στην Περσική αυτοκρατορία αντιμετώπισε τους Πέρσες σε μία μάχη η οποία ήταν νικηφόρα.[4]
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ Ηρόδοτος 5.101 συνέῤῥεον ἔς τε τὴν ἀγορὴν καὶ ἐπὶ τὸν Πακτωλὸν ποταμόν, ὅς σφι ψῆγμα χρυσοῦ καταφορέων ἐκ τοῦ Τμώλου διὰ μέσης τῆς ἀγορῆς ῥέει καὶ ἔπειτα ἐς τὸν Ἕρμον ποταμὸν ἐκδιδοῖ, ὁ δὲ ἐς θάλασσαν
- ↑ Στράβων 13.4.05 Αρχειοθετήθηκε 2011-04-16 στο Wayback Machine. ῥεῖ δ' ὁ Πακτωλὸς ἀπὸ τοῦ Τμώλου, καταφέρων τὸ παλαιὸν ψῆγμα χρυσοῦ πολύ, ἀφ' οὗ τὸν Κροίσου λεγόμενον πλοῦτον καὶ τῶν προγόνων αὐτοῦ διονομασθῆναί φασι·
- ↑ Βικιλεξικό[νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ Ξενοφώντας, 3.4.20-3.4.29 μάχη στον Πακτωλό.