Πίτα (νήσος)

Η Πίτα (τουρκ. Kaşık, κουτάλι) είναι το μικρότερο από τα νησιά του συμπλέγματος των Πριγκηπονήσων, στην θάλασσα της Προποντίδας. Ουσιαστικά πρόκειται για μια νησίδα, που βρίσκεται μεταξύ Χάλκης και Αντιγόνης, απέναντι από το λιμάνι της τελευταίας, το οποίο προστατεύει από τους ΒΑ ανέμους.

Η Πίτα είναι το μεσαίο νησάκι, μεταξύ Αντιγόνης και Χάλκης.

Έχει διαστάσεις 500x200 μ. και έκταση μόλις μερικά εκτάρια (0,008 τ.χλμ.). Το ψηλότερο σημείο της δεν ξεπερνά τα 18 μέτρα.

Το όνομα

Δεν είναι ξεκάθαρη ούτε η παλιά ονομασία ούτε η προέλευση του ονόματος του νησιού.

Στα βυζαντινά χρόνια αναφέρεται το "Μεσονήσιον" σε χρυσόβουλο του Μανουήλ Α΄ Κομνηνού, το οποίο κάποιοι λόγιοι ταυτίζουν με την Πίτα. Κάποιοι άλλοι την ταυτίζουν με το "Τραγονήσιον", που αναφέρεται στο ίδιο χρυσόβουλο.

Ορισμένοι ταυτίζουν την Πίτα με την "Πιτυώδη νήσο", που αναφέρεται από τους αρχαίους γεωγράφους Αρτεμίδωρο και Πλίνιο. Όμως, άλλοι φέρουν αντιρρήσεις, διότι "πιτυώδης" είναι η "πευκόφυτος", κάτι αδύνατο για τη γυμνή από βλάστηση βραχονησίδα.

Τη νεώτερη εποχή, ανέκαθεν οι Έλληνες των υπολοίπων Πριγκηπονήσων αποκαλούσαν το νησί "Πίτα" και οι Τούρκοι με το παραπλήσιο: "Pide". Το πιθανότερο είναι να έλαβε το όνομά της από την ομοιότητά της με τις επιμήκεις πίττες που ζύμωναν οι Πολίτισσες νοικοκυρές.

Σήμερα το επίσημο τουρκικό όνομα της Πίτας είναι: "Kaşık Adası".

Ιστορικές αναφορές

Η Πίτα ήταν ανέκαθεν ακατοίκητη. Όμως, στο ψηλότερο σημείο της νησίδας υπήρχαν από παλιά σκόρπια κιονόκρανα, θραύσματα από κίονες και μια επιτύμβια στήλη, γύρω από μια παλιά κινστέρνα. Τα παλαιοχριστιανικά αυτά κατάλοιπα ενδεχομένως προέρχονται από το κτίριο στο οποίο ο αυτοκράτορας Ζήνων εκτόπισε κάποιον Πέτρο, οπαδό του σφετεριστή του θρόνου Βασιλίσκου, το 477 μ.Χ.

Στα βαθιά απάνεμα νερά της δυτικής πλευράς της συνήθιζαν να αγκυροβολούν τα πλοία τους πολλοί καπεταναίοι. Υπάρχουν αναφορές ότι τον 18ο και 19ο αιώνα υδραίικα, σπετσιώτικα και άλλα αιγαιοπελαγίτικα και επτανησιώτικα πλοία άραζαν εκεί, ξεφόρτωναν τα κανόνια τους στη βραχώδη ακτή και τα φόρτωναν πάλι κατά την επιστροφή τους.

Στις αρχές του 20ού αιώνα το νησί ήταν ιδιοκτησία του Αρμένη γιατρού Χιντιριάν. Μεταπολεμικά οι απόγονοί του το πούλησαν στο Ρωσοεβραίο Τσικβασβίλι. Από αυτόν πέρασε στον Εβραίο Dannon, ο οποίος έκτισε ένα θέρετρο στο ψηλότερο σημείο της Πίτας κι ερχόταν με την Ελληνίδα γυναίκα του και παραθέριζαν.

Πηγές

• Ακύλα Μήλλα, "Πριγκηπόνησα", εκδ. ΤΑ ΝΕΑ, 2008.

Δείτε επίσης

• Πίττα, βραχονησίδα στην Κάλυμνο