Πάπας Θεόδωρος Α΄

Πάπας Άγιος; Θεόδωρος Α΄
Από	24 Νοεμβρίου 642
Έως	14 Μαΐου 649
Προκάτοχος	Ιωάννης Δ΄
Διάδοχος	Μαρτίνος Α΄

Ο Πάπας Θεόδωρος Α΄ ή Άγιος Θεόδωρος ο Έλληνας (πέθανε στις 14 Μαΐου 649) ήταν Πάπας ή επίσκοπος της Ρώμης από τις 24 Νοεμβρίου 642 ως τις 14 Μαΐου 649. Την περίοδο της Παποσύνης του κυριάρχησε η διαμάχη του με τον Μονοθελητισμό. Σύμφωνα με το Liber Pontificalis ο Θεόδωρος ήταν Έλληνας στην καταγωγή, γεννήθηκε στην Ιερουσαλήμ όπου ο πατέρας του ήταν επίσκοπος της πόλης. Ο Θεόδωρος Α΄ ήταν ο μοναδικός Πάπας που γεννήθηκε στα Ιεροσόλυμα.^[1] Μετά την Αραβική κατάκτηση της Συρίας και Παλαιστίνης οι περισσότεροι Σύριοι κληρικοί ανάμεσα τους και ο πατέρας του δραπέτευσαν στην Ρώμη.^[2] Ο Θεόδωρος Α΄ διετέλεσε αρχικά Καρδινάλιος-Διάκονος (640) και κατόπιν ο Πάπας Ιωάννης Δ΄ τον διόρισε επίσημα Καρδινάλιο. Την εκλογή του πάπα Θεοδώρου Α΄ μετά τον θάνατο του Ιωάννη Δ΄ (24 Νοεμβρίου 642) επικύρωσε ο Βυζαντινός παπισμός που εκπροσωπούσε το Εξαρχάτο της Ραβέννας, κυβερνούσε την Ιταλία για λογαριασμό της Κωνσταντινούπολης.^[3] Ο βασικός στόχος της Παποσύνης του ήταν ο πόλεμος με τους Μονοθελητιστές. Δεν αναγνώρισε τον Πατριάρχη της Κωνσταντινούπολης Παύλο Β΄ επειδή ο προκάτοχος του Πατριάρχης Πύρρος δεν είχε αντικατασταθεί νόμιμα. Ο Θεόδωρος Α΄ πίεσε επίσης τον αυτοκράτορα Κώνστα Β΄ να αποκηρύξει την "Έκθεσις" που είχε συνθέσει ο παππούς του Ηράκλειος. Οι προσπάθειες του δεν είχαν ανταπόκριση στην Κωνσταντινούπολη με αποτέλεσμα να αυξηθεί η διάσταση ανάμεσα στην ανατολή και την δύση κάτι που θεωρείται ως η ρίζα του Σχίσματος. Ο Πύρρος αποκήρυξε κάποια στιγμή τον Μονοθελητισμό (645) αλλά αφορίστηκε (648), κατόπιν αφορίστηκε και ο Παύλος (649). Ο Παύλος κατέστρεψε σε απάντηση το Ρωμαϊκό ιερό στα ανάκτορα της Πλακιδίας και έστειλε εξορία ή φυλάκισε τον παπικό απεσταλμένο. Στην συνέχεια στράφηκε στον ίδιο τον αυτοκράτορα Κώνστα Β΄ και του ζήτησε να αποσυρθεί η "Έκθεσις"΄του παππού του και να τερματίσουν όλες οι συζητήσεις για το δόγμα.^[4] Ο Θεόδωρος Α΄ προανήγγειλε την Σύνοδο του Λατερανού (649) με στόχο να καταδικάσει την "Έκθεσις" αλλά πέθανε πριν συγκληθεί, την πραγματοποίησε ο διάδοχος του Πάπας Μαρτίνος Α΄. Η ταφή του έγινε στην παλαιά Βασιλική του Αγίου Πέτρου, εορτάζεται από την Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία στις 18 Μαΐου.^[5]^[6]

Παραπομπές

↑ Anastasius (bibliothecarius) (1602). Bibliothecarii Historia, de vitis romanorvm pontificvm. in typographeio I. Albini. σ. 67
↑ Paul F. Bradshaw (2013). New SCM Dictionary of Liturgy and Worship. Hymns Ancient and Modern Ltd, σ. 5.
↑ Chisholm 1911
↑ Mann 1913
↑ Mann 1913
↑ https://www.synaxarion.gr/gr/sid/3247/sxsaintinfo.aspx

Πηγές

Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα
Πάπας Θεόδωρος Α΄

Εγκυκλοπαίδεια Δομή, έκδοση 2004, τόμος 12ος: σελ. 235-236: λήμμα «Θεόδωρος. Όνομα αγίων της Ανατ. Ορθόδοξης Εκκλησίας»

Πάπας Θεόδωρος Α΄ Θάνατος: 14 Μαΐου 649
Προκάτοχος Ιωάννης Δ΄	Πάπας 24 Νοεμβρίου 642 - 14 Μαΐου 649	Διάδοχος Μαρτίνος Α΄

[1] Anastasius (bibliothecarius) (1602). Bibliothecarii Historia, de vitis romanorvm pontificvm. in typographeio I. Albini. σ. 67

[2] Paul F. Bradshaw (2013). New SCM Dictionary of Liturgy and Worship. Hymns Ancient and Modern Ltd, σ. 5.

[3] Chisholm 1911

[4] Mann 1913

[5] Mann 1913

[6] ttps://www.synaxarion.gr/gr/sid/3247/sxsaintinfo.aspx

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]