Ο Κατήφορος (ταινία, 1961)

Ο κατήφορος είναι μια ελληνική ασπρόμαυρη δραματική ταινία του 1961, της Φίνος Φιλμ σε σενάριο και σκηνοθεσία Γιάννη Δαλιανίδη.

Κατήφορος
Κινηματογραφική αφίσα.
Σκηνοθεσία	Γιάννης Δαλιανίδης
Παραγωγή	Φίνος Φιλμ
Σενάριο	Γιάννης Δαλιανίδης
Πρωταγωνιστές	Ζωή Λάσκαρη Νίκος Κούρκουλος Μίρκα Καλατζοπούλου Βαγγέλης Βουλγαρίδης
Μουσική	Κώστας Καπνίσης
Φωτογραφία	Νίκος Δημόπουλος
Μοντάζ	Πέτρος Λύκας
Σκηνογραφία	Μάρκος Ζέρβας
Διανομή	Finos Film
Πρώτη προβολή	2 Δεκεμβρίου 1961 (Ελλάδα)
Διάρκεια	100΄
Προέλευση	Ελλάδα
Γλώσσα	Ελληνική
δεδομένα ()

Πλοκή

Η ταινία απεικονίζει την ανήθικη ζωή μιας παρέας νέων που οι γονείς τους δεν φροντίζουν για την ανατροφή τους.

Η Ρέα (Ζωή Λάσκαρη), ένα κορίτσι από καλή οικογένεια, αλλά με γονείς που αδιαφορούν για τις παρέες της κόρης τους (ιδίως η μητέρα της, που συνέχεια παίζει χαρτιά), έχει σχέσεις με τον Κώστα (Νίκος Κούρκουλος), που είναι παιδί διαλυμένης οικογένειας, διαπράττει κλοπές αυτοκινήτων και διαφθείρει αρκετές γνωστές του μέσα σε μια γκαρσονιέρα. Εξάλλου, και η ίδια η Ρέα αντιμετωπίζει με αδιαφορία τον πατέρα της (Παντελής Ζερβός), όπως κάνει και η σύζυγός του (Ελένη Ζαφειρίου), που του υπενθυμίζει ότι η ίδια έχει συνεισφέρει περισσότερα χρήματα στην οικογένεια μέσω της προίκας της από όσα βγάζει ο ίδιος από την εργασία του. Ο ευγενικός Πέτρος (Βαγγέλης Βουλγαρίδης) είναι επίσης ερωτευμένος με τη Ρέα.

Λίγες μέρες μετά, η Ρέα μαθαίνει ότι ο Κώστας έχει και άλλες σχέσεις, τον χωρίζει και θα προσπαθήσει να τα φτιάξει με τον Πέτρο. Τότε όμως, ο Κώστας αποφασίζει να την εκδικηθεί γι' αυτό και μάλιστα με δημόσιο διασυρμό. Την προσκαλεί σε μια δήθεν αθώα έξοδο, παρασύροντάς την σε ένα πάρκο, όπου της αφαιρεί τα περισσότερα ρούχα και την εγκαταλείπει γυμνή. Η Ρέα εντοπίζεται τυχαία από την αστυνομία σε αυτή την κατάσταση και παραδίδεται στον πατέρα της. Μετά το σοκ που υπέστη, κλείνεται ντροπιασμένη στο σπίτι της, μην τολμώντας να αντικρίσει κανέναν, όταν ξαφνικά, βλέπει από το παράθυρο ότι ο Κώστας έχει διαφθείρει τη Λένα, τη μικρή της αδερφή (Μίρκα Καλατζοπούλου), ενώ φεύγουν μαζί με αυτοκίνητο. Γίνεται έξαλλη, τους πιάνει μαζί στο κρεβάτι μέσα στη γκαρσονιέρα, τον πυροβολεί και τον σκοτώνει επί τόπου.

Στη δίκη της, που κάνει μεγάλη αίσθηση στην Αθήνα και λαμβάνει εκτενή κάλυψη από τα μέσα ενημέρωσης, την υπερασπίζεται ο δικηγόρος πατέρας της, αλλά η ίδια δεν λέει λέξη για να υπερασπιστεί τον εαυτό της, για να μη διασυρθεί δημόσια η αδελφή της. Τελικώς όμως η αδελφή της, στον τρόμο της ότι η Ρέα κινδυνεύει να καταδικαστεί σε θάνατο, σπάει τη σιωπή και αποκαλύπτει την αλήθεια για το κίνητρο του φόνου, μπροστά σε όλους μέσα στο δικαστήριο. Μετά την εξέλιξη αυτή, το σκηνικό αλλάζει και η Ρέα καταδικάζεται μόνο σε 5 έτη φυλάκισης. Η ταινία τελειώνει με τον Πέτρο σε κοντινό δρόμο να σχολιάζει ότι θα περιμένει τον έρωτά του για 5 χρόνια μετά, τον διπλανό του να σχολιάζει «σ' αφήνω... και μη στενοχωριέσαι, πέντε χρόνια είναι, θα περάσουν» και μετά ο Πέτρος να απομακρύνεται.

Διανομή ρόλων

• Ζωή Λάσκαρη - Ρέα Νικολάου
• Νίκος Κούρκουλος - Κώστας Πετράκης
• Βαγγέλης Βουλγαρίδης - Πέτρος Κυριαζόπουλος
• Παντελής Ζερβός - Λεωνίδας Νικολάου
• Κώστας Βουτσάς - Χαράλαμπος Γκίζας (Μπίσμπηρας)
• Μίρκα Καλατζοπούλου - Λένα Νικολάου
• Νίτσα Μαρούδα - Μαρία Σιάκα
• Ελένη Ζαφειρίου - Ελισάβετ Νικολάου
• Λαυρέντης Διανέλλος - Σωτήρης Σιάκας
• Περικλής Χριστοφορίδης - Φίλιππας Κυριαζόπουλος
• Άγγελος Μαυρόπουλος - πρόεδρος δικαστηρίου
• Γιώργος Τσιτσόπουλος - Σταματάκος
• Βάσος Ανδρονίδης - εισαγγελέας
• Ερρίκος Κονταρίνης - αστυνόμος
• Κώστας Ναός - δημόσιος κατήγορος
• Γκόλφω Μπίνη - υπηρέτρια
• Θανάσης Παπαδόπουλος - νεαρός
• Μαίρη Φορμόζη - Γεωργία

Παραγωγή

Αυτή ήταν η πρώτη εμφάνιση στον κινηματογράφο της Ζωής Λάσκαρη. Ο πρωταγωνιστικός ρόλος της Ρέας είχε προταθεί αρχικά στην Αλίκη Βουγιουκλάκη, η οποία τον απέρριψε λόγω της τολμηρότητας της σκηνής να τρέξει γυμνή στον δρόμο. Μετά από αυτή την ταινία, η Ζωή Λάσκαρη θα προσληφθεί μόνιμα στη Φίνος Φιλμ με μηνιαίο μισθό. Ο ίδιος ο Φιλοποίμην Φίνος παίζει έναν μικρό ρόλο κομπάρσου στη ταινία. Συγκεκριμένα κάνει τον υπάλληλο του δικαστηρίου που καλεί τους μάρτυρες.

Η ταινία κυκλοφόρησε στις κινηματογραφικές αίθουσες στις 2 Δεκεμβρίου 1961 και έκοψε 161.331 εισιτήρια στους κινηματογράφους Α' προβολής Αθήνας και Πειραιά, ενώ ήταν 1η σε εισιτήρια τη χρονιά προβολής της. Η ταινία προβλήθηκε και στο εξωτερικό, ενώ ήταν πρώτη σε εισπράξεις στο Μεξικό τη σεζόν 1962-63.

Ο κατήφορος επρόκειτο να συμμετάσχει επίσημα στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης 1961, όμως ο Φίνος την απέσυρε (μαζί με άλλες 2) γιατί κληρώθηκαν να προβληθούν σε μέρες και ώρες μη αρεστές στον παραγωγό.

Ο Κώστας Σταματίου έγραψε στην εφημερίδα Η Αυγή: “Σαν ταινία, Ο κατήφορος έχει στιγμές καλές, σωστές και ισάξιες ευρωπαϊκών παρόμοιων έργων”. Στο ίδιο πνεύμα, ο Αχ. Μαμάκης γράφει στο Έθνος: “Ο κατήφορος έχει σκηνές πρωτόγνωρες για ελληνική ταινία”.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Ο κατήφορος στη Φίνος Φιλμ
• Ο κατήφορος στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος
• Ο κατήφορος στο Cine.gr