Νεοχώρι Χίου
| Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Συντεταγμένες: 38°18′25″N 26°6′47″E / 38.30694°N 26.11306°E
Το Νεοχώρι ή Νεχώρι βρίσκεται 9 χιλιόμετρα νοτίως της πόλεως της Χίου (Χώρας) και είναι από τα πρώτα Μαστιχοχώρια που συναντά κανείς φεύγοντας από τη Χώρα.
| Νεοχώρι | |
|---|---|
| Διοίκηση | |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Δήμος | Χίου |
| Γεωγραφία | |
| Νομός | Νομός Χίου |
| Πληθυσμός | |
| Μόνιμος | 622 |
| Έτος απογραφής | 2021 |
Σύμφωνα με την παράδοση η αρχική θέση του οικισμού ήταν στην παραλία της Αγίας Φωτεινής (Αγίας Φωτιάς), στη θέση Καμάρι, που εγκαταλείφθηκε ύστερα από πειρατικές επιδρομές. Το όνομα Νεοχώρι απαντάται για πρώτη φορά το 15ο αιώνα, με ελάχιστες όμως αναφορές από τους περιηγητές, που περιορίζονται είτε στην καταγραφή του ονόματος [1] είτε στην περιγραφή του ως ωραία πολίχνη με όμορφες γυναίκες[2]. Το χωριό υπέστη εκτεταμένες ζημιές στον καταστροφικό σεισμό του 1881, οπότε από τους 1.228 κατοίκους έχασαν τη ζωή τους 173 και πολλά σπίτια γκρεμίστηκαν[3].
Το σύγχρονο Νεχώρι αποτελείται από σύνολο γραφικών λιθόκτιστων οικοδομών με τρεις εκκλησίες όπου η μία από τις τρεις λειτουργεί. Επίσης υπάρχουν δύο νηπιαγωγεία και δύο παιδικές χαρές, μία μεγάλη και μία μικρή. Τα περισσότερα παιδιά του Νεοχωρίου πηγαίνουν Δημοτικό στο σχολείο των Θυμιανών και Γυμνάσιο στην Καλλιμασιά.
Η κεντρική εκκλησία του χωριού είναι αφιερωμένη στα Εισόδια της Θεοτόκου και είναι ένα παράδειγμα τοπικής αρχιτεκτονικής του 19ου αιώνα. Καταστράφηκε κατά την σφαγή της Χίου το 1822 από τους Τούρκους αφού γυναικόπαιδα ζήτησαν άσυλο μέσα στον Ναό. Το 1842 ξαναχτίστηκε και βασιλεύει έως και σήμερα στο κέντρο του χωριού. Ο ναός φημίζεται για το ξυλόγλυπτο τέμπλο του καθώς και τα διάφορα παλιά κειμήλια του. Απέναντι από τον Ναό είναι το καμπαναριό στο οποίο βρίσκεται το μουσείο όπου φυλάσσονται εικόνες και σκεύη που σπανίζουν στις μέρες μας. Στις 27 Ιουνίου 2019 έπεσε τμήμα του σοβά της οροφής του κεντρικού κλίτους του Ιερού Ναού, ο Ναός επισκευάστηκε και άνοιξε έναν χρόνο αργότερα.
Σύγχρονες κατοικίες ανεγείρονται έξω από τα όρια του παλιού οικισμού προς τον επαρχιακή οδό Χίου - Καλλιμασιάς - Νενήτων. Η παραλία της Αγίας Φωτεινής ή Αγίας Φωτιάς ανήκει στο Νεοχώρι, όπως επίσης μοναστήρι του Αγίου Μηνά, που βρίσκεται χτισμένο σε λόφο κοντά στο χωριό.
Το Νεχώρι ακολουθεί τη φθίνουσα πληθυσμιακή πορεία των χωριών της Χίου, σε λιγότερο όμως βαθμό από άλλα χωριά, λόγω της γειτνίασης του με την πόλη της Χίου, ενώ μέρος του πληθυσμού εγκαθίσταται μόνιμα στην παραλία της Αγίας Φωτεινής, που γνωρίζει τουριστική ανάπτυξη. Σύμφωνα με την απογραφή του 2001 το Δ.Δ. Νεοχωρίου είχε 593 κατοίκους, εκ των οποίων οι 521 στο Νεχώρι, οι 26 στη Μονή Αγίου Μηνά και οι 46 στην Παραλία Αγίας Φωτεινής. Το 2021 ο συνολικός πληθυσμός αυξήθηκε σε 701 κατοίκους.
Η αθλητική ομάδα του Νεοχωρίου ονομάζεται Άτλας και αγωνίζεται στην Β΄ τοπική κατηγορία.