Ναός Ταξιαρχών Φίλιας Λέσβου

Ο ναός των Ταξιαρχών στη Φίλια Λέσβου χτίστηκε το 1836 και αποτελεί ξεχωριστό δείγμα τρίκλιτης ξυλοστεγής βασιλικής με τοξωτή μορφή στο κεντρικό κλίτος. Κάθε χρόνο στις 8 Νοεμβρίου συγκεντρώνει κόσμο για τον εορτασμό των Ταξιαρχών.

Ο ναός χτίστηκε από ειδικούς τεχνίτες του χωριού όταν ελευθερώθηκε η Ελλάδα από τον τουρκικό ζυγό και άρχισε να ανθίζει η Ελλάδα. Στη κοινότητα Φίλιας ανήκουν πολλές μικρές και μεγάλες εκκλησίες όπως ο Άγιος Ιγνάτιος ή Ιερά Μονή Λειμώνος (ανεπίσημα λόγω της τεράστιας δωρεάς αντικειμένων από τους Φιλιανούς στο μουσείο της Μονής), ο Άγιος Γεώργιος, η Αγία Φωτεινή, ο Άγιος Νεκτάριος, ο Άγιος Δημήτριος, ο Άγιος Βασίλειος και πολλές ακόμη. Η εκκλησία των Ταξιαρχών είναι η μεγαλύτερη του χωριού και βρίσκεται στην κεντρική πλατεία του χωριού όπου υπάρχουν καφενεία και μαζεύεται ο κόσμος. Η εκκλησία φαίνεται εξωτερικά ότι είναι παλιά από τις σκαλιστές κολώνες της, τις καμάρες των παραθύρων της, από τον τρούλο της, το ύψος της και τις ξύλινες πόρτες. Εσωτερικά φαίνεται ότι είναι παλιά από τις τεράστιες μαρμάρινες κολώνες της, τις τοιχογραφίες της, τους πολυελαίους της, τα ξύλινα καθίσματα, το ξύλινο παγκάρι της, το ιερό και το τέμπλο της τα οποία είναι ξύλινα και σε κάποια σημεία επιζωγραφισμένα και περισσότερο από τα πολύ παλιά μαρμάρινα πατώματα της και ο εσωτερικός φέρει στοιχεία εκλεκτικισμού. Στον προαύλιο χώρο υπάρχει και το καμπαναριό της εκκλησίας που έχει χτιστεί ξεχωριστά από την εκκλησία. Χτίστηκε το 1913 και είναι 111 χρονών. Υπάρχει και ένα μικρό εκκλησάκι η Ευαγγελίστρα για αυτούς που δεν μπορούν να πάνε την ώρα της λειτουργίας στην εκκλησία και θέλουν να ανάψουν ένα κερί. Η εκκλησία είναι διατηρητέο μνημείο και αποτελεί πολιτιστική κληρονομιά του χωριού.